Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 2, 9 January 1914 — HE MOOLELO NO KA BARONA WALAKENA A I OLE Ka Palapala Kauoha Hooilina Malalo o ke Aka o na Hana Apuka. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA BARONA WALAKENA A I OLE Ka Palapala Kauoha Hooilina Malalo o ke Aka o na Hana Apuka.

"Ati!iea c kuu hoaloha,** i pane aku ai ka opio. *A«>lc o'n ma-! kemake e kamaiiio aku ia oe ma ke ano e kupale ana au ia'u ili«»: mai ka pili ana mai o ka hewa mahma <»"u. aole loa ia o ko'u manao;| aka e hoi ae kaua, maluna o kau mea i olelo mua mai nei. no ka Ioaa! o kakahi manao maikai iloko oke kanaka powa. E hoomanao oe e kuu hoalnha, i ko kakou noofHKi ana i ka hewa o kekalii kanaka. aole he uono ia kakou e nanamaka uale aku i ka mea e ku kokoke l«>a inai ana ma ko kakou mau ipuka.» Ua kaiiia hoi paha he uku ma-j kanar-" aole nae i pau aku na mea a ka opio i makemake ai e h«x> puka mai, ua hooki honua iho la oia ma o ke kalie makawaiu ana niai o kona mau waimaka, ka mea nana i hoopioloke ae i ka nwnoo o Lohena. a ninau aku la : "E hoike mai ia'u i kou inoa! Kc haawi aku nei au i ka'u hoohiki paa, elike me ko kaua hoolilo ana ia kaua iho i mau hoaioha oiaio loa. pela no ait e kumakaia ole ai ia oe, a hua i wale aku paha i na meahuna au e kamailio mai ana ia'u. M "Aole keia he wahi no kaua e kamailio ai me ka maikai o na manao, nolaila o ka'u e i aku nei, e hoomanawanui iki oe pela, aia a kaawale kaua mai keia wahi aku. a ia wa auanei au e pane aku ai i kau mau ninau apau/' "Akahi no au a h'oomanao mai la i ke ano o ko'u hiki ana mai inaloko nei o keia wahi! Ma kekahi puka nui paha hoi au i komo mai ai ea?" Akaaka ae la ka opio, oiai ke ike la oia i ka hoopohihihiia o ka »1001100 o kona hoaloha, a i aku la: "He nui na mea kupaianaha ma keia wahi. e hiki ole ai 110 ia oe ke ike. Ke hoomanao la oe, ua holilo ka puulu o na kanaka powa, i keia kakela kahiko i punana no lakou, a iloko o na makahiki he kanalima i kaahope aku nei, ua lioolilo aku lakou i kekahi mahele nui o ka lakou mau waiwalpio no ka hana ana i kekahi mau keena huna i hiki ai ke holopono ka I-ikou mau hana kolohe apau. Ke kauoha aku nei nae au ia oe e hoi aku oe a noho maluna o kela wahi au o ka hiamoe ana no keia mau la a na'u aku ke koena o ka liana." L ? a hele io aku ia o Loiiena a moe iluna ke alo, ma kona wahi e :uoe mau ai, a pela no hoi ka opio i pili aku ai ma kona aoao, o kona kaomi aku la no ia i kekahi pihi e kau ana ma ka aoao o kekahi pohaku, a iloko o ka manawa pokole loa, ua pii ae la kahi a laua nei e moe ana, ahiki i ke kau ana ae no ka papahele o kekahi keena maluna pono ae o laua nei, a o ia ka ka oj>io i pane mai ai: "() keia iho la ka mea huna pohihihi no ke ano o kou hoea ana noloko o kela keena a kaua o ka oili ana mai la, a o keia 110 kou keena niua loa i komo mai ai, a i kou wa o ka pa'uhia loa ana i ka hiamoe, o ka wa iho ia ia i hookuuia aku ai oe nolalo o kela keena, ahiki i kou loaa ana aku nei ia'u." "Alaila, o\yai ke kanaka nana au i hoolilo i paahao maiok6 o keia wahi?" "l T a h>he mau 110 oe i kona inoa, oka mea iho ia ia nana oe . lux»liIo i pio." "Aiaila, o Hamha/.ila iihei ka inoa o kela kanaka?" "l'a pololei mai la kou koho ana, o ka mea ia nana i hoolilo ia oe i pio nana. "Aole anei. he mea pono ia oe, ke hoike mai i kou inoa ia'u? Ina ua hiki ia'u ke hana aku i kekahi mea nou e pono ai i keia manawa, ua makaukau loa au e hooko aku, he oki loa hoi ko kaua noho pouliuii loa no kaua iho." "Mai pupuahulu loa oe, no kou hoopakele ana mai ia'u, oiai eia »10 oe iloko nei o kahi paa, aole oe i kaawale mai na poino mai." "Aoie anei, ua hoohiki mai nei oe e hoopakele ana oe ia'n?" "l'a oleio aku nei au ia oe peia, e kokua aku ana au ia oe ma ko kana ano he mau hoaloha, a e ike aku ana no oe i ka oiaio o ia mea; a manuia nae o ko'u kuhikuhi ana aku i kou wahi e oili aku ai iwaho. 110 ka hele lanakila ana. ke makemake nei au e hana mai oe i kekahi mea no ko'u pono." "K hoike mai i ka mea au i makemake ai ia'u e hana aku, ina he| mana hiki kekahi ia'u ke hooko aku, e molia no au i kuu ola nei no kou pono e kuu hoopakele." "O ka hana a'u i makemake ai nau e hooko mai. o ia 110 kou hoihoi pu ana aku i kuu makuakane me oe, ma kou wa e haalele mai ai i keia kakela kahiko. Ua eha oia e waiho mai nei, ua ku i ka poka a kou-mau kanaka, pehea la ia manao?" "O ka inoa o kou makuakane, owai ia?" wahi a Lohena, me ka| ike ana aku i ke kunah'hi o ka helehelena o ka opio. i "O ka inoa o kuu makuakane. oia no o Bambazila, a o ko'u inoaj 0 Waka." ; Xo kekahi mau minuke ua hiki ole ia Lohena ke haawi mai i j kaua pane no ke noi a kona hoaloha opio, aia hoi ka nana ana aj kona mau maka malu'na o ka\heiehelena o ke kanaka opio, ana ej hophewahewa ole aku la. i ke kahakahaia ana o ka oiaio maluna o| kela helehelena, a o ia ka ua o Lohana o ka i wale ana iho no i|okoj ona. ina he mana kekahi i loaa iaia. alaila e huikla aku aua oia i keia opio, n\ai na ahewa wale ana aku a ke kanawai no kana mau haua powa. Aole nae he mana iaia e hana aku ai pela. he kauwa \\ale iho 110 oia, malalo o ka hooko kauoha a ka emepera, a aia hoi uku makana, ke kau la maluna o ke poo o kela ame; ktia kanaka powa. | Xo ka pane koke ole mai hoi o ua i okoa aku la no ka| ( P'° : Ua lux>kahaha mai oe ia'u. no kou hoopuiwa oleia aku inai na niea a'u o ka hoike ana aku la ia oe. he keu no la, e li-o ae ana kou mau maka, a hoole koke mai oe i ka'u noi. a e nana mai oe maluna o'u, ma ke ano owau kekahi o na kanaka ino loa ma ka honua nei." "Ua kamailio mua aku nei no hoi au ia oe no ka Jliookahahaia A'.ia mai o ko'u no keia halawai pu ana o kaua, a ma ka'u ike aku me he mea la ke i mai nei kekahi mea ia'u, ua kaokoa loa! kou puuwai. mai ka hana i hookikinaia aku ai oe e komo pu me ka| puulu ona kanaka powa. Ke.hooia hou aku nei no au imua 011. he hoaloha au e hiki ioa ai ia oe ke hilinai mai. a ua makaukau hoi no ke kokua ana ia oe, elike me ka hiki iau ke hana." u O kuu makuakane kau e hoihoi aku noloko oke kakela, .a e malania aku iaia ma tia mea apau e, pono ai oia* he manaw a pokole waSe no kona e ola ai a make aku; aka no'u nei la, e |>ono au e haa-! Me iho i keia waHi, a imi aku i wahi okoa loa no*u e noho ai, ke hoomanao la no oe, eia ke kan nei Ik ukumakana maluua o kuu p*>o, e moe ole ai ka maka o na kanaka o ke aupuni ahiki i kou paa ana i ka Hopuia e lakou. "Ua kihe'ahe'a kuu inoa me na hana heKikahekoko he nui, a ua hoohaahaaia hoi au. u>ala]o aku o ka mea hiki ia u ke.olelo ae no u uei; a malia i ko'u hoea ana xku ma kekahi aina maliiuni, malaila e kanuia ai na anoano.o ka pono ame; ka oīaio iloko o kuu naau, a lilo aku au i kanaka maikai, a i makaainana hoopono E hooi?vanao 1 kau hoohiki, a mai horke wale aku i keia nrau mea aw'e lohe nei mai ko*u mau lehelehe akn!"

| "Ma ka iuoa o na iani. ke hoohiki hou aku nei au imua ou. aple noa he hookahi o kena mau o!eio au i kamaiiio mai nei, e huaTiia i aku i ke akea. Aoie anei no hoi, he mea maikai kou hele pu ana !«?ie a'u no ke kakela?" % ;! "He hana hiki ole ia'u ke ae aku i kau koi np ko kaua hele pu \ !»aila. no ka mea i ko'u wa e ku ai imua o na luoa aupuni ma kela { wahi. aole loa e hiki i kou mana, ke hoopakele ae ia'u o keia waie ) no ko'u wahi o ka maaiahi. maanei no au haalele aku ia oe. a | aku hoi i ka pono o kuu makuakane malalo o kau nialaina ana mai \ :iaia." . • j Noon«x) hou iho la o Lohena i kana mea e kamailio mai ai, oiai !aia no ka iini iloko ona. e hele pu 110 oia me keia hoopakele ona,! ! no ke kulanakauhale. alaila i akn la: "Aole o'u hopohopo iki T no ■ kou hele pu me a'u me ka lanakila. ina no ia he mea e kauia mai ai i ka h<iopa'i maluna o'u e ka. emepera. no ka mea he kumu maikai loa ma kou aoao. Ka hele pu ana me kou makua. o ia no kou iim. e. ike aku i kona hopena ma keia ao." "Alaila pehea iho ia Vaua e hana ai i ai kena mau mea iau e kamailio mai nei?" wahi a ka opio, me kona piha i ka maka'n .*ie ka hopohopo loa e ukali aku niahope o ke kanaka o ka emepera. "Eia ka'u mea i manao ai. e hele pu oe nie a'u ma ke ano he paahao oe, oiai ua loaa mai ke kauoha ia'u mai ka cmepera mai. e hopu aku au i kou makuakane. a pela me kona poe apau e loaa aku ana. Ma kou ano he paahao na'u, aole loa e hiki i kekahi mea ke hoopilikia aku ia oe. a e hoomanao e ka opio, mahope iho auanei o ka make ana aku o kou makuakane, iloko o na hora he i\ya-kalua-kumamaha. e hookuu laelaeia ae ana oe, me he kanaka hewa o!e la." Akahi im a ikeia aku ka pahoia ana ae o kekahi nanaina hauoH maiuna ,0 Waka. alaila haawi aku la oia i kana mau hooiYiaikai ana ia Lohena. me ka i ana aku: "Ke manao nei au. ua iawa keia kamaiiio ana o kaua, e hele kaua i keia wa no ka ike ana i kuu makuakane, aia oia ke waiho mai ia iloko o ke kuiana kupiiikii, e pono ai e haawiia aku he mau kokua ana faia." "Ua oielo mai nei hoi paha oe ia'u, na ko'u mau koa i ki iaia i ka pu aole anei o ko'u mau kanaka pu ke'.eahi me ia i keia manawa?" "Ae, ua ku io oia i ka poka o ka pu i kiia aku iaia e kou koa, aj oiai ua ike oia i na wahi huna apau o keia kakela, nolaiia ua holo] oia a komo iloko o kekahi keena elike me keia a kaua e noho*ifei,! a ke noke mai la no paha kou mau kanaka i ka huli, i ka lakou! iawehala, e noke nae iakou i ka lnili a hala ka makahiki. aole loa e loaa ia lakou kuu makuakane." 'A pehea, eia no anei kekahi'poe kanaka powa maloko nei o ke kakela i keia wa?" "Aole. ua pau loa lakou i ka puhee, a koe wale no au me kuu my.kuakane." . Alakai aku la o ia laua ma kekahi puka. a komo ana maloko o kekahi walii keena uuku, mailaila aku. komo ana noloko o kekahi rumi nui, a ia kaomi ana aku a Waka. ma kekahi wahi, ua hamama ae la he pani pohaku, o ko laua nei komo loa aku ia no ia noloko o ka rumi e waiho mai ana o Bambazila. Ua nui a ko'iko'i maoli ka pilikia i kau aku maluna o ke poo o ka puulu o na kanaka powa. ūa hele hoi kona helehelena a keokeo pu, i kau a mea o ke kahe nui o ke koko, mai kahi aku i ku ai i ka poka. a mahope o ko laua nei kukakuka ana no na mea pono e hana aku ai, ua ae mai la o Rambazila e hoihoiia oia no kahi e loaa ai iaia na iapaau ana. Ua lioole mai ia nae o Waka i ka ukali pu ana me Kapena Loiiena no ke kakela aka mamuli no o ke koi paakiki a:Lohena ua ae mai ia oia. a o ko laua nei hele mai la no ia, no ka hemo loa ana ;waho o ke kakela, malia e loaa aku ana na kod ma kekahi wahi, no ke kii ana mai i ke 'lii o na powa, a hoihoi aku no kai o ke kuianakauhale. MOKUNA XII. Eia keia ke hele nei i ka hora umi-kumamalua o ke.awakea, a īa oili ana aku a Lohena iwaho, e akoakoa mai ana no kekahi hapa o kona mau koa, malaio o kona lukanela, a ia ke ana mai i kp lakou kapena. ua holo koke mai la ka lukaneia me ka haawi ana māi i kona lima, a pane mai la nie.ke kahaha: "Aole ka oe i make! Ihea oe kahi i noho ai no keia manawn !oihi?" "Ina aole keia opio e ku pu nei me a'u, ina ua helu puia au iwaena o ka poe make, aka mamuli o kana mau hana kokua i ku i ke aloha o-iaio, pela oukou i ike mai la ia'u he kino ola," me ka hooiauna ana aku o Lohena i kona hoola imua o kona matt kanaka. Xana mai la kekahi mau koa maluna o Waka me na manao hoowahawaha no kela paalole ana e komo ana, oiai aole loa o lakou hoihoi iki i kekahi kanaka e komo ana i ka lole o ka poe powa, aka nae iwaena o kekahi poe o lakou. aia ,na manao mahalo. no kma mau niea i liana aku ai no ka palekana o ko lakou kapena, aoie nae he hookahi o iakou i kamailio mai e pili ana no Waka. a o ia ka ka lukanela o ka ninau hou ana mai ia Lohena: "Jhea oe kahi i nalowale ai iloko o keia manawa loihi?" "E loiie aku ana no oe i na mea apau e piH ana no'u, aka ke mnnei au e ninau aku ia oe, aole auei he nui ko oukou pioloke. 110 ko'u nalowale ana?" "Mai manao paha oe e kuu kapena maikai. he wahi mea uuku h'ia ! ou nalowale ana ia makou, ua manao maoli no makoil apau !oa ua lialawai oe me ka make; a mai kou manawa i kaāwale aku ai. mai kou mau kanaka aku ahiki i keia manawa aole makou.i haalele, i keia walii. Ua mahele au i ko kakou puali ilo'ko o na mahele elua. o kekahi mahele o ia no keia e ku kiai nei, aia kekahi j)6e i ke kakela kahi i noho ai, a e hoea mai ana i keia kakahiāka. no ke pafli ana ma ko makou wahi. "Iloko nae o na manawa a makou e kiai ana ma keia wahi, aōle loa makou i lialawai me kekahi poe* a iha keia kakāhiaka wale iho la no, oiai makou e luana ana. ua qi!i mai ja kekahi kanaka kino mii mailalo mai o keia kakela a iaia i ike mai ai ia'u o kona wa no ia i huli hoi hou aku ai ilalo, o ko'u ki aku ia no hoi ia i ka'u pu a ike no au i ke ku ana aku ma kekahi wahi o kona kiho, no ka mea ua kuwalawala aku oia, a hina ana iīalo, i ko'u alualu āna aku nae inahoppe ona. ua nalowale aku la oia me he mea la i aleia aku iloko 0 ka honua. "L r a noke aku inakou i ka huli ma na wahi apau o keia kakela. aole he wahi hoailona iki no kona ioaa. a i oie. o kona mau ho.t powa paha, eia nae he mau kapuai wawae lio ka makou 0 ka lohe ?na i ka haluku. pela pu hoi ka hauwalaau ma kekahi t\ahi, o ko lakou wahi nae o ka oili ana mai. aole loa makou i ike a ke ku wale nei no makou me ka hoaa." "O kela kanaka o ke ku ana i ka poka. eia oia malalo o kyu malu 1 keia manawa. aok* no ia he kanaka e aku. oia.no ke alii o na powa, oßambazila, a i hoea mai la.au no ka nana anaia oukou, a oiai hoi ua loaaoukou ia'u, e hoihoi aku ana kakou iaia no ke kikela i keia la. I ka manawa hea e hoea mai ai kekahi hapa o na koa?" 'O kakahiaka ko iakou manawa $ hoea mai ai, ua lohi loa nae keia. me he mea ta nae. eia aleu lakou ke hele mai la ma ke a!anui t i hakalia wale no ko makou hoi aku i ko lakou hoea mai. a oiai he •ikana ae la hoi kau, a ua loaa iho 1a rio hoi oe ia makou. ke waiho i ,bkt\ nei au i na hooponopono ana apau ma!a!> ou e kuu kapeua," ► ivah? a ka lukanela. i ■; E hooniaka aku ana. &ae .0 Lohena e kamailio, «a loheia aku la ke pohapoha mai o na kapuai wawae o «a lio, a iloko o ka manawa.po-

ko!e. ku ana w> kesahi hapa o na * he manaw* ta ttp Jca ike ana o kekahi me kekahi, nie ka huokahahaU »ku hoi « ka manao o kela man koa. i ka ike ana mai i ko lakou k*pcna e ka aku aiia. . "Heaha ka meahou o ke kakela ?" wahi a Lohena, īmua o ke liUka.i o kela mau koa. * "He nui na meahou a'u »> ka halihali ana mai !a; oka mtu, i tiiakou e hoomakaukan ana e hele niai ma ka mak«m huakai. a o kei kumu no hoi ia o ko makon K>hi. tia hoike mai ta ka harona hou ia mnkou, o keia ka po hope loa a makou e moe a* ma ke kakela, a ma ka Ia apopo. e huH aku ai makou i kahua hou no makou e htx>lu!u .11. no ka mea wahi ana, aole ona makemake e hoohloia ke kakeia i halekoa/* "Alaila. huli hoi niai nei ka paha o Gasepa ea?** "I nehinei koke aku la no kona hnli hoi ana mai. a ma kona mau ano a*u o ka ike ana aku. aole !oa he wahi hothoi iki i!oko ona. no ko makou noho aku maloko o ke kakela." "A pehea ka Lede Keleka. ua ike aktt no anei oe iaia?" "Ma ke ahiahi nei no ko'u ike ana aku iaia. ua hele na maka a upehupehu. ua noke wa!e paha oia i ka uwe, mamuli o ka nui o na piiikia i kau aku maluna ona." 4 *E ike ena oe e k*ena kanaka lapuwale.** i hooho ae ai o Lohena. :ne ka hnki pu ana ae i kana pahikaua iwaho. a kowaliwali ae la i ka lewa. Xo ka lohe ana aku paha hoi o Lohena, i kela mau meahou, u» lani koke ae la kona mait manao, no ka hoea koke aku i ke kakeU, aiai!a kauoha ne la i kekahi mau koa. e ukali aku maliope o Waka. no ke ku ana ia Banibazila a lawe mai, i hnli hoi koke aku ai lakou ik> ke kakela o ka barona. nie ka lioohaieali hou ole iho. He manawa pokole wale no nae ia o ke kakali ana aku ua oili mai la na koa. nie ka hapai ana ia Bambazila maluna o kekahi |>e!a, a waiho iho la iluna o ka honua. me ka hoopuni koke ana ae o na mea anau, no ka nana ana maluna o ke kanaka i kauia ka weli e na mea apau. , "E hele aku kekahi poe o oukou e oki mai i niau laau ma Jcc ano moemoe. a hookau aku ia P>ambazila iluna olaila, no ka mea ke maloa nei au e hiki koke aku kakou no ke kakela, elike me ka hikiwawe e loaa ana ia kakou." I ka hala ana aku hoi o ke'eahi poe koa no ke oki ana mai i mau !aati, ua ninau hou aku la o Lohena i ke alakai o ke!a mau koa, o ka hoea koke ana mai ma kela awakea: "Ua maopopo no anei ia oe, ua hooiaioia ka palapala kauoha hooilina a ka barona?*' "Ma ka manawa a .makou o ka haalele ana aku i ke kakela. aole he mea i hanaia no kela palapala kauoha hooilina. aka nae, ua lohe au i ka haawiia ana o ke kauoha i ka lunakanawai. e hiki ae no ke kakela ma keia anwina la. no ka hooko ana mai i na mea apau f e mana ai kela palapala. a ua lohe pu no hoi au i ka haawi ana ae o Gasepa i ke kauoha i na kauwa apau, e nana aku iaia ma ke ano, 0 ko lakou haku ia. a o kana mau kauoha wale no ka lakou e hoolohe ai, aole o ka kekahi mea e ae." Ke waiho malie la no o Bambazila me ke kamailio ole mai. me ka moe mati no hoi o kona mau maka. iaia nae o ka lohe aua mai i.ke kamailioia o na mea e pili ana i ka palapala hooilina. akalii no a kaakaa ae kona mau maka. alaila alaalawa ae la ma o a maanei, a ia ike ana mai ia Lohena, akahi no oia a hoomaopoj)0, o kela ke kanaka mtia loa. i alualu aku ai mahope ona, alaila. ninau mai !a: "Heaha keia mea a oukou e kamailio mai nei?" "E kamailio ae ana makou. no ka.hooiaioia o ka palapala kauoha a ka Barona Walakena." wahi a Lohena, me ka neenee loa ana mai j a kokpke ma ka aoao o Batnbazila. | "Owai ka hooilina i hoikeia maloko o kela palapala kauoha hoo-j ilina no na waiwai apau o ka Barona?" i ninau hou.ae ai o Bambazila. "O ka hooilina maloko o kela palapala kauoha, o ia no ke keiki a ke kaikuahine o ka Barona. oia o Gascpa Walaka." "Oia anei ka hooilina no na waiwai o ka Barona?" me ka hooika-| ika ana ae o Bambazila, e a!a a noho pono mai iluna. "Ina i maopopo mua ia'u keia mea, malia o hiki ia'u ke hana aku i kekahi hana."! "Alaila ua kamaaina mua no anei oe i keia kanaka ia Gasepa Walaka?" i ninau mai ai o Lohena. "E lawe pololei aku oe ia'u imua ona. ia wa auanei oe e ike ai i ke ano o kela kanaka o Gasepa, aole keia he wahi no ke kamailio, nia a ku he a!o a he alo, ilaila e hiki ai i kekahi ke kupale iaia iho," alaila ikeia aku !a ka hulili mai o na maka o Banibazila me he mea !a ua hele a piha ika inaina. - "Alaila e hiki ana anei ia oe ke lmoiaio mai i na ano apau i pili aku ia Gasepa?" "He hana maalahi loa ia na'u ka hana ana aku imua o ke akei. ke lilo na olelo a kekahi kanaka i aneane loa ma ka'e o ka lua ku papau. ke hilinaiia." < , . ■ "Ke kalokalo ae nei au ma ka inoa o na lani. e ae mai <e hooloihi 1 kou ola ahiki i ka hoauheeia ana ae o kekahi ao omamalu e halii nei maluna o na kaupoku o ke kakela." v "Mai hopohopo oe no ia mea, aole loa au e make ana, aka e ae mai H.ia no na lani e luoloihi i ke ola iloko o'u, ahiki i kuu halawai kino ana me Ga«;epa. Iloko nae o keia manawa. ke kupaka wale mai la no o Bambazi!a a i ka hala ana o kekahi manawa, ua kau hou mai la kana nana ana maluna o Lohena a i mai la: "Aia aku la no he niau paahao iloko n kekahi keena e paa mai la i keia manawa, e hookuuia ae laua e pono ai^ *'Ua maopopo no anei ia oe ko laua mau ano, ame ko !aua mau inoa ?" "Aole he mea i maopopo ia'u. i ka po nei wale aku la no ka loaa ana mai o ka lohe ia'u. mai kekahi mai o ko'u mau kanaka. no ki Uoopaa piōia atia he elua mau kanaka. a ua hanai mauia aku laua i k* ai i kela ame keia manawa niamuli o ke kauoha a Casq>a." "E hele aku ana au e hookuu ia laua." aole nae .he wahi hoohuoi iki iloko o Loheua. ho ke ano o na kanaka ana e hele aku ana e hr» pakele ae mai ka poino mai f alaila ua huīi ae la oia t kona !ukane!a nie ka pane ana aku. "E Ukali mai oe mahope o'u. no,kahi o ke keena o keia mau mea i hoopaaia ai. a e waiho ,ak\t .i ka hoomakaukau ana i ka , kakou huakai malalo o ko kaua mau koa." MOKUN'A XIII. i Kauoha aku la o Lohena i kona hoaloha ia Waka e hu!i hoi hou aku lakou noloko o ke kakela no ka huli ana i kela mau paahao. «> ka ho-a ae la no ia o Waka i kekahi ipukukui, a alakai aku la ia Lohena me kona lukanela. ma ke!a wahi no a laiia o ka hemo ana mai. Ke komo hele la lakou nei ma ke!a ame keia keena. me ka ike oleia ' iku o k£kahi hoailona no ka hoopaaia o kekahi mau paahao, a <> ka mea oiaio no nae aole i maopopo ia Waka he,mau paahao kekahi, aka nae e hele aku anai oia e huli ma na keena apau oloko o kela • kakela no ka ike ana i ka oiaio. | Ua ma'u no na keena i pau ta !akott nei ike kuekaaia» aolr he loaa ijo kekahi mea, a ia wa o Lohena i hoopa aku ai ma ka poohiwi o ko [iaua alakai me ka pane ana aku: j "Ke manao nei no anei oe aia kela mau paahao maloko nei o ke:[kahi v%ahi o keia kakela?" ' Ua paa !oa ko'u manao pela. e h<x»manawanui no ko kakou huli ■ |3Eta. no ka mea, he hookahi wale ip aoao a kakou o ke kpmo hele J|ana jniai la t he mau uahi nui aku uo koe. a kakou e at. 'hnalia |ita ma!oko o kekahi p na keena ma kela mau aoao.' | "Aoīe anei i hoikemai nei kott makuakane i kahi i hoopaala ai kela'mau pio?" -1 (Aole i pau.)