Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 4, 23 January 1914 — E KUAI NO OE I KAU OHELO! [ARTICLE]

E KUAI NO OE I KAU OHELO!

. ' I (Kakauia no ka Ai:ti-Saloon Lea«, r ue.) . O ka hora ekolu paha kekahi;j auwina la Poaono welawe'a o ka ma-; hina o lulai, oia ka wa a loaue Lni t he kainana i waiho iho ai i kana ba-! mare, nauao Iho la iloko o kona ]»a-1 . keke a unuhi ae la he mau a' "ua< lawa no ka loaa ana o kekahi ki-1 1 aha," wahi ana i puana ae ai, a hoō- ! holo iho la oia e naue aku no kahi hale inu waion*v ma o koke 'mai no, I | no ka hoopau ana ae i kona makewni. i laia i wehe aku ai i ka puka no ka hele ana aku no kahi kuai waiona, a ] ' heahn kana i ike ai? Aia'he pft i piha ' me na ohelo pala meinele; na ia mea I /■' l I i hoowai uqi iyai i kona waha a. ki- | j koo aku la kona lima no kekahi o ia | ' mau hua, a he-lohe'na kaua i kekahi } leo oolea o ka haku hale wahine i- ka! pane ana mai: . | " Aohe io *© ole ka hiki ia oe ke ( hoopa aku!;' Puiwa ae la o loane, a mamua o 'ka hiki ana ke pane, ua pane hou mai la ka wahine: "Ka hiki ana no hoi ia oe ke ae e hana pela, makemake au e ike heaha ln ka noonoo iloko ou?" " E ka wahine, ua makemake wale no au, i hookahi a elua paha no ka hooma-u ana aku i ko'u puu i hele n nialoohaha." "He mea pouo ia oe, aohe e hoao," wahi a ka wahine rne ka piha huhu. "No kt>ahā uo hoi oe e oluolu ok* mai ai i mau wahi him kakaikahi, ua ; inaloohaha loa ia au, a ua hoohoihoi i mai hoi ko lakou manaina ia'u,** wahi ! a loane me kona manao e auo paani i wale-mai ana uq la ka wahiue. ' " Aole, aole loa hookahi, o ko'u kuai \ aua aku la no hoiia i mea ai na ka 'uj poe keiki, he ano hou no hoi keia poe j hua, a he pipif no hoi." j " E oluolu hoi oe i hoo-ahi a'u e. i hoao aku ai." ' | "Aole, aole loa hookahi," wahi' aj ka wahine i pane aku ai me ka leo 1 kakana, "ina oe makemake, e kuai no oe i kau mau ohelo!" j "l r a manao hoi au e kuai i kiaha: 0 kau bia maikai," wahi a loane, I ke manao nei au p lawe i kau .mauj | a 'o ana e hele au e kuai i mau hua ohelo,'' a huli ae la oia a hele aku la. | Ikeūho la ka haku hale wahine i I kona hewa, a kahea aku la oia ia! i loane me ka leo nui e hoi mai, aka, ; he 'ole nae ka maliu ia mai, u'a hoo-i | mama loaia āku ko loane mau kapuai ■ | wawee i kela manawa i ka hele ana, j 1 kaawale koke aku ai oia. I j "Na'u no f hana &ku la," wa&i a t ka wahineA olelo ae ai, a lawe akn ■ la oia i ua pa nei iloko o ka rami hoo-j I kipa, "nui no hoi ko'u hupo, no Uou ae ole ana e laweia akti i elua tnau hua ohelo, he poho ka nvea loaa, ke: ha&lele mai ke ano kanaka o keia ino i J makaala loa ana nae au nona mā keia ' I hope aku i kona wa e hele mii 'uku i kana bila ia wa ananel au"ej | hoao aku at e pahele iaia i waki aoaa. ' e maliu hou mai ai, " a me Ja tna:u manao i hoomalielie iho ai oia i k'ona mau noonoo ulukn. -i | la loane i puka mai ai, oa WTe po r loa aku la oia n? k» halekuai hua | ai. a ike koke akn la oia. a koi koke aku la e kuai i na huaai, "eia he keneka no kā'nwi e loaa mai aa*?™' t "Ae/* wahi a ke knai, ā haawi mai la oīa iioko o ka £kte\* liilii, a hoi akn la o loane bo -k<ma wahi hana, a hiki oia maStī!a,vai iho , la oia īa mea, « oa ike maoIMW 1« (oia i ka oaoi a me he mea la, na * { piii lo« iho !fi i koaa p«u," »a aieia a ka "e kuai no oe j ohelo!" _ i | "Ae," vrak»*Si loane» ,f o keia il« la ka mea e loaa mai ai ia oe, mahop*.

0 koa 'huna »k» < i l»aoa. * o ka uku ia e hmawiia raa; e \ ai oe l leeia iaaa haa olelo palahu.' * f :*;a e hahau »sa i kaoa haaiare maluna o ke kui. a ke haaehaee man U eo kf!a mau olelo. *' e kuai r o w i < kau mau ohelo." Xo ke- koena o keia auwina la. aia do kela hanehae»* i ka nakeke ana o kaea mau m<yi hana. "e kuai i kau oh«lo,r a he oiaio, ua k-ia mal la he; mea oana e a'o ia'u, a e hooma.i aku I so au i ke kuai ana i na hua ahelo \ ame na mea momona e ae. "' | A kani mai la ka bele no ka pau o ka haua a hele aku la oia no k'ahi haa-1 vri «iala. uo kona uku, ma kahi o umi | kuniainalua ilala, a he maa ho: oia i ka hele mau ana eo kahi o na hnle mn 1 waiona, a kekahi }>oe hoi e olelo ai he i poe ona mau, i keia hana ana hoi. ua hookaawale loa mai la oia iaia mai ia wahi mai, a he mea maa ioa hol Ta \»ia t o Vta maalo ma ia mau wahi. wa ; ua jh> Poaono apau, e hoaikaee ana hoi me n$ kiaha. me ka lohe ana hoi i ua ' himeni hooha'iha'i, a aia no kona hiki a noeno-e, a me kahi mea aku e koe, e hoouhihua mau ana kana wahine, no ka lawa kupono ole o na mea o pono j ai o ka noho ana, a e pakike mauia! ana no hoi kana wahine ma ka olelo ana aku, "'e noho malie oe, heaha kau walaau no ka'u mea e hana ai," a he hoopaapaa uui uo hoi i kekahi manawa: mawaena o laua iho, a he nui wale aku ka laua hana i kekahi manawa, a he 1 mea makehewa wale no paha ka hoike-1 ike ana aku no ia mau mea, a o Mele , kaua wahine, elike no hoi me kekahi | poe wahiue i haua'a e!ike ine ia, ua' ano paupauaho mai * ka hana a ua kano,. aka ua hoao no o ele e hana 1 ka men hiki iaia ke hana no ka pono o ka noho'ua hale. * , 1 keia manawa a loane i hoi aku ai aia uo oia ina ka }iukapa kahi \ ku ui, ine koua uku j>ule uo ma kona lnna me ht; mea la e ninau ana oia ihi heaha la kana e hana ai? E hooka i koke ae kakou i lohe al kaieou, Lesha la kana e kamailio mai ai. Heaha ana la'ka'u e ftana ai i K pono au*e hele e uku i ko'u aie kahiko, aole pono e kapaia mai au no ka apakee, ina au i ike, ehia la, ina no ud Hoouna aku au, a aole pilikia, e hele au e uku i kela wahiue i ko 'u aie, a pau au me ia," a hele aku la oia. v I ka manawa'a ka wahine i ike koke inai ai ia Joji^ f he hene hoi kau o ka aka o ke pno hoomalimali, a aole loa oia i ae e haawi uiai i nianawa no loa .ne e kamailio ai, ma ka pane ana mal, hauoli loaia au i ko'u ike ana ia oe e loane; o ko makou wehe ana a6 la no ia i pahu bia hou;" ine ka onou ana mai he kiaha inuia o loane, me ka paue pu ana mai, "heaha la kau e pnne mai nif" Hc Aole, nie ka mahalo, aole o'u makemake i kekahi,'' wahi a loane, "ma- | kemake au e uku i ko'u hie, a he ehia i la ia ?" j v ,JI Mai," w%hi a ka letle ; "tta pau ; ak\i la <no hoMia,. eia ke kiaha, e ke keonimana, heaha kau e 1 • "Aole loa o'u makemake i hookahi : ktilu> wahi a loane, "makomake au e ; hoi Jioke. I *'Aole no hoi e lawe i wahi kiaha o kekahi ano okoa ae," wahi aka lede. ! " Aole, iua uo ia he mau kiaha," a loane. i "Auwe no ka hoi e," wahi a ka ' wahine, "eia no o Tome iloko nei o i ka rumi hookipa, a aole no e emo a hoea mai o Likeke, a hookahi ka iea- ! lea pu ana. aole anei hoi oe e noho j iki mai?" -'K oluolu oo e ha*i mai, ehia ko'u wahi a loane me ke ano hoonauj kiUki, 44 a i ole e hele no au me ka ! hooponoj>ono oleia.'' 4 | "A ke ike la au," wahi aka wahine, iH.ia'u i keehi ai i kuu kapoai i keitf ao,wina la, a ua hoehaehaio paha oe; aka, aole no paha hoi oe e lawe ae ia : mau olei», uo ka mea, ua hoopukaia ia | me ka pupuahulu; eia uei e, e hoopau ; ia mau noonoo, a e hoaloha hou kaua.'' | " Aole he hemahema o ia mau mfa ; iloko o .ko'u noonoo," wahi a loane no kou hoehaeha ana mai ia'u, he | mea ole ia, o ka 'u wale no i makemake ai, e loaa aku kau dpla.*' | 4i Aka,'' wahi aka le<le. iaia e nana 'Āna i nn kiaEa hia, ''aohe ou maWe* īHake « papaleo nui me mea apau, nole Io& aku hoi me oe, e pono kaua e hoopaa i laa mea i hala a no na ohelo ua malaina ae nei no au nau kekahi, a : («fe k«ā lawe afla mailoko mai 0 ka nimi hookipa) mai no ia. ' me ka mahalo," wahi a loane me ka minoaka, "ua lawe mai au 1 kau niiiu a'o ana,a hele aku e knai a he 000 maoli a noiaila, e Uw aku ; «kiloko aka o keia hapaha uta«b, he aha la ko 'a aie, makemake au e hof.'' "Aohe ou makemake. ka wawahi aaa i keia, ®e kou lawe ole i kekahi wahi kmha bia: a ina no hoī aole, o kekahi ano ae no hoi." ( * Aole lo« ao r o ka'u no ia e kama|)i« n*y" wahi a loaoe, ke kuoo o Va'pant, a oki mai la i & \oena UaHu a uia oia ke hoi la. , *"A na"u so i hana i keia lmaa * hupo?** » puaoa ae ai ka wahine, Ina aa-> huhn hon ana, e koao no an <aole e hi hn i ka {toe maamau i ka hana a in» o kekahi o keU poe lsewaUai! kia r aohe au naaa an&, a «o ke auo kaaaka, elike ue loane, ka aoho l

, ■ t te«hr. mu no aie n» * x v rv#u j * I ; k& hookaka ne <n« km po i f Mn. E po»o loa aaa oae tsu i • k* >oaa hou t>i* 1* "u. aa e ba*«» naaupo k*)» *n*. ehke iho ia me ! « Aol« kxi au e »•* e iwwi iu hou iai» eli- ; ; k* K>? k*\XIsi& r heoUla noī no Kana feana o ia «ai &ia hoi o loane ua hiki skoJ» ao ka feal«'. a hoo\ uiwa loaia M ; ia kana wahioe » kona hoi kofe ana t ! mai. #iai, aole ia o ka manawa tnaa--1 mati iaia i ka hoi nni. a ua kau akn |la na«* oit * »p« ti ilon» ' o kapuahl. Aui »o'% oa* k«> ti. > | Nobo iho la na« o loaao m«> ka ha 1 m»u a iou a« la i koua |s>Ja ti. KoI kok« loa nao kana w*hine »» ninae akn. i no keaka la oia i hoi kokt> mai ai. hoo- ; komo e iho la oia i korsa lima iloko 1 o la p*keke a nnuUi ae la ht» man waV» kenikeni a hoolei aku la iluna o ko Mele mau lroili me ka olelo pn ana ak», ; "li« |x>no paha ia o* 1 hoio aku I "Ita' mak«k« i mau vrahi meaai na kakouf i% Ae." wahi a mo ka ole|o po ana aku, **• k« hauoli n«i «u i ka h«f« koke ana aku," a ua maa no hoi ftia t : aole |K»no e kamailio eui aku ma ua | 1 Poaono, a lawe ae la nae i ke «\a'a, a I komo aku la ma ko laua rumi moe no ; kona papale, a ua hoopuiwa loaia nnr oia i ka ike ana iho aia hoi, ua j»apalua aku ka mea i loaa iaia. ; ; "Pehea !a, ua maopo[K> paha laia ehia )a ana *3ala i haawi mai ai ia'u,*' | wahi a Mele a maka'u iho la oia I ka j hoi hou ana aku e uinau, «hia la ana i haawi mai ai, a mahojn» auanel, nOnoi ! hou inai. a iho awiwi . aku la oia ma ' ke alapii a hiki loa aku no ke alanul, 1 ' a i kona huli hoi aua mai. aia hoi na ! hele oia elike me ka na keiki i hahai ma a iaia, & aole no hoi i u iho hoea j 1 ana no oia ,me kona manao no naa, i ; hele aku no e huli iaia no kela uiau ; | «lala aua i haawi mii ai iaia, a eia' nae ka mea apiki, ua hoohala in ia po tne ka holopono ame ka maikai. I ka ia Bal>ati aua na hoohala ia no elike me ia mam'ia, ua ayi hoi | ka Hnuoli i ka ike at:a aku ia īoane r.n ano e mamua o na Sabati mua akji, a ua ninau aku au, pehea la oia, ina paha he ina'i a pela aku, a o ka pane, he maikai. A i kekahi imle mai, oia j

| ane uo ka waikai. Po Poakahi ae o ; keknhi pule, helo aku la o loane i ku halawai o ka-pueli Hoole nai na olelo a ka poe hn'iolelo o ia | po'i hele aku ai oia a kakau i koua inoa, oia kekahi o ka poo hool£ wai- I ona. | Ma ka Poaono, i ke kani aua o ka j l»ele, a hole aku oia e kii i kana «lala , ' aia hoi, he hoholo ana la a ka hauoli ' ' iloko oua, a noho ae la oia nfta kekahi kihi mehameha oloko o ka hale. laia I o nana ana i na kenikeni i loaa mai ai iaia, ua olelo iho la oia, "1)6 nui a I lehuH'hu na la i loaa ole ai oe ia'u i ! hala aku uei, a i keia manawa, k«> I loaa nt>i ia ia'u, a e houluulu ana au ! ia mea a nui, a malama pu ho hoi," ! hookomo iho la o kona pakeke |a me he mea Ma e olelo iho ana, "o ' kuai ana au i ka 'u mftu ohelo, p o ia io no." | Hoi koke mai la nae »ia i keia hana ana, a aia no hoi kana wahiue e hoo- t makaukau ana i na meaai ame na keiki ! j a ke hauoli wale la oia, a i ka pau 1 ana o/Ica aii ana, ua paue aku la o loa ; I ne, "eia e Mele, na wahi kenikoni, a'

hele koke aku oe no ka makeke." | lTa hoopahaohao loa ia oia ikawa i haule aku ai o ke «lala iluna*o kona mau kuli, a no ke ano pvuliuli oloko 0 ka nimi, ua hele koke aku la oia uo waho, e nana pono ai, a eia nae be ekolu hapaha ulaula f | hol koke aku ' la oia iloko, a niu«u aku ia, <4 e loane, na'u auei keia apati*9oAf M **Ae, e kuu wahiae maUkai," wahi a loane. "a ke manao nei au, e boo ' lilo ana oo me ke kupono/' "Ke manaolana nei wahi a Mele me ka haalulu, "aole anel oe i; haawi hewa mai nei." j '' Aole, e kuu wihine,'' wahi a ,oa ne, ua hana hewa loa au mamua aku , nei ia oe, a e hana maikai sku ana • au, ma keia mua aku.! "Aka," wahi a l£ele—« "Mai naua no ia mea i keia manawa," wahi a loane, <4 e hele pu aku uo kaua do ka makeke, e kii i kou {«apale ame kou kihei a hele %ku kaua." ' Ia laua e hele nei, ke haka'i nei o loane i kana mau mea i haoa al, a aia koi o Mele, ua piha me km haaiultf, a nonoi aku 1« oia i kana wakine e kala m&i iaia no kana mau hana o ka 'wa 1 hala. | O kahi mua a laua i hiki aku ai o ka halekuai hipi no ia, a knai aku la i i'o bipi na lakou a na ka me'a knai bipi i hooiina aku no ke laua kale. A heie aku la laua no kekahi mau haJe knai e aku, a hooueaia aktt la »o vo ka hale, a o na keiki ma ka kaie, ke hauoiī wale la lakou, ao keia mau mea e hoea aku nei, wa hoi, ka bipi. palaoa, kof-e, kopaa ame la mea ae, ia mea ae, eiai o ka makamua keia o ko hikou ike aaa, e koea. aka aaa ao ko lakou wahi home. Ta nui ke pioloke o na keiki, no ka nui maoli o keia mao mea, a k4ea aku la no hoi na makna, » aku mai ana, a olelo aku )* ka makuakane 'V !awa ana kakou do ka pnle e hiki mai ana. *' Ma ia kope mai, na Ic4i loa ae la ko īoane ano, me kona kooaau no ma ka* aa kana, ahiki i koaa liio 'ana i poo * 1