Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 8, 20 February 1914 — KA HOPENA MAIKAI O KA HOME LEAHI. [ARTICLE]

KA HOPENA MAIKAI O KA HOME LEAHI.

Kia na «pau kaCU aku c«i na maka i llome Leahi, ma ano, o kc kikow&ena ibo la ia o k hakoko a iu Ababtii Kinai Ma'i Akep&u ma Oahii nei, «a iiko no hoi ia me ke kikow3. na no ke Teritor« kolookoa. me ka loaa o »a ma«ao « hooliauoliia ai, <hke m<> ia maloko o k* bt>ike makahiki a ka hinanui, Kauka A. X. .Sin<rlajr, i pau koke iho nei i k& hanaia no k4 iO 33. () ka hafnn'n o na bana hou i oiii :nāi f ame oa hoololiloli aua, ma ka hoomaka ana o ka wahi a ka }uca:<<:i. ma kana ho&kaka, ua hookoia, me ka oili ana mai o *'ka hopeua, o ;ia n<t ka blki ana i kela Home ke,fraihdl roai iloko « ki-ia manawa, i na alaheU* ixaalahi, no ka lapaau ana aku i ka ma'i akej'-au amn k«kabi mau ma'i e a»'. i knlike aku me na hale maikai loa, e hana ana i keia hana hookahi, ma wahi e ae." l T a hooiaio nu»i na j»a[»a hoike ona hoak»ka a # ka Uinanui i keia mea. Ua koike mai ka Hoine Leahi iaia iho, nia ke ano he mahele no ka loina hoomakaulii o ke Toritore. O ka pakeneka o na mn'i i hoopakeleia, mai ka luku at»a a keia ma'i kupuluo i hakokoia e ke kauaka iloko o na makahiki he elua kaukaui ae nei i haki, e j>ii mahuahua mau ana ia, ahiki iho la i keia makahiki, elike me ia i ikeia ;naloko o ka hoike, he 74.5 pakeneka o ka ikk' i komo iloko o kela hon e iloko o ka 1913, ka |>oe boi i hoola loaia ko lakou ma'i iloko o kela manawa, ua haalole iho lakou, me ka hiki e lawelawo hou aku i ka lakou mau hana me ka ikaika ame ke ola kino maikai. O keia hoike maikai, a i loaa ole aku kona lua, o ka poe i hoolaia na Loike oiaio no lakou ifio, e lawelawe ana i ka lakou mau hanatnaanei, e keehi ana hoi i na hoopuukahua no ka hiki ole e hoolaia mai keia kupuino ae. l ? a hele maoli ka home a j>ihaku'i me na ma'i, eia nae oka heluna i hiki iaia ko lawelawe aku, he huina uuku wale no ia o na ma'i i ikeia, i hiki aku ka Wluna elike me ia i paa maloko o na buke a ka Ahahui Kinai Ma'i Akej>au, i ka <502 iloko o ka makahiki. O keia iho la ke kumu i loaa aku ai na manao hialaai i kekahi mau kalana, no kn haua o ka Leahi llome, oiai e buli ana kela ame keia kalana pakahi i wahi e loaa ai ka pono maluna o keia ninau ma kekahi ano. Me ke koe o kekahi inau ma'i kakaikahi e hiki ai ke hookipaia mai e ka Leahi Home, ua hoomau ka Halema'i o Kula ma Maui, ka Home Puumaile o Hilo ame na halema ■ i o Kauai, na luahi o na ma'i akepau, i na hakoko ana, me na manaolana poho, i wahi e loaa hou ai ke ola kino maikai, me ka loaa ole aku o na kokua ana, ma na alahele pohihihi a j>ilikia no hoi, i ili mai maluna o ke. kanaka, ke kaahele ana aku. "Aia lie rumi no ka haawi ana .ic i ka hoomaikai nui, ma kekahi mea," wnhi a Kauka $?'mcluir, i ka 'hoakaka ana no ka holopono o ka lapaau ana i ka ma'i akej>au, e hoohana waleia nei no ma ka Leahi Home, "a he mea hoi e loaa ole ai na manao kanalua, elike me na hoola ano pohihihi. Aole he olelo ima maluua o ka ninau no ka heluna make p a i ka hoohalikelike ana i ka huiua make no ka ma'i akej>au no na makahikT ekolu aku nei i hala, ua lilo ia i mea hoeueu mai i k» manao. O ia hoi, i ka IJ>ll o ke ana make, he 377c iloko o ka 1012, he a iloko o ka 1913, ua hoemi loaia mai ke ana i ka 28%.'» -- Ua lioolilo ka lunanul' i kekahi wahi, no ka hoakaka ana ae i 1(e ano hou 0 ko knupupa ana, o ia hoi, ma na ma'i i ikeia mamua, a i kapaia ua aneane *e ola, ua kauj>ajmia "hopuia' 1 ' "Wahi ana: "Oiai ua eini loa mai ka pakeneka o na ma'i i kokoke loa e hoolaia, mamua o ka 1912, o ke kunm uuku o ka hehina, penei no ia: i ka wa no e loaa mai a'\ ko oia kino ikoika i ka. mea ma'i, me ka maikai mai, o ka haalele iho la no ia i ka Home, a ua hiki i "kona ano ma'i, ke hoopaaia aku "hoj>uia." Ua hoohuihui ao oia i ka hana ano ko'iko'i o ka Home, elike me keia: "Ma ka hoohalikelike ana i na ma'i no ke kupono e lapaauia aku no ko akepau (hoohalike na ma'i i kukouukonu olle e loaa mai ai ka maikai), ua oili mai la nae he inau hoj>ena maikai, inannia-o ka hoohuikau puia ana me nifc ma'i i j>oho nn manaolana. Ma keia ano iho la, iloko oka makahiki i hala, he 89 o keia ano ma'i i l&paauia, he 41 o l&kou i noho maloko o ka halema'i ahiki i ka hopena o ka huikahiki, ua like me 48 ka nui o na īua'i ke hoo-, halikelike aku mo ka 1912. <I No keia 4S ma'i, he 7 i make, aka nae he uui o lakou i loaa wale aku uo lu» hookahi a elua paha haawiia ana o ka laau, o ka pau no ia, he hoike nna mai keia, he inau ma'i lakou i poho na manaolana. He elua wale no i hoike 010 mai i ke ano mnikai ae, a i ole f he hookahi hapalua o hookahi pakenekn, e ku*o ana ia 10% iloko 0 ka 1912. 44 1U> ewnlu i hookuu loaia, ina ko ano ua liioola maoliia, a i ole he 169» e kn-e ana ia 33% iloko o ka 1912," ua hoakaka mua ae nei ka lunanui i keia papa o na ma'i, uia ka hoikeike ana, i ka nui o ka j>oe nm'i i hoola loaia a 1 hoopaaia ma ke ano hopuia. Ma kekahi aoao, he "28, a i ole i hookuuia iloko o keia m&kahiki ma ke ano i hoiniia, e ku-e ana ia 2<y** r i (maikai) iloko b ka 1912. A i ole, ina e lawe ae nna i na pakoneka o ka poe i hiki ke hana no ko lakou ola ana, iloko o ka oluolu amo ke ola kino maikai iloko o na makahiki elna o (ka |>oe maikai, ame ka j>oe i hoolaia), e loaa aua ia kakou iloko o ka 1912, he oiai hoi iloko o ka ,19131, he 74.ō r o." ■i . -