Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 12, 20 March 1914 — KA HOKU HANAU. [ARTICLE]

KA HOKU HANAU.

\ ! — i \ O ka hokn "haaa-.; o k<> kanaka k* j bo makeie. Akahi. *a j*>roaikas;j ahtt, ka il)kur>>> % iloko o #»M »«. »i» 00 '<•»!« ntf k*»ia fc«na*a ke J nolio rsei, h*le n* : , hana aei iloko no| O kona hoka hana:t ponoi ibo. lna »0 he hoku roma>kai \on - * i ha- * &Jlu {nua mai 5?, oiaio. h« % noho ana. | he h*le ana, a h»* hana aua wale »0 kaoa iloko o ka !»oniaikav. a. aohe m»u»> wal<? mai. #, aohe 00 hoi he wahi lihi, a iiunahaua o ka llihune e kiei wale mai ai 110 i na ipuka hak» o ka pomaikai. a no ka mea, o kona hokn hanau no ia i hauau jntia mai ai. fc<* pomaikai. )na no hoi h«» hokn iHhun* l kona i hanan paia mai ai. he oiaio, aolo no hoi be hoo)Kvabfwa nna kf ikf xku i ka noho mai, h?l? mai. a hana raai no 0 kanaka iloko o na hana 0 ilihnne ai. t, aole loa he vrn e kīei mai al ka j>omaikai i 0129 )a, a no ka mea, 0 kona hoku hauau iho la i»o ia i hauau pnia mai ai, he iiihune. E na makamaka ame na hoaloha o'u. mai ka la hiki a ka ia kau mai ka hookui a i ka halawai. ano la, ke halawai hou nei kakou ma k*» aiai o Ve kalana. a nif ka waī oloele o ka iuika. A «o ko kakou pootnanao e kau ae la malona, j»ela i kono houia mai ai ko'u pulima e hoawi aku i kekahi mau hoonanea ana. a man hoonuaano pu no hoi ia e hoomao\H>|K> jm iho ai no hoi kela ame keia i koun hoku i hanau puia mai at, ma ke ano no o kona noho ana, hele ana, a me kana mau hana |>onoi iho. Me ia mau ano a j»au e tnao|>oj>o ai no kela me keia hoku hanau o ke kanaka f he |>oinaikai kekahi a he ilihune kekahi, a i ka manao ana ae o ka hokn hanau ilihuno, e kupakaki ae i kahi o ka hoku hanau j>omaikni, ea, e noke wale 'no ka jmpuka i ke j>ena iaia iho a u*i ae, aole e n 'i, a mo ka mea, 0 kona hoku hanan iho la 110 ia, he pnj»uka. Ke kalele koikoi nei keia kukulu ma*nao' ana mnluna o na kanaka oiwl līawaii j>onoi ame na kanaka he koko llawaii ka i )6ko 0 iakou, a i ainkaiiia hoi ka'u makai»eni e na ikemaka j>onoi ana akn no i kahi keiki 0 ko makou oihana i keia ia. a'u e olelo ae ai. o kona hoku hanau pouoi no paha ia. lloko o ka oihuna j>uhiohe i keia la. ke ku nei kekahi Ueiki jmhiohe maluna o ke kiekiena o ke ulakoiako ntaoj>oj>o loa, a e akiomaia ae no kona iuoa o .lohu Amasitt. He hnj>apua o Kina, a he hapapua Hawaii, ke koko o holo nei iloko ona, a ina la omaka tnua o kona komo ana mai iloko o k» oihaaa puhiohe, he elu.n me ha|>alua no wahi ilala o kona nkn o ka mahina, he mnu mahina ka noho ana nie ia uku o elua <lala me haj>alua, a j>ii ae ana he elima mau wahi <lala o ka mahina, j>ela aku a i ka umi, a i ka umi knmāmalima iwakalua-kumamalima, a i ke kauaha, a i ke kanaono, a hoea i ko kannhikn o ka mahina. Oiai e hana ana i ke kanahikn o ka mahina, ua kn ae la he home nani inanka o Puunui, a mamuli 0 ka n\ake - make nni loaia i j>oe jmhiohe no kekahi hale keaka kii onioni, ua haalele 'iho la i ka oihana pnhiohe me kona mau hoa 0 ka oihana hookahi 110 ka hana ana no ka |>omaikai o ka j>oe kii onioni, a no kanaiwa-kumamalima «lāla o ka mahina. I nei kiekiena hon i loaa iaia a no aneane ekolu makahiki ka manawa, ua kukuln hou ae la he home nnui hou nona, ma ke alanui Kukui, a ke noho nei oia iloko 0 ia home i keia ln me kona ehana. Aiamuli no o kona makee nuiia, ?ne kona inau hoa e Kaj>ena 11. Berger, ua kīi kouia iakou a ke noho hana hou 'nei iloko o ka oihana j>uhiohe i keia la. I na pule hoj>e o ka mahina o Tanu"ri aia he hoolala ana i waapa lawai'a Kej>aui "Samj>an" o elima lio huki ka ikaika o ka enekini, a i keia In 17 o Maraki a'u e kakau nei, aia ka waftj>a ua makaukau im mea aj>au malalo o ua hoohana ana a na lunanui no lakou na inoa me ko lakou kulana j>akahi f>enei: Mr. Lono, poo lawai'a ekahi, a he kilo i'a; H. Heanu, poo lawai'a elna, a he kilo ouli malie, a ouli ino; «loe Oi>nj>ele, Jr M he ene\inia nui f a he kahīkuhi punooe; John Amasiu, Puuku, a he oaa waiwai. O keia ae la na Innanui o tei waapa lawai'a i niakaukau, a me 20 hinai e ltfma'iia ai iloko o ke kai, a <ta in«kaukau maoli rio o ke kulan* kanaka maima. NeAaila, o ko kakou poomanao i keia !a e p{)i ana no ia t»o ka la %anstt o ke kaaaka, he pomaikai, a be 11rkane, a tne nei mah hoaiai ana maYnna »e, tta | ttkof»(jpo loa, na hanau pnia mai o John ! AWaaiu t»e ka hokn {«maikai; a o na : otia pomaikai apan o ka ma«ati, e | pn ana me ia i na 1a ot>au 0 kona <rta ana. O krta kekahi mahele o V.a mla maluna o ka rala, a o ka loiōa lioi na- | Inna o ka loina, wahi a leV>va o na ; kā»a; 9 ta hoi, aohe wa a ka hoku ilie ploaoa alakei ae an i kalii i k«teant akniioia e ka hoku pomaikai, a, |aole no hoi he wa e aakn ai ka pōmaikii i M lrel«wela o ka hoku ilihnne, a #• ka Im ro)a maluna o ka mla, a *e Mea «ahna 0 ka loiaa. 8. K. KAHAKEA.

I (E hooman i* «kti a*a.) '