Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 36, 4 September 1914 — MOOLELO O KA AHAHUI KULA SABATI AHAHUINA O NA KULA SABATI O KA PAEAINA O HAWAII, KAU O IUNE. M. H 1914. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI KULA SABATI AHAHUINA O NA KULA SABATI O KA PAEAINA O HAWAII, KAU O IUNE. M. H 1914.

(Hoomaaia mai f.«I* maU Mokupuni o Haw 3 ;i_KaUfana. Pu na ame i>f»ibikao; na hoike KM*. HaUi, f!i!o, Hakalau. Ooom^i, Hamakua Hikiaa, Koba{a Akao. Ko' ha!a Hema, Kalapana. Puna, Opihika*, Mokupuni o Maui—Kpawaloi. Maka wao, Honokohau, Wainee, Laa&iaa a»<> I Kaunakakai, Molokai; na h 0 ;ka Elele, I Wainw, Lahaina, Waikapu. P* ! ia, F*aihiibi. Kaupo. Keanae, Kaana|>ali. I W ailan. Molokai; Haiawa, Kannakakai, j Waialua me Kaiwalu, WaihH» T Haiku, | Wananalua ame Honokohan. Mokupuni o Oahu—Kawaiahao are«» Waialua; na hoike Elele Kula Sabati 0 Kawaiahao. Kaumakapili, Kalihi ame Moanalua, Ewa, Waianae, Makua, Po haiaioha, Hamila, Waikane, Kaneohe ame Kahuku. Mainuli o ke noi i waihoia mai e ka i peresi«lena e haawiia i manawa no ke- ! kahi mea e haiolelo ana no ka Puaii ' 4, Boy 8«outs," a apono(la, a noho ka! Aha e hoolohe i na olelo mai iala niai | no 20 minuke. i Xa Jas«. Palau i kana hoike Papa-1 helu o ke Kula Sabati o Maaua a wai- j hoia i ke komite. Ma ke kaj\aeia ana o na ru!a elike me ke noi mai ia Georkee K. Kunukau mai, ua waiho mai oia i kana ho ike Kahu Kula Sabati Nui o Makawao Henia, a waihoia i ke komlte. Na .Tas. H. K. Kaiwi, ka lunahoomalu o ke komite o na hoike a na luuanui t waiho mai j>enei: Hoike a ke Komite no ka Hoike a na Lunanui o keia Aha. Mr. Hon. William Hy.le Hiee, Tor«sitiena, Me ka kou komite no ka hoike a na I.unanui o keia Aha; ua loaa mai i kou komite he hookphi wale no ho«Ke, oia ka hoike u ke kakauolelo o keia Aha. Na mea ano nui i ikeia e kou komite: He 6 mau he (i Kakauolelo o na lahui like ole ame 14 »nau Kahu Kula Rahati Nui. K Mr. Peresi«Iena, aole mea a kou '.-omite e hoakaka hou akn ai, olai. ua mikioi a miomio ka hoike a ke kakauolelo; he oiaio nae, ua hoakaka no ke kakauolelo i na loaa he $356 3.", na hoolilo he $175.7"); koena, $180.60. Ke paipai nui nei kou komite i na r o keia aha e makaala mai lakou i ka lakou hoike. no keia makahiki ae e hiki mai ana i ka M. H. 191"> *na kalii e no>o hou ai keia aha. •IAS. ĪT. K. KAIWī. C,. P. KAMAUOHA, Z. MAHAĪULA. M. P. W.AĪWAIOLE, SAM KAUKA, Komite. Wailuku, Maui, Iulai 10. 1914. Ma ke noi a Wm. Werner, ua aponoia ka hoike a ke komite. Na Rev. .īas. Davis, ka lunahoomalu o ke Komite o na Hoike Klele Kula Sabati i waiho ,mai i ka hoike peuei: Hoike a ke Koniite o na Holke K1 !e o na Kula Sabati Aī>ana o ko Hawaii Paeaiua, Teritore o Hawaii. 1 ka Peresilena o ka Ahahui Kula Sabati Nui o ke Teritore o Hawaii, Hon. W T . H. Ri**e ame na Lala o keia Aha i akoakoa mai, Me ka mahalo: — O kou komite i kohoia no ka |ioike Elele o na K\ila Sabati Apana o ke Teritore o Hawaii, ke hoike aku nei penei: O ka nui o na hoike P.lele i komo mai iloko o ka lima o kou Komite he 50; he 17 no ka Mokupunl o Hawaii, he 11 no .uaui, 4 no Molokai, he 11 uo Oahu, a he 7 no Kauai. Ma ka nana pono ana a kou komite ame ka hoomaopopo ana, ua loaa i kou komiae keia mau anuu like ole. oia hoi: Holomua. nee malie, a oia mau no. Ke pnipai alohn aku nei kou komlte i na Kula Sahati holomua e hoomau aku lakou i ko lakou holo ana imua; a i na Kula Sabati nee malie hoi, e hooikaika no hoi lakou no ka nee awiwi ana; a i na Kula Sabati ku malie hol, e hooikalka lakou e nee imna, o loaa mai auanei v»kou i kela olelonane a ka Haku,

K*ku KuU Nui * Ali*. Ho*. H. Riw. p k* Ak*hui Kula S«hati c» kr TV ritor« am« koa AU, M* ka ntakal«:— O kou koinit« »o n* hoik* a na Kakn Kula Babati Nui o ka Paealna k(f wai ho aku ft*i » koike 1- *a a«i o na Hoike Kiila ?*abati Nui i komo mai i kou komlt"?. ■* ao Hawaii, 3 bo Maui. 1 no Molokai. « 00 (>aku ame f ao Kaun. Ua nana koa komitr m* ka kialaai uui i ka koik« a ko kaken; mau Kaku Kula Sabati Nui a p*a«»t tia m#a a kou komite i »k* ai: 1, l'i makaala na Kaliu Kula Kabftti X«i i aa kana a Ukou a puni ka Fteaina. ua. nanala na boik* PaJ>ak«lu a na Kaku Kula Sabati Nui o kakou. I'» nr« no me ka malie ka kapanuī o na Kula Sabati. 3. Ua holomua loa na kana o kaki mau Kula Saba«i i ikeia ma ka kana 1 uK. K. B. Nui. 4. Hookahi Kula Sabati e imi nei i kona kolomua iloko o na keiki Kepani. 5. Ca kookomo hoaoanau kekahi man Kula Sabati o keia Aka. 6. Mai Kawaii Komohana mai. ua hoopiha loaia na Kula !*ahati me na poe luna aupuni. 77. Aohe waihona ma ka Mokupuni o Molokal o keia hoike a kou ko«ite me ka haahaa. Wm. K. Poai, .T. K. Kahoopii. Jr., Keawehawaii, J. K. Kapunlai ame Rev. ,1. A. Akina, na komite. Ma ke noi a Wm. Werner, na aponoia ka hoike a We komite. Na Rev. J. A. Akina. ka lunahoomalu o ke Komite Hoo]K>noiH>no KumuKanawai ame Rula i waiho mai l ka hoike

Wailuku, Maui, Tulal 13, 1914. Mr. Per<*»idena: —O kon Koinite no na Hooponopono Kumnkanawai a>««» ißula, ke hoike aku nei: Aobe mau hooponopono ana i ke kumukanawai ame na rula i loaa mai i kou komit«*: a ke waiho aku nei me ka olelo aku aohe hana a kou komite. J. A. Akina, 0. P. Kamauoha, M. P. Waiwaiole. W. M. Kalamaa, Komite. Ma ke noi a Jos. H. K. Kaiwi, ua a ponoia ka hoike a ke komlt©. Xa Kula Sabati i uku mal no ka waihona o ka Aha Kula Sabatt o fca Paeaina: Mokupuni o Kauai —Kapaa, $2; Wni•nea, $2: Koolau Huiia, $2: Koloa, $2; ame Lihue, $2; $10. Mokumini o Oahu — Kalihi ame Moanalua, $2; Kaneohe, $2; Waianae, $2: *6. Moknpuni o Maui—Keanne, f2: Wananalna. $2: Huelo, $2 ame Paihiihi, $2: Haiku, |2; #10. Mokupuni o Hawaii —Kohp.la Akau. $2; Hamakua Hikina. $2; Kohala Hema, $1; līana, $2; Kalapana, $2; Wai ohinu. #2; $11. Hoonaneeia na hana a kah»*a hou ia •» ka Peresi«lena me ka hiineni IP6, L. Tf. amp ka pule a Kev. ,T. N. Kanioku, I hora 3:30 p. m. La Hana 5, Poalu*, lulal 14. 1614. Noho hou ka Ahahui Kula Sabati elike me ia i hoopaneeia al ma ke kahea ana a ka Hope Peresi<lena, hora 1 :«•"» p. m. No ka hiki ole ana mal o ka P«'re j»idena Wm. H. Rioe. ua lawe ka Tloih? Peresiilena H. K. Poepoe ! ka noho, ame Jas. K. 8. Kaleo ke kakauolelo. Hoomakaia na hana me ka himeni 182, L. H. ame ka pule a ka TTope Peresi<lfna H. K. Poepoe. Ma- ke noi a Wm. K. Poal, ua oponoi» ke kapae ana i ke kahea Inoa ame ka hilinai ana i ke kakauolelo no ka moolelo o keia aha. Hapai houia ke Kumuhana I.l—Hoike a na Komiie Kumau. Na Rev. W. K. Poai i walho mai i ka hoike a ke komitr o na Palapala Hoopii, penei: Hoike Komlte. Mr. Poresidena: —O kou Komite i waihoia inai ai ka hana e pili ana i ka hnna a ka Aha Mokupr.nl o nei i hana ai maluna o ka nlnau Kahu Kula Sabati Nui o Makawao Akau, ke hoike aku nei: Ua noho kon komite e nnna a noonoo i ka hana 1 waihoia mai ai ia lakou a ua hooholo kou komite penei: 1. He kuleana ko keia aha ma o kona komite la e komo aku ai iloko 0 na ku-ee kuloko e hana paha i hana ia mawaena o Peter N. Kahokuoluna ame ka Kkalesia ana i pili aku ai nia ke ano Kahu Kula Sahati Nui. A no ka mea, ua ike kon komite he hann ia 1 komo pono *ku iloko o ka Aha Mo kupuni o M.ini nei, a i pau boi i ka hana ia elike me na hoike i loaa mai

"No keaha la oukou e hana ole nei a pau ka la.'' Xola»!a, k© noi aku nei kou komite e uponoia mai lian» hoiki». Me ka haahaa, .IAMES T>AVIS, .T. A. AKIN\. -T. K. HALEA\r. Wailuku, lulai 13. 1914. Ma ki» noi a Rev. S. Kapt«, ua lawe ia ka hoike a ke komite e ooonoo. Ma ka noonooia ana, ua nol ia e Rev. Kapu e hoihoi hou ka holke i ke komite. aole piha pono ka hoike elike me ia i waihoia mai, oiai o ke komo koke ana aku nei no ia o na hoike elele, a ua puka koke mai la no ka hoike a ke komite. Na Rev. Wm. Kamau. ke manao n»ao 'i keia komite. ina no e hoihoi hou ana aohe he mea hou aku i oi akn ka mioniio elike me keia. Na Mrs. L\lia Aholo he noi e apono 'oa i ka lioike a ke komite. hooholoia. Hanaiia ka lulu «lala no ka waihona 0 ka Aha nie ke mele ana l kekahi himeni, a ua loaa na «lala he $£.7-1. H»paii«» ka Olelo Hooholo a Kev. S. K. Kaulili o ke kau i hala e olelo ana penei: Olelo Hooholo. E hooholoia, e pa'i buke ia ka moolelo o keia Ahahui elike me i» iloko o na makahiki he 1.1 i hala ae nei. SOU K. KAULILĪ. 1 'iakini o Kawaiahao, lulal, 1913. Ma ke noi a Hev. E. S. Tiraoteo, na laweia ka Olelo Hooholo a noonoola. Ma ka noonooia ana. na no! mai o Rev. E. Timoteo e hooholo loaia ka Olelo Hooholo elike me ia i heluheluia, a un hooholo loa ia. Xa Ja«- H. K. Kaiwi he 0!e1o Hooholo. E hooholoia, e kauohaia ke Komite Pa'i o keia Aha e p»1 aku oia 1 1000 kope o ka moolelo o keia Aha. JAS. H. K.TCATWĪ. Wailuko, Inlai 13, 1914. Ma k<» noi a Wm. Werner na apono iw ka Olelo Hooholo elike me ia i he luh«»hin. Na Ja». 11. K. Kaiwi no I hoomao popo hou mai no na lila o ke pa 'i ana, na hooholoia e nnuhiia mal ka waihona ose ke apono ana o ka Pere*i«lena. N"a Hon. lī. L. Kawewehi 1 hoomao popo mai ao na Kala Sahati i uku ole i V» huina o elaa Hala no ka waihona o keia Aha mamuli o ka maopopo ole ia makou. Na ka Pere*i«lena, e hoolakola aku ana no ka moolrlo o keU Aha I ua Kola Sshati apau. aka. mai poina e uku ae ao i ka oukou i ka peako. Xa Rev. W. K. Poai ka luaahoomalu o ke koasit« o na hoike Kahu Knia Sabati Nui j*»ei: lolai 13, 1914. a *° ** >Mnk* a. aa.

i kon Vomite. 2. () ko Mr. Petcr Kahokuolnna knlana Kahu Kula Sabati Nui no Ma kawao Aknu, ua piha a pau Iho la no i keia la kona manawa. 3. l ! a manao kon komUe o ka inoa 110 a ka Aha Mokupuni o Maui nei i koho a hooholo-ai i Kahu Kula Sabati Kui no Makawao Akau, oia wale no ka inoa a keia Aha e ike aku ai a H|»ono aku hoi i Kahu Kula Sabati Xu» no j Makawao Akan. A. Akana. •*. A. Akina, Wm. K. Poai. S. L. Desha aroe J. N. Kamokn, na Ko mite. Ma ke noi a E. P. Keala, ua aponoia ka hoike a ke komite. Xa Henrv N'aope i waiho mai i ka hoike a ke Komite o na Hoike Papa helu a na Kahu Kula Sabati Aj»ann penei: Mr. Perwi«lena —Me ka mahalo: <> kou Komite o na Hoike Papahelu a na Kahu Kula Sabati Apana o ke Teritore. ke hoike aku nei p«nei: No ka Mokupnni o Hawaii he ho ike Pap»heln, no ka Mokupuoi o Maui ame Molokai h« 10 hoike Papaheln ; no ka Mokupnni o Oaku he 10 hoike Papa helu: no ka Mokupuni o Kanai he 7 hoike Papahelu. N'a olelo ao a kou kom!t« e pono e hana ia mai pela no keia maleahiki ae e hiki mai ana. 0 oa hoike Papahelu a na Kahu Kula $abati Apana apau, he mea pono e hoo pihapiha pono ia ka averika al kulike me ka rula o keia Alia. Haina lloulnnln Xnl~-7lniiia pan o r.a Hoike Papahelu he 43; hutma a o na haumana ma ka huina'Wle iloko e 52 Babati he huina *verika hele he 3291; huiaa pan © *a loaa $8183.60: huina o oa hoolUo lie f6T.V».W. koena ma ka waihona $1426.96. K ike ia mahope ae nei ka hoike papaheln o kela me keia Kula Sahatl. a oia kekahi hapa o keia hoike. S. K. Kanlili, J. Kalino, Ja*. Davi# H*arT Naope, na Komlie. M» N Boi * B*anrt K*pu, na aponoia ka hoike a ke komite. Hapaiia ke Kumukaaa 16—Kahi ame ka Mana * noho ai o keia aha; aponoia N"a S. K. KamaiopiK, a hoopaanee kela Aha e noho ma kahi e noho ai o ka Aha Makaa; aponoia. Na Mn. !ilia.Ak(do he noi e hoo

niaopopoi* ka uku o ko knkou lakau ololo; aponoia. Na Mrs. I#a«hn i ka kokua ia. Nn Mf8. LiUn Aholo i $30, kokuaia; a ma ka ninauia naa. ua hooholoia lin ka tiki: o k<> Kakauololo o koin kau. Na \V. K. Poai ho uoi e uuuhiia mailoko niai o ka waihona o kt>ia aha; apouoin. Nnna no he noi e hoomana la ke kakauolelo o koia aha no ka haawl ana aku i ka hoomaikai i ka Ekalwia o Kaahumanu, Wailuku ma o kona kahu la nme kona Kula Sabati, aponoia. HE HOOMAIKAI KI£K1E. O makou o na lala o ka Ahahui Kula Sahati o ka Aha Pneaiiio o k* TeritoMt o Hnwni» i noho ma ke kau o luue, M. H. 1914, ma ka Luakini o Kaahuinanu o ka KkaW.nia o Wailuku, Maui, lulai 1914, a ma o ke kakauolelo o ua aha la elike n\e ia i hooholoia «• haawi aua « ka mana no ka haawi nna aku I in hoomaikai i ka Kkalenla o Wailuku a me kona Kula Sabati, a(tonola. Ma o *u nei ke kakauolelo o na ahn hanohano ta, ke haawi a k« nahola aku nei i na hoomaikai kiekie loa |ialeoa ole i ke kahu Kev. L. B. Kaumeheiwa. ku lunahoomalu o ka Papa Klhu Waiwai o ua Kkalenia la, Hon. J. W, Kalua, na Lunanui o ke Kula Sabat! o na Kka lesia la, ame na makamaka, na hoaloha o oukou pakahi apau, mamull o ka ou kou mau hana maikai i hana mai ai i na lala awiu o ua aha la t oleloia, oa hookipa oaaoha. a puuwni hamama lua ole i haawi ia mai ia makon ma na alahele Itke oU» apau a oukon i hooma

kuukau ai, na hookipa la *na m» na hoino lik» 1 olo o ka Mt»a llanohano .Toht» W. Kaluo, Mr. ame Mm. EmaUa ('«m woll. Town Halt o ke Kalaua o Maui, k & homo oU Kahu U B. K»umeheiwa, ka hoine kahiko o ka Makna K»h»le nnw' na home p Ip k»bi 8 n* lāt» i noho ai, no onkow » p»n n» hoom»i kai kiokie ana no ka oukou hoomew pna ia makou »na ko oiikou m»u honu», kn oukou 'nanai »na i» m»kou mc ua moa «* oluolu a» k«U ktno, n» piha » hu ka waihona o ko makou m»u m» halo ana m»i kn 1» i hiki »kn ai na lala o ka aha ahiki w»1e no l k» bo« kuiiia ana, » h»»l*l* »ku 1» i» oukw» m* kH |»att olo »n» o n» mahalo no na maikai i |»»n»i i» mai la makou. A nialuna ae o na mea »p»u. »a k* Akua no •' hnawi m»i i» onkon I n» hoo mnikai i oi »e. » N»n» no • hoolako mai i» oukon t n» mt» maikal »i*»n. a Nana ao e «lkkai » hooholomn» mai i ka oukou m»u h»n» ma k» klno » ma ko ka uhane. Ke waiho »kn n»i me ka manaolana e hooh»lawai hou 1» »n» ka kou apau me ke »loh». JA8. H. 8. KALEO, Kakauololo A. K. P»«i»n». Waiiuku, Maui, Iul»i 14, 11M4. N» Mr». Lili» Aholo he noi • k»noh» ia ke KakauolHo o kei» Aha • hoolaha *e i ka haawin» o 12 no ka w»(hon» o keia aha. aponoi». Na W. K. Poai he noi • hoopanee loa keia aha a noho hoo ma k»ht « noho ai o ka aha makua. aponoia. Hoopaneeia ka »h» me ke m«le »n» i ka himeni 132, L- H., »me k» pule a Hof»e rere*i«»en* H. K. Poepoe, hor* l t». m. JA8. H. R. KALEO, Kakauolelo A. K. 8. Paaalaa. Wailuku. Maui, Iu)»i 14, 1914.