Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 45, 6 November 1914 — HE MOOLELO NO WAKA NIKONA KA OPIO PUUWAI HAOKILA Nana i Hoonaueue Aku i ka Mana Kakau-ha o ke Aupuni o Pelekane. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO WAKA NIKONA KA OPIO PUUWAI HAOKILA Nana i Hoonaueue Aku i ka Mana Kakau-ha o ke Aupuni o Pelekane.

! e a»ai ana keia pu iri oe. a aole ik» an e ae . : :tk> <• ka.i k«»u niau lima kakauha niaiu;M o keia keiki. I J«>he :« <>. v i.ainna ea. ma kda niana-.'.a a'n «» ke komo |>n ana aku 5 V.t i;t ; n la honkahe k<?ko i pannKiele ai kuii niau iima nianuili c< .•:> au hana ekaeka, na lawe ae au i kekaiii kuhi kr>ko, aka nae. ; i.( ! iii'» )a kau mca e hana mai ai malnna o keia keiki. e ike ii!avM >>e. v haliakiia ana ke'a hoihiki e a*n, a o kou koko ka i • a; a «. haj*asa nuii i ktm mau Hma, ! )'.«» a t>au p<m<» kela man «>lel«> i ke kamailioia mai e .! " ka lele koke mai la no in t> I.uiana imiia me he tiga la. a ; ;skjukan man o I.nka e "oh<» nku ann. he hookahi no ana • : < ke kn'i ana mai ma ka pa<>a!ir-a <• l.aiana, uwoki oe e .'a -i i nna na kanaka hohewale !a iluna <> ka !er>«> r a ina paha • t ; . ■•• <■ ;u kekahi e nana mai ana ma kela wahi. ina na nokeia ; ka :mr<» i ke kanaka ikaika ole. !. ;.au ioa «»e i keia mau liana limakoko au e Sila Laiana - k«-'a ;>''ku h<»ki i loaa aku !a ia «>e. he wahi eha nuku wale 110 <i< ":;ti ka eha nui a ike aku oe! lle kanaka hupo au i kau :ha!. a iie hej»a ma kekahi «>!i!n ana. ke hoalaia inai nae ka .-.īm.i w> \u i!«»!<(» o'u e kekalii mea. a«>!<- !• a he kanaka nana e hoo . >. 1:11 ■ ;i i v. ;thi e na ai." t i kikahi i) na kanaka lannwale. e ike ana oe i ko mihi n< '• «. :.i • < t au i hana mai ai maluna <».u. A*"«lc e moe iki kuu maka, ; , • i ;.a !ia!ia ana aku a kuu mau lima iloko o ko puuwai. ' i.i: mai:a«> kuhihewa oe e I.aiana, he mejf maalalū nau ke ki! ::■i a i.aiii ae i ke ola mai ia'u aku. I* hooniakaukau mua ,a • '.ca apan. a ina e ha'olia'oia ana au. mamuli o ko'u ike ole . :i<- !tH'a h-'U ae n«> kekalii mawalio o'u. i ike i kdu mau meahuna ■ »>a av;uui ka mea nana e pepehi mai ia oe a make. Aia oe •: p.m.i i!i<> no keia mau hana hehena au i keia la. e ike aku ■:.i;i< i (.( . :ia i>«>!t>!ei loa ka'u mau mea e kamailio aku nei. ! h ■ ».,t ! n •]>< a !uki <»!e ia oe e l.aiana ke alo ae. i ka wa e " t ii'a, nai noho oe a hoopuka hou mai i kekahi olelo." i ka • .■ ,tr:aha n ai ai <> Laiana. me ka )i<>«»iia ana ae o kona ikaika 110 Luka }\ n. l).. hamau io ana au no keia manawa; aka e loaa nae ka ■- • ••, a<>:•<»:i<' ana ia oe e Laiana e hoopakele ana au i ke o!a o kei; •.;ni keiki. ina 110 ia be mea no'u e moe pu ai me laua iloko o k; ū'u !i<»«>kahi. I" ("»ideoPa, e hoi kaua no kauhale. a ma ~'■.;<. !.<>u a'.n malnna «> ke!a holoholona." o kona lalau aku la n< •. i ka !ima o ke keiki oni<>. a huli hoi like aku la no ka hale. oiai lio . I a:ana e ku wale mai ana no a nana ia !aua nei, me ka hoao *>U < hana mai i kekahi mau liana hooPoino. MOKUNA VIII. ile kakahiaka kalae malie keia a Laiana o ke ake ana e hookav aku i ka make maluna o kana keiki. Ke hullali la na kulu har maluna o na lau laau. i ka wa o na kukuna o ka la e hoolele mai Ia j ko lakou malamalama, a he hnihui maikai hoi'ke ea o kela ka kahiaka, i ka pa kolonahe mai a ke kehau. Aia hoi ma ka nuku o ka Muiiwai Men'meka, e hekau ana kr n.-ku Kapeua Nikona, aole o kela moku kaliiko i ikeia ma ka malt • na kanaka i'elekane, aka me he mea o kona hookuuia an; aku no ia iloko o ka wai mai ka pa kapilimoku aku, he kohu nen< aukai kona ano apau i ka ike aku a ka maka. Aia mamua iiu» <> ke kia mua o ua mokn nei, e noho ana kekah kanaka lanoho ulaula maluna o kekahi nokaa kaula, he kanaka < ka aeia ana ma kela kakahiaka e HIo oia kekahi o na iuina malun; < ka moku o Kanena Nikona. \ole no oe e ka mea heluhelu e hoohewahewa ana no keia kanaka . >ia no o Makona. kekaiii o na laia o ka Ahahui o ka l J oe Tore. k< • anaka nana na olelo kaena, no ka hiki iaia ke iiaawi aku i kek •'ioku malaio o ka malu o ka atlimara!a I'elekane. l'a hoea aku Makona ma ka uwapo ma ke'a kakahiaka a no ~ku ia Kapena Nikona. e lilo oia kekahi kanaka hana maluna o kei; •i!..ku, a mamuli o ke kulana kilakila o kona ki"o, ame kona ka m.iaina i ka ln>io moana, ua iilo oia \ kanaka makemake na Nikona a a"<> koke mai ia oia i keia kiu, me ka ha\»pu mua oie nae. u; K'.'kipa aku oia i ka nahesa, iwaena o kana pu a hina. \ia ma ka aoao mahope o ka moku. e ku ana o Kanena Nikon* ;,uie Meiueki, ka ona uoua ke kao, nana j lawenio mai i kela uioku kaua. lloko o na la e hooponopono hMua ana kela moku, o Mei iuki kekahi e kokua ana ia Nikoua ame kona mau aliimoku, ma n; liann anau i pili i ka moku. a mamuli o kona eleu. a piha pu no ho me ka makaukau i na hana o ka moku, ua kohoia mai la oia, »* me; nana e hooliana \ na pnknniahi. he kulaua hoi a ua o Meineki i haa beo it»a ai. K kukakuka ana o Kapena Nikona me Meiueki no ka manaw; kupono v hoopuka ai i ko lakou 'noku r>aho o ke awa, a hoomake m.ō ia laua e hele n«> kekahi aoao o ka moku. a i ke kaaio pono an: ae ma kahi a kekalii kanaka e holoi ana i ke kukui. ua hauie honm waie aku la no k « welau a 11:1 kanaka nei ilalo a nuiwa hikilele a< la oia. me ka niha hoi o kona helehelena me ka pihoihoi, me k; uinan kt>ke ana aku o Nikona inia - * ileaha keia kumu nana i lioonihoiiun nni i kou Mtu>n«>o.'" "Heaha mai auanei kau, e naua akn paha oe l;i!" alaila kuhikuh aku la oia i ka moaoa Nana i«> akn la o Kanena N'ikona. ma kahi a kela kanaka i kuhi kuhi .*'ku ai. a ike aku la i kekahi mokukaua Peiekane, e holo ae an«' ma\\ah'> o ka M«>kut»uni l'ulama : a i ka 'ohe nna »uai hoi o Makona k«.!,i ku» v> ka aha'uM o ka poe Torc. ua eu koke ia oia mai kon; wahi e noh-» ana. a hele mai ia nohope o ka mokn. He nanaiua n'-.iikai v>ie keia '*o k*'kou," wahi a Nikona. me k: puu'.'uu ana ae i koi-a »uan Inua. "Ke ole au e 5 -'uliiiiewa. ua lioo :-n;ua mai nei ke'a m«.»kukaua no ke kiai ana ia kakou." t > ka hana ma«>ii in a keia moku i hoea »uai nei." i pane aī o Meineki. m.e kv>na alawa ana akn no kahi o ka mokukaua iV3e kane. " \«'le paha i akn la ike i kela mokukaua. uu paanin kei; u'okn ia kakon. malia i hoU» mai nei no ke kiai ana i keia wahi." ; ;.ane.mai ai o Ueka. 'Aohe a kak*>u nana ana no ka hana a kela mokukaua, he hoo kahi mea ma«n v '*;»o !> a. e ikeia mai ana ko kakou moku. ma ke an» V.e moku -io ka ' <h* kipi, a e kiia mai ana he man poka pnkuniah t;ia»una « v k" , kou ' Alaila pehea iho la k<» pono? Aole ana paha e hiki i k< kak<=u m« *kti ke IwH»«»r.ka aku iwaho o ke awa, me ke kiai niai o keV i'io Imlu mamua o kt> kakou alahele."* wahi ht>i a Meineki. 1 \ole a kakou nana ana no kela mokiwaua. aka e hoomika akt ana n«> kakou iwaho o ke awa. aole nae i keia :-nana\va, aka a*a r nhi mai ka \Kmli o ka po o kA wa auanei ia a kakou e hoopuk? akn ai i keia moku. me ka hoopilikia ole ia mai e enem." iioko naf o kei.i manawa a Kepana Nikona e hoakaka ana n« k.-nn manao. ke ike la o Me'neki i kekahi ano malun a o ka helehelen* o Makona. ana i hoohuoi loa ai. a:a he manao nin iloki> o kela ka naka no kekahi mea, a i wahi no ia n.ei e K«>niao>>os,:o ole ia mai ai ke hakilo nei oia * kela kanaka. ua huli aku la kana nana ana m kiihi o ka mokukaua Pelekane n?a ke ano lu»lalan nale nT>, Mana«> au. na kekahi mea i hele aku a hoike i P»osetona. neh iho la i lHH>unaia mai ai kela mokukaua noonei nei," i huli mai a r:? o Meineki a kamailio ia Nikona. "Pela no ko'u manao. na kekahi *K>e kanaka Tore keii n'au hana/ wah» a ka nane a Kanena Nikona. Oiai o Nikona ame Meineki e hoaleaka ann i ko laua ?nanao. k« Wha maiu la ka Meineki nana ana maluna o Makoiua, a ke ike la ka loli mau o ka uanahia inaluna o ua aei. a ia wa i noohoh

?]>« ai na o Meineki. e makaala aku ana oia i keia nia kaha mau mea apau e lawelawe ai maluna o ka moku. i ka maopopo ana i na mea apau. he inokukaua keia i hoo'.ina maoliia mai no ka hopupio hou ana i keia moku a lakou e noho ho-nialn nei. īa wa i ninau mai ai o Kamina: "Heaha kau rnau mea i manao ai e Kapena Nikona?" Kia ka'u mea i hooholo ai. aia a keia po, i ka wa e aaki ana ka pouii. o ka wa auanei ia a'u e hoopnka akn ai i keia moku iuaho. me ka nana ole aku i kela mokukaua." alaila noke aku la ua o Nikona i ka holoholo inaluna o ka oneki o kona moku, me ka nana ana aku no hoi i kahi o ka mokukaua Pelekane e kalewa niai ana iwaho o ke awa. I ua o Waka Nikona no paha ka maopopo i kana mea e hana aku ai. ua kahea aku la oia ia Beka e hele mai imna ona. a o ia kana o ka har*wi ana aku i ke kauoha: "l'a makemake au ia oe, e kauoha aku i na kanaka, e wehewehe koke i na pe'a o na i-a i keia manawa. me ka hoohakalia ole." "Auwe! Heaha iho la hoi ka mea e wehewehe hou ai i na pe'a?" "No ka pulapu ana aku i ka poe oluna o kela mokukaua. e noho nanea ai lakou i keia wa a ia lakou anei e nanea ai, o ka wa iho la ia 0 ko kakou moku. e oili aku ai me ka ike ole ia, a ku iho kela poe Pelekane i kahi o ka hoka. Aia a pau na pe'a ilalo. alaila o ka hiu no ia o ka helleuma, a hoi hou kakou no ka uapo e pili ai. me he mea la ua loaa kekahi poino i ka nioku, a e hana hou ana kakou 1 kekahi mau heinahema ano nui. I ka lohe ana aku o na kanaka i keia manao o ko lakou kapena. ua haawi mai la lakou i na kakoo ana. alaila hoomaka aku ia lakou e h«:>oko i na kauoha apau me na manao hoihoi, a iloko o ka manawa )okole. aia ua moku nei e pili ana i ka uwapo, aole he wahi helehelena iki no ka makaukau e holo aku nia kekahi manawa o kela la. Oiai hoi o Kapena \ikona ame kekahi poe kanaka ona e nanea ma ma ka aoao mahope o ka moku, ia wa i hele mai ai o Beka a ninau aku la: "L*a noonoo anei oe e Nikona i ka inoa kupono no keia moku o kakou?" "Ae, ua noonoo au i kona inoa, a he manao ko'u, e lokahi mai ana no oukou, ma ke kaliea ana aku iaia ka "Nene Aukai." "Huro!" i hooho like ae ai ka nui o na kanaka, me ke koaniani ana i ko lakou mau papale ihina o ka lewa, a o Meineki ka mea i oielo ae: "Nani maoli kela inoa o ka moku o kakou. a e welo haaheo aku ma ka hae maluna o ka Nene Aukai mai keia manawa aku, ahiki i ke auiiee ana o na enemi. a e maalo ole mai ai he mokukaua Pelekane ma ko kakou mau kapakai nei." Oiai nae na kanaka e haasvi ana i na leo huro. a e koaniani ana 1 ko lakou mau papale i ka lewa, lie hookahi kanaka o lakou, ke ku nalie wale la no. me ka hele hoi o kona helehelena a kunahihi. aoiie wahi mea a owaka iki ae o kona waha, oia no o Makona ke <iu a ka ahahui o ka poe Tore. Aole nae he poe e ae i hoomaopopo i ka noho malie loa o Makona. aka no Meineki nae, aia kona mau maka ke hakilo mai la naluna o kela kumakaia, a ua maopopo loa iaia, he kipi kela : waena o lakou, aole no nae ona hoike wale ae imua o kona mau 'ioa. no kana mau mea i ike ai maluna o Makona. () ko lakou nei kakali nae ia ahiki i ka uhi ana mai o ka pouli, o <a wa no ia a Kapena Nikona. i kauolia aku ai i kona mau kanaka. e hana hou i na pea maluna o na i-a anie na kia. a iloko o ka maaawa pokole loa, ua makaukau iho la ka Nene Aukai o ka hoopuka iku la no ia ma ka nuku o ka muliwai, me ka hopohopo ole, no <a paa mai i ka hopupio ia e ka mokukaua Pelekane.. Ua haalele aku ka Nene Aukai i ka uwapo, ina ka hora umi o <ela po, a oiai e aaki paa ana ka pouli, a lie maikai 110 hoi ka pa ma a ka makani, o ka lilo aku ia no ia o ua moku nei, o ia no oe o <e Kaupu hehiale o ka moana. Oiai nae ka moku e hookokoke aku ana i kahi mokupuni uuku. na ka nuku o ke awa. ua ike aku la kekahi o na kiai oluna o ka noku, he waapa e holo ae ana mai ka moana mai nouka o ka aina i ia' wa i nokeia aku ai i ke kahea, aole nae he pane i haawlia mai | Hopu koke aku la o Kapena Nikona i kana a kilo aku' 'a i keia waapa, o kana mea i ike. aia he elima mau kanaka maluna, ina. a e noke nui ana hoi i ka lioe me ko lakou ikaika apau, o ia noie o ka mea e alualuia aku ana mahope W E liaawi aku i kekahi o ka 'kakou mau huaale i kela poe a ka hohewale." i pane mai ai o Kamina ia Nikona. "He liana hoopau poka wale no ia e Kamina, ua ahona ko kakon 'iookuu ana aku i kela poe kanaka e holo no ko lakou pakele, manua o ka lohe ana mai o ka mokukaua i ke kani o ka pukuniahi > ko kakou pilikia no ia." Aia o Meineki ke ku kokoke la mahope aku o Kapena Nikona \ i ka wa o ke kuu ana iho o ka leo o Nikona, ua lohe mai la oia ij ,a nakeke aku o kekahi mea mahope ona. i alawa mai paha kond \ana, e noho aku ana o Makona kela kanaka ana i hoohuoi loa ai 'ie kipi oia iwaena o lakou. Lalau koke ae la ka lima akau o Meineki ma kahi i waiho ai o, ana pu panapana, aole nae oia i unuhi mai iwaho, a hoohana aku ualuna o ke kanaka 'kipi, aka kaha aku la oia hele nonuia o ka •uoku. me ka hoopuka ana ae i keia mau huaolelo: • "l/a ahuwale loa oe e kena kanaka ia'u i keia manawa." wahi >na. "Mauao paha oe i kou hoao ana e pee ia oe iho maluna 1 :eia nioku, e nalowale ana kau mau hana ia'u. "O ka ouulu hoo :ahi no me keia kauaka, ka poe maluna o ka waapa i nalowale akn ;ei, i ka moknkaua aku nei palia lakou. no ka hoike ana e pili an:« a makou. e ike ana nae kela poe kanaka. aoie he mea maalahi n»* akou ka hoonahoa ana mai me keeia puulu o ka poe aloha aina »iaio." 1 ke kaahope ana ae nae o kahi mokupuni uiikn, akahi no lakou lei a ike pono aku i ka mokukaua Pelekane. ma kahi he hapalua nile wale no ka mamao mai ko lakou nei moku aku. ; He mile okoa ia a lakou nei e holo aku ai. alaila kaawale loa i ka moana. a mamuli o kona hakilo pono ana i ka mokukaua. i ho<i-, iauia ai kona mau manao hopohopo apau, oiai e hoopiipii ana keia, noku i ka makani, oiai lioi lakou nei e hoopuka aku la nie ka naikni o ka makani mahope pono. Ke kau la nae na maka o Kapena Nikona, o ka hoc»hnli mai e»! ;e alahele o ka miokukaua Pelekane, malia o ike mai i ko lakon ne? noku, o ka wa ia e noke mai ai i ka uhai mahope o ko lakou ne«lahele. | Ma kela manawa o ka ikeia ana aku o ka mokukaua Pelekane,! lia na mea apau maluna o ka oneki kahi i kuku ai, me ke kaka!i īna aku o ka loaa mai o ke kauoha mai ko lakou kapena opio niai. 'na paha no ka hoohaua aua i na keikikane o laua, a i o!e no kekaln nea e ae paha e lianaia aku ana. No Makona nae. ua nee aku la ua leanaka nei a kokoke loa m i ahi o kekahi o na pukuniahi nunui. me ka hamohamo mau an? ho o kona Uma, i ke kapolena e uhi ana i ka pu. I No na manawa ekolu ka alaalawa ana ae o ka nana ana a ua o | \lakona ma o a maanei. a no kona manao paha. aole he mea e [hakilo aku ana iaia, o kona wehe ae la no ia i kana pahipelu mailo&o \t o kona pakeke, a hoomaka iiho la e oki i ke kapolena. o ka w;« lae ia a Xteineki i ike koke aku ai i kela hana kolohe. a hoomaka »Icu la oia e kahea: "Ea. heaha kau mea e manao nei e hana me keia pu ? * wrahi ani ne kona hele ana a ku iho la ma ka aoao o Makona. "'Heaha auanei ka'u hana?** i puiwa hikilele ae ai o Makonn | ne ka hoao ana iho e huna i kana pahipelu. 1 **Ka! Aole ioa ou kuleana e hamohamo ai i keia pukuniahi, <. ! 'iele koke o« mai keia wahi aku e keia kanaka!" u O oe anei ke kapena o keia moku, i kauoha mai ai oe iaw e hele na kahi e?" i pane pakike mai ai o Makona. °Owau ke kapena maluna o keia pukuniahi, a owau hookah» walel

no ka mana ln.v>hana i keia pu. me ko'u nana oW: aku i ke kapfna/' "E akahele oe e kena kanaka elemakule, e hoea mai aua i ka manawa e mihi ai ix\ no ke ano o kau mau olelo i lioopuka mai \vahi a Makona me ka leo haalulu. "Ka. ua huhu makehevva wale no oe e keia kanaka, oiai aole no 011 kuieana ma keia wahi." "N'awai hoi ka ole o ka huhu. i ke kikoola maoli no o kau mau olelo. me kou hookikina okoa ana mai >*" u c ma cmanao anei oe he mau olelo kela e nele ole ai ke ala ana mai o ka huhu iloko o kekahi mea?" I wahi nae e hele ole aku ai ka laua man olelo i ka nui» e lohe wale mai ai ko lakou nui. ua noho hamau iho la o Meineki me ka pane ole aku, a ke olu loa la hoi ko Makona manao, oiai ua hopohopo loa oia. o ike inai ka poe maluna o ka moku, i kcv ia nei ano maoli, o kona poino no ia. a ko ole hoi ka misiona ano nui, nana i kono aku iaia, e holo mai a noho hana aku malalo o Kapena Nikona. Oiai ua loaa pono iho la kela hana kolohe a Makona, aole no hoi he kolui nona ka noho hou ana aku ma kela wahi, o kona kaha aku !a no ia hele. me ka haalele hookahi ana iho ia Meineki, a o ia ka ua o Meineki o ka i wale ana ae no: "Laki maoli no i ko'u ike e ana mai nei i ka hana a kela kanaka," wahi ana. me ka lalau ana iho i kekahi apana kapolena i moku i ko oki ia i ka pahi. "Aole no keia hana. ua hala ae la ia. heaha hou aku ana la ua hana kolohe a keia, kanaka. O na kanaka elike me keia ke ano, aole loa h'e pono e ola ma ka honua nei/' E nanea ana no nae ua o Meineki i ke ku ma kahi o kela pukuniahi, o ka wa ia i kani mai ai ka pukuniahi mai ka mokukaua Pelekane mai, me ka hu ana ae o kekahi poka maluna o kona poo, me koya holo koke ana mai no kahi a K3pena Nikona e ku ana, a hooho mai la: "Ea, aneane maoli kakou e loaa pono mai nei i ka poka o kela pukuniahi," wahi ana, me ka alawa ana aku ma kahi o ka mokukaua Pelekane e kalewa mai ana. *■*Nlai hopohopo oe e Meineki no kela ua hiki ia kakou ke pakele me ka manuhe'u ole i kekahi poka mai kela inoku mai," i pane mai ai o Kapena Nikona me ka leo o ke kanaka koa a tfiaka\i ole. "Aole anei, he mea maikai ma ko kakou aoao, ka hoohana ana iku i kekahi o ko kakou mau pnkuniahi?" "Aole keia lie manawa no ke ki ana i ka poka, aia kakou a !i!ii launa aku i ka enemi. he hana hoopau poka wale no ke ki ana aku i ka makani." a niamua nae o ka pau ana o kela mau olelo i ka hoopukaia aku e Kapena Nikona. o ka wa no ia i kani hou mai ai he puknniahi. no ka elua o ka manawa, a ia wa hookahi no hoi, i haule iho ai kekahi aoao o 'ka i-a o ke kiamua, a kauaolako ana ilok») o ke kai. līe mau seekona wale no nae ma ia hope iho, ua kani hou mai la ka pu no ke kolu o ka manawa. me ka haule hou ana iho o kekahi i-a iloko o ke kai, a o ia ka Nikona o ka hooho ana ae: ' He mea kupaianaha maoli keia, o ka pau ana o na i-a o ke kia i ka helelei, me ka loaa pono ole mai o ko kakou moku i kekahi poka.* Kauoha aku la o Kapena Nikona i na kanaka, e hapai mai i ka i-a # ilima o ka oneki, a e lawe mai hoi i kekahi kukui helepo, a i nana iho palia ka hana o ua o Nikona, akahi no oi3 a ike pouo i ke ano i haule ai kela mau i-a ilalo, ma ke kamailio ana ae i konj mau hoa: "E nana mai oukou, aole na kekahi poka pukuniahi i kiola mai i keia i-a ilalo nei, aka ua oki maoliia me kekahi pahi," me ke kuhikuhi ana mai i kahi e kau ana ka moali pahi. Me he kui la i houia aku ma ka aoao o Meineki, ua kilohi pono mai la oia mahina o ka poe apau e akoakoa ana ma kela wahi, aole ke kanaka ana i hoohuoi loa ai, a ia wa i pane mai ai o Kapena Nikona: "Eia anei ke kumakaia maluna nei o kuu moku?" | Ke nana aku la kekahi i kekahi, ina paha o lakou keia e kapaia j iku nei e ko lakou kapena i ke kumakaia, a no ka pane ola mai o kekahi o lakou ia wa i hoomau hou mai ai o Nikona i ke kamailio! ana: "Auhea oukou e o'u mau kanaka, eia he enemi no kakou mahope oono mai o kakou," ia manawa nae i kani hou mai ai he pukuniahi I me ka hala-hu ana ae o ka poka ma ka aoao o ka moku, me ka hoopilikia ole mai. "Aole loa he maka'u a he honohopo iki iloko o'u, no kela enemi o kakou, no ka mea ina aole e hiki ana ia kakou e hooulea aku i kekahi kaua e lanakila ai maluna ona, he hana maalahi wale no ma ko kakou aoao, ka holo ana e pakele mai iaia mai. Ina nae eia he enemi. a he kumakaia iwaena o kakou, ua oi aku kona ino imua oka nahesa. Eia ihea keia kumakaia nui?" Me ka hoohakalia hou ole iho, ua holo pololei aku la o Meineki nomua o ka Moku, aole nae ona ike aku ia Makona, a e manao ana oia e holo ae ma kekahi aoao, ua lohe aku la oia i ke kunukunu iho o kekahi mea maluna pono ae o kona poo, ia alawa ana aku iluna. ike aku fa oia i kekahi mea, e pili ana iluna o ke kia, me he popoki la ka palamimo. ATa kalii malamalama uuku loa ana e nana aku la iluna, i ike aku Y\ oia me ka lux)hewahewa ole. o Nlakona ke kanaka anr. e ike la. o kona lele koke aku la no ia no ke kaula likini, a hoomaka aku la e pii. elike me ka mama i loaa iaia, aia ka pono o ka loaa aku o kela kanaka iaia, e hoopoino hou ole aku ai oia i na i-a i koe > ka oea. Ke pii aku nei o Meineki, me ka awiwi loa, aole hoi he ike m ii o Makona laia. aia ua kanaka la iluna loa o ke kaula likini, v niakaukan ana e hele aku'e oki i ke kaula i hoopaaia ai o kekahi ? a hou aku. ī.oaa aku la nae iaia nei ke kanaka kiai i hoonohoia ai ir.alun<t •< ke kia a o ia kana o lea ninau ana aku: "Owai kela kanaka iluna !oa o ke kia?" "O kela kanaka hou o ke komo ana mai nei me kakou i keia la," wahi a ka nane. "Alaila. heaha ka hana a kela kanaka ohina olaila?" "E Makona. heaha kau oluna o kena wahi e pii nei?" wahi a Mei neki o ke kahea okoa ana aku mahone. Lohe mai la o Makona i ke k?heaia ana aku o kona inoa, ia > a oia i nana iho ai ilalo, a ike i ka pii aku o Meineki, alaila nane mai la: "Heaha kou kuleana ia'u, eiā af*ke pii n?i iluna, no k* nana pom> ana i na hemahema o ka pe*a," ka hooman ana akn no o ua o Makona i ka nii iluna. "E hoi koke mai oe e kena kanaka ilalo. o ike auanei i k-"» llewalewa iluna nei o ke kia*/ i poha hou aku ai iea leo kauoha «» .\feineki. "Ao!e paha o oe ka mea nana e kauoha mai ia.'ti, e hoi.akn ilalo. e kena kanaka hookano. O oe ke lewalewa mua iluna nei o ke ilea. mamua o ka hookoia ana o kaa mau olelo kohn ole/' Iloko o kela manawa. ua hoea aku la o Makona ilima loa o ke kia. a ke ike la o Meineki he oahi iloko o ka lima o Makona, a ke knlou aku !a imua no ke oki ana i ka oe'a e paa ana i ka i-a „ Me ka hoohakalia ole iho o Meineki; ua unuhi koke ae la om i kana nu panaoana. i>aa ae )a i kona lima hema ma ke kaula likmi. ita hoi kana pu iloko o kona lima akau. o ka hoomaka aku la t> ia e'ki, a mamua o ka hiki ana i ka poe maluna o kela moku. ke ; hoomaooopo i ke kumu o ke kani ana ae o kela pu panapana, ata hoū wa haule iho la o MaU'ona iluna o ka oneki, a make loa, ? p:jthu aku la ke kaukani paona ana o ka moeuhane palaualelo ana, e poholo aku ana iloko o kona pakeke me ka maalahi loa. (Aole i pM.)