Ka Nupepa Kuokoa, Volume LII, Number 49, 4 December 1914 — HE MOOLELO NO WAKA NIKONA KA OPIO PUUWAI HAOKILA Nana i Hoonaueue Aku i ka Mana Kakau-ha o ke Aupuni o Pelekane. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO WAKA NIKONA KA OPIO PUUWAI HAOKILA Nana i Hoonaueue Aku i ka Mana Kakau-ha o ke Aupuni o Pelekane.

"Mai keia manawa aku. a«4c <«* e ike huu ana i ka malamalama o ka !a. a ac»lc 1101 e hiki hou ana »a «>c e keia keiki lapuwale ke kAia ia makou." alaila nana p»>n<> iho la ua o Bakeka i kahi ana e hou aku ai i kana pahi ma ka puuwai o Gideona. Oiai ke huli !a ke alo o Uakeka. ina ke poo o ka moe'. aole oia * lohe mai i kekahi nakeke malalo o ka wawae o ka moe, a pela hoi koua ike ole aku i ke kokolo mai <» kekahi kanaka, o kana wale no e hoomakaukau la. o ia ka hopu ana aku w kona lima hema e upiki i ka waha o (odeona, a ma kona lima akau hoi kana pahi r no ka hou ana aku i ka puuwai o kana pio. Me he anapa ana la ija ka uwila. a mamua hoi o ka hoouna am aku a Uakeka i ka elele o ka make maluna o ke opio, e hiamoe la, o ka wa no ia i lele ma» ai o Luka Supa. me he tiga. la. a paa aku la kekahi lima ona i ka waha o Hakeka. a kula'i mai la i ke poo o na kanaka nei ihope. o ka hopu aku la no ia i ka pahi iloko o ka lima o Hakeka, a hou aku la i kona puuwai. Kc noke la o Uakeka i ke kupaka i o a ia nei, aole nae ia he walii mea a makili aku, mai na lima wikani hao kila o Luka. a iloko o nuj sckotta pokole loa. aia ke kino kupapau o Bakeka ke «waiho la malalo o na wawae o ka hoopakele o Gideona Laiana. \a kela aumeume mawaena o Bakeka ame Luka. i hoopuiw?. aku i ka hiamoe o ke keiki opio, a i kona puoho ana mai, o ka wa ia i aea mai ai*ke poo o Luka iluna. a hawanawana mai la: "K hamau e Gi<leona, a mai hoao oe e kamailio mai ia'u. E ala. a mai hiamoe tiou aku. no ka mea he wa keia no ka holo ana i kah r e loaa ai ka maha. !•" komo i kou mau lole, a hele ae kaua no kahi 0 !<a palekana." ".'\inve! o oe no ka keia e Luka!" wahi a Gideona tne ke kuwa kuwai ana ae i kona mau maka. "(J\vau 110 keia, e komo i kou mau lole me ka awiwi. aohe he wa hon akn 110 ke kakali ana!" "Heaha hoi keia pilikia e Liua?" me ke ala ana mai o Gideon; a 110110 pono iluna. "Aole loa he fjono 11011 ka noho hou ana iho maloko o keia hale aka e ala ae a e nana mai inaanei!" alaila kuhikuhi iho la o Lukn 1 ke kino make o ke kanaka ana i pepehi ai. ' "l ; .a. heaha ke ano o keia mea i hanaia e Lu'ka?" wahi a Gideon me ka maka'u ame ka pihoihoi nu. "I'*ia 110 ke ano maoli o keia mea au e ike mai la. O keia kanak\i 0 Uakeka ka mea i hoounaia mai e kou makuakane ame kona mai: lioa, no ka pepehi ana ia oe, a o keia pahi e waiho nei, o ka pahi ia nana e omo i ke koko o kou puuwai, ua hoohainu e ia liku nei na*. e a\i i ke koko o ke'ia kanaka punwai eleele. "K wiki e (iideoua, a mai noke wale mai oe i ka ninau ia'u, he wa okoa aku kaua e kamailio ai no na mea i hoolalaia i keia po no kou <»la, e komo i kou lole a hele ae kaua!"' Akahi 110 a loaa aku ka hoomaopopo pono aua i ke keiki opi< no ka [loino io o kona ola, ua komo awiwi iho la i koiia mau lole, a 1 kona makaukau ana, ia wa i pane hou aku ai o Luka: "Aole e pono ia kaua ke iho ma ke alanuipii. o ikeia mai auanei kaua e kela poe kanaka* e nolio mai la i ka hale olalo. aka ma ka pukā aniani kaua e hemo aku ai. Ke hopohopo loa uei au, i ka \va e h 111 i hoi koke ole aku ai keia kanaka imua o kona mau hoa o ko lakou wa iho la ia e holo koke tnai ai noloko nei o kou rumi e holo e kaua mamua ae o ko lakou hoea ana mai!" "Alaila pehea kuu kaikuahine? Aole e liiki ia u ke haalele iaia mahope nei, o make mai auanei oia i kela poe kanaka!" l, iC waiho mai oe ina mea apau na'u e hana. O kou ola kr kaua e imi aku i kahi e palekana ai, a na'u uo auanei e lawe aku-ia Helena imua ou. Aole keia he manawa no ke kamailio. e wiki!" .4XO ke kuio o na olelo a I>uka o ke kamailio ana aku, ua hik ll(L)U ole ia (iideot\a ke kanalua. o ka nee aku la no ia o ka opio no o ka puka aniani. a ia wa i pane hou aku ai o Luka: K\ole he kiekie loa o keia puka aniani. e maka'u ai oe e Gideona a na'u <»e e hapai aku, me ka hoolewalewa ana i'kou kino ilalo. f nau no hoi e lele maoli aku a ku iluna o ka honua. a no'u nei. uu hiki l<»a ia'u ke lele aku tnc ka pilikia ole," o kona hapai ae la n< ia ta Gideona. a Aookuukuu aku la ma ka puka aniani. lle mau minuke helu wale no. aia o Luka ame (īiieona mawahe oka hale. aoia ka Luka oka pane atta mai ika opio: "E paa aku oe i keia pu panapana. he elua wale no mau poka i koe oloko. tnalh ! 0 lilo kela tnau poka i mea e hoopakeleia ai kou ola, ke hoea' mai 1 kahi o ka poino," o ka hopu aku 1a no ia i ka lima o Gideona, hoomaka akn la e hele iloko o kela ponli noloko o ka ululaau.' K waiho iki aku hoi kaua e 'ka mea heluhelu ia (iideona e hoh la no kahi e pakeie ai o kona ola. malalo o ke pailaka ana a koni' hoopakele. a e hoi hou ae kaua ihope, noloko o ke keena a Sila Lniana ame kona mau hoa. e kakali la o ka huli hoi aku o a hoike no ka holopono o kana misiona. lwae:ia o "kela poe kanaka apau, o ka hapa Ilikini ka mea o lakou e hwpili la i kona pepeiao i ka puka, a na ke kunahihi o kona helehelena i hoike akn imua o kona mau hoa. he mea ano nui kekah' ana i h<K>maopopo ai, a o ia ka Laiana o ka ninau ana aku iaia : "Ua hooko aku la anei o Bakela i kana misiona?" "Pela ke ano o ka'u mea e hoojuaopopo nei!" wahi a ka hapa llikini. Ke kakali la ua poe kanaka nei o ka huli hoi mai o Bakeka. a i ka hala aua o na miuuke pokole, me ka huli hoi ole aku o Bakeka ua lilo ia i mea e nauki ai ua poe ta, ahiki i ka pane okoa ana ae eka hapa Uikini: "Ue keu aku maoli keia o ka ntea ano e i ko'u uo<»noo ana. heaha la ke kumu e huli hoi koke ole mai nei o Bakeka." '"Heaha io la hoi keia kumu o ka ulolohi o Bakeka." wahi a Dao lohe io aku nei anei oe. i ke kupaka o kekahi mea ma ka hale maluha?" "Aole loa au i kuKihewa. na lu>oko o Bakeka i kana hana me ka pololei loa. aka nae. heaha ka mea nana e houlolohi nei i kotta hoi ana mai?" •*'Ma il wah(. he ninau pohihihi ia na kakou ka pane aua ae. ko<* wale no o ke kakali hou ana aku he mau miuuke, malia aia i>ia a hoea mai. hoakaka ae i ke kumu o koua lohi ana." i pane hou mai ai o Pao. me ka noke hou ana aku o ua poe kauaka nei i ke kakali. 1 l ka hala hou ana #he elima mtnuke ma ia hope mai, a no ka piha nauki loa o ka hapa llikiiii, ua i okoa mai la oia ia Laiana: "O oe b kakoii ke pii ae no ka hale oluna e nana ai. ?teaha la keia kumu hoi ole mai o I>akeka." Aole e hiki ia Laiana ke eu ae mai kona uoho mai. aka aia mahma o kona helehelena kekahi hiona e hoike mai ana i kona piha i k:i maka'u ame ka weliweli. a no kona hm>ko ole i ke kauoha a ka hapa Ilikini. i ni:tan hou mai ai ua IHkini nei: hele hoi paha oe e nana« Mc ka hvHuka»ka i muui iho ai o Laiana i kona mau nwnao mxka'ti, ahila pane wale ae la no mu ke ano hoohlau: ]

! "O keia ano e ou, a oakou € ike mai la e. ou mau hoa, mamuii |iio ia o ka hon-ena i kau aku maluna o kuu.keiki/* pii hoi paha oe iluna e nana ai. i ke kumu e hoi o!e mai nei <• Bakeka!" i hookikina hou aku a» h*P a Hikihi. "fna hoi ha pela, o kaua !ike ke pii iluna, akahi mai |a kp'u hopohopo i ka pii hookahi akuT Pahoia ae Ia lea-minoaka-maiuna o ka Ke!ehelena o ka hapa liikini no ka ike arva aku i ka hopokw iloko o Laiana. a o ia i * aku ai: "Ina o kou manao ia e Laiana. alaila e pii io aku au me oe." aia nae kekahi manao maikai ole iloko o ua hapa llikini nei' no I-aiana. Pii Hke aku 1a laua nei me ka malie loa ahiki i ke komo ana noloko o ka rumi o Gideona* e a mai ana no ka ihoiho kukui maluna o ka noho a Bakeka i waiho ai, a o ka mea fta*a i hookahaha loa mai i ua mau kanaka. nei, o ia no ko laua ike anā aku i ke kino kupapau o Uakeka e >raibo mai ana iluna o ka papahele, a ia wa i huli koke aku ai ka hapa Ilikini imua o Laiana a pane aku ia me ka leo o ka mea i piha i ka huhu:. "E hoike mai e Siia Laiana ia'u i keia manawa, heaha ke ano o keia mea a kaua e ike nei? "Heaha auanei, o kela keiki o Gi<lepna ka mea nana i hou i ka puuwai o Bakeka. pela oia i make ai." i pane ae ai o me ka huna ana iho i ka'oiaio. "Ajai hoao oe e Sila Laiana e lux>pupjipuni inai ia'u! Manao anei oe e hiki ia'u ke-puni aku i kena mau olelo au? Aole loa he lim i no ke keiki ka mea iiana i pahu i ka pahi nia ka piiuwai o Bakeka, he lima ia 110 kekahi kanaka makua. iia īke anei oe i keia kanaka?" ! Mamua oka hiki ana ia Sila Laiana ke pane mal ua hoea mai |Ia ka nui o lakou a koino ana iloko o ka rumi. oiai ua lohe mai lakou i ka nunui o ko laua nei mau leo, a kaa e mai la ma ka aoao o T)ao ka ninau ana: 4, Xowai keia kino make e waiho mai nei?" "Aohe ka ou ike aku, o ke kino no hoi kela o Bakeka." i pane, mai ai o Goka. "Ea, e Sila Laiana, ke inakemake nei au e pane mai oe i ka mea oiaio loa, owai ke kanaka nana i pepehi ia Eiakeka a make."" wahi a ka hapa Ilikini me ke kau pono aku o kona mau maka maluna o Laiana. "Pehea la oe i ninau mai ai i ka mea hiki ole ia'n ke pane aku.- 4 "Ke kanaka kino ikaii<a maoli ka mea nana i pepehi i ko kakou hoaloha. he mea i oi aku ka ikaika iimia o kekahi o kakou, no ka j mea aole he kupaka ana. ahe uwe ana a kakou i lohe. E Laiana owai ka mea nana keia hana?" wahi a ka hana Uikini, nie ka hele o kona mau maka a hulilri kau a mea o ka inaina. • No ke kau-pōno aku o ka nana ana o kona mau hoa maluna ona. ua hooikaika wale ae la no o Laiana e hoonalonalo i na ano pihoihoi apan ilokō pna. a no kona ike ana iho f aole loa e hiki iaia ke hoonunipuhi' inai i kona mau hoa, na Gideona ponoi no i pepehi ia Hakek'a a make', ia wa oia i pane mai ai me ka leo malie loa: ,4 Kc manao nei au, ina hoi aole au e khho hewa, o kela kanaka opulepule e noho pu nei me a'u, ke kanaka nana keia mau hana." "Maloko nei no anei o keia rumi. kela kanaka e moe pu ai me kau keiki?" ' ; "He wahi okoa loa no kona, aia nia kela hale uuku mawaho. "Ina'pela, pehea-iho la i hoea inai ai kela kanaka maloko nei o keia ritmi?" v • e; ' J

' iHooka'ulua-iho la-p-Laiāna-i kana pan#j »ka no.ka ike ana aku/i : ka hele o ka hapa llikitii a piha i ka wela, e makaukau anit e lele mai e hopu i akahi nō oia a kamailio mai i keia inau olelo: ■' "Aolē i maopopo iki ia-tt kekahi mea, c{)>iH ana i ka hoea ana mA'i 0 kela kana;ka noloko nei o keia rumi, he \'<^§> u wale no kff>u, malia palia W kela keiki no i kamailio aku 'i kela n<J • ko'u hooweliweli Aila e pepehi-i kuu keiki i keia la akn nei, pe& ino oia i hete: : niai ai a moe pu ; me Gicleonaf. .Ua, ike au. He'" / puriahcle loa o Gideona i keia kanaka." , . j 7- ~ "L T a maopopo no anei keia mea ia oe e *tfia ffa < VijajlB.wa a kakou i lioouna mai ai ia fiikeka e ia La no anei he .manao ht>oßuoi ia oe, e hoopakele ana keia ksfial\a au e kamailio mai nei i ke ola o kela keiki? v o r \ / r r -'' "Ke hoike aku nei au imua o oukou apaai, aole loa a u huoi no keia kanaka, a o ke Akua ei .ka ljljrii ko'u h(jike no Jna ua pili au' i ka liewa, ke kahēa ae nei au ma ka inoa o e pepehiia mai au a makfc v me ka lima o ka ,Mea Mana loa. Ia kakou i hoouna mai ai ia Bakeka no; ka pepehi ana i knu keiki, ua paa maoli no kuu manao, o kona kino hookalii wale no ke loaa mai ana ia Hakeka, aole he mea e ae mawano ona." Ua hoike ig aku o Sila Laiaha i ka mea oiaio loa, a ua nianaoio mai la j<ona riiau hoa, ua kamailio aku oia i na mea pololei wale no, aka nae ho ka hapa llikini, aia iio he wahi hoohuoi iloko ona, no ki epa o Laiana ma leekahi kno, "He keu aku maoli-keia o ka \mea maikai ole e na hoa, walii a Dao o ka pane ana ae, me kona hoomāopopo pu-ana iho hoi i ko lakou kulana eeupilikii. • • "Mailoko mai o ko kakou nui, he elua o. kakou mau kanaka i make, heaha mai an& la j ko kakou hopena, .ina penei iho la e lawe liiliiia aku ai kakou ahiki i ke kanaka hope loia." "Aole a kakou mea pono e hana aku ai. o ka ukali wale aku no mahope o Luka Sopa, o hoea mai auanei i ka hookoia ana o kena mau olelo au e Dao," i nane ae ai ka hapa Ilikini. "E make kela kanaka ame Gideona i keia po, o hoea mai auanei ka piiulii o ka poe e kokua ne'i mahope o kela keiki, o ko kakou paa no ia i ea hopuia, a oluna o ka amana kahT e lewalewa ai. *'E waiho malie no kakou i ke kino make o Bakeka pela, ahiki i ko kakou hoi hou ana mai, a e hoi kakou 110 ka liale olalo, no kii ana i mau kukui hele po f a uhai akū mahope .o ka meheu o na pio. Hoi nui aku la ua poe kanaka nei no ka hale olalo. makaukan ae la \\« k\\kvu po, a oiai o kā hapa lakini ko \akou kanaka piha eleu loa a iuaka'u ole. ua lilo ae la. oia i alaka* no takou. me ka haule ana iho o ko Sila Laikna kulana ma kela po, a o ia ka ua hapa Ilikini nei'o ka pane arta ae imuā o kona mau hoa : "L"a piha pono anei ka oukoiv mau i>u panapana me na pokar" « ka wa a ua hapa Ilikini nei i ike aku ai. ua pau na hemahema 110 ka laleou huakai o kela po. "Ua makaukau makou ma na ano apau, i hakalia wale no i ke kauoha inai ia oe mai/* i olowaiu Itke mai ai ua poe kanaka nei i ka pane ana. *ina pela ua pouo, e ukali mai aku !a no ia o na poe kanaka nei iwaho. aia hoi ka hapa Ilikini manuia kahi 1 hele ai» a i ka hoea ana malalo pono o ka puka aliiani o ka rumi o Gjdeona, hoomalamalama iho la oia i ka ipukukui ihma o ka le|>o ia \vk i hooho ae ai oia ma ke ano hikilele; "Aia hoi paha la, ua polo!fci ka'u mea i koho ai. F-ia iki moah kapuai wawae o kekahi kanaka makua. a pela me ua nuial» kapua? wawae o ke keiki opio. o ka mea nui> koe t p ia ka hookolo ana aku mahope o ko lana * "l a maopopono anei ia pe, kau wahi e alakai aku ai ia kakou ? wahi a Dao. "Aole ia he hana nui. e hahai mai no oukou 'pela mahope ou. me ka hix>malanialama ana no o k* hapa Ilikini i kana ipukukiu iluna o ka lepo, a iaia no ka ike i ka moinoe o na moali kapuai wawae< ua kamaiilo hou ae la no i kona mau hoa : "Elike me ka malamakma o ka lau ka \vaiho w ale o na moaii kapuai waw ae o ua p\b. nolaila e hookoltv kakou mahope o ko laua ineheu,, ahiki i ka ana aku s kja hōpu^.*' i a moakaka io na nioali kapuai wawae o Luka anie Gideona. ihma o ka leptf v inamuli o ka uhiia o kajK>nua e ka hau hehee % aki

nae i ko laua komo ana iloko o ka ululaau, naiowale iho la ko laua ma« kapuai \vawac. 0 ia h»x»kou> hoi ia o ua poe kanaka nei ahiki i ke konio ana |i!oko o ka nluiaau. ia wa i huli mai ai ka haj>a llikini ihope. a pane |mai lai "Ma keia wahi la. ke makemake nei au e mahelehele i ko kakou alahele. Ke ole au e koho hewa, o ka muliwai ka paha hopu a kela mau mea e ake ana e hoea ilaila i ka wa pono; a ma | ia wahi. owau ame Laiana. ke hele pok>let no ka muliwai. a o olua hoi. e hoomau aku ka olua hele ana ma ka aoao akan nei o ka ululaau. I "Aole e hoea koke kela mau mea no ka muliwai. oiai he hihia ka hele ana oīoko o ka ululaau. a he hana nui na kela keiki ke kokolo ana ame ka pinana ana ma na wahi hihia. E hoomanao e o'u mau hoa. i ka wa a kekahi e ike ai i na pio, e hoomaka koke e ki i ka pn. a i ka \va hoi e lohe mai ai o kekahi poe o kakou. e holo k*-4ce m>ū me ka hakalia ole no kahi i loheia ai ke kani o ifti pu. Ua maopopO aku la anei ke ano o keia kauoha ia oukou?*' "Ha! owau ana ka mea nana e ki i ka pu i kela mau pio." wahi a Dao r me ka hoopinana ana ae i ka aikala o kona kuka iluna. "Mai wikiwiki wale oe e Dao i ke kaena an». a ina io no kou ike mua i na pio. alaila o ke kanaka mua kau e ki mua ai. he hana maalahi wale no ka uumi ana aku i ke keiki opfe. me ka nui ole o ka hana!*' ''Heaha ka hookoe ana aku i ke ola o kela keiki. e ki ia laua a make." i pane mai ai hoi t> Goka. ' lna hoi ha pela, e hee imua mahope oka meheu ona pio! K wiki. ina tia paa ko oukoti manao no ka make o keta mau tnea!" 1 hakalia no a pau kela mau olelo i ke kamailioia mai e ka hapa Ilikini, o ka nalo aku la 110 ia o ūa kanaka nei iloko o ka ululaau. pela hoi kona mau hoa i hoohalike aku ai me ia, ma ko lakou mau alahele i hoolalaia mai e ko lakou alakai. MOKLWA XIV. Poina loa paha.oe e ka mea heluhelu no Kapena Nikona. ina pela. alaila e hoihoi hou ae iko kaua noonoo nona. I ke ao ana ae ma kekahi la. mahope o ka hopupioia a:ia o ka moku lawe ukana o na Pelekane. elike me ia a kaua i ike ai ma kekahi mokuna ae nei i hala. akahi no a loaa he liooluolu ana i ua o Kapena Nikona, n-> ka mea ua ala waVe ia 110 eia ka po aku mamua. a o kekahi kumu. mamuli o ka ikeia ana'aku o kekahi mokupea, eia ka he moku 110 na kanaka lawai'a.

I ua o Kapemi K'ikona la nae. e nanea ana i ka t»iatnoc. ua puoli > oia, i ke komo ana aku o Kainina noloko o kona keena, a pane niai la: "Heaha ka pilikia e Kamina?" me ke ala ana mai iluna .a lele mai la mai kona wahi moe mai a ku ana iluHa o ka papahele. "Heaha mai auanei kau, ua ikeia aku nei kekahi moku, aia ma ka hema aku nei o kakou." •'Malia paha o kela mokupe'a no hoi o ka loaa ana ia kakou ma ka po nei?" "Aole pela ko'u manao. he moku okoa loa no kela f ke holo pololei mai nei, ma ko kakou alahele." "A peliea. ua kilohi pono aku nei anei oukou i ke ano o kela m<>ku ?" "Ae. ma ka makou hoomaopopo aku nei, he mokukaua l'elekane kela, ma ke ano o na i-a o kona mau kia.*' "Hc nuhou maikai ole io kena au o ka lioike ana mai la ia u e Kamina, a pehea ka oukou hoomaopopo aku, he moku holo no nae paha kela ea?" "Pela ka'u koho no ka mea, he keu aku kona holo, a ke hoopololei mai nei kona ihu no kahi o ko kakou moku. I keia manawa a Kapena \ikona e kamailio la me Kamina, ke komo la no sia i kona lole, a i kona makaukau ana, liawele ae ~la i kana pahikaua ina kona puhaka, o kana ohenana hoi ma kona lima, o ko Taua pii aku la .no ia no ka oneki o ka mpku. Ia alawa ana aku 110 a Kaj)ena Nikona a ike i ka ilioku a Kamina o ke kamailio ana aku iaia. o ka maopopo koke e la no ia o ke ano o ua moku la. a o ia kana o ka pane ana mai i kona mau kanaka: "O ka mokukaua no kela e kiai ana mawaho o ke awa, ia kako 1 0 ka mahuka ana mai," wahi a N'ikona, me ka hoomaopopo pu ana iho, he mau mile helu wale no ke kaawale o kela mau moku a elua. "He kulana ano maikai ole maoli keia no kakou e Ni.eona, i hooho ae ai o Kamiiia. "Ac. aka aofe e hiki ia kakou ke alo ae, o ka halawai wale aku 110 he alo a he alo, me ka euemi." "Aha! e ike ana oe i ka naka o ko mau kuli e keia kapena hookano!" aia huli like ana mai ona kanaka o Nikona, eku aku atn ke kapena o ka moku Pelekane o ka hopupioia ana, me ka minoaka ma kona mau papalina. 7. "Manao anei oe e hopo ana ka manao o na kanaka Amerika, no kela mokukaua?' J pono mai ai o Nikona a kamailio i ke kapena pio, akahi no oia a ike mai i ke ku aku o ua kapena nei. me kona manao la, aia no oia malalo o ka moku kahi i noho ai, eia ka aole. "O kau paha kena e kamailio nei i keia manawa. aia nae oe a ike aku. i ka lele mai o na poka pukuniahi, ia wa paha oe e mihi ih\> ai no kau mau hana hookiekie." "Heaha auanei ka like ole o kena mea au e kamailio niai nei me ko oukou nianao no ko oukou palekana me kela mokukaua o k i holo pu ana mai me oukou? Aia a ike pono aku ko mau inaka a elua. ua hiki loa ia Kapena Nlkona ke paani i kela mokukaua me he keiki ai waiu la." "I pakele wale 110 ko oukou moku. i ko oukou hoopunipuni. a pulapu ia makou i keia wa nae aole loa e hiki ia mau pulapu a oukou, 110 ka .mea ua ike maopopoia mai la ko oukou mau ano apau e kela inokukaua Pelekane." "Aha. aole anei he kuleana ko makou e hana elike me ka makou mau mea i makemake ai maluna o ko makou moku ponoi? "Ua kii hoi paha kau olelo, i ka hoea ole niai o kela moku e ike 1110 ai oe i ko ku i kahi o ka hoka!" "O oe no kau e olelo iho i kou hoka, i ka lilo ma uw ale o kou moku i na kanaka Amerika." alaila noho mumule iho la ua kapena nei o ka moku Pelekane, a no ka noke loa mai nae o Nikona 1 ke kamailio. hiki hou ole iho la i ua kapena nei ke noho inalie ahiki i ka ho4>maka ana aku e pane: "L'a ku hoi paha kau kaena, i kou nolio niahma nei o kou mokti. e kakali malie iho nae oe pela, a hoea mki ka mokukaua o ka Moi. 1 ia wa oe e ike pono iho aT, e hiki hou ana paha ia oe ke kaena, aole paha." "E ae aku ana an i kela mokukaua e hookokoke mai ma ka aoa^ 0 ko"u moku, a e hoomanao e kuu kapena maikai, e hoea mai ana i ka manawa a ka poe apau maluna o keia moku. e mihi iho ai, tt'» ko lakou aa ana mai e hoonahoa me ka moku o na kanka Amenka. 1 "E kakali iho pela. a hoea mai na kanaka Pelekane e nui auanei ko waha i ka hamama." | u O makeu paha ke hamama ana na waha, oko oukou poe kanaka ! paha. ilaila e ikeia akh ai ka ikaika o na keikikane o kakou. ? | "Ke makemake nei au e ninau aku ia oe e Kapena Nikoua, e mau ! iku ana no anei ko makou noho ana he mau pio nau ? * | "Heaha auanei ke kumu e noho oie mai ai oukou he mau pio na | makou ?" I "E hoomanao hoi oe. aole makou he poe e ku-e aku ana ia oukou. jaka he poe makou nollina o ka moku kalepa waiWai. aole no ka : mokukaua. Aole he mea nou e« pomaikai ai. kou hooniau ana aku la makou e noho pio maluna nei o kou moku."' "Ke hoo|>oh*hihi loa mai nei oe e kuu kapena maikai ia'u." wahi a Nikona uu» ka hililuli ana iho o kona (Aole i pau.)