Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 2, 8 January 1915 — HE MOOLELO NO ELA WEINE Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ELA WEINE

Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie.

"O! ua hoopunipuni loa mai oia ia'u! Mai oi loa aku ka pono ina oia i hoike niai ia'u. Aolie ona ku&ana iki e hūna ai oia ia'u i keia mea iiie kona- ike no owau kana kane/ .O! ua.hana hewa loā mai oia ia'u!" "Ke minao la palia oe he maikai kena la i kou manao, e hoomanao iho oe ua hoino aku -o'e iaia, 'ua hoow'ahāwāha loa o'e iāia, ua haalele iho oe iaia iloko o ke anū nie kō hōokukē ānā iaiā māi kou ālo mai i ka wa ana i iVni akū a'i'ia o'ē i puuhohu'a nona, me ke kāukai aku nau ofa ē malāma mai, ēlike me kau i hoohiki aku ai Tmūā o ke Akua Mana loa. W r ahi au i olelo aku ai iaiā aohe ana koi miluna ou ma na' ano apau, me ko h'oōle pū āku imua ona i konā kuleana e kapa mai ai ia oe he kane oe hana. Maikai iho la palia ia la i kou manao, ea?" "Pela no, aka aohe no ona kuleana e ae wale mai ai e mare me a'u malalo o kona ano hunahuna. O ia ka mea nana i hoonele ia'u i ko'u mau pomaikai, ina oia'i hoike māopopo m.ua mai iā'u o ke kaikamahine oia a ka Makuisa Vanesi, a o ka hooilina hoi o na •waiwai a pau o ka Makūisa, inā i keia la ke noho haku nei au ma* jūna o Waikelife iloko o keia mau makahiki apau—he iwakaluakumamalima makahiki i hooneleia ai au i ka nani ame ka hanohano O! ua nui Ibā keia; a ina he hiki ia'll ke hana aku i kekahi hana pānaiia aku ai ka ino 110 ka .ino ana i hajia mai ai ia'u e hana akū j ?na au," wahi.ana o ka namunamu kohu ole ana iho. j 'Hnli aku la ko Elā alo i kahi e ia manawa no ka piha loa i ka hoowahawaha. Ua like loa o Dalctona i ka Ela noonoo iho ia mānawa me kekahi poe i hana hewa aku i kekahi i hiki ole ke huikalaia mai. Ua hoino oia i kana wahine liala ole no.ka mēa, o ka hewa no anā i hana ei ua hoi hou mai ia maluua ona, a ūa hoolilo iāia i poino oi aku mamuil o kona lanuwale r ono iAohe wahi hewa iki a Manona Vanesi i hana mai ai maluna ona —he oki ā -he oki loa no. Ua hilinai o Mariona maluna ona me ke aloha i oi pahaneri aku i ko kekahi mea uhane; mai haawi aku oia i kona ola nona holookoa a no kona mau pomaikai, aka, nana i pauaka iho a lilo o Mariona, he kaikamahine iluna o ke kuonoono i wahine kuewa i ke ala me ka waimaka ahiki i ka moe ana aku no ka moe kau a moe hooilo, aole me ka naau hauoli, aka me ka luuluu ?.me ka ehāeha. Aka, oiai aole i holopono kana hana ma ka hoopoino ana aku ia Mariona, me ka hoomauia aku o ke o ia ana o ka inoa hilahila maluna o Mariona, eia nae ua hoehaehaia aku no oia no ka manawa, me he mea la ua hololea kana liana hoopoino maluna ona. Aka ane ua lanakila ka oiaio i ka manawa hope, elike me kona lanakila mau i na manawa a pau. I keia mahawa ūā liua'iia ae kona ano h'aaliaa loa; ūā liua'iia kona ano ino ame kana mau hana ino, a o ka hilahila ame ka ehaeha i lianaia iho' maluna ona iaa oi loa aku ke koikoi mamua o kana i moeuhane ai e kauia aku 'maluna o Manona. I keia manawa liope ua ku kohna o ,Mariona imua o ke ao ma ke ano he kaikamahine a kina ole, oiai hoi ko baletona mau hewa ua holomokuMiiāi i keia manawa me lie han la i hehee i ka wela o ka la a kau mlaunā ona, nie ka hooweliw'ēli pu mai e ulupa iho iaia a moe i ka honua. Malia paha e ola aku ana no oia no umi, iwakalua a i ōlē kāii'akolu paha makāhiki, aka hae e hahai mau aku ana no kana mau haiia hoopunipuui ino māhope ona 110 ka manaw pau olē; aole 'oa e poina iki ana i kekalii poe kana mau liana 'kolohe, ka poe i māo;»opo i kona ano ame kana niau hana. Mai ia maiiawa aku e lilo, nna oia i kanaka kuhi mau ia, a o ke kanaka hoi e liiki lioii ole ana ke hilinai a ke mahalo hou ia aku no na lā £pau o koiia ola ana. "Ea, hoolohe mai! O ke kāuemare ā Mairona ka mea kūleana maluna o kela mau waiwai apau ma Waikclifē. ahiki 110 i kēia manawa. E hoomaopopō aku ana au i ko'u mau pomaikai maluna o keh waiwai. Owai ka meā i nolio haku maluna o na waiwai ā ]»au ma \Vaikelife iloko o.keia niau mākahiki a pau?" "O Warenatona Feafila Vancsi, ka makuakāne'o kuu makūahihe. ka mea i nōho hakū hiakma o ia mau.waiwai a patV ahiki i koua make ana he mau maliiha kakaikalii wale no. ,i liāla āku nei," wāh! a Ela o ka pane ana aku, 'me kona heluhelu pu aha āku i ka nia'nao o ke kanaka ia manaWa hoōkahi. "A i kona make a'na aku owai ka i pani mai ma kona wahi?" i ninau hou mai ai o Dalētona. "He kaikunane 110 kiiū inakuahine—o Paulo Ferasalia ka inoā." "Aha! Ē! e Edita lohe ae la oe?" i ninau ae ai o pājetona iā Edita. Aka " • "Aka aole oiā o ka haku oiāio o ia wahi i keia manawa," i pane. koke āku ai ō Ela. "A owai la kā?" wahi hōi.i o ka Daletona hihau. "Owau ka Makuina o Waikclife i kukala ia ma ke akea a i a oono ia mai e ka poe apau i maopopo i ko'u pioolelo, a o ka Visākaunā Wēine hoi ma kekahi olelo ana. Lolie āku la ōe?" wāhi a Ela me ka leo ano keha ole iaia iho. "Ua hooiaio aku nae oe i kau koi 110 ia waiwai? Aōle ānēi i ku-e. ia mai e kekahi mea? Pehea—:?" v Ua p'iha. loā o Dāletona i ke pihoihoi ia manawa, 110 ka' nui loā 0 k'e pihōihōi he liiki wālē no ke ikeia aku kona haalulu, ālaila. liina aku Ia ihope o kā noho piipuu na lima a nolio māliē lōa nie hjē ilio kawa-11 1ā ke kukūle. \ • "No kau niāau 110 ko'ū hōoiaio i ka'u koi e ae āku a'na au; āolie mea hookahi i ku-e mai ia koi au. I kuu wa i ike mūā āi hē' mare ko kuu makuahiiie i ku i ke kanawai.. a owau hoi kā liooiliua .pololei loa o Waikelife, manao iho la au e liele muā au ihiua o ku'u kupu r nakane a hoike aku iaia o kana moopunakane poiioi au ā o ka hoo i!iira oiaio loa ona. Aka. oiai ua lohe au i koha rhōolel(f niai kuu niakuahine mai lie kan&ka ualioa me kona lokoino loa i kuu makūalii"ne, a e fiaha pu niāi anā lio paha auanei oia ia'u elike 'me kanā' 1 hanā niai āi i kmi niākuahihē, nolaila, aole au i h'ele aku e ike īaia. la mahawa āōlē i 00 kō'u mā umakahiki, a no'ia kuniu iioonōo ih'o laau e hanā pu n\ai anā ho pālia aūanei ōia i k'a hā'na awatuia 103 a e kōi māī ana n'o hoi iā'u e hana aku i kana e kauoha mai ai. he hana uae e ku-e loaa ana i ko'u Junikehalā, hplāi'la hoōhianiao lōa. au mai iaia mai. Ua maopopo ia'u ina no.ko'u liele aku imua ona nole loa o'ia ē ae mai ana e hoomau aku au ma ke alahele a'u i hoolalli mua ai no ko'u poho kuokoa 110 ia mua mai, nplaila, liooholo ihō la a'u aole e koinō aku ko'u 000 iloko o ka liale o kiiu makiiahihe i ai āhiki i ka loāa ana o ke kanaka nana i liaha liēwā. loa aku iaia, a ia wa e hōike ku ai au i ka Makuisa ua loaa ia'll' ke kanāka nana i pauaka kuu makuahine a e hooi.aio pu aku imuā oua ua māreia ia kanaka me Mariona ine ke ku i ke kānawai. a i ole āhiki i kona make ana, a iā wa e ike i au he.mea pono ia'u ke hōike ae i ko'u moolēlo piha. Me keia manaopaa hoomaka aku la au e hele auwana hook.ahi ma lea'u misiona huli ia oe me ka maopopo ole o ka lpaa. Ma^ka'n

ninaninau ana i loaa ai ia'u ka i : .cc ho Kēoki Samana, hc haumana e noho ana maloko o kekahi knla nui o Kelēmania no ke a'o ana i ka olelo Kelemaiiia. Ua hiki au ilaila a ma k'a'u nana īina iloko 0 ka huke i loaa ai ia'u ka ike he Amenka oia, a mai kekahi kūlanakaūhale aku o ka Mokuaina o Xū loka koīia liolo ana aku no ia kula. Ea. e ae mai ia'u e niuau aku ia oe, no keaha oe i hoopaa hapa wale ai no i kou inoa aolie hoi i hpopaaia a pau pono?'' i ninau aku ai o Ela. "Meaha iho la ka hewa o ia? v \vahi.a ka Daietoha pane, me kā pii ana ae o ka ula ma kona me ka inoiuo o kona noonoo He mea pono e hoakaka pokoleia maahei ka Ela mea i loh'e mai 'ai'no keia kanaiea. I kon'a wa e noho ana nialokō o kekahi kula kfekie maloko o kona mokuaiha ponōi ua hanaia eia kekahi hewa a ua kipaku ino ia oia niailoko aku o ia kula me ka hilahila loa, a ne ia kipakuia ana i liolo 'ai oia i ka aina e no ka hoopa'u pono ana akn 1 k'ona mau makahiki kula ame kaha mau haawina 'ma k'e kula kie kie o Kelemania i hoike nnia ia ae la. No ka maka'u o Daletona aia palia kekālii haiimāna mālōkō o kela kula i lolie i kona kipaku ino ia ana, pela oia i hoololi ai i koiio inoa ma k/e a«o i hoopokoleia mai, a ma ia a'no e ai oia mai ka lilo ana i kanaka kuhi māu ia. O. kona inoa pi'ha o Keoki Samana DaleVōiia, eia nā'e o kona niāu' iuō'ā m'Ua' eluā' wale no kana o ka hoike ana. Ēlike no me kāhā i maka'u ai aia io no o ia kula kekahi mau haumana i l'ohe i kona kipa'ku ino ia ana mai ke kula kiekie niai, eia hae, māmuli e ka hoopokole aiia o Dalctona i kona inoa o Keoki Samana, ua hiki ole ia mau haumana ke hoohuoi o Keoki Samana e 'kahea mau ia ana maloleo o ia kula ame Keoki Daletona i kamaaina ia lakou he' hookahi no kino. "I ka lolie ana .aku a Ela i ka pane a Daletona, alaila hoomau hou mai la oia i kana kamailio ana i ka i ana māi:' ' "I kuu wa i ike' ai he kanaka Amerika oia, liooholo koke iho la au ia manawa e holo mai i Amenka nei a e hoomau akii' i ko'u huli ana. Eia ka pilikia he keiki ilihune au; ua hoole a'ku aū i ka lawe ana mai i ke elala kokua a kuu kupūnakane i haawi ai iilmua āleu i kuu niakuahine ma.ke aho i daja ola nonā. I kuu nōohoo anā aok e hiki ia'u ke lawe i ke elala a 'ke kanaka i hoole uiai aole āu nana oiai nae, ma.'ke alahele pololei maoli pa'u ia elala—nolaila, no iā liele ua hookikina mauia mai e ka hune e huli i kekāhi hāna e hiki ai e malama mai ia'u., Pela au i hoi aku āi e nolio hana mālale 0 Rikcke Forcka; i kela ame keia la kulaia, a pela mē na la e at a Rikeke Foreka .e hookuu mai āi ia'u, ua hoolilo ia e a'u ia māu la manawa huli 'no'u. Mamuli o ka'u noi ana akii, uā haāwiia nlai ia'i na buke kuhikuhi o kēla ame keia kulanakauhale, ūa naiia akaheleir e a'u na inoa āpau e kau ana ke Samana maloko eia nāe, aōle hōo leahi Keoki Samana i loaa ia'ū elike me ka kuu mkuahine i hoakaki mai ai ia'u. - "Aole au i manao iki o ua kanaka la a'u e noke āiiā i ka huli no oē; ina i loaa iki ia'u kekahi wahi manao hoohiioi; aole au e paa makehewa iloko o kā halepaahao iloko o kēla maū niāka I hi'ki loihi a inea ekolū; 116 ka mēa, elike me i'a a'u i kaiiiailio muā aku nei ia oe, oiai au e hūli ana ia oe i op'ea waleia ai au 110 ka li'ewa j aihue a paa ai aū i ka lialepaahao, a iloko paha o ia manawa i j nana ai oe i kuu ope pepa, pela hoi ka'u hoomāopopo aku, i loaa ai.ia oe ka ike no'u owau :kou pilikokō' ponoi loa. Ina he kanaka noonoo maikai oe a pela ka ike aha life kēiki āii nau, ua hiki ioa ia oe ke kii ae ia'll a hookuu ia māi au mai kela halepaahāo mai aka nae, ma kahi o k'au liana ae ia hana alolia uā hoāo oe e hōonele ināi ia'u { kahi mea hookahi wale no i loaa ia'u naiia e liooiiāna ma' 1 ko'u noonoo no 'ka mea ua hooiaioia māi 'ia'u naū ponoi i papa i na kauwa aole e h®ouna hou ae i na piia anie iia niea e a'e a Edi'ta nei e hoouiia ae ai " ' ' Aia mau na inaka lnilili o Ela nialiina i■ na nianaW"' ka mea ioi Ipa aku ka li'oehaeha ia. llolc6'n&c o f:a nui o kau mai' mau o ko Dalet'ona hēleheleiia me hē m'ea UPlie hee la i ku i ke kākala ka loli oka uli. H 1 Aolie au liaohao ana ilVo 110 ia iiiea, īkeiā niāiiā'wā, ūā niaopope ia'u kekahi mea e pili āna i kōujano, āka he kui ooi wale no ia i ka nuia iloko o ka uluna o ka eliaeha, elike no hoi me na poi'nō ame na hana /hoohoka lehulēhu au i hana mai ai maho'pe o kuu hōōktiuia ana 'māi ka halēpaaliao mai, aka na'e. i ka manāwa hope loā o ō'e ka mea ioi loa aku ka hoehaēlia ia. Iloko nē bkā nui o kāu. mau liana hqppilikia mai ia'u ua lanakila 110 au. • E hoomaka ana au < lian'a no'u iho i loāa ai ia'u kekahi inoa hānohano, a ia manawa hēiuhelu iho la a'u iloko o kekahi nupe'pa i" kā' make āna-p ka Makuiaa o Waikclife. Ua makē oia hē niau la mamua aku, no ka lea itamu meahou a'u i heluhelu ai ua laweia ūiai kekahi hiipepa' mai o Europa; ma ia nupepa liookahi i hoakakaia ai ko /Paulo Terasali? lilp ana i panihakahaka ma kahi o ka Makuisa i make a o ka hoōilina hoi o ka waiwai n'ui liewahewā o ka ohaiia- Vanesi. Ua ik< āu iā 'manawa hē hanā—-'pono ia'u ke koi aūa aku i ,ka waiwai, no la'ila, o >ko'u liāalele koke ilio lp. no ia ia Amērika hei hō Euro">a Ua hui au me Paulo Terasalia, elike me ka'u i manao ai. e nohe . ina ma ke ano he hakū a he Makuisa no Waikelife, a elikē nie n'-? kanaka īiiaikai a hoopon'o, i kona wa i lohē aku ai o'wāu ka hoōilin; nololei loa o ia hi'au wa'iwai.a pau, ua hookuu niai ōia i na me? no'u, me kona kokuā oluolu loa ana mai nia ka hoikēia āna ā< nia ke akea owau ka moopūnakane pohoi a kā Makuisa Vairesi 1 make, a o ka hooiliha pololei loa li'oi o 11'a wāiwāi. apau. Alailā, ■ leuu ike ana ūa.oi ponō ae.la.au maluna o kekahi kulana, ha 10l ae au mai kekahl kūlaiiā haahaa loa ā i ke 'kūlaiia kiekie. manāo ihe la au aole pālia oe e ku-e hou mai ana kē noi aku au ia ōe i ka limr o Edita nei 110 ko maua niarēia a p i:o'u holo hou mai la 110 ia ne Amerika nei." , Ho'oki kokē ilio la o Ela i kana kamāilio ānā ia nianawa me k' manao kaiuraha—aolē hiki iaia ke hoomau aku i kana kamailio ana O kana māu moeūliane apau 110 k'a hāuōli e hiki mai ana ua hiki mai ka liopeūa i keia māahwa.; ma ia horā ua uhipāia kona mar manaolana ā naū, 110 ka.mea, uā lohe po'no aku la oia i kā Daletōna ■) ka i āna niai o Edita he kaikuahi'ne ha'p.a nona, iiolāila aōlie ann p.oonoo hou ākii ē lilo māi aiia oia i wāhi'he nāna... Akā. e hūikāla mai ke A'kua iaia—aole loa, ē hik.i iki an'a raia ke aloha akū ia Edita mā ke aiio hē kaikuahine. I'aia i noonoo iho ai.n'o ia mea, ua hoehāeha loaia, iho la kona naau; holo ?.e la ke koko nie ka hiahānahanā hia kona ieino ā ke ■māpuaimiai la hoi. kā lioū lae .a.tk'ulu iho lā, me lie man >akaua la māluna o ka papāhele. ; O Edita Paletona koiia kaikuahine! Ka, kūpaianāha!. Aohe hiki iaia ke li'ooiaiō loā ia niea ia maiiawa, o keia no hoi ka 'mupuu ikaika loa i halawai māi me kona mau la o ke ola ana ana i ike mua ole aku ai niamua i kekahi hiea like. mē ia. Peliea ana la e hiki pono ai iaia. ke .ola aku i na makāhiki a paii e nee mai .ana ināniūa ona?—m"c ka li'ēwa o kona alōhā hiki ole kē hiāke e lalapa mau ana iloko. ona? .1 keia maiiawa ike maopopo iho la oia i kekahi. mea e pili ana i ko Paulo Terasalia hoēhaeha ia ana e nei iuea he aloha. | ;No keia nooiioo ana iho oha 110 Paulb Tērasalia.anie koiia hooh'oka j ia ana, ua hoomahuahua ioa ia.ae la kona'eliaēha jio kona hōohoka pu ia aiia. . Eia .nae. oiai ua nēle iho la kona makemake ma o ka lilo olē iha māi o Edita i wahine nana, nialia ē hiki ana pālia ia.Paulo ke hoomaliināli liōu mai iā Ēdita ahiki' i,ka lilp ana aku iaia, no ka* mea, ua kaāwale ae la hoi ia. No kā hi'ki olē iaia ke īiōhō hoo m anawanui lioū iho 111 e kela eha e houhou ana iloko o kona noohoo, kūlōii iho la bTa mal'una o ke pakaukau e ku kokoke ana ma konā aoao a kani i.ho la'.ke uhu o ke kauniaha. ;

* Ia lohe ana īiiai q Daletona ia leo uhu ona. ihō 1a Wana aka me kā lioihoi o Via maka. līe mea maikai iho la ia i kona noonoo ka hooliulhiia aiia o ka na'au o ke kanaka opio, a oiai e mau ana iio kona iioowahāwaliā i kana wahine, ka makuahine hoi o Ela, ua hoomahuahuā āē Ia kona liāuoli no ko Imia hoehaeha pu likē i'a anā. ' . ' Ia Ela e kakahele ana i ke kamailio, aia ma'u ita!to o lTafetoViā k ?- ieahi manao e haku'iku'i ae ana pehea la i loaa aku ai ka ike i ke kahunapule hihopa ma \Vincse)esea, a o ke kumu hoi i loaa ai in flla na hooiaio a pau no ko laua ana me k'ē kūpōno loa, a ua hooi loa ia.aku kona huhu mamuii o k'oha hoōhēleiā āni i kela liiau makahiki lehulehu Wahi ana iaia iho, ina i maopopo mua iaia he mare ku i ke kanawai kela o maua ma ka manawa ana i w r ehe ai i kela ope pepa. a Ela a loaa iho iaia ka ike o Ela kSna keikikaiie a o ka hooilina aku ina o na waiwai apau ma Waikelife, ina la ua loli loa kana mau •nea e 'haha mai ai maluna o Ela i like ole me kana i hana m au ai maluna ona i-na makahiki aku i hala Ina oia i ike i ka mea i i"rta!oko o kā apanā pef>a ana : nana ai—ina i heluhelu oia i na olelo maloko o ia apāna pepH, a ike ;ūa iho i ka oiaio o na mea i hoopaaia maloko, ina la ua halioli ioa oia a hooikaika e hookuuia mai o Ela mailoko mai o ka hale■aahao, a hoonau ea ae h'oi rna mahn'oiiYō -aoāu iloko ōua no Ela. Ina 'a ua hooikaika oia e nolio like me ka maikai me Ela a hookahi ko 'aua ohi pu ana i na pomaikai e haiioli loa ai oia ma ke ano he makuakane no ka makuisa 'opio o Waikelife nfa ia mua aku. Aka nae. aia no iloko ona kekahi manaolana moowini loa malia' eiole no i hala hope loa ka manawa no kona olii pu i na pomaikai ma .Waikelife. / 0 Ela kana keikikane, he mea ia i hiki ke hooiaioia, māo loa aku |o na manaolana poho a elikē iiie kanā i olelo āi aole'oia e hana iki ana i kekahi hana e hooooino hou aku ai ia Ela, a e hooko aku ana ika mea i oleloia. "E aloha aku i kou enēmi ā e hana maiVai aku i ka po'e e hanaino mai ana ia o'e," a ina pela io aha, alāila e noi aku ana oia ia Ela e huikalaia mai kana.māu hana hewa a pau i hana aku ai i na wa i ,hala, a ina e maliu aku ana o Ela iaia ālaila • hoolilo ana oia iaia iho i kanaka'- olu'olu loa ahiki i ko Ela aloha ana mai iaia a hoihoi pu aku iaia 1 Waikclife ma ke ano he makuakane hanohano no ka makuisa ōoio. . lle kupāianaha nae ke nponoo iho aōhe wa'hi maiiao hilahila iki iloko ona no kana īliāu hana hew'a i hana ākli ai ia Ela a ke hoolala m'alu iiei iloko ona no ka hoi pu akū me Elā i Enelaiii. 1 ka hāla ana o kekahi mau min'Uke iāia o ka hoonoo nui ana i mai*la ia Ela: , u Wahi au i olelo mai nei aohe hiēa hookāiii i ku-ē akii ia ōe i kou wa i koi ai i kou ku'leaiia ilōko o kela waiwāi, h'e ōiAio ān'ei ia?" "Ae. 'ua 'hōōiaio i ; a iia mea apa'u me ka inalaēlae loā, holailā āoi'e ni'ea hookahi i liōao hiai e paio," 1 pahē-aku ai o Ela. ,"He hāawiila laki ma'oli ho kela ou. Ahēa ōe hōi hou?" - "Ē h'oi kōlee akii ana n'o au," wāhi a Ela, "Pehea i lōtta ai ia ōe ka ike i īia meā ā jiau e pili āua i leela waiwai?" , , . .... • "Mā kekahi haawina laki loa māiluna māi," fvāhl ā Ela ō ka pane pokole loa ana aku. "Pēhea aiia oe e hōokele akii ai i kela v&iwāi; rio kā hiiēa, h'ē iiui loa e hiki r)ono ōle ai 'ia oe hookahi k;e "Aōle 'oē i māa i ka hookele ana i kēkahi waiwai nui māmūa/' "E a'o aku no hoi paha i loaa ka rke." "Pēla no; aka, he hn'iia lūhi no kela lā ē ā'o āi ahiki 1 kōu niakali'kau pono ana, me koū hoolimalima pu i kekahi mea no kb kokua ana mai ia oe ahiki i kou makaukau poūo 'iio ka mēā, kē ole oe e hana pela. aoīe rio e nele atja ka hūikāu m'-amuli o kā lVeiViaiiēnia 0 ka hookeleia aha. . O ke kanaka i niākaūkāu a i Oi akū ka nāaūāo maniua ou, 'ōia ke leanaka kupon'o loa āli ē hoōhoh'o akū ai nana e a'o mai ia oe i kau mau m'ea ē hana akū āi," wāhi liou a Daletōna ,m'e ka niaalēā. _ Hooinaha iki iho la ua o Dalet'ōha maalea i kana kaniāilio atiā a kuloū iki mai la imua o Elā me ka liākia pōrio ana mai i tia niakā ō Ela, a i mai la : ' •"Ina—ina no hoi e hiki aiia ia oe k'e h'ōopōina aku i na mea i haiiaia oka wa i liala maikāi loa. E hakihaki kaua i na koilipi a kaua a kiola loa i kāhi .liiki ole ke kii houia āku alāila noho lokahi Vāua me k'e āloiia. Kē ah'ewa loa nei au iā'ū ih'6 no ko u hana ah.\ aku i kēkahi mau liēwa koikoi loa iiialunā oū. āka, i'na e oluolu mai ana oe, elikē no iii'e ka'u i ike mau aku ai ia ōe h'e kanaka naa>i i'ūaemae loa oe, e nohoi aku a'na āu ē Kōi ā ! ūno kaua i Enelani. 'i nā'ū e a'o aku la oe i ke āhō āu e hookele aku ai i kou maū wai\Vai, ioaū hia Wā ! ikēirfē." i Pii kōke aē lā ka ūla ma ko Ela mau papālina, a no kekāhi minu':e ka eūe'ū kūpaiahāha anā ae o ( kōha n'iān leheleliē me ka mākātikau | oa e hpopūka aku i kekā'lii mau huāolelō ikāikā 'e hilāhilā "ai o Dactona. aka, uumi wale iho la no nae oia i ka ukiuki iloko ona a i aku lā: "Kūpaianaliā ho ka leou noi mai'!! I kiiū \vā o Ela Weihe wale uo. he waliī keiki ilihūii'e ē hana ana i loaa mai kahi papaa palaoa 1 kela ame keia la, "aolē oii ilee wale iho iā mālio. i ka hūhūi Tā\ve a Uwekahūnā." Ua mana'oiā āu ia manāo lie \vahi keiki lopa liāālēlē loa. I leiūi wa i halawāi ai ine ka haawina hoopilikia a lilo ai hē laahao i ka hiakā o ke kanawai aōle liāe i na fnā:ca o ka Mēa Kiekie Lōa, me ko ikē no 'hoi owāū ii'o kau kēiki i hōho hoō'niā'nawa--nūi ai me kā ineā ilokō o ka halepaahao no na makahiki ekplu, eia iāe, aōle oe I haawi iki mai i kekalii kokua—-huli āku ko alo i Kā'iiki me ka hookokoke ole māi a haāwi mai la hōi i kēkāhi irrāu olēlo • iluolu e lioonanaiā iho āi ka naau oka mea i hooluuluu lōa iā. Ika wa i hōike mai ai 'ko ka'ikamahin'e i kona mēilemen'e me ke aloha >u malunā'ō'ū, a ike pū iho ho l,ioi au i ke koi ia ana āku o kō'u •īoōnoo aloha nō'nā, hoōholo ilio la oe e ūlupa ia'u elike m'e ka ulūpa uia a kekahi makani ikaikā i kēkahi kumulaau nui a mokaki i kā honua. "I ka 'wa i hooinana'o hiai ai. kekahi hoaloha ōiāio loā ia'ū mā 0 ( '-ona hookaāwale ana i kekahi puuelala na'u 110 kē kokūa ana inai 'a'u iloko o ko'u mau la o ka h'une aihe ka nēlē, ōiai ōia e m'oē aiī;i naluna o kona mōe niake. uā hoāomiai oē ē kaili aku ia pomāikai mai a'u aku me k'o hoāō pu e h'ooheie loa īā*ū ia pomāi'kai. Uā.liO'no mai r?, \\t hailiili a ua hana mal i k'ekālii h'aha he'wa lōā īnālūha o'u mā nr; mo aoau e hik'i ole ai, ina he poē ōkōā āku kaū i hanaiiio •iku a\ e huikalā oleia mai.ai oe, me ko hoikē okon āiia nhai fto i 'eōu lilo ana hē enemi iho lōa no'u. Akā nae, i liā'i āku āu ta ōe afro, : !oko ō ia hiau haha ino a>au au i hana mai ai ia'u, ke huikala aku nēi iio aū iā oe me kuu noonoo* maikai loā, me h'ē iVtea la aole oe i hana mai i kekahi liewā ia'u,.ina nā'e, e ike āna āu hē 'milii ōiāio loa kau, nō ka hiea ia''u lioo|<ahi wāle no.oe i hāna h'ēnia hiāi ai, ā ō na hana liēwa apau aū i hana aku ai māliinā o kūū niākuāliihē āloha, aole loa e hiki iki ana ia'u ke hūikala aku ia oē, ho ka h'iēā, 'oia 'wale t,o ka mea kupono e-hana niai ai iā oē pelā, a oiai lia hala aku'oia ma kela ao, aole loā o'ū k'ulēanā ilei ē h r ūikāla ākū ā'i iā ōe. Mamuli no o kau hewā ponōi ī ]iaha āi i hoonele ia ai oe. i na pomaikai a Dau e ikela aku ai oē ma ke ano he kānē a i ole o kuu makuakāhē hoi. E Mr. Daletona, āōle loa āu e āe aku ana iā oē e komo poo iloko o ka W T āikelife. ā aole hōi e helii Ou māū wawae 'maluna o kona mau papahele." | Me ke akahele loā wale no kela kamāilio a'na aku a Efa. Aolē wahi hiohlona o kē pihōihōi ma kona mau hiaka āolē no hōi lie Ffāālulu o kona lēō, ākā nnē, o leann maū olēlo āf>a'ū i 'pāiīe āktt āi 'h'e mau mea oiaio a he manao nui aia iloko olaila. (Aole : pau.)