Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 10, 5 March 1915 — OLELO PAA. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

OLELO PAA.

M>. Sol. Hanohapo, Aloha nui:—E ahonui hou mai no oe ia kaua, no keia pua ala hōu no e popohe ae la no i ka wekiu, a nau hoi ia e ka'ipuu like ae i kona mau lihilihi aala kupaoa, imua o kona poe hoohenoheno o ka Hiwahiwa e luakaha ana iloko o ka Pareilaiso nani ou c Hawaii Aina, penei: "Ehia na Olelo Paa a lesu (na alanui ana i waiho mai ai iloko o kana Euanelio) i mea no ke kanaka e pono ai, e komo iloko o Kona Elcalesia? Haina ia mai ana kapuana:—He 4. Ka Manaoio, 2 ka Mihi, 3 ka Bapctizo āna, oia hoi ke kanu ia ana iloko o ka wa,i, no ke kala ia ana o na hala, 4 ke Ka'u ana o na Lima no ka Haawina o ka Hhane Hemolele Mar. 16:16; Oih. 2:38.' •E.ae mai ia'u e ka mea heluhelu e wehewehe aku i ko'u mau manao maluna o keia mau "Olelo Paa" pakahi, a ina ua kulike. ole ko 'u mau manao wehewehe me ko'u e ka mea heluhelu e hoihoi'mai no ia me a'u, penei: O ka Manaoio, Heaha ia? liaina, O ka Manaoio, o ka hilinai aua no ia ma na mea i manaolana ia, a o ka hoomaopopo ana hoi I na mea i ike maka o!e v ia. Heb. 11:1, a, o iā no hoi ke kahua hana o na mea apau. Nolaila, iloko o keia pauku, aia he ekolu m«hele e lawa ai ka ' Manaoio. 0 ia hoi Hilinai, Manaolana ame ka Hoomaopopo ana i na mea i ike inaka ole ia. . Nolaila. e ae hou mai, e ka mea heluliehi e hoakaka aku i ko'u mau mk.maluna o keia mau mahele pakahi penei: Hilinai,. o ia kou hana mau ana i kela ame keia la maluna o na mea apau au 1 hilinai ai, a i ole, maluAa paha o na olelo lik e ole au i lohe ai, a pela wale aku. penei: E huli anei oe i kiKnaauao, ina aole oe i manaolann mua loaa ana, ia mea ia oe ke huli aku? 'fc'oulu anei oe i kau hua kanu. ina aole <Jfev-i manaolana mua e ohi aku ana oe? E anei oe.. iua aole oe i manaolana mua e haawi in mai ana? E anei' oe. ina aole oe i manaolana mua, e wehe' ia mai ana? a pela aku.

Hoomaopopo i na ikemaka ole ia penei: Lau, a niauo, kiui, a lehu me.ke one .0 kai, kakou i <hanau i Hawaii nei, _e ola ana, a make 110 i Ha"waii aina nei, me ka ike mal<a ole 1 na aina kaulana 0 ke ao liei elike nie Āmerika, Europa, Asia, na 'lohe wale no kakou no keia mau aina, mamuli 0 ka -ha'i ia mai 5 ka poe i ike maka, ame ko kakou heluhelu ana 90 hoi i na buke ame na nupepa no na mea e pili ana i keia mau aina, ninau: Ua ikemaka anei kakou? Haina, Aole, aka ua hoomaopopo~no kakou he mau aina io no (pili i ka poe ike ole) eia hou. Ua ike anei kakou e Hawaii Lahui puuwai hamama i ke Akua? Haina, Aole, aka ua koomaopopo no kakou, aia no he Akna, mamuli 0 ko kakou lohe, a. heluhelu ana i na buke like 01q,,a pela aku, nolaila, i ka hoohui ana ae i keia mau mahele o ka lawa no .ia 0 ke leiaha o ka. manaoio—a o keia ka manao-. lo a Tesu i olelo mai ai, penei:_

O ka mea manaoio mai, a bapctizo ia, e hoola ia oia. Mar. 16:16; oia hoi ka manaoio ana i ka Enanelio i ha'i ia e kana mau kauwa oiaio, me ka, .ike maka ole; .a bapetizo ia e ponono ka mea, ua olelo mai o penei: Pomaikai ka poe ikemaka .01-e, a»manaoio hoi. loa. 20:29. ~ Ka Mihi Heaha 0 ia no ka haalele ana i ka i hana ia mo ke kaumaha 0 ka "naau, e uwe, a mihi a pau, hele e hana hou). Ua like ia me keia: I mai oe he aloha ko'u, he aloha wale no i ko lehelehe,. aole! aole!! aole!! loa he pono 0 ia '9110 mihi anaj aka, 0 ka mihi a e hiki mai no keia mihi ana mahope ife) o ka manaoio ana i ka Euanell^

mahelo o ka mihi, Ka ao ana o ke kanaka i kona hewa;' elua, E iini e hoihoi āku i ka nono ma .kahi ana i hāna hewa ai (e--liko me keia, ina ua aihue oia i ka lio paha, e hooikaika oia e hoihoi aku i ua lio lā, a i ole, i pani pāhā nona); ! ekolu, Ka haalele i ka hana I hewa, a i ka hookupono ana āe i keia man mahele, o ka piha pono no ia o ke kiaha o ka mihi. A pela p Adaum i :nihi ai me ke kaumaha o kona naau, a hilahila hoi no na mea ana i hana hewa ai imua o kona akua, a _oia auanei ke ala o na mea kino uhane apau 1 e pono. ai, no ka mea, aQle makemake oia e make kekahi aka, e hoi mai-na kanaka apau i ka mihi. II Pet. 3:9. O ka Bapetizo, Heaha iaT —Haina, -> ia ka luakupapau a ke Akua i hoomakaukau ai no ke kanu ana aku i ka mea e manaoio ana i ka Euanelio a mihi no na luwehala i hana ia, Roma 3:23 ame na hala i ke au o na kupuna. Puk. 20:4-5; a ia manawā hookahi no elike me ke keiki hou i hanau ia mailoko mai o ka opu o kona makuahine, pela no i ka mea hewa e manaoio ana i ka uanelio, a. mihi e lioomaemae hou ia ae ma o kona hoohanau (bapetizo) hou' ia ana mailoko mai -o ua luakupapau wai nui nei, ma o ka mea la i loaa ka mana, no ka mea, ua olelo mai ka Haku ia Nikolemo penei: E pau oukou i ka hanau hou ia e pono ai, loa. 3:7; a pela no hoi o Paulo, penei. E like me ka make ana o na kanaka apau ma o Adamu la, pela no e hoola ia mai ai na kanaka apau ma o Kristo la I Kor. 15:22; Ua manao kekahi poe, ua hiki no ke hoola ia ma o Kristo la me ka manaoio i ka Euanelio a bapetizo ol e ia, aka, ua piha ka palapaia Eīemolele e hoole ana i ka oiaio o ia mea, nolaila, mamuli o ka hiki ole o keia hipuu paa ma o Adāmu ke wehe ia, elike me ka manao o ka hapamua 0 ka pauku malnna nola. ko «awou Makua iloko o ka lani i hoouna mai ai 1 kana keiki hiwahiwa, e wehe a lawe aku i na hala o keia ao, o ka poe e manaoio ana i ka Euanelio.a mihi, ma o kona (lesu) koiro ana aku iioko o ka wai nui o locedane, a hoohanau hou ia, i kumu hoohalike no ko keia ao, o ka i>oe e manaoio aku ana i ka Euanelio, ma o kana mau kauwa la, no ka mea, ua paa kana olelo. Aole kekahi e hiki i ka Makua ke hele oīe ia ma o'u nei. loa. 14-6, oia hoi, ma ka puka o ka bapetizo. Olelo hou o lesu penei: Owau no ka puka, ina e komo kekahi ma o'u nei, e ola ia, loa. 10:9, oia hoi ka puka o ka bapetizo. Olelo mai o Paulo, ua hoohalike ia kā. bāpetizo ana me ke kanu ana, penei:

Nolaila, na kann pn ia kakoti me ia (lesu) ma ka bapptizo ia iloko o ka make; ame Kristo hoi i hoala ia ai. mai

waena mai o ka poe niako. ina ka nani o ka Makua, i»ela hoi kakou o l'ono ai hele ake ola hou. Koma G: aole ina kt> ola kahiko-i ke :tu ia Ailanui, hipuu paa. A ina ua hui pu kakou ine ia ma ka make eliko 1110 kona (lesu) alaila, hoi e hui io kakou ina ke alahonana. Roma C:5. ' Ua uhi ia keia honua ame. na mea apau iloko oua e ke kaiakahinalii, o ka mea hoohalike o ka bapeti'zo 'no ia, ma o ka hoohanau hou a hoomaemae ia ana, I Pet.*3:2U-2], oiai, eia keia hoiiua malaio o kekahi kanawai, elike me ke kanaka malalo o ke kanawai ame.na oleio paa o- ka Euauelio, a ua o'elo ia, e bapetizo hou ana kc Akua i keia holiua- «jne ke ahi i ka hopeua o keia ao.

Ka Uhane Hemolele, Ileaha ia? llaina, He Kokua,-penei Aia hiki mai ke Kokua, ka mea e hoouna ia e a'u mai ka.'Makua niai, oia ka Uhane oiaio, ka mea i hele mai mai ka Makua mai, nana 110 e hoike aku no'n. loā. 15:26.

Nolaila, ua hooinakaukau mai ka Ila ku i koia iloko o kona K'kale sia, ma o kana mau- kauwa la i kumukiila naua e a7o aku a hoike i ka oiaio 0 ka Euanelio i na kino uLane apau e aku ana i'aia. A e- hiki mai 110 ka manaoio aua i kekahi kino uhane ma ka lohe pinepine āna i kā olelo a k e Akua. Koma 1*0: 1T; mai kana man ka'uwa oiaio mai (aole i ka poe hoopunipuni) a i p.ela .o t lesu i lioouna mau ai i kaua poe haumāna ma na au kauaka apau,, i lohe j)inepine ai kela ame keia uhane a manaoio hoi. Mar. 16:15-16; a pela 110 ia hana alolia e hoomau ia nei e na kau wa oiaio a He Akua ma kela anip Reia aina no ka oiaio o ka Euanelio, a kekahi poe e hoauwapuu oiāio o na Olelo Paa ma kahi pouliuli, aka ua hoakaka_e mai no 'kona Eiianelio penei: Puka mai„la ka malamalaina mailoko mai q. pouli, aole nao i hookipa ka pouli laia. loa. 1:5. Me kci«. mau hoonohonoho ana, ke hooki au i ka'u mau ka'Tai manao anā maluna o keia mau olelo paa pakahi, a nonoi pu aku i ka olnolu o kuu lahui,-kuu i.'o. ame, ku\i ,kol<o e , manao ana o imi i ka' oiāio 6 'ka EiiaheliO. E oki mo ka upa i ke kolamu o keia Episetole, a kapili aku iloko o kou rumi. keena, a buke hoomanao paha & e lilo no -ia i aiiiani kilolii nou, a e anapa uiau no ia imua o kou helehelena elike m e ke aniani liilii o Tupelina, no ka niea, rio oukou ka olelo hoolana, a no ka oukou f>oe keiki, a no ka„ poe 1 l:dlii niamao aku, a no na niea apau a ka Haku, a ko kakou e hea jnai ai. Oih. 2:39. A hoouwese hou aku i ka ipumakani a 'L'aamaomao, Kou oiaio mau, KEAL7ĪOKEAO. Nuu, Feberuari 15, 1915.

CHAS. F. CHILLINGWORTH, Peresidena o ke Senate.