Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 10, 5 March 1915 — HE MOOLELO NO GEOFERE KAMIBELE A I OLE Mai ke Kulana Kuewa a i ka Panepoo o ka Waiwai ame ka Hanohano. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO GEOFERE KAMIBELE A I OLE Mai ke Kulana Kuewa a i ka Panepoo o ka Waiwai ame ka Hanohano.

"Alaila ua like pu anei ko Caladi aloha ia'll, me ko ke kaikuahine i ke kaikunane? No'u'iho', ua aloha aku au iaia aole elike me ke aloha o ke kaikunane, akā me ke aloha o ke kane i kana wahine. O, e na lani, e kokua mai i wahi e hooko ia ai ko'll makemake; tia like ko'u aloha iaia, me ko'u aloha ia'u iho. "Mc ka nui no nae o kuu aloha nona, aole loa e. hiki ia'u ke hoike aku ia mea imua ona, he hana maikai ole na'u, ke koi ana aku iaia e lilo mai i wahine na'u, ahiki i ka foaa ana ia'u o kekahi kulana ame kekahi inoa, e kupono ai ia'u ka lawe ana mai i ke kaikaijiahine a ko'u mea nana e hoonaauao ana, malalo ō ko'ii mālu." Ke uumi malie la no nae oia i kela matj haku'iku'i noonoō iloko iho ona, me ka hoike ole ae mawaho ma kona helehelena, alaila hoololi ae la ua o Geofere i kumuhana okoa, a noke aku la ua maii opio la i ke kamailio, ahiki i ka huli okoa ana mai o Mr ; Kamihele «1 loaa laua. me ka olelo ana mai, e huli hoi ana lnua, o ke kiuae la no ia o Geofcre iluna, a haawi mai la i kona aloha ia Caladi, aia. nae ke kaumaha iloko o kona puuwai kahi i loku ai, 110 kona hopo* hopo, n haulehia ke kaikamahine ana i aloha ai, me Evaleka. MOKUN'A XIV. Ala kela po, aole e hiki pono ia Gcofere ke liiamoe, e noonoo nui ana oia ma na hora loloa o ka po, 110 kona aloha ia Caladi, a i kekahi manawa, e ala ae ana kekahi mau manao hopohopo v malia aole paha he aloha iki o Caladi iaia, elike me kana e upu aku nei, e panai ia mai ana e kela kaikamahine. 0 ke ano o ka Caladi apo ana mai iaiā, m'a kela hoea ana akn ana no ka home nani o Mr. Lorina ka piha hqihoi uo hoi o kona mau nno apau i ka ike ana mai iaia nei, ua nana akii ua o Gcofere ma ke ano, he o ia mau no ko Caladi mau ano apau, elike me ia ana i kamaaina ai i ua kaikamahine nei. Oiai nae keia e noonoo la no ka hooikaika e lilo mai o Caladi i wahine mare nana, ua lilo i inea mai i kona noonoo me ke kapa ana iho iaia i ke kohu ole, me ka pili maoli i ka'ēpa, ma ke aloha ana aku i ke kaikamahine a ke kanaka nana e lioonaauao nei iaia, a e malama nei me he makuakane ponoi loa la nona. •'E hoopoino ia ana ko'll ola ana, ina aole e lilo mai ana o Caladi he wahine na'u," me ka noke wale ana no o ua o Oeofere i ke kaapa maluna o kona wahi moe. "Aole he kumu eae o ko'u hooikaika ana e noho mai nei maloko o ke kula. no ka pono wale 110 o Calad'. U"a paa loa kuv\ manao, e hoohaule aku i na keiki apau oloko o ke kula: a ia'u e hemo mai ai, me na hanohano apau maluna o'u, e hoao no au elike me ka ikaika i loaa ia'u, e leau aku ma kekalii kulana ano nui. e hilahila ole ai au i ke koi ana aku i ke kaikamahinf 1 aloha f ai. e komo pu mai me a'u iloko ona kaana ana no ia hanohano. "Heaha ana la ko'u hopena, ina e kaili ia aku ana ke aloha 0 raladi e ka mea e? O, aole loa e hiki ana ia'u ke hoomanawanui ke ike aku, he wahine o Caladi ua kekahi kanaka e loa.' . Me kela mau noonoo e nu hele ana iloko o Geofēre, ua hiki ole maoli iaia ke hiamoe ma kela po, a me he mea la, he hapalua horn wale no paha ka pili ana iho o kona maii maka, o ke ao na ia, a hiki i:on ole aku la iaia ke hiamoe hou. Komo iho la oia i kona lōle a paa. a nohō malie no maloko e kona rumi, a i ka wa i kani mai ai o ka he]c kahea no ka aina kakahiaka, aia ka hilahila ma kona helehelena ke halii la. no kona ihr mai 110 ka hale olalo, a hui pu me na makua o ke kaikamahine ana i kuko mau nei, e lilo mai i wahine mare nana i kekahi \a. Eu poo wale mai la no oia no ka hemo ana mai"iwah<C a o kona pulea mai no hoi ia mailoko mai o kona rumi, ku honna iho la, me ka oili ana ae o kekahi noonoo hou i kela manawa. a o ia kana o kr h<>oho ana ae me ka manao.paa e hooko aku i kela manao: "Akahi au a ike, i ke alahele pono a'u e hana aku ai," wah : :hia, me ka mohala maikai ana ae o kona helehelena. "E hele po lolei aku ana au imua o Mr. Kamihele. a hoike aku innia ona me ka uookamani ole, i ka nui maoli o ko'u'aloha 110 Caladi; a ina e lokahi mai ana ko Mr. Kamihele manao me ko'u, alaila. e luinakele ana av i keia mealui'na, ahiki i ka loaa ana he kulana ia'u ia wa au, e hoike aku ai i keia mea imua o Caladi. "I keia la, ina i maopopo loa ia'u, ka pane ma ko Caladi aoao o ia kona lilo ana mai i wahine na'u ma keia mua aku.'e lilo ana 11" mea papākiki, a pohihihi i mea liilii loa ia'u, o kela aloha 110 Caladi me ke kau mau aku o na manaolana no ka lioea mai o ka wa a'u (' lawe mai ai iaia a pili ma kuu punwai, o 'p uwila makeneki _aiiane ; ia nana e hoonee i na mea paakiki anau mai ko'u alahele ae. ina no e kouo ia mai ana au, e hoonee ae i kekahi kiola aku iloke 0 ka moana akea. . "II e la keia a'u e ike ai i ko'u hopena, ina paha no ka nomaika' ano ka poino paha. Ina no hoi, e hoole mai ana o Mr. Kamihek 1 ka'u uwalo imua ona. alaila o ka hoea ana iho la ia i ka welnwehi liilii ana o ko'u mau manaolana apau; ua ahona kuu ku ana ae a l.aalele iho i kona home, a pee aku .ma na \yalii, e ike ole ia mai aau e ka poe apau i kamaaina ia'u. e aho ia. mamua o kuu noho hou n'na iho, a e manao ia mai, i ke kohu ole o ko'u koi ana aku i k( kaikamahine. a ka mea a'u e kaoa aku n.ei iaia he makuakane no'u."„ Akahi-no a hoomama ia mai ka 11001100 o Geofere, 110 keia lre!e aku ona e hoik'e piha i na mea apau imna o Kamihele, auhee aku la no hoi na nanaina ai>an o ke kauuiaha mai kona helehelenaku. o kona iho mai la 110 ia 110 ka hale olalo, me na kaina wawae J mama. Ma kela komo ana aku nae a ua o Geofere maloko o ke keena mna, via ike koke mai la o Mr. Kamihele i ka mae o ka helehelena pela hbi ke auo hakanu, ua kaokoa loa mai ka pō aku mamua, he hauoli maoli kona mau ano apaii, ma keia kakahiaka hōi, ua loli loa mai kona ano mau māi. " ... _ "Ua nui loa ka hooikaika ana o ka.opio nia kana mau haawina.' i i wale iho ai 110 o Kamihele iloko ona, me ka hooholo ana iho. ain hoī a pau ka ai ana, alaila e haawi aku ana oia i na a'o āna ia C.eofere, e malama i kou ola kino, aole e hooikaika ma ka hiili ana i kana mau haawina, oiai he mea nui loa ke ola o ke kanaka. O ko lakou a'i hoi ia ahiki i ka maōna ana, ku like'ae la mai ke pakaukau ae, ia wa i nnuhi ae ai o Geofere i kana uwaki, a nana ihe la i ka manawa. a pane aku la imua o Mr. Kamihele, me ke anhoohilahila nae: . " Auhea oe e Anakala Kamihele, he hookahi wale uo hora t koe, 0 ko'u haalele iho no ia ia olua, a ho kela hora hookahi, ke noi akt' nei au. e ae mai oe, no.'u ia*hora e kamailio ptt ai me oe, maluna o kekahi hana ano nui." ' • ? T "He hana ano nui?" walu a Mr: Kanuhele me ka noke ana ae 1 ka akaaka. "E kuhihewa ana ka hoi nu. ua piha loa la kou poo i kau mau haawina, i hoopoina loa ai oe i ka 11001100 ana i na mei £ ae eia ki aia pu no ka hana me kau nnn haawina hoohaauao." "Malia paha. aole no e kana ia keia mea a'll e noonoo nei he hana ano nui, 110 ka mea, ua ,oi aku ia mamua palia o ka mea au e nianao mai nei."

. "Ileahā la hoi, ina he mea kekahi au i makemake ai e kamailio pu me a'u, ua hiki no, e hoi ae kaua noloko o ke keena waiho buke," u ke kaha aku la 110 ia o Mr. Kamihele hele mamua, me kona manao ana iho nae, o ka hana a kana keiki i makemake ai e hui pu me ia, no ka huli ana aku no ia ahiki i ke kuekaa ia ana ae o ka niēa'huna e pili ana i ka like loa ana o keia mau keiki a elua. " la komo ana aku maloko ō ke keena waiho huke, pani mai ja 0 Mr. Kamihela i ka puka a paa, noho iho la maluna .0 kona nohc>, no hoi o Geofcre ma ftekahi noho okoa aku, o ka i koke.mai la no ia o Kamihele: "Ua makaukau au e hoolohe aku i kau mau *nea apau e Geofcre i manao ai e kamailio mai ia'u." ' Aole i hoohakalia a i ole hōolalau wale aē o Geoferē i ke ano o kana pane, aka ua hoomaka mai la oia e kamailio, elike me ke kanaka i makee i kona ano oiaiō a hoōpono ma ka i ana mai: "Auhea oe e Anakala Kam\bele, ua loaa aku anei ia oe-ka hoomaopopo ana, no ka nui o na maikai au \ hana mai ai' maliina o'u? He wahi keiki ano ole wale ihomo au; hē eepa paha ma kekahi oleio ana, e pahenehene ia ana e na kamahi ma kekahi o na alanui o ke kulanakauhale o Xu loka. aka nae, ua lioolilo ae oe 'Vu, a me he keiki la, i loaa ole i kekahi kina." , ; . "Ea, t kuu keiki!" 'w'ahi a Kamihele rtie ka 'piha i'ke kahaha, aole loa he'wahi haupu iloko ona, o keia ana ka Geofere mea e kamailio aki-i ai iaia, a e hooi loa ia aku ana nae ke kahaha o ua keoni-mana-nei, ke lohe pono aku oia i ka manaō o Geofere. "Aole loa o'u noonoo, no ka'u mea i hana aku ai nou e kiui keiki, koe wale no ko'u hoohauoli ia aua mai, mamuli o kav\ mau hana, a ma kou hoike ana'mai, ua aloha mai oe iā'u, a.uā hana mai hoi oe, ma n/i fnea e haaheo ai au." "Ua aloha io aku au ia oe e Mr. Kamihele; a ina e loaa aku ana ko'u makuakane ponoi ma keia hope aku, aole loa o'u mauaoio, e hiki ana ia'u ke haawi aku i kuu aloha' iaia, elike me ia a'u i haawi aku ai ia oe, a he makuakane oe no'u ma na ano apau. O ka hana nui a'ii i makemake ai e ho'ike aku imua ou i keia kakahiaka. he mea ia e kono aku ana ia oe e nana- mai maluna o'u, ma ke ano 1 kaokoa ae, mai kela ano kahiko mai." "Heaha keia pilikia e Geofere? Ua halawai ahei oe me kekahi mau ulia pakalaki maloko o ke kiila?" wahi a Mf; Kamihele me ka a ano puiwa pu hoi. "Aole he mea i pili iki no ko'u noho ana maloko o ke kula, aka he mea no i pili loa ia'll nei, e loli ae ai paha kou aloha no'u." • "Ea, mai hoolalau wale i kau kamailio ana e pohihihi ai ia'u kou manao, e kamailio mai me ka moakaka, me ka nana ole i kc •ano o kau mea i hana ai, a e hoo\ohe aku na au, elike me ka makua i makee i kana keiki." "Ae, e hooko aku ana au elike me kau noi, a he mihi paha ka olelo pololei, a o ka mea pono wale no nae ia a kekahi mea e hana ai. Ua hele nae au a hilahila ia oe.e Mr. Kamihele, me ka hoomanawanui wale 110 au e hooikaika nei, e nana aku i ko'u hōpena o keia mua aku." f 'Ea, ua hele au a piha loa rhe ka nauki, 110 ke ano o kau mea e kamailio mai nei ia'u e Geoferel Heaha Weia 'mea au i hana ai, kupono ai kou mihi ana?" "Ua hana hewa loa aku au imua on ē Mr. Kamihele, no ka mea •ta aloha au ia Caladi, e hiki ole ai ia'u ke hoōmanawanul." "Heaha auanei ka hewa o ke aloha ana ia Caladi?' k Aole e hiki 'a oe ke alo ae, no k'a mea e nili mau ana ollia, a he mēamauho ia i na mea apaw o.īee aloha aku o kekahi i kekahi, mamuli o ka ike īna i na wa ka hoomahuahua ia ana ae o na n\anaō kahaha r> Kamihele, me ka maopopo pono ole nae i na mea l aku'i koe, a Geolere e hoike mai ana iaia. *' ' "Ke kuhihewa mai nei paha oe e Mr. Kamihele i kē ahō o ko'u aloha ana ia" Caladi, aole ia elike niē ke āloha ō ke kaikuhane i kc'eaikuahine, aka eiike me ke alohā ana o keahi kanaka i kekahi wahine, e.'lawe mai i hoa pili nona, o ke ano ia o keia a'hi ē'kama•lio aku nei ia oe," wahi a Geōfere, me ka hele hoi o koiia hēlehelena 1 haikea, e kakali w'ale ana no i ka pane ma ka aoao o Mr. Kamihele 'na palia no ke r aP on o mai, a no ka hoole mai paha,'aia maluna-e 'eela mau pan'e koii'a manaolana no ke arvo o koua ola aūa aku. No kekahi ( jiijati miiiuke, aole e 'hiki ia Mr. Kannhele; ke paue ! <oke mai, aka nae, ua hōomama ia<ae konā hQonōo, e'klihihewa'lōa ina.oia; he hewa ka Geōfere \ hana ai eia ka lie mēa : okoa lōa; ; Aole no e kala kahiko i īoaa' ai ka iihi iloko o Mr. Kamihele, hoea 'mai he manawa a kela mau opio' e aku ai kekahi i kekahi elike mē ia a Geofere e hoike okoa aku nei me ka hookamani il'e, a ua'lil'o no hoi ia i mea hoohauoli aku i kōna mānao. Xui iho la nae kana hanit ana, imoimo ae la hoi kona mau 1 maka, me ka nui ō kona mahalo no Geofere o ka hele ana aku a hoike i keia mealiuna iloko ona, ka mea maā ole i ka ttapanui o na 'eeiki. ■"f ■ % Aia wale no ke poo o Geōfere iluna o ka papahele kahi i kulon iai, no ka piha i ka hilahila, alaila i aku la o Mr. Kamihele: "Auhea oe e Geofere, o ka mea au i.hele mai nei a hoike ia't> ! keia kakahiaka ua īiōike aku anei, oe imiia o Calādi?" ' "Aole loa ōia i ike i keia meahuna, oAvāu hookahi wale no, ame oe hoi i keia kakahiaka. Ua mahao au, o oe wale no ka mea kv;lfea\VA i keia ninau, no kou apono ana mai, a hoōle ana mai paha. Aole loa au i ooina i ko'ii ano, he wahi keiki kama ole e maauhele ana ma na alanui, o oe hookahi wale no, mamuli o kau mau hana loko'naikai, ka mea nana i hapai ae ia'ii, a ike ia ae ai au he kanaka opio i keia la. a.he hana kuoono loa ma ko'ii aoao ka hele mua ana rnai e hui pu me oe, a e kakali aku hoi i kāu pane no keia ninau. Ao»e no hoi au i poina, ma kuu manawa e hookuu ia mai ai mailoko. ma ; o ke kula, ua nele au ina na ano apau i kēkahi mea e haawi aku ?«i 'a Caladi, koe wale. no kuu puuwai, ame kuu mau limā olohelohe ame ka inoa e o nei maluna o'u, ma o ka hookama ia ana e leou lokomaikai." Ua ko.mo pono aku na olelo a Geofere iloko o ka "puuwai o Mr. Kamihele, me ka hoomahuahua ia ana ae o kona mahalo no keia keiki, i ka lv»ike i ka mea oiaio, ame ka makee i kōnā'kulaha, a o kana o kā pane ana mai: # " "No kou puuwai e Geofere, owaii ka liikimua, ma ka hooia ana aku imua ou, ua piha kou puuwai i ki oluolu, ka lokomaikai ame ke koa. O na lima nele a olohelohe, āōle no ia he mea e hilahil? ai. ina.he hoopono ke kanaka, a he mau lima hoi i hilahila ōle i ka !alau'aiyu i na hana, i kakoo ia e ka māhao makee, ame ka ikaika"ē hapai ae, niai kekahi annu a i kekahi o ko ke kanaka ola ana. Xo keia niau.mea a el'ua, aole au i malihihi i kōu ano, aka ua makaukai» oe e hoohana aku i kou mau lima, ? hakalia wale no i ka loaa ole hē manawa e ohi iuai ai i na pomaikai he nui. "No ka inoa e o nei maluna iho ou, he iuoa ia e hanohāno ai oe 3ka nae,.ua \oaa aku no oē ia'u me kekahi inoa kupoho, a aole ho : j oe : hē keiki kama ole, aka mamuli wale no o na ulia pakalaki o ka manawā, pelā iho la oe i kiola ia ai nia na alanui o Nu loka, a no'u iho. aoīe loa a'u mau hoohalahala ana nou e Geofere ma kekahi ano a ua ike au, aole loa oe e haoala waie ana i ka inoa Kamihele, me na hana hoohaahaa elike me ka loihi o.kou ola ana." "Me ka mahalo a nui ia oe e Anakala Kamihele," wahi a Kamihele me ka leo haalulu, me ke ko ole no o ka mea ana i makemake mai ai e lohe i ka ae a i ole i ka hoole aku paha o Kamihele e liīo mai o Cāladi i wahine nana. . \ "O kuu puuwai, kuu mau lima ame ke ola iloko o'u. e lilo ana ia mau mea anau, i mau mea ole, ke hoole ia mai ke aloha a'u e upn aku nei—-Heaha la ka waiwai ō keia ao ia , u i ke ol.a aku au me l.a ike iho, aole o Caladi pu kekahi me a'n?" "E lilo pu ana i mea hoopoluluhi mai i ko kakou ola ana apau,

ina aole o Caladi pu kekahi me kakou; ua lilo oia i malamalama 110 ko maua home, a ua haaheo hoi maua nona, no na makahiki loihi i kaahope aku nei; auhea nae oe e Geofere, no ka hoike ana aku ia oe i ka mea oiaio loa, aole he mea e ae a kuu puuwai e hauoli nei, o ka hoohui wale ae 110 ia olua iloko o ka berita o ka mare, ina ua like pu ko olua aloha kekahi me kekahi.'' Ku ino ae la o Geofere iluna, a i aku la: "O, e Anakala Kami bele, o kou manao maoli auei kena?' ! "O keia maoli no ko'u manao, ao ka mea oiaio no hoi ia. la lilo no na mea au o ka hoike ana mai nei i mea hookahaha mai i ko'u noonoo i kinohi, elike 110 hoi me ka manao o na makiiakane apau, i ka wa e noi ia mai ai ka lakou keiki hookahi wale iho no e haawi aku ia ha'i, aka nae ua auhee aku ia ano hikilele o'u, a ke kamailio aku nei au me ka manao maikai, a lelele ole o ka oili:

"Aole 110 au i noho pouliuli iloko o kela mau makahiki aku la i hala i ko olua ano, aka e hakilo mau ana au ia olua, me na mahalo iloko o'u nou. lna e hiki ana ia oe ke kaili mai ike aloh.i o Caladi, alaila e haawi aku no au iaia nau, me kā'u mau hoomaikai maluna o olua a elua. Ua ulu ae oe e Geofere, me ka ulu pu ae <: kuu aloha nou, a ua kau mau aku ka'u mau manaolana ana maluna ou, mai kela manawa mai a'u o ka hookama ana ia oe; a i keia manawa, aole he mea nana i hooi ae i kuu hauoli, o ka hoolilo wale mai no ia olua a elua, i mau keiki ponoi na'-w, e qle aku ai kekahi o olua mai kuu alo aku." "ī kou kamailio ana mai nei i kou mau manao apau imua o'u e Kamihele, ke makemake nei au, e loaa pu aku ka noonoo ia oe, no ko'u mau makua. Malia paha, he ke\ki au i loaa mai ma ke ane hewa, a ua kiola ia au i ke ao nei i wahi e nalo ai na hana ku i kn hilahila a ko'u makuahine; ina e loaa aku ana ka mooldo pololei e ko'u hanau ia ana mai ma keia hope aku, alaila e mihi ana oe me ka naau walania, no ka haawi ana mai i ka mea a kuu naau i iini loa ai, a he ao omamalu ia nana e uhi po'ipu ana maluna o ko kakou ola ana." "Auhea oe e Geofere," wahi a Kamihele me ka leo kaumaha, "He mea oiaio, ina e loaa io akn ana ia kakou ma keia mua aku, kekahi mea elike me kau o ka hoomaoe ana mai la, alaila lie kui in e hoehaeha mai ana i kūu puuwai, e pili ana ia oe. Ina e loaa an;i ia'u ka ike, aole oe e kapa aku anari kekahi kanaka he makuakan? nou, nana i pauaka i kou makuahine; a ina i loaa pu ka ike ia'u, un hana io kou makuahine i kekahi hana ku i ka hoohilahila, a i kn hoohaahaa i kona inoa ame kona ohana, aole loa ia he mea e hoemi ia iho ai kuu aloha nou. "Ke manaolana nei nae au, ina paha o ke ano iho la keia o ka I moolelo o kou hanau ia ana, alaila aole loa oe e ike ana ia mea. O jka inoa a'u i haawi aku ai ia oe, e lilo ia i mea nana e hapai ae in oe, mai ke kulana haaha a i kekahi kulana kiekie, e haaheo ai ko ke: 10 nei, loaa ana o kekahi kanaka elike me kou ano e Geofere. "He mea ole wale no na mea e pili ana i ko ke kanaka hanau ia ana, aka o ka mea nui o ia no ka-mea {loko o kela kanaka. ko'u nana ole ika moolelo i pili i kou hanau ia ana, aka ua nana aku au i kon mau ano maikai e Geofere, a ma ia ano wale no, ua kono ia mai au e haawi aku ia Caladi nau, ina nae ua kulike ka pana ana'a kona puuwai me koii*e kuu keiki. Na na Lani e hoomaikai mai ia oe e Geofere! E hele e hui pu me Caladi, a e hoike aku i koii aloha imua ona, malia o loaa mai ka pane oiaio, no koila lilo mai nau mā keia'mua aku. aole au mea e hopohopo ai no'u, ua lohe aku nei no oe i ko'u manaoP Haawi aku la uar-o Kamihele i kona lima imua o Geofere, i ks manawa i hōoki'iho kamailio ana mai, a aku la no ho 0 Geofere me ka pane'ana niai : < r'"' "E Anakala Kamihele, o oe ke puuwai hamama hoo kahi a'ii i ike ai e loaa ole ai kou lwa," wahi ana -lAe ka lulu ana ihe Ika l"ma o Kamihele. "Aole'he 4nea e ae a'u e haaheo nei, o keis makana hiwahiwa wale no au o ka pap/ahi ana mai maluna o'u, a ke 'iooia aku nei au imua ou me ka hookamani ole, ina e ae mai;ana e Caladi e lilo i wahine niare na'u fa keia mua aku, alaila owau k< kanaka hauoli hookahi. maluna o ka honua holookoa. - "Ua lolie aku nei no oe i ko'u mau manao apau e Geofere, np 'aila mai hele hou maboe imua o'u me na maka kaumaha, e kuhihewa aku ai au, ua oe i kekahi karaima. la'u o ka ike an? aku i ke kaumaha o'kou ano i keia kakahiaka, a ia oe hoi o ka hele ana mai nei e ike ia'u, me ka olelo ana mai, he manao nui loa kekah: au i makemake ai e hoike mai, ua kuhihewa loa au. ua kipaku ia mai 'a oe mai ke kula mai, me ka inoa hoohilahila, ma o kekahi hewa ano nui loa au i hana ai, aka ke mihi nei nae au 110 ko'u manao ana. •ia liana hewa aku oe, oiai ua ike au, aia wale no kou noonoo ma kau 'mau haawina, aole ou manawa e maau hele wale ai ma o a maanei, a e huikan pu ai paha me ka nui o.na keiki hana kolohe.'" "O ka mea oiaio no ia e Anakala Kamihele, ua paa loa ko'u manawa ma ka huli ikaika ana i ka'u mau haawina, a he mea no hoi na'u e hauoli loa nei ka hoike ana aku ia oe, eia au ke pii awiwi nei iluna e kaulike aku ai me na keiki kahiko oloko o ke kula hookahi," wahi a Geofere me na maka hoihoi. 'O' kou lilo i keiki akamai loa, o ka mea nui hookahi wale no ia a kuu nuuwai e ake aku'nei e ike ia oe, aole nae o'u makemake e liooikaika nui oe ma ka huli ana i kau mau haawina, o lilo auanei ia i kumu e hoopilikia ia mai ai kou ola kino. Ina no paha me ka noe malie no oe e hana aku ai maloko o ke kula, ua pono no ia i ko'u manao; me kou kauka'i ole e hookuu like ia mai i ka wa hookahi me na haumana kahiko o ke kula." "Aole he wahi pilikia iki o ko'u ola kino, ua like pu ko'u ikaika me kekahi pilikua, a i keia manawa nae, ua hooi loa ia ae ia, maniuli 0 kou ae ana mai la i ka iini a kuu puuwai, e lilo ai ka paakiki o kekahi inea, i wahi mea paani wale no ia'u. • Ua paa kuu manao ilole: ) na makahiki elua i koe a'u e noho ai maloko o ke kula, e loaa mai 11 ko'u palapala hoomaikai, a mahope aku o kela' nianawa, e kome ai au ma kekahi oihana, i wahi no'u e pono ai o keia noho ana aku." "He manao maikai loa kena ou e kuu keiki, o ke komo ana ma kekahi oihana, i ka wa e pau ai na makahiki o kou hooikaika ana i ka naauao. Aole loa he mea maikai ka noho ana, aka o ke 'vomo ma kekahi hana ka mea e waiwai ai ke ola ana o kekahi mea a e waiwai pu ai hoi ka huli ana i ka naauao, ina no paha, ua ilui ke dala ia oe, ma o kou ohana la. "• hoike aku nae au ia oe e Geofere, ua hookaawale niua au i kekahi haawiha dala mahuahua nou e pono ai, a i kou wa e hoo'euu pono ia mai ai mailoko mai o, ke. ku la, a, kohp.oevj ieekahi aij)ana a wa ananei au e komo pu aku ai ma ke kokua ana 'no )<ou ji.ōlomua Aole au mea e hopohopo ai no ko kakou noho.ana, ua-lawa. ke'daln ame ka waiwai no ka malama ana mai ia kakou, aka nae ina aole kela makemake mu o'u i ka hana, ina ua i .aku au ia, oe e ke keiki aia a pau ka huli ana i ka naauao, alaila noho nialie aku fc kakou, ai i ka mea i loaa ia'u, e hele makaikai ai kakou. kela ājne keia wahl | a t hauoli aku hoi i na la apau o ko kaieou ola ana." "He mea pono no paha e loaa ia oe he hoomaha ana e Kamihele la nui maoli kou hooikaika ika hana. Ina e loāa ana he mau makah'iki au e hoohala ai ma kekahi mau \valii- t -malia he mea ia e loaa mai ai ka oluolu maikai i *kou kino." . , "He makemake nui au i ka hele makaikai ana, i ike aku no hoi 1 na wahi like ole o ke ao nei, o ka pilikia waie no, he mea makemake ole na'u ka holo ana ma ka moana, ina ma ka aina paa wale no e hele ai, aole a'u hoole ana aku i kena manao ou.e Geofere. 12 'ioomanawanui ana au i keia manao e hele makaikai, malia aia olua o Caladi a liookuu ia mailoko mai oke kula, ke loaa o\t hoi he maM pilikia, malia o ka wa ia e hele like aku ai kakou i ka makaikai,' alaila alawa iho la o Kamihele i kana uwaki, a hoomaai aku la i kan.t kamailio ana : .(Aoleipau.)