Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 12, 19 March 1915 — HE MOOLELO NO ELA WEINE Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ELA WEINE

Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie.

, la ike ana mai ana ia Ela pu|)iiku ae la kona mau maka, a ina paha no kona eha ole o kona lele I:eke mai no ia e kui a i ple e ]iepchi a make ia Ela, me ka ninau pu ana rnai healia ana la ! ka Ela ;nea e hana aku ana nona ma ia hope aku. i "E malama aku ia-oe ahiki i kou ola ana," i pane aku ai o ; Ela me ka haawi pu ana aku i kiaha wai huihui i ka mea ma'i. Inu aku la ua kanaka la me ka hoohakalia ōle iho, a ia pa,u an/ ) aule hou aku la moe maluna o kona uluna me ka auwe i ka eha. "Ea, ina he.makemake kou e haawi aku ia'u i na lunā aupuni e: l«ana koke aku; aple o'u makeniake e kali loihi aku no kekalii ma uawa me ko'u auwe mau i keia ehaeha; o'ka hooko koke ia mai oki ke aupuni hana maluna o'u oia ka oi aku o ka maikai loa\i ko'u manao," wahi a Toma D.erakc. , ,■ "Ike iho la ka oe i ka ehaeha o kaii mea i hana mai ai, ea? Xolio malie iho oe maanei ahiki i ke ola ana o kena eha ou, heaha i»au e manao iho ai-,c kii ia aku na luna aupuni no ka lawe aila aku ia oe e hoopaa a i ole hookolokolo mai paha ia oe." " "Pehea. e hoopaa ana oe iā'u maanei?" alaila leha ae la na maka o ua kanaka la ma a maanei o'ka rumi nani ana e moe ana me ke kahaha nui iloko ona, np kona hoonoho mau ia aku malailaaliiki i kona ola aua. , ' . "Ae; iloko o keia rumi; aohe ka ou ike iho i ka nui o kena eh,! eu e hiki ole ai ke hookaawale ,koke ia āku oe ma kekahi wahi e?" "Aohe o'u ike ihP i ka nui o ko'u eha la, oia ka mea oiaio i lohe oe. aka, e ninan al<u ana au ia oc, heaha kou kuleana e paa ai ia'u maanei?" wahi a Toma. "He kuleana hoi paha ma ko'u ano he ona no keia wahi. Aohe I:a oe i lohe owau ka ona o keia 'hale?" i ninau-aku ai o Ela. "O oe?" "Ae; alaila, akahi no ka paha oe a hoomaopppo māi la ia'u. ea?" i ninau aku ai o Ela. "Manao ka pe ua hoohewāhewa a« ia oe? Ua maopopo ma: ki no nae paha au ia oe ea?" a Tpma. "Heaha kou manao nui o ka hele ana mai ilokp nei o kuu hālei ka po nei?" i ninau aku ai o Ela. "Xo ka ike no hoi paha i ka pilikia a manao mai la ophei kali' e pau ai ia pilikia." "(), ma ke ano aihue a powa, ea? aohe ka e loaa ia oe kol- - o ka noho ana ma kekahi hana e ae— i hel'e no hoi e imi hana ;;olc oka manao aku oka hai .loāa ka mea e pau v aj kou pilikia." "L*a nui ka pilikia i halawai me a'u iloko o keia mau la hope nai nei. a no ia nele i_manao mai ai e loaa ana kekahi mau pomaika : maanei a hala ae kekahi fnau la poino. 1 ' "Pela no ko'u manao. E mai oe i nei \va owau ka ona o: keia hale au e" noho la. nolaila o kou hoōlohe wale mai no i'ka'u ivau mea apau e kamailio aku ai ia oe kou pono." "Alaila, o oe ka palia ka Makuisa o Waikelife nei i keia ma • -:awa?" wahi hou a Toma me ke kahaha loa. "Ae, heaha kau mau mea i upu loa ai e loaa ana ia' oe maane' ma ke auo hao wale a aihue e pomaikai ai oe o kau hele ana ma' ianei i ka po nei?" , "O na waiwāi mnkamae a ka ohana, e laa na pohaku momi, kf <lala no hoi ame na waiwai e ae e hiki ana e loaa ia r u. O na pohaki ('aimana no nae ka'u i upu loa mai ai e loaa no ka mea, he ntfi k' «lala e loaa mai ana mai ia mau mea mai," i pane mai ai o T.onia "A ha! aole kekahi o ia mau waiwai maanei. He mahina akr 'u-i i hala ua hoihoi ia aku ia mau mea aoau e a'u maloko o ka paliu ! hao paa loa a ka hanako lahui, kahi hiki ole i ka poe aihue elike me ee ke wawahi; he mau wahi anana dāla liilii wale no koe maloke o ka'u pahuhao waiho elala i keia nmnawa, ua pau kaMiapanui o ke ilala i ka uku ia aku e a'u i ko'u mau limahana ma ka la i nehinei nolaila, e ike mai oe, e ka hoaloha ua liana ōe i kekahi liewa iue loa, a ua mauna pu mai no hoi oe i kou ola 110 ka ole" walii a Ela i ]»anc aku ai. "E ka hoaloha mai hooliiki ino oe—e papa loa aku ana au ia oe «* ole e hoomika hou i kekahi mau lmaolelo o ia anp nialoko nei «iai oe e noho ana malalo o ko'u malu—e ike ilio oe he kanāka pilikin. o kon noho hamau wale no me ka maikai kau hana pono e hana mai ai ahiki i kou ola ana, aole p'u makemake e lohe akū i kau olele ir.o," wahi a Ela.

"A pehea. aole oe e .hoihoi 'aku ana ia'u iloko o ka halenia'i la: "Aole, aole -lea. j\laanei oe e noho ai aliiki i koit ola ana, na't r kanoha aku i ke kauka e hele mau mai-maanei e laoaau ia oe,. r ua'u 110 e uku aku iko bila kauka. Aole hiki -ia'ii .ke hoike aku ūr, oe i keia manawa i ka loihi ou e noTio ai maanei ahiki i kou ola an? ro ka mea, ua kukonukonn loa, kena eha i loaa -ia oe mamuli o ke k'Mun loa.ana o ka pdka o ka r»u ilōko o ka iwi, nolaila, e ik.e ;iho o/ e!iVe me ke koikoi o kena nilikia ou, pela iio' kā loihi o kou manaw.*' t- roho hoomanawanui ai, ke ole .e loli ae ke kulanā o kena : elia 011 a ina no kou lona aku i kekahi ma'i okoaae o ka make aku ana ne lou lmne. . "'Mookahi wal.e np oi loa o ka maikai o kou nialama ia ana utc kou hoolohe pono i na kauoha apau a ke eia nae, -niē ke kanalua no au e hoike e.aku nei ia oe, e hiki ana paha ia oe kt hoohana hou i kena wawae haki; ou a āole palia i ke koena a.ku o.kou mau ?''i hoomau aku ai o Ēla i kana kamailio ana. ' "-Heaha la auanei 'kōu ma ia mea, no'u iho paha ia pili- . !;ia?" walii a ka pane kakana a ke kanaka. • "He mea nui 'hoi paha ia 'ia'u, no ka iuea, o ka m.ea a'.u e hoo kauwa ai ia!u iho.no kona pono, ina he mea ma'i ia a nele,:naha, e' l:aa mai ana malalo o ka'u malama ana ia mea," wahi a Ela. ; ' llu! , Malania, oia paha a adle palia! E kiai mai ana oe ia'u elike jne ka popoki i ka iole, a i kou wa e ike mai ai o ka w a kupono ia o kou manawa ia e lele mai ai maluna o'u, oia hoi, © ko l ' v.a ia eliaawi aku ai ia'tt i ka lima o ke kanawai, a ia wa e hana i? nai ai kekahi hana hookaumaha maluna o'it." La /iioao mai ua o Toma e hoonana imua o Ela. aka, ii.o-ko.nrv ike ana iho he hop'e maonooo loa kona o ka poino, liooki pu wale ih ; la 110 i J<ana kamailio kalakala ana mai. . "Noia 'mea au i kamailio mai la la ,ea, he nui ka manawa e ka mailio ,ai niahope aku. Eae oe e lawe aku i keia pauela hoo-l-.iamoe i ole oe e ike nui'iho i ka eha; ma ka olelo mai nei .a ke kauka ia'u e pono e nui a lawa loa lea hoomaha e loaa ia oe; me kor hiamoe i ka hapanui o ka manawa, mamua o ka pehu ana a.e o kena eha 011 ahiki ole .ia oe ke hiamoe 110.ka mui mai oka hu'i." O ko Ela hoohuiluii koke iho la no ia i ka laau me. ka hoohu ; pu ana iho i kekahi wahi kele i kenakena loa ole ke inu aku, a ā ke kanaka hoi e nana j)ono īuai ana me ke 'kahaha .nui ia manawa apau <4 0\vai Jce h.ele mai.ana e niālania ia'u?'' i .ninau mai ai o Toma mahone o kona inu ana.aku i ka oolopu laau. "Aohe au noonoo aua mai, 110 ia\mea, ovvau no hoi paha kon' kahuiiia'i 110 keia manawa, owai aku auanei?'' "O oe?" me ka nanakee ana mai o Tonta ine ka piha,kahalja "Aohe 110 ka hoi au mau kauwa? he nui kau poe'kauwii, pela kur manao."

'•He nui no, aka, owau ka mea kupono loa ve aku i kou-ponoka-nieanana.ilioopoinoakuia.oe.'' •O ko jioe:kauvva ke kupono loa e noho mai ai e kiai ia u aole o oe, alaila kauiailio liilii loa iho la i lohe ole ia mai paha «e na kauwa," he rumi maikai loa keia ;tfo .kekahi mea ma'i elike me a'u e hoonoho ia ai. Kulou aku la o Ela a kokoke loa iaia a i aku la: "Aole hiki ia'u ke haawi aku rta na kauwa e kiāi a je malama mai ia.oe ahiki i ka wa a ke .kauka e olelo mai ai uaaaki■ o?a ao ■ko -wahi i okioki ia ai; Ina no kou'hoopalaleha ia,inc-!ke-;:kiai makaaia ole iloa ia.aohe maopooo o ika hopena o kena .eha'.ou, peia ke kauka oka olelo ana nuii nei ia'u. Xo keia rumi.paha ke.kmnu a 'eou meuemene ana i manao ih(f la oe e-hoihoi aku ia Oe .iloko o kekalii o na hale o tia kauwa: aole au :itiea e )iie»emcne ai, mai kaumaha oe no ia mpa, :e:'malama anaikai ia aktt ana . oe. .Va malama maikai ia ana o ko'u 'kaikaina a i ole kaikuaua ponoi, r. ;i ole ko'u hoaloha oiaio paha. Moao oe e hoopoina.'he -enemi -oe 'io'u mai keia mamwa aku, a pela no hoi me a'u ;■no ka mea, oka liaawina poino i loaa ia oe i keia maria\va ua koikoi loa .ia a,,ke ehaēha loa nei au nou. :?ilai kaniailio hou mai oe,:aka :: haap c heponiaha' •x C'll6ioluolU:;ia.QC.;ihp.'' • ' Iloopononono iho la o :Ela i na kapa moe i. minomino, wehe ae 'a i ka.a.':ana lole pulu i kau ia iai māluha o keipoo o hookuu iiio la i. ka paku makika ame ka paku .puka anaini i papa ole mai

ka malamalama owaho :i na maka oha, a e anehe aku aaa oia;c nihi malie no k'ā hookaawale ana akn iaia mailoko āku o kela rumi a pa-e ana no kekahi leo māhope luili hoi mai la. ■ • . ".E i ala!" "Ac, i keāha la?'' a huli hoipe hou la o Ela a ku mahai p ka tnoe a ninau iho Ia: ''H.eaha Jcou ma-kemāke?'' Aohe pane koke mai o Toma, a hala paha kek&Ui alailai i.ae īa. ; "He. kanaka kupaianaha māoli 110 oc i ka'u •.ike ; akn,' ; .;viaia a na vekahi poe e aku la uahaāwi ia aku la au i ka oihana makai, a i ole aole .e liana ia mai kekahi hana maikāi loa o : u elike :iie ikau i hana mai la.'' Akaaka iki aku la o Ela no -ke komo aha aku o ua manao 'eahaha iloko. o ke kanaka no kona ano ame kana mau liana maikai i.hoomau hou mai la no ka meā ma ? i i ka olelo ana. > # - <l O kamiua loa o kau i mai ai ia'u oia kou kui ana mai ma 'aiu noo me i ka ikai!<a ,e lele loa ae ai ka hanu mailoko.ae oke kino 0 kekahi mea, a ua loaa iho.ka poonoo ia'u ua houhiuhi ia na ikaikn mau o na -lupita ehiku maluna ou hookahi ; o ka lua, ua ki mai oe : a?u me kau ~pu .panapana. mai la no nae a. ia'u :;like ka maikai ame ka .piha alōha ;me kau e hana aku ai i kau wa-iiine—-o keia hiau mea ae la'ia ae, ke hiki ole nei ia'u 'ke hpomaopopo. Ika palena ole o ko.u aloha—he kanāka kupaianaha loa hoi i hanau; ki mai maluna o feia ilihon,ua <asu; e oklo ae ai;" ' "He oiaio ua kui aku au ia oe me knu ikaika apau ma kela po ■nālokn o ka hokek, ke ae aku nei au ia liana ana a'u ; eia nae ua lilo kela hihia i mea e .hoopplio loa ia ai kuu manaolana, a ike no nae iu aole pono ia'u ke hoonele i ka hoopoino ana aku >ia oe i ka ma•'awā mua. Ina aole oe i holo ,mahvika mailoko aku o -kela «hokeie. \na ua haawi ia oe .e a'u i ka oihana .makai, a me k.e. •kanalua ,ole- ke olelo ae eia 110 paha oeike paahao nei i keia- manawa, ma kahi o kou :moe ana iho maanei. . Aka ua eha oe, a .m'ē lie īiiiea ! la e.' ka.a ma'r •ina oe, no kekahi manawa loihi, a eia nae, me kuu naha 6le aku i Vau ,māu hana ekaeka'loa i liana mai ai ma.luna o'u iloko' o. na ,ka•aima lehulelm i -hala, u.a lilo kou na.waliwali ame kpu pilikia i keiu •i.nanawa i mea no'u e hiki ole :ai ke nanamaka wdle aku-. -M.a ke •,'noiie mea oe i ioohia i ka p.oii]o, ma kahi o-kou lilo lie .en.emia ihe kanaka powa paha, e hoolilo ana au':ia oe i fcaia <la i hoanphp. i 'oha, a i ohua hoi np.kuu'hom.e nei. a ma iā'a!n6'\erhanja ak.u ana au i«ir oe me ka maikaUoa a : u e ike ana elikeMiie ka hiki ia'u, oiai oe e moe ••na maanei," wāhi.a. Ela i hoakaka aku āi nU ke at\p o ka hoaloha liaio, m.e ka leo oluolu loa. , ; ' . ' . >■ . "Kou. hoanoho! kou hoaloha!" i hoopili mai ai ka I oma pane; nna me ka leo me he mea la ua komo aku oia i kekahi homia hpu '.oa iāia. . -' "Ae hoi paha, oia maoli ka mea piaio, nolaila, i keia iiianawa. ' loaa ai ia oe ka moe oluolu apa a. e .hbopio!l&ke o.le ia aku ai koii 'ioonoo ea, e hoike aku ana au ia -.oe i ,keia mea, aole mea .e ae niawaho ae o ke kauka e ike an.a. i keiia mea o na kauwa'wale no, ua »apa ikaika loa aku nae āu ia lakou aole e kamailio iki i kekāhi .mea e pili ana i jia mea i hana ia o hale ma ka no i. hala, e 'nlinai mai i ka'u .aole loa .e lohe ia ana kekahi īiiea e pili āna ia oe mai keia manaw.a ak.u, a aole no ho,i he \y\Ga hopkahi e .ike āna he, kanaka ma ! i pe maanei. Nolaila e mpe aku oe. ina e hiki ana ia oe.'' x O ko E,la hele aku *la no ia me ka haawi hou ole aku ia Toma manawa e kamailio mai ai, a oiai oia e hele ana ke nanā aku la ke '«-.anaka iaia mahope me kona piha loa i ke kahaha.

MOKUNA XIJII. • . Ile niana\va .kupilikii loa keia 110 Toinai elike nie rka hoakaka I ke kauka, ua nui ka eha i loaa iaia a e■auw..e \ ke ao anu '>a j)o, a Mia ulu maoli ae .ka hopohopo iloko o Ela no piiikii;. ma. ••• »• i;1 M. .■ i. .. O ka uku iho la nae ia o kona hoao ana e powa i kela hale mr '* ( ela po, a ina no ke ku aku ona nia kahi .0 kpna make jna ua pā>; 'eona ike hou .anā i ka o ka .la, ,eia nae, ua lilo kela ku ana ona i ka pii ame :ko;ia hoōnoho ia ana haj..e, 1 1 men. iona 16 hoohanau Jiou ia ae ai ? lilo. i kanaka i.a houe nai; elike me k'a oili ana # piai o ,ke gula mailoko mai o ka lepo a lilo i m.eā maemae mahope o ka 'h'oomaeniae ia ana, pela, no oia j ililo 'a l '- i kanaka r\""'riae ma ia hope niai, a ( .e ike ia ana ia hopj.ena ma keia mua koke ilio. , .. , No ekolu pule kona moe ana maluna o kahi mo,e me' ka loaa i ka ;ma'i pi.vk ikaika a e ohewa[hewa mau ana kana olelo ana, nV-' 'ea luki ole ae iaja ke hoomaopopo i kona kuln kuliaiki loa. h i)e! ( i 'ioi me ke ano o'ko.na malama ia ana, ka nui o ka luhi ,0 ke kiai ame: ■Va lapaau .ana iaia, a he ekolu p.uie hou aku no :hqi kona. malamn ahonui ia ana aliiki i ka wa i iolelo mai ai ke Kaiika us >uka laelae oia mawaho o ka pilikia e loaa ai iaia ka inanaolaua 11.0 !<ā hiki ke hoopak(?le ia kona wawae mai ke oki ia ana aku a muu•nuu. ■'-■'■ ■ </■. '. , • "E liooikaika oe e hoola ae tiaia i kona wawae mai ,ke oki ia ana akii.a muumuu.; ehanaoe elike me 4va ike a. pau ) loaa/ia oe ?ō ka mea, aohe o'u makemake .e kaawale aku keia kanaka mai >ko't hale:aktt me ka muuniuu o kor|a wawae, a i ole. make aku paha,'' i 'eamailio aku ai o Ela i ke kauka nia kekahi la a laua e nana ana i ka inea ,ma : i oiai oia-e kupaka ana i ka ehaelīa, a -oiai lioi ke kaiika > hc>akaka mai ana 0 ke oki wale ia .110 «o ka wawae ka mea e oh II o ka mea ma r i.> , ;i , "O! E popa aktt ana no oia ! v wahi a ke kauka, " no ka..niea. ua na'haha ka iwi a he pono 4ca okioki aua a psu mai ia ma« ivvi i ka hemo o an f a e hiki ole ai : ke hoola ia, a e nawaiiwali maii ia Wawāe ina no e hookoe ia ana ia wa* wae. Aka no kou pono e hoao an e l,apaau> iaia'.eiike me ( ka ike i. loaa ia'.u," wahi a;ke kauka/ ... ■ . / ''Peh.ea la hoi auanei, e āho. paha k,e koe o ia wawae pna mamua ■o.ke oki ia-hoi a muumuii,'.' i aku ai .0 Elav Aohe makemake o vke kauka e lapaau a 'ola i kpla kanaka 110 kana hopohopo no ina no palia e ola hou ae aha kela kanaka e hoao. hou mai ana no paha auanei oia e powa, oiai tla maa oia ia hana, no kopa ike i ka pomaikai nui ma ia hana. "E Ela, ina 110 ke ola ae o kela kanaka'e luili īiiai ana oia e kipi ia oe me koha nana ole'i ka nui o kau hana maikai" iaia, malia ia

I manawa e oki ia ai ko poo, ua ikc,ia aku. O na kapaka o kela ano i la «a, aole loaa ia lakou o ka manao aloha, a -lakou panai an.i 'mai i iea maikaiino ka maikai au i hana aku ai; na like loa kela ano kanaka me na holoholona aohe uhane iloko o lakou, nolaila, o ka hana pono wale no oia kona hana ia ana aku elike me ko na holohelona'," i pane aku ai ke k'auka. I ke kauka i hooki iho ai i kana kamailio ina, alaila i iiku la o Ela nie ke kuoo; "l'a poina oe i ka ka Haku i olelo ai, e hana maikai aku l i aku i ka niea hoino mai in oe, a e kala wale aku hoi i-leana mau hala me kou naau lokomaikai.". Xo elua a ekolu fnana\va a Ēla o ke kamailio ana aku pēla inuri o:ke kauka. he mau oleloihoi a ke kauka o ka nana pono ana ia'Ela ; me ke kahaln loa. a i mai la: "Hu!" \Vahi a ke .ka.uka: "manao anei oe e hana mai ana kela , kanaka ino puuwai ēleele i kekahi mea maikai nou ina o oe ka i ku i ka pii iiia kona wahi? No kela mau olelo a ko kakou haku au i hoopuka mai la la ea. he mau olelo kuppno wale no ia no ka poe noonoo maikai aole no kekahi kanaka lapuwale haalele loa ēlike me kela. Manao anei oe e komo aku ana kekahi o kena mau Plelo ' koiia poo ke kamailio aku oe iaia. iieaha ia mea l\e hoonono iua kanaka o kela ano. He oiaio e u.ku ia mai ana ka poe malama kupono i ka ka haku olelo, aole na'e ma ke ano au e mauao 1<; iiio keia ano kanaka." Ua ikaika kela mau olelo a ke kauka o ka plelo ana m,ai ia Hlv me ka hoowahawaha nu no ko Ela lokomaikai 'loa i ke kanaka n'ana' oia i lioao e powa, ke haawi madli aku nei o Ēla i kona naau aoau no ka pono o ke kanaka nowa ftie kona nana ole iho i kona kulana lie makuisa ooio iio W'aikelife ia manawa, ua hoohaāhaa maoli o Ela iaia iho .no ka pono o kekahi; kanaka i kaulana i na liana ino loa. eia nae. iloko o kana mau hoakaka aoau wale a..e la no o E!a ma kekahi aoad * h.oomanao aku la no i kana koi ana e lapaau mai ke kauka elike me ka ike apau i loaa iaia. I ka' hala ana o kela manawa 'loihi haalele mai la ka ma'i niva i ! ke kanaka ma'i a oiai oia e mQ.e ana me kela kulana kupilikii loa ua llke loa oia me ka bepe, hie ka hoohnli kanaka e hiki ai, me ka. hanai wale ia ae no iloko o ra l.ima o na kanaka ikaika e hiki ai ke hoololi i'kona wahi e moe ai. , Iloko o kela mau pule loihi o Toma e waiho ana i ka ma'i kul;nōlioo'loa, e'ku kiai mau aku ana o Ela ma ka.apao o kona moe, o kahi wa loaa wale no o ka hiaipoe iaia oia .ka wa e kuu ai ka ~mea ma'i, a maluna o koki e plli kokoke mai a.na ni ka o ka mea mii'i oia e hooluolu iīei ai, a ke nana aku ia Ela nkeia manawa ua hoh'oma mai kona helehelen<f, me he mea la. ua'loaa ;pu oia i ka ma ? i, tia jike:kona maluhiluhi nife ka nawali..me ke kanaka^ma'i. 'He eono mau pule hou mahope aku i hiki ai ia Toma:ke-komo i kona lole a hōloholo liilii iho la'maloko o ka rumi, me/ka paa ia e kekahi o na kauwa.ma kekahi aoao, a o ka laau kookoo ma kekahi aoao. . , Ilokp o kela inua mile o kpna hoola ana N ae ita ano -kukule o ; a .aole elike me mamua aku ka ;li-o. akahai ni%i la kaila kamailio ana. oluolu kona heiehelena, a pau no lioi ka hooouka mau ana mai i na olelo hailiili; mōlnla maikai mai la kona mau maka, me he mea la ua ik.e iho'la paha i ka nui o na hana maikai-i hana ia aku iaia. ; Ua : piha oia i ka noonoo, eia nae, ua hookaumaha ia no oia no kekahi mau maiiawa. a ke ike aku la o ; FJa ia haawina kaumahā ona, ia wa.oia :e kii :akti ai i kekahi .mp.ii buke maikai a, heluluelu aku laimOia ona. eia nae, iloko o Va hauoli o kona hēlehelena no kana māu ,mea e lohe mai ana mai ka aku a Ela e heluhelu ana, aia no. he manao ehaeha iloko ona Ma kekahi la kii aku la o Ela i kana pana konane a la\ve mai ta a waiho ma kahi kqkokc aku ia Toma, a mahoue o kona hoonohof 'noho ana i ka iliili maluna o ka'papa.aiinau aku'la ina.paha h.e makemake oia e ike i ka paani ana..

Ua hauoli loa ua o Toma i ka ike ana mai a i-rm»i la: "He pa.ani lioohala manawa maikai io kena, amanao au e hiki.iki ana no paln »a'u kē raani iki aku." Ua ike mua o Toma i ka paani ana. nolaila. i konti i iko mai ai i ka konane holhoi ae la kona ma:i niaka no ; ka mea o 'kain kawa ia ijele mna ai a.o;m, a o ko laua lioomāka iho ia 110 ia e-hoo-kuku i na ike o lana. ī kela iiiue keia -manawa e nii mau ae ana o kona ikaika ke ike aku la no o Ela me.ka hoohewa.liewa ole aia ke'.ahi lwawe kaumaln maloko o kpna naau, a i kona wa eilawe ia-ai e hoōholo kan, a i. ole e :paani .konane paha. e noh(p mumule ]na ana oia/me ka noon.oo nui, pnpu\i na lima mamua o ke alo a'kulou kona poo ilalo, a iie nanaina o ka ehaeha ma kona mau ina' a p e lohe mau ia aUu ana no hoi ke kani ana iho o kona leo uhu ia manawa. I kekahi la ■heluheln aku la o Ela i na nuhou o keknhi nunoa inma ona, no ka niea. tr!a ka Toma mea lealea loa. Ia Ela e kakahele loa ana i ka heluhelu kani iho la ka'leo uhu a Toma, a'llo ia uhu-ona i haalele iho ai o Ela i.kana liehiheliKana a nana pono aku )'<* iaia me ka liaohao nui a ninau okoa aku 'la: "Ea.-.e Toma. ua ehaelia anpi oe i keia la?'' "Aohe," walii. a ka Tōma pane. "Heaha ka :hoi ka mea o ke kani ana ilio lla o kaii tihvi?" "Ka, i kani iho la lioi ka'u uhu i kuu lohe ana aku nei i keh inoakaikuono Botane. Pehea la ke ano o ia wahi? v Hikilele a,e la ko Ela noonoo 110 kela ninau a Toma a pane aku la : .; •- ■■' - •' ■.. He wah.i kela i inanao ia e ka poe anau he neoneo "loa, he a.no waoaku"a ,ē kupono. ole .ai e nolio ia e kanaka. . O ka poe e hoouna ia aku ,ana e ke aupuni nolaila malalo o-na .lilo 0 fte aupuni lako.ll e lawe aku ai, ama.ka olelo ia. aohe loa-i o ka waiwai ia poe. a ina 110 ka ia akii o kekahi r»oe ilaila. ho uaakiki ia poe ka hiki ke niahitka a i el,e kaawale mailaila mai ina no ka manao o kekahi e hoi hqu aku e ike i kona one hanau. "He wahi maikai .hoi ha kela e 110110 ai 110 kekahi kanaka .e ( nianao ole ae hor hou aku.no kona one hanau, a i ole no kekahi; kanaka ,ohana;ole palia," wahi a t Toma. f, He ohaua no nae kekahi 011, a ina be ohāna. aia lako».i „ih.ea e noho mai nei i keia mailawa?"'i ninau-kpke aku fii o Ela; "Aohe ©'u ohana he wahi hapauea liookahi wale no;. k«'u 6'ola!mirfi nei. eia.uae. aole au i ike hou i kona mau maka -ie lehulehu i liala aku nei.'' . "Ko i.nakuahine? He makiiahine no ka kou fi. ob mai nei ?" j "Ae. he niakuai>ine; oia kekahi o.na.wahine mai.kai }oa maluna, oka honua i keia 4a. ira aia r ; ; a ke ola mai nei," a hooki iho la ka Tonia kamailio ana me ka nui o ka iianu. | "Owai -kela wahine au e nialama ana maloko o kela hokele kahi j au i huna ai ia Edita a i loa aku ai ia'u e noho >pv ana me ;Edta ma'oko 0.--ka runii liookahi?" "Aohe oia he wahine pili ia'u. he wahine hoolimalima wale no! oia'a ua uku ia kona luhi me kekahi mau elala 'iiiahliahiia no-ka ma!&Vnaf ana ia Edita, o kekahi kela o na wahine akamai -loa i ka malama ana i ka poe e huna ia ana <elike me Edi.teu" "Pela io ka," wahi a Ela, ake nana pono aku la nae oia'ia Toma ia manawa,no kona hoao ana e huna iho i kekahi mea iloko ona me ka hiki ole iiae iaia ;ke ato ae. - hana hewa no kela a'u i liana ai e nalowale ole nei'no ia'u r ahiki i k6ia la, aka 110 kuu mākemake ole ē huai ia .ae ka hewa a'u, 1 hana ai i niakemake ai au e hoopaa: iaia i ike iho ai oia i kona. pilikia, a maliā, haawi mai i kela palapala a Keoni Loka ia'u. ua .lilo-nae kona ipaa Ipihi ana i liana hoohoka mau ia'u al?iki i k-> ; ike ana. He hoaloha anei kela kaikamhine a'u i hoopaa ai nou?" (Aole i pau.)