Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 13, 26 March 1915 — HE MOOLELO NO ELA WEINE Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ELA WEINE

Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie.

"Ae," i j)ane aku ai o Kla mo ka nui o ka hanu ia manawa. Hikilele ae la o Toma ia manawa a nana pono mai la ia Ela a i mai la : "A pehea, aole anei i hoomaluiahua ia aku kona pilikia manuu. 0 kona ha'na kahuna ia ana?'' "Aole, he ola maikai kona i keia manawa." Alaila mohala maikai mai la ka Toma nana ana a hoomau la i kana kamilio ana me ka hopohopo ole iloko ona i ka i ana mai: "He keu aku a ke kupaianaha o kou maikai ia'u me ia ike no ou i ka nui o ka'u mau hana hewa i hana aku ai ia oe; ua haawi mai oe ia'u i ka mea maikai loa i loaa ia oe, a ua malama mai hoi i like aku ka maikai ame ka hanohano me kau e hana aku ai i kekahi kanaka kiekie loa mamua o kekahi manu oka amana likanaka. O kekahi kela o na kaikamahine koa loa a'u i ike ole ai x i k'a lua mamua aku nei, a e noi aku ana au i kau huikala ana mai no ka'u mau hana liewa i hana aku ai maluna ona. Oiai oia e moe ana maloko o kela liokele, ua lehulehu na manawa i hoopioloke ia ai ko'u noonoo ne ko'u ike aku i' kona kul&na nawaliwali ma kona manawa e hoala ia aku ai i ka po, oiai oia e emi mau aku ana a anean'e i'ke ka'e o k? lua kupapau ma na iniha i kela ame keia manaAva." "O kekahi kela o na hana ino a lokoino loa au i hana aku a'" maluna o kela kaikamahine hala ole, he hana au i hana ai, ina au he irea okoa, e kau ia aku ai oe maluna o ka amanalikanaka," wahi ? Ela. "Ae no hoi, pololei ia; ma kela manawa he eha a'u mau han? powa waiwai loa i hana ai, a manao au ina e puka ae ana ka Kcor Loka hoike imua o ke akea e pili ana no'u, e nele ana ka loaa hou ( na pomaikai ia'u nia Amerika. Ma kela po au i hoopaa ai ia'u ni?. loko o ka rumi he pahuhao ka'u i manao ai e wawahi me ke kian pauda, ua makaukau au i na mea paahana, nolaila, i ko \va i law; ai i kela lede iloko o kekahi rumi kaawale aku, a oiai uh ma':aukav au i na mea hana apau e hemo ai ka puka, o ko'u wehe aku Ia no ir 1 ka puka e komo aku ai i ka rumi a ka waliine e noho mai ana, a ; ka hemo ana aku o ka puka ma kekahi aoao aku au i ki'ai a 'paa, ( ko maua oili aku 'la no ia me ka palamimo loa a nee aku la ka hol me ka mama apau i loaa ia maua aia ka pono a kaawale aku i kahi'e Hookahi no kumu o ko maua hemo lauakila ana oia uo kou hoik< ole ana ae i na kanaka oloko o kela hokele, nolaila, ia maua' i oil aku ai ma kekahi puka mahope o kela hokele, aole hookahi mea hoohuoi a i ike ia maua i ka puka ana, a o ka Avehc aku la no ia « ka ee ia maua. Uā ike au he hana palekana ole no'u ka noho hoo kokoke ana aku ma kela wahi mahope iho o kela manawa, nolaila e ko'u holo pololei no ia a kau iluna o ka mokuahi e makaukau am e holo ia kakahiaka ae, a holo mai la i Enelani nei no ka hoao anr no ko'u laki, me kuu moeuhane mua ole e poholo ana au iloko o ka? umii no ka lua o ka inanawa." "U'a loihi no nae paha kou hana ana i keia hana powa?" i ninn' aku ai o Ela. "O, aneane paha e piha ka iwakalua-kumamalin-ia -makahiki Mai kuu \va onio mai ka hoi ko'u hoomaka'ana i keia hana, i huika' pu au me kekahi poe aihue, a mahope o ko'u hui pu mau ana me la kou no na manawa lehulehu, ike iho la au he liana loaa koke ka \* o ke dala,' a o ko'u hoolilo iho la no ia hana. i-mea hoopomaikai mr ia*u : ia'u i 'komo kuhohonu loa aku ai iloko o na hana powa, a'o ih< la au ia liana no ka hoomakaukau ana ia'u iho ma na anei anau; r e ha'i aku no ua ia oe, ua paulehia au ia hatra' a ua loaa ia'u ka v>o maikai nui ma ia hana, me kuu manao o ka'u oihana ia e hoomau aku ai ahiki i ka hopena o ku.u.mau la, paa e iho nei nae hoi ia oe."

"Pehea i kau ike iho he hana nui no kela o ka pomaikai e nui ai kou waiwai la?"

Pii iki ae la ka ula ma na papalina o Ela a i mai la: "Aohe; ilok«> n ka nui o ka'n mau wahi i powa ai hc keu aku nae ka liahai mau o ka ilihnne mahope o ko'u meheu.i na manawa apau, a ua lehulehu īKi manawa i ku mai ai ka olelo mamua o'u o ka waiwai loaa hewa aohe ia he mea e oomaikai ai. O kekahi mea hilu i ka'u hoomaopopo iho aohe loaa iki ia'u o na hoaloha maikai a hanohano, o ka poe ino wale no, a elike me ka poe haihai kanawai he holo pipika me ka maka'u i ka poe maikai ke ike aku, pela au, e pee mau ana i ke ao, a e maau hele mau ana i ka po elike me na iole e hele ana e huli i ka lakou inea' e ai ai: aole leela he'hana oluolu maikai o ka noonoo me lie mea la e lanu mau mai ana na hana liewa aoau ia'u mai hoomaka ana ahiki iho la i keia la : o ke kunaianaha i kela hana a'u lioomaopopo ai, ke hoomaka ke kanaka e hana ia hana a ike i kv pomaikai, aohe manawa e hiki ai ke kaohi mai ka Uana mau an; me ka ike no i ke ino ame kā inea o ia hana. Xo ko'u.ike iho rr ia*u ke kumu o ko'u kamailio ana ae la pela, he wahi ano pipi) maoli no ko ka naau ma ia hana ina e nahele aku a!na e hiki ole ? ke alo ae aia no a hooko aku ; ua.lehulehu na manawa a'li o ke ahe ,\va wale ana iho no ia'u iho no ke komopoo loa a'na aku ia hana, ' ka pilikia nae. aolie loaa iki ia'u o ka manao ikaika e hoo!caawaV ia'u iho mai kela hana mai: k,kuu wa e halawai kino ai īlie kekah enemi e ulu ae ana ka maka'u iloko o'u, eia nae, aohe hoao iki e kaawale mai ia hana ino mai. jNIa kela-manawa ou i hookolokole ia ai ua kuku na oho o ko'u poo i ko'u ike aku i kou koa me ka helehelena maka'u ole, a i ka wa a ka lunakanawai i kau nYai ai i ka hoopa'i maluna ou aole oe i maule ilio, a i ole, hoike ae la hoi i kekahi heīehelena 'kaumaha, he manawa ia no ka ehaeha nui iloko o'u, aka ao!e hiki ia'u ke hoike amaka ae o noonoo ia mai owau ka mea nana i komo aihue ka liale o Mr. Daletona." I kela manawa ke ike akuMa o Ela i ke ano kunahihi a pihoiho - * loa o T.oma no kona hoomanao ana ae paha no kela komo aihue ana a laua iloko o ka hale o Daletona, he ike wale akii no o Ek' i ka haalulu o kona kino ia manawa a e puapuai mai ana no hoi kō hou ma kona lae. Aia mau maluna o kona mau lima kona mau maka kahi i nani pono iho ai oiai e haalulu ana, me ka haahilu pu o kona leo iaia i kamailio mai ai. "He keonimana oiaio oe ma na ano apau e hiki ole ai i kekaln mea ola elike hoi me a'u nei ke hoole mai; ua. pinenine nae na manawa o ko'u lohe ana i ke kamailio o kekahi poe i ke aloha, i ke kokm i ka poe popilikia, aole nae he maopopo iki ia'u o ia mea, pehea M e hana ai a ike ia mai ke aloha. a ma ke ano hea la e kokua aku ai ka poe popilikia; o oe ka mua lea o ke kanaka nana-i a'o mai ia'ii ka manao o ia mau mea, a oia ka'u o ka olelo mua ana ae nei hr keonimana oe ma na ano apau, a no ka mea, ma kau mau hana i hanā mai ai i kekahi kanaka hiki ole ke hoomaopopo ia, ua hoikf mai la oe i ka' mea i oi loa aku i kekahi hoahanau ke liana mai nr kona hoahanau, a i kekahi hoaloha hoi ke hana aku no kona hoalohj He ike keia i loaa ole ia'u mamua, a ke manao nei au aole paha oe manaoio mai ana i keia mau mea a'u e kamailio aku nei la ia oe Maanei au i noho pu'ai me oe iloko o na mahina'ekolu a oi i ha'aku nei me ko'u hoonui aku i ka pilikia ma kou aoao, a e naua oluoli'

īn'au mai ana no nae oe ia'u ia mau manawa apauua like ko'u malama ia ana mai e kau mau kauwa me he.mea la he keikialii. ua inu au i kau waina maikai loa, ua ai i kau mau meaai ono loa i like aku me ka na aliiaimoku. O na meaai au i haawi mai ai na'u he mau mea ia a'u i hoopa ole ai mamua; na hooluhi oe ia oe ilio no ko'u pono ahiki i kuu ike ana iho, i ko'u hewa loa, a olele» iho au iloko o'u mai keia la aku e lioololi ana au i ko'u Tnau ano mua, ko'u manao aiue ka'u mau hana; elike me ke kaahope ana aku la o kela mau la pela e kaahope aku ai na ino apau a'u i haiAa ai,: a' mai keia la aku, e hoohalike aku ana.au ia'u iho me ne. ma kou nieheu mal.ula au e Inhai mau aku. ai,.ma ke ano o kau hana e liina ai nialaila au e hoohalike aku ai o kou mau ano maikai a;>au o ka'u ia e haohalike aku ai ahiki i ka honena o kuu mau la. Ua lohe mai la <re i ko'u manao a e hooko aku ana au pe-la. Ina no ko'u hoopaa iaaku i ka haelpaahao a hoopaa ia mai na poka hao ma ko'u mau wawae aole au e ehaeha iho ana, no ka mea, o ka uku kupono no h o ka'u mea i hana ai, a eia nae, ina no ko'u hookuu ia mai ka halepaahao mai mahōpe aku o i'a manawa. aole lōa a;i e ?.a ana o ho-o hou aku i o'u'mau lima iloko o ke ahi aka, e hana aku ana au i na hoaloha a i na noakanaka a«>au ma ka maikai wale nn. elike me kau i hana mai ai ia'u; o oe ka'u kumua'o, a owau kan haumana a na ke au o ka ; manawa e.hoike mai ia oe i ko'u ; hooko aku i ka'u ma»v mea e kamailio aku a aole no hoi au< e poina iki ana ahiki i ko'u la hooe loa, aia maloko o keiā ao holookoa hookahi kanaka maik?.i lea i hana lokomaikai aku i kon'a enemi a i hooko pono- aku hoi i ka Wa Haku i olelo ai 'e aloha aku i kou enemi, a e hana maikai aka iaia.' " ' • • :

I na la mamua aku ahiki iho la no ia la he kalakala mau ka leo o Toma ke kamailio mai, .aka nae, ma keia la, ua loli loa ae kona !eo elike me ka leo o ka poe i ike'-maoli iho i ka hewa a e niilii mr.i ana hoi me ka haahaa- loa imua o kana n?ea i lawehala ai. Ma ke an'o o kana kamailio ana mai i. hoomaōoopo akiv ai o Eki 0 kona manaoio maoli no ia a e hooko aku ana oia pela. e hoolol' ana iaia iho mai ke ino a i ka maikai, mai ka lepo a i kā niaemae. me he lole la i holoi ia a maemae. i' »'• Ua hoomaopopo pu aku o Ela i kona ano ja manawa aole oia i upu iki e hana ia aku ana kekahi mea lōV nona. o kana t upu mau ai e hoihoi ia aku ana oia i ke Kaikuono Botane Kahi e hoo >aa ia ai o ka poe haihai kanawai a e hoonaa ia ana ka poka ha( •na kona mau wawae, he mea hookahaha aku nae iaia kona ike ann iho i ke kulike ole loa o ka mea i hana ia. aki\ iaia me kana i upv wale ai. > • > . ■ Ma ke ano o kana kamailio ana a nela no hoi me kona hiohiona he kanaka naauao no oia,>aia no kekahi mau ouli inaluna ona e liikai ke ike ia aku ua hoonaauao maikai ia oia i kona mau la o*m«" niamua o kona komohia ana iloko o na hana karaima ino lōa, a in.M •)0 kona hele pololei mau nei ma ia wa mai ma ke ala o ka popp ne ke kanalua ole, ua'lilo oia keka.hi o na kauaka koikoi a kuonooii' 'loko o ka aina. Ahiki mai i keia, manawa aohe alahe 1 e a Ela i hoolaU <ai n - 'eana mea e hana aku ana .no keia kanaka v kona wa e ola loa ae a* he niea hookaumaha loa i kona iioonoo ke haupu=ae np ka haaw : \na aku ia Toma i ka oihana makai, a e hookolokolo ia, mai oia u< 'eana karaima i liana ai, No ke kumu na, ua maopopo, nuia iaia inr ' haawi aku ana'oia iaia» i ke kanawai e ia ,mai ana oia a h« hoopai make ke kau ia mai ana malima-,io ; na, a iaia e-.-noonoo ihr/ipa.nio ia hoona'i koikoi e kau ia mai . maluna ;Q ; . T orfla, ke nak:> vale la no oia i ka haalulu ame ke pihoilioi no.kona ; īna.opopo loa ' kona hopena. • "E Toma, ma ko'u noonōo ana„ o kau mau hana 'he\va aoau : hana ai ō na wa i hala aole au e manao aku ana ia oe i keia mauaw; 1 u .c enemi no'u, e nana aku ana no-au. ia oema ke a<no-he hoaloha, » ' au mau hana hewa a pau i hana-mai ainnialuna'o'u iloko o na l' : aui aku. la, ke huikala aku nei au ia oe/ro ka'ir w-āl-e'-no e noi akt iiai keia 1a aku e haalele loa oe i na kukc!K hrewa a'iau o na la i hak 1 e hoololi ae oe i koū mau manao ame kau inau hana ma keia mu.-* iku, i lilo ai oe i kanaka maikai maluna o k'a ili honua; aole i ha! 'oa ka manawa nou e hana ai .ia hana oiai he mau la-'ilui no kou ' 'eoe e ola aku ai," i kamailio aku ai o Ela me ka oKiōlu loa. "Xo'u iho ua hana hewa loa a.ku au ia oe nia iia ano apau, h--kaiikka ino loa au a ina no ko'u hanaino ia na - ano anan ua'}iōno ia hanaino ia a.na'mai, aole aii e 'owaka iki-āe ana i ko'i* mau lehelehe, no ka mea, ua kunono loa;.ina no o'ka'nlake ko'u hoo na'i aole no au e ku-e aku ana, no ka mea, oiā'maoli 'no ka ukr hoopa'i kupono no'u elike me ka'u i hana ai. aka/o kouTōlie''aku n'e" nae keia, ua hooliiki au iloko iho o'u, a.ke hoohiki aku 'nei imui ou a imua o na lani, mai keia la aku, aole au e hana hoū- ana. i kekah' karaima, aka, e hooikaika mau aku ana au e hana ma ka polole : ame ka maikai i na la aoau, no ka mea, iloko o ka'u mau hana oowlehulehu aohe au i ike i ka pomaikai, a ina he kanaka manaoino or elike me ko'u manaoino, he kanaka make āu -i .keia la," a hooki ihr la o Toma i kana kamailio ana me ka ha'uha'u, iwe ana iho. "Ae. ua liana hewa loa mai oe ia'u a in hoehaeha ia au me k:> 'ioohilahila pu ia i oi aku mamua o ka mea liiki i kekahi kanaka ke 'ioomanawanui. Owau ka i auamo i nav ehaehn b lea halenaahae )iai nae o oe ke kupono e auamo ai ia ehaeha. ua lnla loa akt 'a mau mea i keia manawa, no ka mea ua hooiaio-ia ko'u.heWa ole a iole aka iki o ka hewa maluna o'u i keia la mamuli o kela hoike r '<eoni Loka i hoolaha ia ae ai ma ke akea e olelo ana, o olua n? '•anaka na laua i'komo aihue ka hale o ATr. Daletoha a aole owau.'

"Pela no.-aka aole hiki iki ana ia hoike ke hoihoi hou mai i kel: nau makahiki ekolu au i paa hewa ai i'loko o ka lialenaahao, ao]- ? uku ia ia maiiawa an o ka paa hewa ana—ua hala wale i? nau makahiki waiwai ou a ma ke ano hea ana la e' uku ia mai a' '-ou ooh- - ' i oaa hewa ana?" ; > ' •: : "Ao'.e a;i i poho iloko o ia mau makāhiki, i hai aku au ia oe 10 ka mea. na ia hoōpaa ia ana'o'u i a o mai ia'u i ka hoomanawanu' ime ka hilinai niau ana aku i ke Aku'a. ke kokua kokoke i ka avh »opilikia, he haawina maikai loa kela i loa'a ia'u e loaa" ole ai pah:- : na aole au i paa ika hale.paahao. He-hoao ikaika lok kela i hala vai me a u iloko o ko'u mau la o ke ola ana, he hoao ikaika loa, aka heaha auanei ia wahi hoao liilii i loaa ia'u ke hoohalike ia aku iik 'ea hoao i ka Mea a ke Ak'ua i hoouna mai ai i keia ao. iio ka mea 'ia kuha ia aku oia, ua hoomaewaewa ia. hou ia aku kona mau i ka ihe a kaheawai mai ke koko. makia ia kona ; maiii lima me n;, waw.ae. i ke kui, hoauanlooiii oia i k'e ke'a a iioainu ia aku oia' i krvinika mulea.'' • • . "Alaila ia oe e paa ana iloko o ka halepaahao ua-loaa anei ia-oe 'a manao ia manawa?" i ninau mai ai o T'oma. "Aole paha i kinohi o kou n'oho aria aku akauia» hoea mai 'nae ir 'ioonoo iloko o'u mahope o ka hala ana o kekahi nianawa: oiai ar •j paa ana ilokō o ka halenaahao ua uhi mai na hoomanao ana iloke -)'u no na olelo a'o a kosu makuahilie, no ka'mea', he makuahiu'. haipule ko;u, iiana au i ā'o mai i keia man mea nui' elna. ka mua, <■ hoomanaw'ānui. ina inea he nui ahela e hiki mai anā'e oili aku an;i me ka laelae i ka wa pono o ia k'a hua; a o ka lua» .ōia ka manaoio i hiHnai nui ana' aku i ke -Akua i na -manawa āpaiii.'Oia' ke kokua ; ime ka hoopakel.e ika wa popilikia." - •. • "Pela pu nō me a\i, eia nae h'ōi. aole au i hahai'ma-hope o 1a n'o a ko'u makuahine, hele hika aku i ke au a .ka hewahewa a r Va hopen'a o ia. hele lalau ana, oiā'iho la keia auie .ike mai la: aka lole anei' ou liianao he mea maikai no hoi ka hele lalau aua i k? •nanawa mua a pololei aku ka hele āna mahone, ; mamua. hoi o 1< Wele nololei ana mamua a olalau aku maliooe?" • ■ ";lfe maikai 110 paha ia, akn nae. manrto« au he maikai hana 'wale'O, o ka maikai holookoa no. ea, oia ka ka hanau i? ana niai ahiki i kou liopena," i pane aku ai o Ela. ■< ■;. ,•-.

"O ka poe maikai oiaio oia no ka *pōc koik<3»i fciāio; o kekalii mea a, ko'u makuahine e a'o mau mai ai ia'u, mailoko mai o na imiha'a ia me ke l<omo mau iloko o na popilikia hoohihia wale ia e oili ana ana i ka mea i hoopoino ia ma ia ano he pomaikai," i hoomau hou aku ai o Ela i ke kamailio ana. '■'O. aoie au i lohe mua i kela a'o mamua akahi wale mai la no 'v.x oe," i mai ai o T oma, me ka nana ana iho i kona mau lima i hele a koe ka iw-i, me kona wawae no lioi e paa ana i ke ope i'a. "Pehea la kou manao e Toma? Manao anei oe o kena eha i loaa.ia oe mamuli o kou ku ana aku i ka poka ame kou loaa ana i na njd?j.'-piva il.aika loa mā ia hope mai, a lie iuau la lehulehu kou ,o ka-noho ana me ka auwe niau i ka po āme ke ao, he īhau mea hoopoinaikai mai ia ia oe?'' • "Aolie o'u manao pela; o ka'u e nianao nei o ka poino he poino v.o ia, aohe pon>aikai e loaa mai ana mailoko mai o ia nwiu poino elike me na poino i loaa ia'u," wahi ā ka Tomā pane. "O ka'u wale no e pane aku,' ina no.a o kuu makilahine kekahi maanei aole no palui e ei aku ana kana malama ana mai ia'u mamua o kau, no ka mnaw? mua loa iloko o ko'u mau la o ke ola ana ua loaa ia'u keia ike m»i a waiwai, oia ka hilinai ana aku malnna okekahi kanaka hoopono elike me o x e." '\Me ka mahalo nui ia oe e Toma no ia manao ou." "Mai make oe ia'u ma kela po ina au i ike aia oe malaila a ua ,ala i kuu manawa i komo aku āi, a ina no kou make ia'u ma kela po, ina la paha ua nele keia ao i kekahi kanaka maikai loa a ola miu aku no ke kanaka pepehikanaka? O ka loaa ana ona pomaikai ia'u ma ke ano i hoanoe ia mahope iho o kc?'u halawai ana me na popilikia, elike me ia au i olelo mai nei, ke ike ole nei au ia mea Ia i keia manawa," wahi a T oma. "l'a loaa hoi 'ia oe na pomaikai pela ko'u manao. maniuli o ko •. halawai ana me keia popilikia ua loaa ia oe kekahi haawina maikai loa, oia hoi ma kahi au i olelo māi nei aole oe e hana hou aku ana 1 kekahi karaima ma keia mua aku ahiki i kou hopena; eia hou e lilo ana oe he kanaka i hanau hou ia ma ka hana a ma ka 'manao, o kou uanaina ma keia mua aku elike ana ia me ka hale kahiko i pena ho«,t ia a nalowale ke ano kahiko a he ano hou ke ike ia aku ana; i hoonau ia ae ai nae ka hoouluhua hou ana aku ia oe. e'noi aku ana au e hoopdina loa kaua i na mea i hana ia o ka wa i hala, a e nana aku '<aua no mua. . "Ua hauoli loa au i keia la i ka hookoe ia ana o'kou ola ine oe aole oe-i make ia'u oii u e lioopkele ana ia'u iho. Ua hauoli pt?.u i koii hilinai' ailā mai maluna o'u a ua loaa iho ia'u keia manao 'na no kou ola maikai loa ae ahiki ia oe ke hele laelae hou maluna e ka honua, aole loa oe e lioao hou ana e l»opoino mai ia'u ā i olf ka'u mēa aloha palia."

"0, me ka mahalo nui: lokomaikai maoli no lioi oc i kamailiinai la me kela a'u.no e ike iho nei i ko'n aie nui ia lokomaikai ou.' 1 pane m'ai'ai o'Toma me lie mea la ua ilihia iho la oia ia mannwa "Ua pau aku ki ia, nolaila ea, e hoakaka mai oe ia'u i keknh' mau nnea e pili ana iko makuahine. Ua hapauea loa a ! <u nei paha oia i keia manawa, no ka mea. ua aoo loa oe," i hoolalau aku ai o Ela i ka laua mea e kāmailio ai. • "'Ua piha iaia ke kanaono makahiki i ka nwiliina aku nei o Ma raki i hala, a no na makahiki he iwakalua i hala aku nei aole au i ik' 'iou i kona niaw maka. o ke (lala wale no ka\t e hoouna aku ai nam 10. ka malama ana i kona ola i na manawa anau. a pehea aku nei 1. - )ia i keia mau n}ahina? Tle nui ko'u aloha i ko'u makuahine ahi\* ; io i keia l'a," a hopki pu iho la i kana kamail.io ana me he nr?a la \k 'ioohakui ia ae la kona noouoo. a ike pu aku la o Ela i kona kulon >na iho me he mea l'a ua hilah ; la i k'a huai mai ika moolelo pih.» 1 pili ana ia ? a ame kona makuahihe. "Me nui kou aloha' i kou nT»kuahiuc, pela anei. e Toma?" "Ae. no ka mea, aole au i kupouo e aloha aku i kekahi mea -ikoa: a in'a no kona ldhe : '?ikVi iiō'lia'u inau liaha o kelā mau maka hiki aku nei aole īio e nele ana konā hooluilluu loa ia ma kā manuo ?■ lilo pi i kumu nia'i nona e niake koke aku āi." "Aia oia i heā e nolio ma| nei i keia manawa?" "Ara ma Lanahama, maloko no o keia, kalana." "Maloko o Eiielani nei? Auwe, aole hoi ha i mamao !oa m;i ; nei aku, heiAvahi, ,wāle no kela a:a ma kalii o ka iwakaluā-kumamp lima a i <!>le kaiiakolu mile ka mamao mai nei ā\*u," walii a Ela i pane aku 'ai-ma ke ano hikilele. "Ae, ua hianao hoi au ina no ka nui o na dala ame na (.laiman.i e loaa ana ia'ii maloko o keia liale ma kela po a'n i komo mai ai. ina la ua hoolilo au ia mau elaimana apau ma ke kuai a o na elala e loaa mai anā ia'u, hoihoi aku au nana n ia wa au e ike aku ai iaia. paa e nae hoi au ia nei," walii a Toma i hoike okoa mai ai i ka mea oiaio, me % ka p'ii ana ae nae oka kona mau papalina no kela hoike ana ae ana i ka liana ana i hoolala ai. "A pehea, he makemake nae paha oe e ike iaia i keia manawa?" i ninau aku ai o Ela."He makemake no hoi palia au, aka, pehea lioi auanei e liiki ai ia'u ke hele aku me keia eha iiui o'u? Ua maopopo ia'u mamuli 0 ko'u hoonha ole aku i elala nana ame ko'u hoike ole aku iaia i ko'u wahi e\noho n.ei, aole e nele aku la kona ha'oha'o; aole a'u lekā a wāhi elala iki hoi i hoouna aku ai nana ahiki i kuu rāa ana ilio ilei' maloko nei, nolaila, e i!:e iho no o'e nou iho, ua nele loa aku la'oia i kekahi mea e pōno ai kona ola ana, a nona au e kaumaha nui nei mr ke kaniuhu mau i ka ro ame ke ao, aole hoi e hilii ua imi apa iho nei a loaa keia pilikia." "Tīe hoouna elala mau no nae paha be nana i na inanawa mamua aku nei?" i īiinau hou aku ai o Ēla. i kona wa i hoomaopo )'- iho ai aia no ka he wahi punawai wai huihui o ke aloha iloko o k;i puuwai o ke kanaka piiuwāi eleele, mahope o kona hana ana i na karaima lehulehu a aole no'.e iiele i ka manaolāna no ka hiki ke hoololi hou ae iaia mai ke ino alilo i kanaka māikai. "Ae, liookahi manawa iloko o nā iuāhina ekolii —i kekahi manawa a'u e hoouna aku ai maliuahua na wahi dala. elike no hoi me ka nui eloaa »mai ana ma ka powa ana aku, a i kekahi manawa no 'ioi liilii ka'hi mea e hoouna ia aku ana nana; elike me ka hui o ka laki ma ka hana pela ka nui o ka mea loaa aku iaia, a emi mai no hoi kahi loaa, pela no hoi e liilii ai kajriea loaa aku iaia. eia nae, aol' o'u hoonele i ka hoouna ana, a o ka eono keia o na m'ahina o ko'n hoouna ole ana aku i kekahi leiea a wahi dala nanal a l<e manao n«i au ua nele loa āku la paha oia, aole au i hoouna leka hou f(ku nann ahiki i keia manawa" walii aiia, a kani iho la ke uhu no ke kaumaha. "Heaha la hoi kou mea hoike ole mai iā'u. no keia mea mamua aku nei? Aoie j)ono iki e nanamaka wale ia aku ka pono o koii makuahine; ina oe i hoike mua mai ia'u i kekahi mea e pili ana ia nele ona, me nei ua hoouna ia aku kekahi mau dala nana e loaa ai kona ola," wahi" a Ēla. "Heaha auailei ko'u kuleana e hoonui wale aku ai no i na haawe kaumaha maluna. ou me ko'u mau pilikia, oiai. ua nui no hoi na oilikia au oka auamo ana no'u? Ua oi loa aku kau mau mea i hatn mai ai nb ko'u pono elike me neia mau mea āu o kā ikemaka an.i iho nei?" :i. I keia.imanavVa ua maopopo loa ko T oma ike iaia iho ika nui o koila aie ia Ela. Aole o Ela i pane aku, a ia minuke no heino mai ana ka puka a komo ana no kekahi kanaka me kekahi pa-nui me na meaai, ua uhi ia iho kekāhi apana lole. 1 "Ua pololi oe, e Toma, pela ko'u.manao, maho!)e o ka' hala ana 1 keia kamailio l'oihi a kaua. a ua hakahaka kou bpii„ e ai aku oe i na meaai i hali ia māi la a e liele hoi au rha kalii e, oiāi he mau lek.i kekahi a'u e kakau aku ana," v\ahi a Ela, a o kona ku ae la no ia hele ia manawa. (Aole i pau.) , -■