Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 15, 9 April 1915 — NA AUPUNI NUI O KE AO NEI. [ARTICLE]

NA AUPUNI NUI O KE AO NEI.

Na Wanana no Lakou i Holkela ma ka Bail)ala Heniolele—Ka Nele Ana o na Ekaleaia i ka Uhane Mamuli o ka Hoihope a Haalele Ana i ke Aloha Mua ka Manaolana no na Haipule.

(Mai ka reni mai a S. K. Nawaa.)

(Hoomauia inai kela pule mai.) MOKUNA XXLI. MALAMA ANA I NA KANAWAI O KE AKUA AME KA MANAOIO 1A lESU. Ma ka ninau e j'ili ana i ka hooko ana aku i ka kakou Bana o ia ka malania ana i na kanawai o ke Akua, ame ka manaoio ia lesu, aole he mea ]>ono ia kakou ke hookaawale ia laua. Aole loa e hiki ke malama ia na kanawai elike me ko ke AkUa makemake l;e ole ka manaoio pu ia Tesu Kristo; a o ka manaoio hoi fa Kristo, iia like me ka ole—ua make—koe wale no a: hnike ia, hoolilo ia i mea pono, ma na liana maikai; a o'kēia mau haiia niaikai o ia no ka malama ana i na kahawai o ke Akua. ī ka wa i hele mai ai kekahi kanaka opio imua o lesu me ka ninau ana mai: <4 E ke Kumu maikai, heaha ka mea. maikai a'u e haha,'ai, i loaa ia'u ke ola" mau loa?" I aku la o Tesu, "'lna e makemake oe e komo iloko o ke ola, r malama oe ina kanawai." Alaila ha'i. paanaau aku la o lesh i na kanawai o ke Akua, elike me ia i haawi ia ai ia Mose. Pane koke aku la no ke kanaka opio: "ira malama au ia niau mea a]iau mai kuu wa kamalii mai; heaha. ko'u hemahema?'" Pane aku la o leBu, ; "A i makemake oe * hemolele; ea, e hele oe, e kuai lilo aku i kou waiwai apau, a e haawi aku 110 ka poe ilihune. a e loaa ia oe ka waiwai ilo'ko o ka laui; a e hele mai oe e hahai mai ia'u. '' Ua aloha o lesu i keia opio, a ia KriBi'o 3 olelo aku ai "e hahai niai

ia'u," ua maopopo «:a loaa ho manao maikai iloko o keia rt)»io, a i i Kristo i olelo aku ai "e 'liahai mai ia'u," ua_ maoi>oi>o ua loaa he luanao maikai, iloko o keia opio, a ma kona nianaoio maoli 110 ua malama oia i ila kana!wai, Aka, aolo o ka kakou i maiiao ai o ia ko ana o neia mea lie. hoolōhe a he. ir«lama i na kanawai; aka o ka ke Ak«ia i inanao ai o ia ke aua. "Maliaua nialama kakou i na kanawai clikr' m ine ko ke Aku-a makemake, a nia ko 1-akon manao ana aole loa he wahi lie mahema; aka i ka wa e ana ia mai ai ln kakou mau hana, «like me ka ke 1 Akua moa i manao ai. a kaiipaona ia hoi kakou ma kona halelaa, e loaa mai ana 110 kakou ua mama pu. Anlo o nna ia kakon elike me ka' kakou i iko iho ai no kakou iho, aka r!iko nie ka ke Akua ike ana mai, p maluna olaila o hooholo ia ai ka ninan. n ka k-akou malama ana i na kanawai. A ma ka ke Akua ike ana mal, o keia ka mea i palapāl'a ia: "Ua lawehaln inei apau, ua nele hoi i ka nani o ko Akua." Tle mei hoohewahewa ole, i' ka wa a kela opio .i ku ai imua o tesu. im ku iho ia maluiia o kana aiia ponoi: ''ia no ko olelo nei ke ana a ke Akua "ua nelo."

Ina no o liooiaio ia aku na han:i l'ono apau a ke kaiiaka opio i hana inamuli o kana olelo ana iia malama nia i na kanawa: wale no. —-a ho' mii wale ka poo o ia ano—eia nae i ko Winaka oi»io, a i ka poe apau elike mo' Vnna ano, a i manao hoi e loaa akn ī» lakou ka i»ono ma o ke kanawai la. olelo noi ka manao o ka Kristo olelo." "110 hookahi ou hemaliema i koe." Ua Jiolo i ka holoi ia o na hala ame nn howa ma ke koko o *vristo; ua nelē i ka mana lani, ka hoolohe pono ana i ke Koiki a ke Akua; a ma ka hoopokoT" ana, ua nele i ka "manaoio ia TeBU,'' a nolaila no e nele mau -āi, ahikl i ka' •=va o apo aku ai ia 'Kristo, a 'ia wa e loaa akii ai ka pono o ke Akua ma' ka manaoio. Aia walo no iloko o Kristo e liiki ai i Ko kanaka ko hoea a"<u i ka piha anā 0 ko ana o ka nohona pono a maemaē imua o ke alo o ke Akua. "A hikj aku kakou apau i ka lokahi ana o ka manaoio, amo ka ike aku i ke Keiki n ko Akua, a lilo i karakan>akua, i poe 1 anuao loa ma na mea o Kri?to." Epe 4-13. Pohoa la ko ke kanaka hooikail a ana o loaa iaia ka pono ma ka malama ana i na kanawai, ina rio ia o hnolo ana i ka apo an-a aku ia Krist'o, a e leaa mai hoi iaia ka poiio iloko Ona,. 0 ia hoi ka poho'o kē Akua ma ka manaoio ana, aole loa e mananalo ana k.t oiaio o ka olelo e i V*: "Ua nele i ka inni o ke Akua," "He hookahi ou hemahema i koe." Ke ike noi kakou ua a'o maoīi aku no o To?u i k'a.'poe uniia o ko'na alo, kana poo hauir-ana, anie ka poe apau e hoohaumana pu ana m« la mahope mai n-'n ahiki i kēia la, e nialama lakou 1 na k-anawai o ke Akua ame ka irianaoio ana aku ia Tesi^. Kia hou: m.a ,T\ana «īaiololo ma ka 'iiauna, ua 01010 aku o lesu: "Nolaila u ka moa e uhai aku i kekahi hua

i o keia mau lianaKai, a e a'o aku ; hōi i leahaka'pela; oia ke 'olelo ia he j mea ūiiku loa ildko o ke aiipvini 'o ka lani; aka, o. ka 'inea e inalanīa ia 'ihau kanawai, a e ao aku i kahaka pela, oia ke olelo ia he mea Uui iioko o.ke aupuni o ka lani. ka liiea, ke i aku nei au ia oukou, a i oi ole aku ko oukoii pono i ko ka poe kakauolelo ame ko ka poe Parisaio, aole loa oukou e komo iloko b ke aupuni o ka lahi." Mat. 5:19, 20. E hdudlt 'iio hae na 'haipule, no ka mea, 'aia 'me lakou ka moolelo o ke kanaka Parisaio matkai i ike ia', a ma kona ola ana, I loaa niai ai ia kakou na hoakaka maikai lra e pili ana i keia mau olelo a ka Haku. AVahi a Paulo nona iho, "Ua okipoepoe ia au i ka po awalu, no 5.a lahuikanaka o Iseraela, no ka ohana o Beniamina, ho Hebcra hoi no na Hebera, a he Parisaio ma ke kanawa\—a ma ka pono oke kanawai ,aole o'u hala." Pilipi--3:o, 6, eia nae aole Iho la keia i lawa;'| no ka mea ua olelo hsu mai la no oia . ma kekalii wahi,-penei: "Āole au i ike pono i ko'u hewa, aole no nae an i apono ia mai ilaila, olai no nae, elike me ka hiki iaia ke ike iho nona iho, aole ona hala, aole iho la no oia ?

lawa malaila, oiai'ua hoomaopopo oia e hooiaio .o ke Akua no ka mea nana e hookolokolo mai; o ke ana a ke Akna o ia ka mea i pono, aole hoi 0 ka kakou iho, a ma ia ana hoi, in.a paulele ka haipule, ua hooluolu ia mai kona noonoo. O ua ana l|t o ia no k.x pono o Kristo, a e loaa no hoi ia mea ia kakou ma ka manaoio wale no. Nolaila i palapala ia ai: "Aka, o na mea a'u i pomaikai ai, lilo ae la h 1 kuu manao i mea poho ho Kriatu. Oiaio hoi, ke manao hēi au i na mea apau, he mea poho ia i loaa mai al ka maikai o ka ike ia Kristo leau i kuu Hakii—i loaa V.oi au ilbko ona, aole e paa ana i'kaV poho rria Ue kanawai, aka, " ka pouo ma ka manaoio ii Kristo, o ia ka pono mai ke Akun mai nia ka maūaoio. •" Pilipi 3:7-9. O keia ka pono i loaa ole i-aia i konn wa e Parisaio ana. Alaila o keia iho la ka pono i oi mamua o ka na kakauōleio ame na Parisaio. A o keia pono ma ka manaoio -le mea pono e loaa maii i na haipu'le ia lakou e hana ana a e a'o 'aku "ana'i ha kanawai. Noiaila hi'a "Kana hai'olelo hia ka mau'na, ua a'o maoli mai o Kristo e malama i na kanawai o ke Akua ame ka manaoio ana aku Taia.

*Ke oleīo iiei o TaUobo penei: "'E na hoahanau o'u, i ko oukou manaoio ana ia ieaii ; Kristo i ko kakou Haku nani, mai manaoio 'aku ma ko v ke kanaka iielehelena—'lna bukoiv e hialama i 'ke kahawa'i 'Keniōīele rne ia ma ka palapala, E alōha akii oe I kou Hoalauna elike me oe iho, ina ua ! pono ka oukou hana aria; akainaoiileou e manao 'ma ka heleHelena ,\ia'haha hewa oukou, a ua hoahewa ia'hiiikou e ke kaiia'wai he poo laweliala. O ka mea malania i ke kanawai apau, a i haiile riae ia ma ka mea hookahi, ua hewa rio ia i ke kaiiawai apau. No 'ka mea, o ka Mea iiana i kauoh'a mai ("ka mea a ke ka'nawai i olelo ai), mai inoekolohe oe,' kauoh'a mai la no hoi, mai pepehi ka- ! naka oe. Ano, ina aole oe i mōekolohe a,ku, aka ua pepehi i ke lianaka, ua lilo oe i mea haihai i ke kaiiawai.E olelo aku oukou, a 'e hana akii hoi» elike me ka poe e hookolokolo i'a ana nia ke o ke bla —E na hbaha-. nau o'ii, healia ka ke olelo : )<6kahi, he maiiaoio kona, aoīe hoi ana' 'hana? E hiki anei i ka manaoio ke. 'hoola iaial Pela n'o hoi ka manaoio,; ina o ia wale no aole ana hana, 'ua make ia.lakobo 2:1, 8, 9, 10, 11 n 12, 14, 17. Ma keia ke koike oei o lakoba e iioike ia no k'a nianaoio'ia lesu nia na ; hana, a o liēia niaū hana o ia no 'ka. malaiiia ana 'i 'lee 'kānawai o 'ke Akua. Ua papale lōa 'aku oVa a kaawale i ka> ribonōb,'u'a'Miki no i kēleahi mea ke ma-, ii'aoio ,'aku 'ia'. tesu *n"a Jk'a aiia 'msy na helehelena; a ,o kēi'a 'naii'a āria lioij ma n'a he lawehala no i.a, ua 'haiiiai i kē'kaWwai. Nolaila,'aole 16a e hiki k'e paa kekahi 'niēa i manaoio ana ia Tesu a mau rio ia ma ka haihai ana i na kahawai, ina no | he wahi hunaiki wale Ao o ke kanawai j kana i haihai ai. Ma kekahi olelo ana j ae, ke a'o nei lakoba irie ka ikaika v hikl iaia, ma ka hoike ana la a ka Uhaine, o ka poe i loaa ka manaoio ana ia īcsu o lakou ka 'i 'ihalama i lia kanawai o ke Akua, aiiie ka nianaoio oiaio ia Tcsu. Ke olelo riei o loane: "O ka mēa i manaoio"o leau-ka Meaia, na'ke Akua ia i hooh'aiiau niai; a o ka 'mea i īaloha 'aku i ka niea nana i hooiiahian triai, oia ke aloha aku i ka mea i hoohanau' ia mai eia. 'No i'a mea, ke ike nei no kakou i .ko kakou aloha. ana i na 3teiki a ke Ākua, ke aloha aku kakou i ke Akua ihe ka malaina aku i kana mau kaupha. Jfo ka iiiea, eia no ke alolia o ke Akua o. ka malāma aku i kana mau kau'oha; Aol'e 'h'oi, he niea luhi kana mau kauoha,. No ka mea,o ka mea a lie Akiia i hoohaiiau in'ai, oia ke lanakila maluna o ke ao nei • eia ka mea e lanakiia ai maluna o ao nei, o ko kakou manaoio ana. Owai la. ka 'mēa e r titaakila aiia ni'aluna o ke ao nei, -ke,. ole ka v riiea i iuanaoio ia ,lesu oia ke keiki a ke Akua?" T īoane ( 5:l-5. Ke a;p nei ka haiimāna i- alōha ia, o ka poiio "Kristiano, ke aloha o |ke Akua, o ia no ka malama ana i na { kanawai o ke Akua, ame ka manaoia ia Tesu. 1 * (Aole.i pau.)