Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 17, 23 April 1915 — HE MOOLELO NO GEOFERE KAMIBELE A I OLE Mai ke Kulana Kuewa a i ka Panepoo o ka Waiwai ame ka Hanohano. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO GEOFERE KAMIBELE A I OLE Mai ke Kulana Kuewa a i ka Panepoo o ka Waiwai ame ka Hanohano.

Ma kela wahi ilio la, i pau ai ke kamailio ia ana'no na mea e pili ana ia Ane Dale, o ka hele aku la no ia o Konela Mapelakona e kauoha i ke kahu lio, e hauhoa ia mai ka noho o kona lio, oiai hoi o Evaleka, i noho iho ai me ka noonoo nui ana no na mea ana f lolie ai ma kela la, a pela hoi ke ano o kana mau mea e hana aku ai i wahi e kuekaa ia ae ai ka mea huna i pili i ua niakua o Geolere Kamibelc. n MOKUNA XX. He elua la mahope iho o kela hoea ana mai o Evaleka no kona home. ua loaa mai la ia Konela Mapelakona he ieka mai kana wahine mai, e kauoha mai ana iaia e hele aku no Nu Poka, a i hookahi ko latia huli hoi like ana mai, oiai ua ku a mehamehā maoli oia. E hoike mai ana oia, i ka oluolu o na mea apau ma kela wahi iaia. aka he hookahi wale no ana mea kaumaha, o ia ka loaa ele o kona hoa kupono e hele ai ma kela keia wahi. ma na anaina hoohauoli e haawi 1a ana no ka pono o na malihihi. E olelo pu mai ana no hoi oia ma kana leka, ina aole o Konela Mapelakona e huli aku ana iaia, alaila e hoi koke mai ana ua o Mrs. Mapelakona, oiai aohe he hoihoi o ka noho hou ana aku, ke ole o kana kane pu kekahi iloko o na hoohauoli ana. > Ua kamailio ae la ka makuakane i ke keiki, 110 kela leka o ka ltjaa ana mai iaia mai kana wahine mai, a i ka wa i lolie ai o Evaeka, ke olioli loa la oia, a noke aku la i ka hookikina i kona makuakane. e hele koke oia e hui pu me Mrs. Mapelakona, elike no hoi me ka ua o Evaleka o ka hoolala mua ana, i koe iho ai oia hookahi wale no ma ko lakou liome, a hoomaka aku oia e hookolo inahope o na meheu o kana rnau mea i manao ai. T ka noonoo akahele ana no hoi o Konela Mapelakona, ua hooliolo iho la oia, he mea maikai io nona ka hele ana aku e <t huf*pn me kana wahine, aole no kona makemake maoli e komo iloko.o na anaina hoohaifoli, aka no ka hooko wale ana akli no i na mea e hoohauoli ia ai ka manao o kana wahine.

Hoomakaukau koke iho la o Konela Mauelakona i kona mau | paiki, a iloko o ka manawa pōkolē, o ka haalele iho la no ia i kona home, mc ka ukali pu ana aku o Evaleka iaia aliiki i ka hale hooluiu | kaaahi, a ia kau ana aku o ka makuakane nialuna o ke kaa, akahi no a loaa mai la ka maha i noonoo oua kanaka opio 11 ei, ua ) kaawale loa aku la kona mau makua ma kahi e loa mai iaia aku, e ike ole mai ai laua, i ko ia nei noke i ka.huli i na mea huna i pili if; Ane Dale. Ia hala ana aku no o ke kaa o Konela Mapelakona no ka akau, ( ]c, ka hoohuli mai la no ia o Evaleka i ke uoo o k alio, no ke alanm j e kamoe ana no kona home, aole nae i loihi ia hele ana mai ana, a uo ke ake no e hele makaikai aku ma kahi i ku ai ka liale pohaku j kahiko, he wahi no hoi i hele ia eia iloko o kona mau la kamalii. o kona hele aku 1a no ia ma kekahi alanui okoa loa, me kona aiie hoohew r ahewa no nae ike alanui, oiai ua lo : hi loa keia mānawa o kona hele hou ole ana ma ka hale pohaku kahiko. j O keia kekahi o na la wela a ua o Evaleka e hele hookahi nei, ia komo ana aku nae iloko o ka ululaau, akahi no a loaa mai la k'a oluolu iaia, aia hoi na nianu ke mele mai la i ko lakou mau leo mele nani, me ka holo ae hoi o na iole rabaki,iloko o ka nahelehele. i aolie wahi mea a noonoo aku p ua keiki nei ia lakou, he hookahi: wale 110 mea nui iloko o kona noonoo, o ka hiki iaia ke kuekaa ae I i na makua o Kamihele, ana.e manaoio mau la, he keilei poo ole kela, a e hookau aku i na hoohilahila ana he nui maluna on». Iloko .0 kela mehameha o Evaleka, me he mea la, o kekahi ia o kona mau la i hoopiha ia ai oia me ka olioli. ua kaawale loa oia mai j ka huikau mai o na kanaka, a aale hoi he lele ana o kona oili no kona mau makua. t Hoomau aku la ua o Eva!eka ika hele ana ahiki ike kahawai, lie 'wahi no i maa kiia i ka hele ia iloko o kona mau la kamalii. a mahope iho o ka hoohainu ana i kona lio i ka Avai, o kona ae aku lr no ia ma kekahi aoao o ua kahawai la, a i ka hoea ana aku ma lieleahi wahi kiekie, huli aku la kana nana aua ma. ke'eahi wahi mamao, aia hoi. e ku mai ana ka hale wili kahiko, a kamoe pololei aku la kana hele ana no ua hale la. ,11e manawa pokole wale no ia oko ia nei holo apa aku hoea an:i keia i ka hale wili, a iaia o ka īiana hou ana aku' ma kekahi aoao. aia hoi e ktt mai ana ka hale ana i ake loa ai e ike, ua liele no hōi a uhi paapu ia e na laau hihi. * . sia kana nana ana aku nae, ua oi ae ka maikai o kela hale, 1 ko na hale e ae malaila, e hoike mai ana hoi, 1 ka hoea ana aku o 1-ekahi mea a hoomaemae i kekahi manawa, e maikai ana no ke pena. a ua okioki ia no hoi na laau hihi. Awiwi aku la kana hele ana ahiki i ke ku ana o kona lio mamua po»io o ua hale nei, a ma kekahi wahi i maa i ka nikii ia o ka lio, lele iho la oia iialo, hoopaa aku la i kona lio, o ke komo loa aku la no ia i ka pa, e hoea aku ai i ka puka o ka hale. Hoao aku la oia e wehe 'i ka puka mainua, ua ke ki n, kiei aku la oia ma na puka aniani, aole he ike ia aku oloko, oiai ua hookuu ia na pale puka aniani ilalo, _a o kahi e hiki ai i ua o Evalek.i ke komo iloko, he ninau nui ia a ua keiki nei e noouoo la. Mahooe nae o kona ku malie ana iho 110 kekahi manawa, u wa oia i hooho ae ai: "Aole ou niauao he mea>-ekahi e noho nei ma keia wahi i keia manawa. Ke ole no hoi au e kuhihewa, oke a ka Ht>nie o ka ohana Dale: a ma ke ano nāe o na mea a'u e hoomao-j pooo nei, me he mea la ? h« lima kanaka ka mea nana e hoomaemae | Ke imi wale la oia i wahi nona e ike aku ai laloko o kela hale, aole Ue hiki. alaila hele okoa ae la oia ma na aoao, eia ka he puka hou aku kekahi mahope, ua paa no keia puka, v ke kilou ia mai maloko nolaila noke iho la oia i ka ukeuke iloko a waiho a iloko o kona kahaha, aia hoi, ua hemo ae la ka puka, ka mea hoi nana 1 hoopika aku i ua o Evaleka me ka olioli loa. O ka rumi mua loa i loaa aku i ua o Evaleka, o ia no ka rumi kuke. e ku ana no he kapuahi, me kahi kau o na pa ame na pola e "waiho mai ana hoi he wahi pakiukau uuku, a he mau noho elua ma ka aoao o ke pakaukau. ~ «' Mai kela rumi mai, i komo aku at ua.o Evaleka ma Kekalii nnka a komo ana keia noloko o ka rumi moe. ua liele no ljpi kri napahele a oil.a ika lepo. Maloko ona nimi la mamua pono mai o kalii e wailio ana ka moe. h'e moena veleveka, a e wailio mai ana hoi lie paku makika, i hele a ula i ka lepo ma una oka moe, e hoike mai ana i ka wailio ana o kela paku piakika no kekahi manawa loihi, me ka hoohana ole ia. He mau lako hale no ke waiho mai ana. lie pakaukau uukii. lu mau noho, ahe paliuume. Maiiope iho oka uana pono ana o tvaleka i na ano apau o kela nimi,' a iaia o ka nana ana aku ma kekanaoao. e hamama mai ana he puka. a oili aku la ke.a ma kela pnka e waiho mai ana he ni.ni hou, ana o ke koho koke ana il.o, !.,• 'keena hookipa ia.

He rumi keia i hoonani ia me na lako hale he nui, eia nae na hele a kahiko, a ua piha pu no hoi i ka lepo. E waiho mai ana he inau noho paipāi nunui, a ua o Evaleka o ka hoohihi ana iho, ma ke kihi' o ka'nnni, he koki nolunolu ke waiho mai ana, a mawi-. ena konu hoi, he pakaukau uuku, i uhi ia me kekahi pale pakaukau, lihilihi i hana lima maoli ia. Mamuli oka u'i o kela'pale pakankan, i manao wale'iho ai no o Evaleka, malia paha o Ane Dalc ka mea nana i hana i kela pale pakaukau lihilihi. Mawaena.o na puka aniani elua, e ku ana he piano, a ma kekahi kilii aku hoi, e ku ana he palui buke. i lako i na buke a na kanaka kakau buke kaulana, a e pili kokoke aku ana i ka pahu buke, e waiho ana he pakaukau kakau, me kona mau ume lehulelm. , lle poho ie humuhumu kekahi e waiho-kokoke mai. ana. ma ka aoao o kekahi noho paipai, a i ua o Evaleka e kilohi la i kela mau lako hoonani he nui, me he mea la e ike okoa aku ana no oia, i !;a noho ana o kekahi kaikainahine opio, ka haku nona kela mau mea nani apau, a kona mau maka e hoonuu la. Oiai nae ua o Evalcka e au hele ana kana nana ana ma kela ame keia o na lako hoonani hale. me he mea la. o ke pakaukau kakau kana mea oi loa o ka hoohihi, nolaila hookokoke aku la oii ma ua pakaukau la. a ia hoa» ana aku e welie, aole i ki ia, o len hemo aku la no ia o ke pani, a hoomaka aku la keia e welie i na. ume. Aole he niau mea i loaa aku iaia maloko o kela mau ume lehulelui, aole loa he walii aoana pepa. e hiki iho ai la hoi iaia, ke ike i kekahi Āau hoike, e alakai ia ai kona.noonoo. no ka ona nona kela mau waiwai. a i ka liele loa ana o ka loaa o kekahi mea iaia, paui hou iho la oia i ke pakaukau a paa, me ka mihi pu ana iho lioi, no kona komo wale ana maloko o kela hale.

Ma ka ua o Evaleka hoomaopopo iho. me he mea la, ua hoopuni ia oia me-na uhane o ka poe no l.akou kela home, a me ka hooinanawanui wale lio nae i hiki aPMaia ke noho maloko olaila. jhoomakaukau ana nae ua o Evaleka e ku ae iluna. a hele mai la no kekahi wahi okoa, e huli ai-'i mēa e ike pono ai oia i kekahi ma 1 hoailona no ka ona nona kela home, ia wa i kaomi aku ai kekahi lima ona, ma ka aoao o ke pani o ke pakaukau e oioi mai ana iwaho, 0 ka wa nae ia i haule mai ai o kekahi apana pepa iwaho, a wailio ana iluna o ( ka papahele. No kekahi mau sekona, aole e hiki i ua o Evāleka ke lalau iho 1 kela pālapala, no' ka mea hele mai la oia a [)iha me ka ilihia, elike paha me ke aiio' o ka poe kolohe, i ka wa e loaa ai o kekahi mau mea, i kuleana ole ai lakou, pela iho la ke ano o Evaleka iloko o keln manawa. • I ka mahie ana ae nae o kela kulana kupilikii i kau iho maluna ona, a lioi pono mai la hoi kona noonoo maikai, akahi no oia a lalau iho'i ka palapala e vvaihq ana iHma o ka a hoomaka ae la e Avehe, aole iiae he wahi mea a ma'kili āe, oiai .ua hele a pipili paa lōa. , f Me kaiia palli pelu, ua noke aku la oia i ka hookolo malie, ahna i ka heinoana ae o.kela palapala, eia ka he hana wale no, 110 kekakhi leka kahiko a 6 kekahi hapa ua haehae ia paha i ka wa o ka.hoao ana o k6kahi mea e wehe mailoko mai o ke pakaukau. Hoomahōlahola pono iho la na o Evaieka i ka hapa o ka lek.i e paa ana iloko o ko«a lima, me ka hooko ana ae: , "Ua hoea mai anei i ka manawa e akaa ia ae i kekahi no ahuna i hunakele ia no kekāhi mau makahiki loihi? -Hele ka,hoi a o keia ka mea e maopopo ai ia'u, ka moolelo i pili i ko Ane Dalc ola ana, o ka hoomama ia aiia mai no ia o ke kaumaha a u e hoomanawanui nei iloko o kuu noonoō." Hoomaka iho la oia-e heluheln, aole he maopopo iki oka manao, nō ka mea, he mau huaolelo. kakaikahi wale no pia kela haoa o ka leka, me ka maokioki o ka manao, a no kekahi manawa lehulehu kona heluhelu ana, nie ka noonoo ana hoi i_ka liapa akii o ka leka, i'loaa ole iaia, i wahi e loaa ai ka manao oiaio, i ku okoa ae ai ua ō Evalcka iluna, ku'iku'i iho la i ke pakaukliU, a hooho ae la me' ka leo'kuoo: T .

"O ka'u liookōlo ilio'la. 110 ia aliiki i ka loaa ana o.ka me'a oiaio • i pili ia .Ane Dale. Ma" ka'u lioomaopopo iho-i keia liapa o ka.leka, : lie ku maōli no i ke aloha na mea i kakau ia, o ka loaa ole aku hoi | 0 kekahi hapa, ina ua hiki ia'u ke ike i ka mea nana i kakau i keia leka. "O ka mea nana i kakau i keia leka, e hoike okōa |nai ana oia 1 ka nui o kona aloha ia Ane, a e kauoha pu mai ana idia, e hoomau aku i ka noho ana ma keia wahi, mahope iho o ka make ana o kona, makuahine, a e a o pu mai ana iaia, e kii aku i hoa nona e noho pu J ai m'e ka noonoo ole no ka nui'o na hoolilo, a"e hoouna pu mai ana ( oia i kekahi kikoō dala, he hooia no ka pololei o na mea i hoike ia. ma keia leka, . f"No keaha la ke knmu o ko Aiie Dale noho ole ana maanei nei? HeaHa la ke kumu o kona i Rikimona, a noho hana aku malalo o kekahi ohana? He mau hana waie no anei ia. ij wahi e ike ole ia ai kona nfahuka ana me ka mea nana keia leka ? • Aia kekahi meahuna polnhihi loa, i pili i kona ola ana, aka e noke | aku ana nae au i ke kuekaa, me ka nana ole ina paha he nui ko u luhi ma ia hana." No ka piha o Evaleka me ka pihoihoi, ua noke wale iho la lio oia i ka holōholo; ke kulou la hoi ke poo ilalo, alaila hooho la : "Ua makē nae o Ane Dale i keia nianawa, aka ke paa loa ne; kuu manao, q ka makuahine—ponoi loa kela o Geofere, elike me na mea a Magere i kamailio mai ai ia'u. Owai nae kona makuakane? A owai hōi ke kanaka nana i haalele iaia maloko o i-:e kulanakauhale o-'Nu Ioka? Ina ua mare aku o Ane nie kaiiaka e loa, alaila pehea i kapa ia ai ka inoa o kela keiki o Geofere Dale, wale no a ma ke ano manuahi i Toaa mai ai kela keiki. Aia 'ka loaa o ka maha i kuu noonoo, ahiki i ke kuekaa ir t ana ae o na mea pohihi e pili. ana i ko Ane Dale ola: ana, ame ke ano o kona ha-nau ana mai i kana keiki.'!. Ke hoomau la no ua o Evaleka i kana holo-kē ana maloko o kela ninii', a i kekahi manawa ē alawa hou iho ana ,i kana nana ana maluna o ka apana pepa, a 110 ka makili hou ole ae o kekahi wahi moali, e maopopo pono ai iaia, ka mea nni ana e ake ana e ike, in wa oia i opiopi pono mai ai i ka hapa o ka leka i nahae, a ohokomo mai la maloko o kana buke hooman'ao. "Aole no he waiwai o keia aoana pepa a'u e malama nei. malia hoi, 0 loaa aku ia'u ka lua o ka hapa, o ka leka mamuli o na ulia pomaikai," wahi ana, me ka pahola ana ae o ka minoaka ma kona inau papalina. * Hele hou aku la ua o Evaleka e nana ma kekahi kihi, aia hoi he alapii e moe pololei ana no ka hale oluna, o kona pii aku la no ia, eia ka he elua mau rumi malaila, ua. hoolako ia no kela mau rumi, me he wahi la no ke kauwa lawelawe e noho ai, a e hiamoe ai no hoi. -•• •; •

I ka pau atia o na mea ana i makemake ai e ike maloko o kela bale, o kona hele akii la no ia e hoopaa hou i ka puka mahope, a oili mai la iwaho ma ka puka mamua, jio kahi e ku mai ana o kona iio, o ke kau ae la no'ia, a huli hoi aku la.no kona home, me ka nui o na mea iloko o kona noonoo e hana la, elike me ia ana o ka ike ana maloko o ka hale a Ane Dale i nolio ai. MOKUNA XXI. Ma ke kakahiaka nui ae o kekahi la, me konā kakali ole i konrv a ; na kakahiaka, aia tia keiki nei a Konela Mapelakona, ma kona alahele no Rikimonā, no ka ninaninau ana no e pili ana no Ane Dale. O kekahi manao nui nae o keia huakai a Evaleka, 110 ke ake ana no ia e ninau aku i kekahi wahine i kamaaina i ka ohana Mapelakona no na hanauna ekolu i kaahope aku; a malin ua maepopo pu no iaia, na-mea e pfii ana i ka ohana Dale.

Ia hoea ana aku a Evaleka no ka liome o ka wahine ana 1 makemake nui ai e ike, e noho inai ana no oia i ka liale, a e poiai an.i hoi kana mau holoholona punahele ma kona mau aoao, ine *ana wahine kauwa hookahi, e kiai mai ana i kona haku. liaawi aku la nae o Evaleka i kona pepa inoa ma ka Uma o ke kauwa. a nana i lawe loa aku a haawi i kona haku, a 1 *e ono ia ana mai o ke kanaka opio e komo aku iloko, ia wa i nana mai ai ma na maka o Evaleka, a pane mai la me ke ohaoha. "O oe ka ke keiki a Konela Mapelakona, ka mea i marc aku ia Esetela Evaleka, a ke ike nei au, ua hoohui ae laua i ka moa o ko laua mau ōhana a kapa mdi maluna ou, ka laua keiki. kuu hoaloha ko makuakane ame kana wahine ui, he mau o a ino maikai anei ko laua?'' Hoike aku la no hoi o Evaleka, he ola kino inaikai ko oi.a mau makua. a aia laua i ka makaikai ma Nu Poka. me ka hooha a ana i kekahi manawa me ko_ laua mau hoaloha leluilehu nialaila. "Alaila o oe anei ka i hoonoho ia iho mahope nei, no ka nana ana .i na waiwai o kou makuakane? He mea ano e keia i ko .1 noonoo ana, o ka mea maa, o na kanaka opio ke hele e hoohauoli ia lakou ilīo, a o ka poe 00 ke noho i kauhale, ua liala ko lakowmau la o ka hauoli." ' "Xo'u maoli no ka makemake e noho i ko makon home, ua noke mai no o mama i ke koi paakiki, e hele pu makou i ka holoholo, aolf n.ae o'u' hoilioi, oiai he mau makahiki loihi ko u kaawale ana mai ka ome aku, a i hakalia 110 a hoomaha' ke kula, o ko n koi aku la no ia i kuu makuahine. e hookuu mai ia 11, e hoi pololei no ka home nei, he mea hiki no ka hele aku i ka holoholo iloko o na manawa kasfvvale apau." "lie wahi maikai maoli 110 kela o oukou, a o ka poe apau e noho ana malaila aole no e nele ana ko lakou piha ika hauoli. He keu a ko'u mahalo ia oe e ke kanaka opio, i kou hele ana mai nei e ike, i kekahi o na hoaloha. kahiko o kou mau makua. Oia noho mehameha wale iho la no keia i kauhale nei, aole o'u ike aku i k:i poe oniopio. akahi wale no i kou hoea ana mai-la." Komo iho la ka manao hilahila iloko o Evaleka, 110 kela mau olelo hōakaka, a kona makamaka o ,ka hiki ana aku, 110 ka m ( M aole he kumu nui e ae o kona hele ana aku e ike i kela wahine, aka no ka hooko ana aku no ia i kekahi manao iloko ona, iiia iv.) aole kela hana, aole oia e manao ae e hele e ike i kekahi wahine luahine, o kana poe hoihoi ole loa ia e ike. Hoolalau wale aku la no nae ka ua o Evaleka kamailio ana, a i ka hala ana o kekahi manawa, ia wa oia i hoomaoe aku ai, ma ka ninau ana mai, ina paha, ua maopopo i ,ua wahine la na mea e pili ana i ka ohana Dale.

"No keia mau mea au e ninau mai nei e ka opio, ua maopopo loa ia'u ka ohana Dale, elike me ko'u hoomaopopo ana i ko'u ohana ponoi. Me lie niea la no Robata Dale palia kau i makemak? loa ai e lohe i kona mau ano. aole anei pela? O keia ke kanaka i manap ia ai, maluna ona e ili aku ai na waiwai apau e paa ia nei e kou mau makua, ina no ko laua ae ole e mare aku kekahi i kekahi elike me ka manao o ka palapala kauoha hooilina i hana ia ai e Jabez Mapelakona." "Ua makemake 10 au e maopopo ia'u ka moolelo o keia kanaka au o ke kamailio ana mai nei, a pehea aole anei he hoahanau kekahi o Robata Dale ma ka inoa o Hanale Dale?" "He elua io kela mau keiki a ko laua mau makua, oia o Robata Dale ame Hanale Dale, a i ka umi-kumamaha ame ka umi-kuma-malua o ko laua mau makahiki pakahi. make aku la ko laua makuakane, a koe illo la laua he mau keiki makua ole. Ua~ loaa ia laua a elua ka hoonaauao maikai ia ana maloko o na Kiila Kiekie. a i ko laua manawa i hemo mai ai .mailoko mai o ke kula, ua k©mn •aku la maloko o kekahi mau oihana imi waiwai, oiai he makual'ane waiwai no ko faua. ' "O iHanale Dale nae o kela mau keiki ka i konm nui ma k:i hooikaika ana iloko o na oihana huli waiwai v aka 110 Robata Dale, ma ka heluhelu buke ka nui o kona hooikaika ana, a e noho mau ana no oia ma kona hale, me.kona manao, ua lawa no ka waiwai a ka makua o ka huli ana, a waiho iho maluna ona. "Oiai nae, he mau kanaka opio like a ehia, a he mau kanaka u'i no hoi. ua haulehia ih 0 la laua i ke aloha no kekahi kaikamahine huapala. o Nani Devanapoka kona inoa, a o ka hopena o kela aloha. o ia no ka mare ana o Hanale Dale i kela kaikamahine, ka mea nae nana i hoolilo i ua mau keiki nei i mau enemi.ino loa ahiki i k 0 laua make ana. "O Robata Dale ka mea piha loa i ka huhu, aole oia e ae e huikala aku i kona kaikaina .110 ka lilo ana o kela kaikamahine iaia. a oki loa aku hoi ka huikala ana ia Nani Devanapoka, 110 ka mare ole ana mai iaia. . "O keia ke anuu mua loa nana i hoolilo aku ia Robata Dale i kanaka hehena. a hookaawale loa oia iaia iho mai ka nui aku o na kanaka, me ka hoihoi ole e lilo kekahi wahine i mea hana aku nona. Maloko no oia o kona hale pohaku i noho mau ai i ?ia wa anau, a make no oia maloko o kela hale ona, ma kahi he mau i-u helu wale 110 ke kaawale mai ka home aku o kou mau makua." "Ke kulike la kena mau mea au e kamailio mai nei no Robata Dale, me ,ka'u mau mea i lohe ai; a pehea hoi ka moolelo e pili ana no Hanale Dale?" i ninau aku ai no o Evaleka. "Ua ukali mau na haawūna pakalaki mahope o kela keiki, no ka mea ua'polīo kana mau oihana hoopukapuka i komo aku ai. a 110 kekahi mau makahiki loihi kona hooikaika ana me ka'hoomanawanui, aole N h'e wahi mea a holomua iki, a iloko o na mana o kaumaha a kaniuhu, i make aku ai oia. nie ka loaa ole he hookahi dala ma keia ao. a waiho iho la i kana Avahine me ka laua kaikamahine. iloko o ka nele ame ka hune.",

"Ua lohe iki no au i kena mau mea au e kamailio mai la no Hanale Dale, aka na<? no kela kāikamahine a laua, he moolelo ano e kekahi a'u i lohe nona, ina hoi ua maopopo ia oe, alaila kc ake nei au e lohe." wahi a Evaleka, me ka piha loa i ka nauki, e ake ana e makili mai ka no'ahuna ana e ake ana e kuekaa, i hiki at iaia- ke hoohoka aku i kona enemi. "Ae, e kmailio aku au ia oe elike me ka'u mau mea apau i ike ai, a mai noho oe a kahamaha mai ia'u, o poina auanei au i kekali: mau mea. E'like me ka'u mea i hoike mua aku nei ia oe. he ka - kamahine u'i a huapala o Nani Devanapoka, a no ia ui no paha. i ku ai kana kaikamahine iaia i ka u'i, aia pu no hoi iloko o kela kaikamahine na ano apau o kona mkuaTcane, he makaala i ka hana, a he hooikaika ma na mea e pono ai ka noho ana. "O ka inoa o keia kaikamahine o Ane Dale, a o ka mea nana e malama ana ia laua oia no o"Jabez Mapelakona, no 'ka mea o ka makuahine o Jabez Mapelakona, he kaikuahine ia no līanale Dale. "I ka - niha ana o na makahiki he umi-kumamalima iā Ane Dale, ua hoike ae la oia, ua hiki no iaia ke malama iaia ame kona makuahine. nolaila ua wehe ae la laua i kekahi kula kuokoa, a hei nui na keiki a na ohana waiwai i komo aku maloko o kela kula. l'a loaa maoli ka noh 0 oluolu ana i kela mau mea. oiai e'ioaa nui ana ke elala ia la"ua, ua lilo nae keia hana i mea e makaikai ole ai ko Jabez Mapelakona ;ioorioo, ua ku a hilahila oia i ka hooikaika kino wahine o kela mau mea, a hoole ia mai la kana mau kokua ana aku. "Na kela manao hoonaukiuki iloko o Jabez Mapelakona, no kela mau wahine. i kono aku iaia e hana i kekahi palapala kauoha ano e loa, no ke ano e ili aku ai o kona mau waiwai; a no ua palapala nei nae, # ke manao nei au, ua mopopo ia ia oe e ke kanaka opio." "Ua ike au i kela palapala kauoha, a ua maopopo hoi na ano kupaianaha o kona hana ia ana/' wahi a Evaleka me ka hoao ana aku e minoaka. (Aole i pau.)