Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 19, 7 May 1915 — MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO AHAHUINA O KA MOKUPUNI O OAHU, KAU O APERI- LA, 1915. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO AHAHUINA O KA MOKUPUNI O OAHU, KAU O APERI- LA, 1915.

(Hoomau ia mai kela pule mai.) La Hana 2, Aperila 8, 1913. Ua noho hōn ka halawai a ka Aha i hoopanee ia ai ma ka hora 9:45 a. m. mahope o ka ekolu hapaha hora haipule i'malama ia e Rev. S. W. Kekuewa, me ka lunahoomalu Rev. Jaihes Davis ma ka noho. Kahea ia na inoa o na hoa o ka Aha. Heluhelu ia ka moolelo o ka la hana > a apono ia me na hooponopono liilii. Na Hana i Pau Ole 1. Na hoike ana Elele Ekalesia, 2. Na hoike Papahelu. Na hoike a na Elele: Na J. K. Malanui i ko Kalihi-Moanalua; na A. F. O'ooke i ko Kaukenno a waiho ia akn i ke komite o na Hpike Elele Ekalesia. Na Hpike Papahelu—Na ke Kakauolelo i heluheln i ka 1 Hoike Paf>ahelu a ka Ekaleaia lapana o Makiki i noho kahu ia e T. Okumura; na ke Kakauolelo no i ka Hoike Papahelu o ka Ekalesia o Kaukeano;; na J. P. Erdman i ka Hoike Papahelu o ka Ekalesia o Kaneohe; na Rev. S. W. Kekuewa \ ko Waialua; na Rev. H. W. C'hamberlain i ko Kalihi Union Church na Rev. A. A. Soares i ko ka Ekaleaia Pukiki, a waiho ia aku keia mau hoike apiu i ke komite papahelu. Hoike a ka Pnuku Malama Dala nn ke Ola o ka Aha. Na S. 11. Oni, ka puuku malama dala no ke ola o ka aha he <hoike e olelo ana o ka huina o na dala i loaa aku ildko Q kona limn mai kekahi mau ekalesia mai, he $58 a ua haawi ia aku ia mau dala a ra'' ma ka lima o Mrs. May Wilcox, apono ia ka hoike. Na Palapala Hoopii Na Tiev. F. 8. Scudder i helulielu i kekahi palapa\a hoopii ma ka aoao e K. Maeda, he mea haiolelo iwaena o na Kepani a i noho ma Ewa no na maka hiki eiwa, «me S. Naeamon, lie men haiolelo iwaena o. na Kepani ma Wai alua no na makahiki elima e nol ana e hoolilo i& laua i mau kahunapule, a e kookohu ka aha i Romite o ekolu lali np ka ninaninau ana no ko lara kupono e lilo i' mau kahunapule. Waiho ia i ke komite o na palapala hoopil. Na Mr. Erdman i helulieM mai lie palapala hoopii mai ia Lo Tonir mai, he mea haiolelo iwaena o ka lahn>. Pake no na makahiki he 1(5 a aneane e piha ka 17. e noi ana e ninaninau 'vi oia e kekahi komite no kona knpono e 4 īilo i kahunapule ma ka la ekahi o Mei. Waiho ia i ke komite o na pai* paia h#opii. Na M.r;' Erdman no i heluhelu mai ika palapala hoopii' a Rev. "B. Whitaker, kekahi lala o keia Aha e noho' mai la i Kaleponi e hoi ana e hookiin ia aku bia mai keia aha aku no kona komo ana aku i ka aha ma Kaleponv Mamuli o ke boi a Mr. Poai i kokua ia e Mr- Kaleo ua ; noonoo ia keia pal}i pala hoopii' a apono ia, a kauoha ia ke Kakauolelo e pane aku no ke apono ana a ka aha i kana noi.

Na Mr. Poepoe he noi e lilo i kumuhana na ka Aha e noonoo ai ka hapfi o ka hoike a ka Elele mai ka Ekalesia jnai o Kalihi-Moa.nalua oiai e noonoo ia ana na palapala hoopii. E pili' ana kēia i ka hookomo ia ana aku o leekahi mau hoahanau i kapae ia o ka Ekavssia o Kalihi-Moanalua ! ka Ekalesia o Ewa. Ua nui na hoakaka manao ana maluna o keia kumuhana, ua apono ia nae ke. n,pi a Mr. Poepoe i ka manawa hope oia lioi, e waiho ia aku ka hapa 0 ka hoike i ke komite o na palapala hoopii. Koena o na Hoike PapaHeiu Na Rev. lVank S. Scucl(ler i heluheln 1 ka hoike papahelu a ka Ekalesia 1« pana o Nuuanu i fioho kahu ia e I. Horij a waiho ia aku i ke komit'e palapala. . Nana no i ka .hoike papahelu a ka Ekaleaia lapana o Kakaako a waiho ia i lee Komite Papahelu. Na Mr. K. Maeda i ko ka Ekaleaia īapana o Ewa, a waiho ia aku i kb Komite Papahelu. Na Mr. S. Nagamori .i ko ka Ēkalesia lapana o Waialua, a waiho ia aku i ke Komite Papahelu. Hoike a ke Komite o na Palapala īloopii —Na Mr. Erdman, ka lunahoomalu o ke komite i heluhelu i ka hoike penei: Honolulii, Aperila 8, 1915. Mr. Lunahopmalu: O kou komite maluna o na palapala hoopii ke hoike aku nei ua apono ia ka palapala noi i waiho ia mai e na keonimana K. Maeda, S. Nagamori ame Lo Dart Tong, a. ke noi nei e koho la i komite o ekolu lala no ka niuaniuau ana ia. lakou no ko lakou kupono e PQui ia i mau kahunapule. ! J. P. ERDMAN, A. S. MAIIAULU, Komite. Apono ia ka hoike a koho ka lunahoomalu i na keonimana F. S. Scudder, 11. P. . Juiid ame Bev. O. H. 'Kuīika 1 komite nināninau. . , . Na. Rev,. Frank S. Scuclder i heluhelu mai he palapala lioopii mai ka Ekalesia lapana laiokoa mai o Kapalama, e malama nei i' ke anaina haipule malpko 6 Kaumakapili kahiko, e noi ana e ā'e ia aku ia Ekalesia e komo pu mai oia kekahi laia o keia ahahui elike me ia malalo nei: Hpnplulu, Aperila 7, 191 o. I ka Ahahui Euanelip p Oahu i Akoakoa ma ka'. Halepule o Kawaiahao, 7, 1915;

K ha hoahanau, Aloha: —Ua kukolu ia ka Ekalesia lapana o Kapalama ma ka la 11 o M.ei, 1913, maloko o ka Apana o Kapalama, Honolulu, a mai ia manawa mai ka malama mau ia ana o na hana e Mr. K.( lahiela. • I keia manawa ua loaa ia makou iie kanakakolu-kumamaliia mau hoahanau, a ke inakemake nei e hui pu aku mo na Ekalesia e ae o kou kino hanohano. Ma ka aoao o na hoahanau o ka Ekaleaia, o makou, na; lunakahiko, 'noi akn nei me ka haahaa e apo mai a e helu pu ia alfu makou mai keia la aku ma ke ano o kekahi o na' Ekaleßia o ka Ahahui Euauelio o ka Mokupuni 0 Oahu. . (KaUauinoa ia) j NAKAMUKA, Lunakahiko. ] - YOGI, Lunakahiko. | ENDO, Lunakahiko. *Waiho ia aku i ke Komite o na Palapala Hoopii. Na Lulu Lulu no ka Papa Hawaii —Na Mr. Enlman na manao paipai e pili ana i keia haawina kumau o na Ekalesia, a hooikaika nni mai oia e lulu na hoahanau o kela ame keia Ekalesia i' hookahi dala o ka makahiki no ke kokua ana i na hana ;a ka Papa Euanelio Ils>waii. O ka Rev. 11. K. Poepoe kekahi' 1 kokua nui i na manao hoeueu a Mr. ( Erflman. Lulu no ka Papa Misionari Ameiika —Na Mr. Jiuld na manao .paipai malnna o keia launuhana. Wahi ana mai keia mau papa aku i kokua ia akn.ail ka poe ilihune a pololi ma na aina e, a pela me ka hoolaha ana i ka Euanelio ma ka aina pouli, a e hoeueu ana i na Ekaleaia aole e hoopalaleha ia keia haawina kumau a na ekalesia e nanamaka ole ia mai' ai. j Lulu no na Kahunapnle Nawaliwali j Na Mr. Erdman na manao paipai maluna o keia kiimuhana. Wahi ana mai ka Papa Nu loka e loaa nui mai nei na kokua no keia hana, liilii loa ka llawaii nei mau kokua. Ma ka makahiki i hala he $500 mai ia papa mai,; ā me .ia mau dala a hni me ko Hawail j nei man kokua e malima mau ia aku | nei na kahu nawallwali —e hoomau ia altu a e hooniii ae ka ikaika hana & na ekalesia nō keia haawina hana. Kahea ia ka .lulu no keia huina o na dala i loaa he $10.15 a haawi ia aku i ka Puuku J. P. Erdman. , Ka Poe e Laikini ia He elua mau paahana lapana hou V apono ia ka laua noi e ke komit'e haawi laikini no laua na inoa pakahi M. Kakehi o Waianae ame K. Ishida o Kapalama a e hoopuka ia aku ana ka laikini haiolelo no laua. Na Mr. Poepoe he noi e haawi hon ia ka laikini haiolelo i ka poe mua t pau ka manawa o ko lakou mau laikini .hookahi makahiki. Apono ia ke noi ma o ke kokua a ninau ia ana. Hoike Komite o na Palapala Hoopii Na Mr. Erdman i heluhelu i ka hoike a ke komite o na palapala hoopii e pili ana i ke noi a ka Ekalesia īapana kuokoa o Kapalama penei: Honolulu, Ajierila 8, 1915. Mr, Lunahoomalu; O kou komite maluna o na palapala hoopii ke waiho aku nei i hoike penei: Ua noonoo akahele loa ia ka palapala hoopii mai lea Ekileaia lapana kuokoa mai o Kapalama, a ke hooia aku nei ua kupouo ia e hookomo ia mai, a e helu pu ia o kekahi la o na lala o ko kakou mai keia la aku. J. P. ERDMAN, A. S. MAHAULU, Komite. Apono ia ka hoike. Hōopanee ia ka halawai ma ke no? i apono ia a Rev. W(m. Kamau, mahope o ka himeni liookahi pauku o ka himeni ma ka aoao 196 H. A. A. qme ka pule a Rev. J. P. Erdinau, ma ka hora 12 m. a noho liou ma ka hora 9:30 a. m., Poalima, Apeiila 9, 1915. La Hana 3, Aperila 9, 1915. Me ka Lunahooiualu James Dfrvis ma ka noho, ua hoomaka ka lawela,wc ia 0 na liana i hoopanee ia a ka Aha, ma jka hora 0:3 a. m. mahope o ka hoo- | kuu ia anā o ke anaina haipule i nia> lama ia e Jas. H. S. Kaleo ame Samuel Mapu. Kahea ia na iuoa o n& hoa o ka aha. Heluhelu ia ka miolelo a ka La Hana 2, a apono ia me na hboponopono. Hoike no ke Kula KaJ.unapule o Manoa Na Mr. Erdman, kekahi o na kuniukula o ke Kula Kahunapule o Manoa i hoakaka mai i' na niea e pili ana in liula.' Wahi ana, he 20 mau haumana 1 a'o ia malaila, o ka hapanui o lakou no na lahui e,/he ekolu wale no mau liaumana Hawaii, a ina no ka hoi aku 0 kekahi o lakou i kona wahi e koe wale iho ana no elua mau haumana Hawaii. elua wale no mau kumu e a'o nei malaila i keia manawa, ua make aku kekahi mau kuinu, a paipai ikaika mai oia i na Ekalesia HawaU e hoouna aku 1 kekafii mau keiki kupono ina e loaa ana, no ia kula, no ko lakou a'o 'ia mai no ka oihana kahunapule no ka mea, ua nui na ekalesia kahu ole ma Hawaii, Maui a pela m» Oahu nei. ĪHoike a na Haiolelo i Laikini ia Mahope o ke noi ana a apono ia e kapae ia na rnla, hoakaka mai o Mr. Ka I iiepuu kekahi mea haiolelo i laikiui ia 1 kona liana ana maloko o kona Elta!esia ponoi i ka makahiki i hala, apono i ia. I Na ke kakauulelo i heluhelu i ka P. p. Kellett, Jr. lioike e olelo ana m.«loko o kona Ekalesia ponoi oia i hana ai i ka hapanui o ka manawa iloko o

ka niakahiki i hala. Waiho ia nia kahi 0 na palapala... — j Na Jas. H. S. Kaleo i heluhelu I kana hoike e plelo ana maloko p kona Ekalesia ponpi oia i iiaua ai i ka niaj kahiki i hala a waiho ia ina kahi o ua ' palapala. # Hoike a ke Komite Papaheiu : Na Mr. Judd i heluhelu i keia hoike ka lunahoomalu o ke komite, ma ia hvike e olelo ana ehiku mau Ekalesla aohe lioike papahelu r i ioāa aku i ke komite, a e hoakaka ana ke komite i ka minamina uui no ka loaa ole akn apau pono na hoike i hiki ai e inaopopo ka neemua e na Ekalesia. Appuo I» ka hpike. Heike a ke Komite Wae Na Rev. O. H. Kulika i heluhelu i k.i hoike a ke komite wae ninaninau ia K. Maeda, S. Nagamori ame Lo DarK Tong e apono. ana no ko lakpu ppni ia aku i mau kahunapule,- - Apono ia ka hoike, a noi mai ke kpmite e'kphp ia 1 kpniite na lakeu e poni. Apono ia.

Ke Komite i koho ia—Rev. Frank S Scudder, Rev. 11. P. Judd ame Rev. 11. K. Poepoe. Ka Palapala Mai ia Mr. A. Akana mai, kekahi o na kumukula Baibala, he palapala e apono aua i ka haawi ia aku i laikini haiolele no Daniel Kawaihpa amie J. H. S. Kalee. Na Mr. Kamau i nei mai e la>ve ia ka palapala a uppiipp, apono la. līa nui na hoakaka manao maluna o keia palapala nō ke kupono ole e lioopuka ia i laikuii no Daqiel Kawaihoa mamuli o na ike maopopo he hoomana Eihopa kona, ua hoopokole ia nae na hoakaka manao ana mamnli o lee noi i appnp ia a Mr. Ppepee, e hpppanee ia ka haawi ana aku i laikini nona no eenp mahina, ma p e ehp ana a 19 ia 4 ku-e. Hoike a ke Komite Haieu Olelo Heoholo Na Mr. Erdman, ke keniite hookaki lala iaia ka haku ana i ka Olelo Hooholp e ku-e ana i ka Bila 129 a ke Senate, e pili ana i ka wehe ia o im liale kiionioni nia na la Sabati, i heluhelu mai i ka Olelo Hooholo a apono ia. Kakauinoa ia ka Olelo Ilooholo e ka Lunahoomaln ame ke _kakauolelo. Buke Moolelo no na Ekalesla Na Mr. Judd i kokua ia mai e,Mf. Erdman i hoakaka piha mai maluna 6 keia kumuhana, e hooia pakahi ana j ke'knj»ono a waiwai loa e loaa aku kekahi huke o' ia anp i na ekalesia pn kahi i hiki ai e hoopaa ia ka moolelo 0 na hana apau a kela ame keia Ekalesia e ike ia ai e na hanauna hou mahope aku. Noi mai o Mr. Kaleo e hoomau ia o Mr. Judd ame Mr. Erdman i komite iia laua e hooinakaukau i' kekahi kumu hoohalike a hoike mai iinua o ka alia ma nei mua aku. ' Kokua i'a e Mr. I*ōepoe a apono ia.ma'ka ninau ana. Hoike a ke Komite Haawi Laikini Na Mr. Erdman ke komUe haawi laikini i' heluhelu i ka hoike e apono ana i ka haawi hou ia o ka laikini i kn. poe mua P. ,D. Kellett, Jr., J. K. Kan»,puu, J. TI. S. Kaleo, Sam K. Kamaiopili IA, S. Mahaulu, C. H. Maemae ame na mea noi hou, elua M. Kakehi ame K. Tshida, apono, ia. Hoike a ke Komite HoalPlialoha | . Na Rev. S. W. Kekuewa, lunahoojmalu o ke komite hoalohaloha no Rev. jDr. Ferguson ame W. B. 01eson i heluhelu i ka hoike a aponp īa me kekahi heeponopono liilii. Na Mr. Poai i not mai e hoopuka ia ka hoaiohaloha maloko o ka nupepa Ka Hoaloha, Ka Hoku o Ilawaii ame ke Kuekpa, a appno ia. OLELO HOALOHALOHA. Aple e kakou kulanakauhale e mau ana maanei, no ka mea, ho mau mallhini' hele kakpu iloko o ke ao nei, a o ko kakou ola ana, elike me ,ka wal paihi, pela ka lele mau. Ma ka la 5 o īamiari i hala aku la» ua oluolu i ka Makua Lani, ka lawtana aku i ka hanu ola'o ko kakou ho*paahana Dr. W. P. Ferguson ke kumnpoo 0- ke kula Millg Institute ma Manoa. He paahana maikai a he makua no na opiō i waiho ia aku iloko o kona mau -li'ma aloha, ua pau kana hana ma kakou ua hoi i lea maha ma o.

0 Rev. "W. B. 01eson, ke kakauleka o ka Papa Hawaii, ma ka la 19 o Maraki, a maluua o ke kaaahi e holo ann no ka hikina, ua kahea mai kona Haku aloha iaia; "Pono e ke kauwa maika\ e komo ae oe lloko o ka olioli o kou Haku." Ke minamina nei nae kakou, no ka mea, he paahana hoomanawanui, a he koa wiwoole, a he makua maikai, a t hoonaauao i kekahi poe o nā 'o]sio o keia lahui, a be hoaloha oiaio no na Ekalesia Hawāii, a he kakauleka no, ka papa Hawaii, tL mamuli. o ke kahea ani mai a kona Haku aloha' iaia ua kau iho ka minamina me ka hauoli nae nialuna o keia Aha no' kona hopena. B liauoli no nae kakou me ka manaolana no ka mea, ua hoomaha oia i kona luhi. No kakou ka poe i koe e noho makaukau, e kiai me ka makaala, no ka niea, he pokole ka manawa. S. W. KEICU,EWA, HANALE KAUKA, J. K. PAELE, Komite. Na Mr. Enlman »i helulielu i ka hoike a ke.komite; ma kana hoike aole i pau pono ka hana a ke komite o na Ekalesia pilikia maluna o ka Ekalesia o Ewa a e noi ana e hoomau ia aku no ia komite. Mahope o ke kapae ia ana o na rula ma ke noi a Mr. Akana, alaila,. hoakaka pokole mai oia e malama ka aha

i kekahi' anaina haipule hoomaaao no Rev. \V. B. 01eson i liaalele mai i keia ola ana, a koho ia i komlte a na la komite e- liana i olelo hoalohalolia a lioouna aku i ka wahine kanemake amo na keilei. Apono ia. Komite i hookohnia aku e ka noho— T?ev. H. P. Judd, Eev. A. Akana amo Rev. Wiu. Kamau. Hoōmaikai ana ia Kawalahao Na Mr. Poai lie noi.e hoamana ia aku ke kakauolelo e haawi aku i im hoomaikai a ka Aha ia Kawaiahao. Lulu 110 ka Uku o ke Kakauolelo Na Mr. Oni he noi e uku paa ia kakauolelo i $5 ma kela ame keia manawa e noho -ai ka aha mawaho ae o kona mau hoolilo 110 na lako kakau. K.okua a apono loa ia. Ilapai ia ka-lulu ma ia manawa loaa na ; flala $7.85 a haawi ia aku i ka punku. ; Koopanee ia ka halawai ma ke noi i apono ia a Kaleo a hookuu ia mahope o lea himeni ana hookahi pauku o ka himeni ma ka aoao 396 o ka Loo Hoonani me ka pule mai ia Rev. J. P. Enlman mai', a noho hou ma ka hora J):3V> a. m. Aperila 10, 1915. j . (Aole i pau.)