Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 20, 14 May 1915 — MALUNA OWAI E KAU AKU AI NA AHEWA ANA? [ARTICLE]

MALUNA OWAI E KAU AKU AI NA AHEWA ANA?

i ihiko o lu'ia m;tii la e uee nei, o ka hoopiholo ia nna o kri ]'.•!, 1 - l.usiiHuia, <> ke topi<lo a ka mokul\m Kelemania, o kekahi <> ! 111 i:aii koikoī loa ake ao nei, aoka oi loa nku, ake aupuni o Ame:j- n • :;<><,i;(M. *:::• i j«.ci na manao kuio no kahi o na ahewa e hookan aku ai, i<• ■ a j'<iir:o mn 'nwale ana o na ola makamae hc nui. l':i }io<.|.i(,i..!-o iu nku ka noonoo o ko ke ao holookoa, .i kar wa i pahola u\ u i.:i Imio liooU-lf> hauli, no ke piholo ana o kela mokuahi nui, aoie nae ī-u i»ūi::iminn ia, aka no ka pau ana o kekahi hapa nui o na ohua i ka inai;.- i.: t nana i hoala koke mai i na manao o na kanakii Amerika, e hooi.a.. :.na i na ahewa ana maluna o Kelemania, ]!•• inau hain'ri o na leka ame na kelekalapa i hoouna ia aku i ka Perco Ann rika Huipuin, mai na kanaka koikoi aku o Amerika, e koi ana l:<wc koke :i«- ke aupuni i na keehina, e koi ana ia Kelemania no na i hana ia mai mahina o na makaainana Amerika, a lakou o ka olelo ana u+. lu- hana kr-la i ku i ka manao pepehikanaka maoli, ma ka aoao o'Kelemania, al:a iiae, ke haawi nei ke Kuokoa i kana mau mahalo"kiekie ana i ka Pere--i.Vjin Wīkon; i kona pupuahnlu ole, ma ka lawe ana mai i kekahi o kela B!;.n inaiioo, n hooko aku, koe wale no ke ku ana me ke akahele, a noonoo n.wl.uia.o k«-Uahi alahele maopopo loa ana e hooko aku āi n mea oiaio, o 'ia noonoo hikimua iloko o kela ame keia mea, ma ka mnnawn i lioo)>iholo ia ai ka Lusitania, o ia no ka hookau ana aku i na ahewa a»,a r<uilima o ke anpnni o Kelemania, o ka pololei uae o ia manao ana pela, l:j V»k(hi ia e ike, i ka wa e kaupaona-ia ai keia ninau me ke akahele loa e ;«i Uako;i ina;i noonoo. 0 ],a mnko nna o kela mau haneri o na kanaka Amerika maluna o ka i'M.!-:••ahi I.nsitanin, aole ia he wahi mea ano ole, aka o kekahi ia o na ninau m;i a koikoi a Amerika e noonoo ai me ke akahele loa, aole hoi me ka pu- ] . i'.Liihi, he ninan no'hoi i kono pu ia ai na makaainana Amerika, e komo pu :< knnnn like, no l;s pono, a no ka hanohano o ka lahui Amerika. K imomanao in, ua hoopuka ae o Kelemania i kana kuahaua kukala kaua nu- lVl,*]:nn<», nia ua kukala kaua la,-e uwalo pu aku ana. oia ? i na anpuni, ,i knnio ole aku iloko o ke kaun, e makaala ko lakou ma\i, makaainana, mai ke V.ān :,na akn maluna o na moku, o kona mau enemi, he manawa lqihi ae nei l.eia i liaia, mo ka hoohewahewa 010 o na kanaka Amerika, no ka hahana m:i<ili o na manao inaina mawaena o na aupuni e noho euipmi. ana kekahi me kekahi, elike me na mea oiaio i ike ia, mawaena o Kelapiania ame Pelekane. T".n noho liamau loa ko aupuni 6 Amerika me kona. j knj>«'ile ole no. ka pono n kona man īnakaainana, e manao ia, o kela noho ana, me ka puai r.v n:a ke ano pili oihana, he ae a»a no ia i kq Keleipaniei kuleana e han:> ;• kti r-iike me knna i ike ai he pono, maluna ona mokn apau o kona enemi. 1 ko kakou lawe ana mai a kaupaona iloko o ko kakpn .noonoo, no kahi «• ili akn ai na ahewa ana, maluna o keia %nmuhana koikoi, e loaa ana na mea oiaio i;i kakou elike me keia malalo iho pei penei:. He hoouka kaua ke paio ia nei mavteena o na aupuni o Kelemania amo p»-lckane, me ko Amerika kn malie aaku a nana i ko Jaua kaua ana, me ka hoala ole aku i kekahi ku-e ana ma k<roa aoao; a i oi'e, k'auoha ae paha ma kr :»no ]<ili oiliana i na makaainana Amerika v apau, aole e kau nialuua o na mokii O kela mau aupuni, ma keia ano e ike mai ai kakou me ka hoohewahewa <.!<-, na kaawale o Kelemania mai ke kau ana aku o na ahewa ana maluna o 1.,-!a aupuni. -

IYh<>.a hoi ke anpnni o Peloliane, «a kaawale anei kela' niipmii mai 11.1 al,.*7ra ke piholo ana o ka LuMtania, aine kekhlii hH'p.a O' nā. ohiia „Vuiua ona! Ma kekahi ano k<* nana ak«, ua hawawa, maoii ō PelMiane .i kai >«<*okun hookahi ana aku i kela mokuahi, me ka ukali pu ole #ku <J kēkahi o ]m a mau mokukaua, no ka-hoopakele ana ab mai na eneuii mai; a ina hoi, i.-i lioolako ia no ka Lusitan"ia me na lako kaua, no ke kupale aua iaia iho, a n ];«» kumu no ia o ka hoaano āna e holo i ka moana .ole. i na ♦!,»!ni, alaila «a mauna aku oia iaia iho, © loaa ai ka manao uiihi iai<P©lekano i:. i:a ]»oino i loaa i kela mokuahi ame kona mau ohua. Eia hou, ma ka manawa o ka haalele ana iho o ka Lusitania i ke awa o \u loka, «a uui na leka ame na kelekalapa i hoouua ia mai i na ohua, e hauoha nna ia lnkou, aia ka make mainua o ko lakou akihele, he leo o. ke ola f uwalo ana ia lakou; a o ka hoolohe ole ia ana o kela mau leo uwalo, ua lawe uo na ohua apau, oka oi loa aku nae na ohua Amerika, i na koikoi no ko lakoa poino, e kau aku ai'na ahewa v ana .maluna no o lakou iho, aole maluna o kekahi mea okoa aku. I ka hoohuihui ana i na mea oiaio apau i pili i'ka ninau, no ka hoopiluilo ia ana ao ka mokuahi Lusitania ame kona mau ohua, ke manao.-nei ke Kuokoa aole he mea e ae i ili aku ai na ahewa koikoi ao kela po.ino, o na makaainana Anierika no, 1 kau aku maluna 'ona, me ka ike maopopo no, afti n,:i* ua enemi o Pelekane, ke lioohalua mai la i na moku Pelekaae apau, e oill i«!.n ana imua o lakou. 4 lna he mokuahi Ainerika ka Lusitania, a hoopiholo ia o ke t'opiiio o ka n.Akulmi Keleinauia, alaila he kahua maopopo loa ia a Ameiika e ala ku-. ; aku ai i kela anpuui, aole nae pela iho la keiii, be kuleana nui ko K.elemania e lioopiliolo ai i na mokuahi Pelekane, a pela hoi ke aupuni o Pelekaue e hAni.iholo ai i na mokuahi Kelemania, me ka- lilo ole o ke ano o na lahui o l, a ,i ; ,,ja malunn o kola mau i kumn e hoopakele ift ae ai kekahi o ki-'.a man moku. K<« manaoio i.oi ke Kuokoa, e hoohana mai ana ka Peresidena 6 Amenkn Hnipuia i kona noonoo maluna o keia ninau me ke akahele lon, me ka hoo- ] va 010 aku i na ,:.hewa ana maluna o Kelemania A maluna paha o aka e lawe ana oia i kekahi alahele, e kauloo aku ana i na makaainnna Ame-T-ka aj.au ma keia nina aku, aole e mauna liou i ko lakou mau ola iho, mn L.- kau ai.a mnlima ona mokuahi o na aupuni e hoouka mai ne: i ke kann.