Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 20, 14 May 1915 — HE MOOLELO NO ELA WEINE Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ELA WEINE

Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie.

O Ldita o laua ka meā nuia loa o ke kamailio ana i ka i ana ae: "E Mr. W'eine, aole i kana mai kuu hauoli i kou hiki ana mai la," nana ae la oia iluna me na waimaka e lrolo aha ma kona mai. l apalina no ka nana pono ana ae i ike pono i na maka o kana men i aloha haanipo ai. Elike no me kela ano o kana hōokipa ana mai ia Ela ina kela la mamua iho o ke Kalikimaka he mau makahiki i hala aku, pela no i keia manawa. Ke hoomanao lā no o Ela ia manawa, a hoomau loa mai la i ka puliki ana ia Edita i kona liīnāumā. "Ua like ole ka law r e hikiwawe ana mai ana elieu oka mākan* ia'u me ka'u i makemake ai, ua lilo'ka la hookahi ia'u mā ka moana nie he makahiki hookahi la, i loāa'mau paha'ia manāo ūluhua ia'u mamuli o kuu ike ana ua makemake loa oe e ike koke i'a'u ianei, aōle nae au i moeuhane eia ke kākaīi a.e nei no'u ka hauoli inau loa', eia wale no a he mau minuke pokole. loa i halā ae nei', alaila ia wa olelo iho la au ia'u iho, ua makepono ka kuu au ana mai nei i ke kāi loa e hoi puolo aku ana i Enelani," i pane iho ai o Ela me ka minoaka "Aole paha o ka hauoli wale no ke loaa aku ana ia oe, o kt* kaumaha pu kekahi, no ka mea, aole o papa e noho loihi' iho ana me kakou no kekahi mau la loihi mai nei la aku, ina uā ike aku ne : oe i kona kulana i keia manawa," a kani iho la ka Edita uhu o k( kaumaha. Xo ka maopopo pono ole pahā; a i ole no ka inaa mau no pahn o Edita i ke kapa ia Mr. Dalctona he papa ke kumu o kona kaon ana aku iaia o papa, no ka meā, aole pah'ā e lilo wale ana no i ine.i hoopoino aku i ka noonoo o ka meā mai ka olelo ana aku iaia o Mr Daletona, aole oia he pana nona aka e huhu f>u ana oia, no ka mea a : a wale no njaluna o Edita kona kaukai ana mai i kona pono'ame kona aloha. ' ' Aka nae, iloko o ko Ediea naau iho e haawi mau aku ana oia na hoomaikai i ke Akua I kela ame keia la no kona maopono ana o Kikeke Foreka kona makuakane ponoi aole o Samana Daleton;i a no kona makuahine hoi aneane e loaa ole iaia na huaoielo kupono e hoike ae ai i kqna hauoli no kona loaa ana. "Ae no hoi he ,mea ehaeha io no 110 ka naau ka ike ana aku ia Mr. Daletona iloko o kela kulana kupilikii," i pane aku ai o Ela no ka Edita hoakaka no Mr. Daletonā; ia manawa e nalu nui ana oia no kā pono o ko Mr. Daletona uhane manuia o kona nawaliwali ma ke kino. ' '

"O ke kumu o kona ma'i ua kaumaha loa oia 110 kana mau lic\va o ka hāna ana o na wa i hala aku/' wahi a Edita, "e kamailio mau mai ana oia no ia mea iloko o kona wa e hiamoe ai; ma ka hoomaopopo aku. me hc mea la ua paa loa ia mea iloko o kona nooroo, a i kona wa e pauhia ia ai i ka hiamoe e olelo olalau mau ana oia. a i kona wa e ala ae ai c kamailio mau mai ana ma na olelo hailiili kupono ole kc hoolohe aku. K noi mau aku ana oia ia Mariona, ko makuahine, c huikala mai iaia, a c olelo mau ae ana no hoi aole o ; a i ike maopopo me ka molaelae loa i kela manawa ana i haalele ai iaia elike me ia ana i maopopo ai i kea manawa. Manao au ina 110 ko Manona ike mai iaia i keia manawa e huikala io ma ; ana 110 oia iaia; a eta hou. e Ela, makeipake au* e huikala 'ōu aku oe iaia no kana mau hana hewa loa i hana mai ai ia oe, o kou aloha makua ia. O. ina 110 hoi e hoopau ia ae ana na manao ku-ee ma waena ona ame oe a noho aloha kekhi i kekahi, nani maoli: manai ;:u he laau hoola maikai loa ia nona e loaa ai ka maha i kona uhane a malia o loaa pu iaia ka lanakila mai keia mai ae ona i keia iranawa.'' "Xo kau noi no ko'u huikala aku iaia ua makaukau mau au e hana aku ia hana ina no aole oia e noi mai ana ia'u no kona huikala ia aku. E lohe oe i keia manawa aole o'u manaoino iki nona < ia ka i manaoino mai ia'u. nolaila, ua hiki loa ia'u ke huikala ak'/ iaia no 111 hewa a pau ana i liana mai ai ia'u; e hoike aku 110 au ia i'Mne ka oiaio aole ia mea he aloha iloko o'u nona," i pane aku ai 0 Ela. "Pela 110, auanei ka mea e loaa ai ke aloha iaia he maii h.ana ino mai kana." "Aole no'u iho, he hana hewa 110 kana i hana mai ai no'u. aka. nnle i oi aku ke koikoi o ia liewa ana i liana mai ai no'u mannia o kana i hana aku ai i kuu makuahine aloha; mamuli o kona lamiwakīilo ana ko'u makuahine i wahine auwana a i wahine hoehaeha mati ia ahiki i kona moe ana aku i ka luakupapau ; ua hiki ia'u ke huikala aku ia Mr. Daletona no kana mau hewa i hana mai ai mahma o'u, aka, 110 kana mau hewa i hana aVu ai i kim makuahine manao au aole paha e hiki ana ia'u ke huikala aku," wahi a "Ac: ua maopopo ia'u ia mea i keia manawa aole mamua,'' wahi a Edita, me ke kani ana iho o ke uhu 110 ka minamina, no ko mea, na maopono iaia ua make kela wahine hala ole o Mariona mamuli o ka nui o kona hilahila ame kona ehaeha no kana hewa kuhihewa loa i hana ai, mamuli nae o ka hoowalewale ana a Mr. l;aletona iaia a hihia mauwale ana oia. '*E Edita, e huikala aku ana ho anei oe ia Mr. Dalētona no kana mau hewa anau i hana mai ai ia oe a lilo ana oe i wahi'nē opio 1 h<iehacha mau ia, oia hoi, ma kona ho&o ana e hooko-o i ka kāu* pili aloha i manao ai e hoohui |a ana kaua ma ka mare i kekahi manawa ma ia hope mai, a 1 lilo ai kana hoole ana mai i kumii ma'i nou no kekahi manawa loihi? Aole ōia wale, akai ua hoao pti oin no na manawa lehiilehu e huna ia 00 mai ka ike ana mai a kou makuahine ia oe?" i ninau aku ai o Ela. . Alaila hiolo mai la na waimaka ma ko Edita mau maka iaia i 'pane mai ai i ka i ana mai: "Ae, ua makaukau mau au e luiikaia aku iaia nō'ka mea, e make akn ana oia, ua ike oe nou iho ia mea ; "aole o'u makeinake e haalelē mai oia ia'u me ka Uianao he o ia mau ko'u inaiiia noha. O kōha alahele no ka luakupapau he pouli loa. nolaila aole ia lie hana pono na'u ka hoomahuahua hoti ana aku i ke pouliuli o kona alahele. He aneane hiki pono ole no ke hoomanawanui ana iho ke hōomāopōpo ae ia mau mea apau; ma ka'u nana aku oia paha kē kanaka oi aku e kā hoehaeha ia mamua o kekahi poe e aē, no keia kumu, ua lehulehu loa kana poe i liana hewa aku ai. lle makuakane ōluolu oia ika \vr; e ola ana o papa l r oreka, aka, mahope mai o ia īiianawa, i ka'ii hoomaonooo iho me he mea la he kanaka e loa oia a he wahine e loa au; e hului mau ana oia ia'u ma na mea liilii ano ole, iha hooko'ole aku au i kona makemake o ia luihu okoa ana niai ia, a 'eia hae, iloko o ia mau ano e ona ua alolia au iaiā no kuu manao kuhihewa 6 ko'u makuakane ponoi no oia. I kekahi manāwa ua loaa iā'u ka manao aole paha au i hāna aku i k'a hana e hoikē aku a'na iaia i ko'ii hoohr#haa a oiaio imua ona, aole paha i lawa ka*u hoomaikaana aku iāia me ka mahalo aku iaia ma kē a'no he keiki hoololie i Va makua, e hoahewa wale iho ana no au ia'u iho i kekāhi manawa: Xo Rikeke Eoreka hoi, ua naumi ia aku ko'u aloha iaia māmua 0 Mr. Daietona, aole au i ike i ke kumu, ua koho wale 110 au 110 kana keiki ole paha i pailani loa mai āi oia iā'u a i lioolilo ai ia'u i puii'ahele nana, i keia manawa nae akahi 110 au a maelpono i ke kumu. eia kaī' 6 ko'u pāpa pololei loa ia, a he makuakane hoolama wale no o Mr. Daletona no'u." / "Walohia no kou moolelo ke hoomaopopo aku,' wa'hi a Ela.

"Aole paha i oi aku ka walohia o ko'u rhoo!elo mamua o kou, e kuu Ela kōa. Aole anei oti manao he wahine hiehie maoli no mama?" i ninau mai ai o Edita. "Me oiaio, he wahine hieli : e a kapukapu oia. Hauoli maoli oe i T<a ike h'ou a'na i kou makuahine, eia owau ka ole, ua make ko'u makuahine a e make nu akii ( ana no nalia me ,ko ? u makuakane. 110 ka mea, ke naiia aku iaia aohe wahi i koe." "Ae; a no na kumu no i oi aku mamua n ka hookahi ia hauoiana.o'u. O ka'ūwale no e makemake nei' e hoomama mau ia aku 1 ōna uhane i hoolūuluu ia o na wa i hala, a e noho oia me ka hauoh mau mai keia la aku. Ina no paha i īke kuu makuakāne ika nui o ko mama kaumaha nie kōnā mihi ana me k'a walania loa, ā i ike 'naonono no la hoi i ka oiāio o ko mamā aloha iaia. ina no la ua lu: hou ae laua a hoho me ka hauoli, a mamo āu āole ho oia ē make Voke, no ka me'ā, aohe mea l'iookāumāha i koē iloko o kona na'au: ha no la, o iia hemaheīna i hāna ia iloko o ko laua mau 1a makamun 'oā o kā noho kane ana ae a noho'a wahinē uā hoonalo loa ia, m? ' a maopo'io ole o hooUahi iā hemahema a lāua o ka hana ana ia mau la, akā. āole ou a aole no hoi o'u kuleana e ninai l m i na hana a k'a Mea Mana loa, ina o kāna mau hooponopono ana no ia, Nona ia k'uleana hana. aole o kakou kuleana ninau wale ann 'ho no a kaumaha palia no ia mea i hana ia mai. o ka kakou hau.i waīe no ma ko kakou aoao oiā ka no kakou iho ma na mt-; npau. a ka olēlo a kekahi poe 'o ke ola o ke kanaka ua lik< loa me na mea ulu, mamua o ko lakou ulu ana aē a nui a hooluia mai i na hua a i ole i na pua aala paha,.e ooki a i ole e huhuki mu.» : a ana lakou a maloo..'" "A ua ol'elo pu ia mai no hei kakou ma kekahi wahi ehiku mn 'iawa o ke : gu'la e hoomaemaemae ia ai mamua o kon'a lilo ana ' iula maemae loa. El : ke iho la me ia hana ia ana o -ke a li'r i mea maemae loa. pela oe i hana ia ai; ua lehiilehu kou mau mn hawa i hoao ia ai iloko o ke ahi, ā i ka manawa hope loa, ua puk? mai la oe he gulā maemae loa i kela la, a e lawe ana au iā oe, k( f*ula i hoomāemae lea ia na'u mai keia la akn," i pane aku ai o F.b •nā ke ano naāni. - • "Aple pahā owau kau e olelo mai ai pela; o oe ke kupono 16; h'u e olelo aku ai, ho ka mea. ua lehulehu na hana hoaO au i al< ai me ka hoomanāwanui. ua halawai oe me na ponilikia lehulehr ma keia ao, iia auāmo oe i na ehaēh^'nie he koa wiwoole la. uā paie āku oe me-lje koa ikāika lā no ka pono, ā eia nāe, i ka liobe loa o ki3t' hoomanawa'nui ana, me kou malama jnau i. kou kulāna ame ko" inoa maemae, ua pii malie oe ma ke alanuipii ?hiki i koi'*. »<au ana 'kaiipaku o Hanalei';' o ko'u mau popilikia ke hoohalike ia aku mo koii aōle i helu ia ua oi loa aku kou i ko'u," i pane mai ai o Eclitn me ke kuio loā. "Pela ho, aka, o kela nīau mea hoonaluea apau i ka noonoo ( nā \va i halā hope aku la ua nalohia aku ia i ka malamalama o kei' wa, a me na pomaikai e olino mai nēi he nui o kēia mua aku a'i e ike e aku nei; he liilii loa na popilikia o na wa i hala ke hoohalike ia-aē me na pomāikai o keia mua aku ; aole nei'u wale, āk'a, nou p • kekahi, oia kā hua kupono loa o ko kaua hoomanawanui ana i 1? ehaeha he nuij a ma ia mau haawina popilikia la ea, i halawai ma : ai me kaua, ua loaa he hāawi'aa a'o mai, oiā'hoi, māilōko ihai o n? nopilikia e oili .mai ana he mau pomaikai, ke hoomanawanui ia me ka paupauaho ole, elike me oe i hoomanawanui ai i kou kaumahn ho'u nei, e kuu Eclita aloha," alaila kulou iho la o Ela e honi i ka lae o Edita. ' ' ■ "A ia manawa e palekana loa ai kuu mau mea mākamae aoai 1 mai ka lilo ana aku i na lima o kela kanalāa iuo o Tona Derake ; " wahi a Edita," "Ua lohe anei oe i ka loaa ana o ka ohana Lokn .ia'u ? Ua loaa ka wahine ame ke kaikāmaluine .ia'u, i keia manawa aia.laua ke noho.mai la me ke kuonoono me «he mea la hē.inau mee i ike ole ki mea he 'pilikia hune i nā la maniua aku-nei.". "Ua maopono ia'u hookahi mea. oia keiā, i loaa aku la paha kr kuonooiio o kelā mau mea, ka ohana hoi b Keoni Loka au o kn olelo ana mai la, mamuli ou : nau i haawi 'āku i na koleua ia lau: 1 i loaā ai ia lako ame ia' ulakolako o kā noho āna. aohe mea e ae peld ko'u manao," 'wahi a Ela o ka paiie ana iho me ka minoaka.

"Pehea la hoi auanei e loaa ai ia'u ka hauoli aine ka mahalo i" mai, a pehea la hoi auanei e loaa ai ka ftdho' lako ana'i 1 kela man mea nawaliwali ina aole e hāawi ia aku an : a na kokua ia laua; ua aie nui a.u i ko laua lokomaikai, a i ukupanai-.no- i'a lokomaikai e kokua aku au ia laua e pono ai. • . "Noū a no kou pono hookahi wale no i liāawi aku' ai au i na kokua i kela ohana, no ka mea, na kela ohana i liaawi mai ia'u i n'' hoomaike : ke anā i ahuwale ae ai iia mea hnna pohihihi e nili ana i '■•a kanaka oia : o na laua i komo aihue ka hale o maua ; ua hoopaa ia j aku .oe iloko o ka halenaahao aole mamuli o kau hana hewa, mamuli o na ooea wale ia ana, na ha'i i hāna ka: liewa o oe ivac k;i i auamo i ka ehaeha o ka ha'i hana hfcwa i hāna ai, a i mawehe if ae ai na apau me na hanala wale ana maluna ou,. o Keon : Loka kc kanaka ana i hoaiai ae i ke ao a nana lioi i holoi i kela inoa ekaeka loa maluna ae ou a lilo oe he kaiipkā inoa maemae loa i ken ia. nolaila, i ukupanai no ka maikai ana i hana mai ai nou ua haaw' aku au i na kokua ana i keUi mau mea nele, a na laua no i ; hooikaika ponoi iho loaa ia laua ke kuonoono i keia c ike hou ole a' laua ia- niea he lnine ma nei' mua aku. , "O ka'u hana inua loa i hana ai no kō'laua pono, oia kō'u kuai ana i kekahi wahi halekuai uuku a hōopiha ia e a'u me na mea kuai i pili i na wahine, e laa na lihilihi. na papalfc o i)ā wahiile, na kakini a me ia mau mea like; ua hoolako aku au i mau rufni moe no"laua mahope o ia wahi halekuai, a mamuli o ko ; iatia ;! hōoikail:? ooiiōi ana. me kā pakiko i ko laua mau hoolilo. ua ike ia i-keia la 'o lauā kel "'ii mau mea lako loa, ua holopono loa ka'laiia hookele ana i ka hanā." - * "Me kou komo pu aku no paha e kokiia ia laua 6a. raa- ke kuhikuhi ana i ke ano o ke kuai ana, o : a ka mea maopopo loa i ko'u nana aku," wahi a Ela m'e ka akaaka ana ihō. , i. "Pela no ka hoi paha, no.kV mea. e ike inai no hoi oe iie mn holona laua aia wale 110 ka loaa aku o ike a alākai ia aku; he hele mau- io no au ilaila i kekahi manawa e nana ai i ke, ft āno o ka !aua kuai ana. a ua ike au he loea maoli, nie ka hoomakaujii ,r>u ; ka laua wahi loaa liilii e loaa mai ana; aia wale no ilaila au e heh> ai ē kuai i maxt kuikek humuhumu na : u, 'pela- me ka lopi, na kuipine, na lihiiihi nō hoi, ā pela aku a e a'o māu aku ana. no hei' au i ko'u inau hoaloha e hele mau ilaila e knai ai nie koii olelo du aku ia lakou e haawi lakou i na kokua ana i kela mau niea ma na.anp apau a ua hoolohe māi lakou i ka'u a'o. . . "He wahine maikai a oluolu loa o Mrs." Loka. he makaala oia i ka hana me ka eleu a akamai i ka hoomakamāka !ana ~i na mea apau, a i keia la, ua lehulehu kona mau hoaloha e kokua aku aitā ia'laiia; no ke kaikamahine hoi, hē eleū 'oia me ka naauao pu, he hoolohe i kona makuahine ma'nā mea aoātt, a lie kokua. n.uieiio hoi ] no kona mama ma ka hana ana i ko laua mau nbno kino., Ao}e| o.u manao he hana maikai, oiaio a hauoli no hoi ke kpkua anaj aku i ka poe nele elike me laua? Ua lawa ae la pāha ka'u kāmailio| no'u iho maanei, au paha e manāo mai la ke pai loa aku nei au ( no'u iho— e hooki a e hoakaka mai ,oe ia'u i na mea aoau e pili ana i kau mea i hana ai ahiki i ka paa ana o kela kanaka ino, kela kanaka i manao mai ai e oniuo ae i kou .mau la o ke oh ana. a e aihue aku hoi i na waiwai mailoko aku o kou liale.'' Xo kā Eclita noi ua hoakaka io aku la o Ela i na meanoau mai ka niua a i ka hope, elike me ia i kamaaina mua aku nei i ka poe .heluhehi, oia na' mea e nili ana ia Tofrtā Derake. a ke hoolohe fōa niai la o Edita me ka hialaai nui, a i ka pau ana o ka Ela hoakaka ana i ae la o Eclita: ' i "Ke hoomaopopo mai la anei oe i keia manāwa .i ka nui o ko'u 1

kahaha no kau mea i liana aku ai maluna o kela kanaka? Hc mal o kou, eia nae. o kau kānaka aku la ka kela- e malama ai. Aole anei ou hoonianao i ka olelo a kahiko 'o ka hoaloha i ke alo o-,a no kou enemi.' Mai malama oe i na kanaka ino o kela ano i kou alo. o huli mai 1 Wekahi 1a a nanahu hou no ia oe." Akaaka aku la o Ela no kela mau olelo a Eilita a i iho la: "ua pololei kekahi mea au i olelo nxai la a tia hālahu loa kekahi: aole °nei oli hooiuanao i ka'u i olelo mua aku nei ia oe, mailoko mai o ka lepo ke £ula, a i ka hoomaemae ia ana loaa ai ka maemae: pela no hoi nte kela kanaka, o ka nui o kana mau hana hewa i han:> ai a i hoaiai mau ia aku ai ia mau hana hewa ana imua ona. i : Ve iho ai no i kona hewa loa, oia ka mea nana e alai mai; mai l?ii'-i aole t hana hou aku ia'hewa. e hoao ana oia e hoololi ae mai ke ino *i i ka .maika? aole e loaa ana ia maikai ana e upu aku ai ina aole e 'oaa ana kekahi mea nana e a'o aku iaia." "Ea. e EĪa. nole anei ou iranao ua haawi aku oe i I-om lo'eoma?.' ; j v . e la --anaka a oi loa aku mamua o ke knpono? Malia, i kekahi la au i maonono ole aku ai e luili mai ana oia e kumaka : a : -i oe. elike me TtulK Isekar'*ota i ka Haku ana i aloha ai; o kekah'io lioi he kana ? :a oia i maonono loa ka hakihaki kanawai .malunn -> ka a : nn ame ko ke Akna," a lie kiileana anei kekahi e hoomalu ai 'aia mai ka lima mai o ke aupuni?" "Ma 1-o'n iho aole paha au e koi iki ia mai ana e haaw'" -ikn i kekahi oleloike e ku-e aku ana iaia. o'ai. aole oia i hopu ia e 1 -ekahi makai o ke aununi: o Va hewa a kela kanaka i hf»na ai aole 'a ia hai aku„ aka, ia'u hookahi wale iho no, a'ina ua ike au i ke '-iinono o ko'u haawi ole ana aku iaia i ka lima o ke kanawai, ke ike ole nei au i kekahi kumu e olelo ia mai ai an ua haihai au i ko kan.āwai ,oiai au e ike maonono iho ana o ke ola o ua kānaka la e ' aukai nui mai ana .ia maluna o ko'u ahonui ame ko'u lokomaika' namna o 'eekahi men okoa aku." No keia mea a Ela p ke kamailio ana aku imua o Edita. ua lehr'ehu kana mau manawa o l*a noonoo ana. e hakoko ana me ka ikaika "'oko wale iho no o.na :_ e n l: i ae na ninau oia aiio, aua loaa no iaia '*a n i anao hooiaio ua nololei kana inea o ka noonoo ana. ''īna o j<a i loaa iā?'a ua lawa ia uku hoonai- 110 kona hewa. ua uku o : a i ko'na hoonai. 110 ka mea ua oona o?a i Weia 1a ■ hiki ho-i ole ai iaia 1~0 hele r>o'olei elike me mamua. Ua loaa ia'u '-a niha. iha oia i nakele mai ka noka aku o kuu nu. ā na-.i iia i kn ho-in honhewa ia a kau ia 'mai ka make maluna *na. a i o*e hoonaāhao 'a aku naha a kona ola. ina ua oi loa āku '-ona iiio "mamua o ki manawa i hala. e oi loa aku ana ka hoopaa'"?ki ia o kona uam e hana ir»āu ? ,ka hewa a mamua oka nau am kona mau niakahiki hoona'i e hoomakaukau mua aWa oia iaia iho e hana aku i kekalii mau hana karaima ino loa i o? aku ke iiv *namua o kana i hana ai nnmi,ia. a e hoomāopono mai Oe. o kon'hooknukuu wale ia ana aku e hana mau nela. ua a'o ia akii o : a r hele kekpp ir , au ma ,'ke ala o ka make mau loa. no ka mea, aoho manawa iki i hoonololei ia aku ai kf>na mau aoao kekee. "Aka. i kona ku ana ika poka.a moe o : a mahmsr o.kahi moe me '*a ma'i. m? ke\*ahi mea e malania māikai aku ana iaia. a e hana aku ana hoi iaia ma ke a.no he hoakanaka t minamina aku ana iaia ua loaa iaia he mannwa maikāi loa e noonoo iho ai Hona iho, i loaa ole ia haawina ia?a mamna iloko o kona mau la o ke ola am Elike'me ia a Mr. Daletona i kamailio mai nei ia'll i keia la. 'he loli 'oa'ka nanaina o na mea anau i ke kanaka e aneane ana e lilo akn kona o?a mai iaia aku mamua o ka wa e man ana ka ikaika i koin Vmo.' ke manao ne ; an. na loaa ia.ni.anao ia Toma. ua iioomaopo'io oia ia mea, ina he kanaka oia e hooniaopopo ana i ka oiaio loa o ia

mea. "E Edita, me ka liana nui a au i hana ai ahik.i i knna lilo ana mai lie iv'o na'ii oia hoi, ahikiā ka lilo ana niai; o kona -iloha ame kana patileJe ana maluna o'u—ua hoohuoi oia nd'u ame ka'u mea e hana akn-'ana nona no kekahi manawa loihi, aka, i konn manawa i ike ai aole.au e haawi aku ana iaia i naa makai. ua haawinio mai la oia iaia iho ia'n. mo ka hoonau l.oa ana i na manao kuhihewa e hana aku ana au i kekahi hana e hoonouio aku ai iaia— 'ia hilinai r>iha mai oia ia'u. a i kela la a haalele akii hei au, hf kanaka'oia i hou ia ma ' 0 kino a, ina ka uhane pu, au e hopohono hou ole ihō ai nona ma nei mua ak.u, a me he mea la. ii!-» no kou ike hou aku ia'a. e lilo ana oe i hoaloha oiaio loa nona. Ke manaoio mi nei aii e ana oia i kona ano ma r kai elikr me ka loihi o kona ola ana, a oiai oi'r e noho nian ana nia !;t am 1 kupono e haawi aku ana au iaia i na kakoo ana apau, a e a'o man iku ana no hoi iaia i na mea maikai a'\au e loaa ai iaia ka lvlina : ia akn ma na mea anau." "Pehea la, e Ela, aole anei i loaa ae ia-oe ka. hanoli no kou 'anakila ana maluna (-na ma kela manawa ana e moe ana malunna o ka moe, me kona nele i ka ikaika ame ka mana e hoopoino hou mai ai ia oe a i kekahi kanaka e aku palia?" i ninau ae ai o Edita. "Aole i loaa ia'll ia manao ia manawa o ka manao mua i loaa ai ia'u. oia ko'u ninau tina ia'u iho: <l l T a hawahawa anei ko'u jnau l : ma i ke knko ola o ke kanaka ola? Ua maha loa ae nae ko'u naau i kuu wa i ike ai aole oia i ehn v oa e koikoi loa ai kona poino a e lilo ai paha ia eha ona i kumii e make aku ai oia, a eia nae, ua hoomahuahua ia ae ko'u manao nihoihoi ma kuu manawa i ike aku ai iaia e waiho ana maluna o kahi moe me ka ma'i kulipolipo loa, aole mamuli o kela eha ona i ku ai i ka poka, aka, 'ua loli ae kona ma'i a lilo i piva ikaika loa. a ua honohopo mākou aapau e make aku ana oia." "Xui maoli no kou malama, e kuu ElaT he hana haaheo loa no'i; au i hanā aku ai no konā pono: ina o oe kela poino ana. manao ane : 'oe e haha mai ana oia i ka maikai elike me kau maikai i hana akii ai i nona; he hana maikai loa kela au o ka hana ana aku la 110 kela kanaka mahope o kou auamo ana i na ehaeha he nui a kela kanaka ino i hana mai ai 'maluna ou," i pane aku ai o Edita, me k'ona haaheo loa iho la ia manawa no ka hana lokomaikai kiekie ioa a kana aloha i hana aku i i kekahi hoakanaka. "E hoolnaopopo mai 110 oe i keia, o ka oi aku o kau malama ame kau hana 'maikai ana akii i kekahi mea i hana ino mai ia oe, o ka oi aku' ia o leoū inakemake e hana aku i keka.hi mea e pono ai 110 ia mea, pelā ka.mea i ike |a mai keia haha a'tt\i hoakaka. aku nei ia oe." i pan« aku ai o Ela me ka minoaka ana no l<ela mahalo ana iiiai a Edita iaia: "Ua maopoo ia'u ua hiki loa ke haawi ia aku kekahi mau hana maikai a a'o ana paha i kela kanaka; he kanaka naauao oiā i ko'u hoomaopopo ana, a elike 110 hoi me kana o ka hoike ana māi, nolaila īloonoo iho la au he mea pono ke haawi la aku na hoopakele ana iaia me ka nana ole aku i ka nu,i o kana maii hana ; no i'hāna mai ai'ia'u a i kekahi poe e aku ,paha. lria he mea oi lo v a aku kekahi ana o ka hana iho ana mamua o na mea e ae a'u e :huikalā aku āi iaia, me ia ana i hana. mai ai ia oe no elua manawa, e httikala J aku anā 110 a.u iaia. Peiheā ta. mnikai no anei kon manao ke ike aku oe i na kanaka la e noho )v6l<oke liiai ana ma ke kaua home ke hoi aku kaua no Enelani?*' i ninau aku ai o E)a i kona \Va i ike aku a'i i ka naka iki ana ae o ko Edita walii kino uo leona hoopoih'o iā ana e Toma iloko o ka wa i hala hope loa. Pii iki ae la ka ula ma ko Edita mau papalina i kona wa i olel' ia aku ai e hoi pu akn ana laua i Enelani a pane mai la: "Aole au e maka'u ana iaia oiai oe me a'u i na manawa apav e kuu.Ela: ina e hiki ana ia kaua ke hoooakele iaia a lilo oia i kanaka maikai ma nei mua aku, a lanakila hoi kaua malunā o kona mau manaoino. e hoopau loa ana au i ko'u maka'u iaia o na \va i hala. aka, ke hooijianao ae no nae au nona ea. he helehelena kona e hoo kau mau mai ana i ka weli ia'u i na mnnawa apau no l:a inoiiir maoli no o kona heleheleiia." (Aole i pau.)