Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 21, 21 May 1915 — NUI NA MEA A NA MALIHINI I IKE MA NA MOKUPUNI LIKE OLE [ARTICLE]

NUI NA MEA A NA MALIHINI I IKE MA NA MOKUPUNI LIKE OLE

Mahopo iho o ka hoohala nna li<hookahi pule a oi, ina na'mok»p»»i lil<o ole o keia Teritord, e kilohi ana ia, Maui no ka oi, peia ia Hawaii moku o Keawe, ahjki v loa aku i ka Mokupuui Kaili La, i huli hoi mai ai na malihini hanohano a keia Teritore, no ka wehi o ke taona nei, me ka hookahaha ia o na mea. a.pau, i na hiona nani 5 halawai mai me ka ike a ko lakou mat» maka, ma ke kakahiaka o ka Poaono aku nei i hala. Mai ka manawa a lakou o k» lele ana aku ma Kahului, ahiki i ka hehi hou ana i ke one ai nlii o Kakuihewn aolo loa ho hookahi la, i nele ko kou hana ia mai i na mea apau e hoohauoli ia ai ko lakou man'ao, a e hoopiha pu ia aku ai hoi lakou nie ke kahaha, e hiki ole ai ia lakou ke hoopoina no kekahi manawa loilii, e hoea niai ana. Ma kela aine keia wahi a lakou i kipa aku ai, ua hoikoike mai na makaainana o keia Teritore i na manao ohohia, ma ke apo ana mai la lakou me na manao maikai, me he mea la, he hana hauoli loa ka loaa hna he manawa e hui pu ai na malihini tne na kamaaina. Ua holopono maoli kela huakai makaikai o na B olona kaukauawai o Amerika no na mokupuni, no ka mea un malie maikai ka moana, pela hoi ka upo'i ana aku o na pani wai o Kulaniliakoi, a me he mea la, ma ka manau o na kamaaina o keia kekahi o na huakai ma"kaikai holopono loa, i loaa ole kona lua mamua aku neij no ka mea aole he mau akeakea nana e hokai mai i na hoolala ana no ka hauoli | o na malihini. He Hookahi Wai o ka Like I ka hoea mua loa ana o na malihini hanohano no ka moku o Kama, ua haa '

wi koko no lakou i na m;inao mnbalo no kc ku o kela inokupnni i ka uani, a o ia ka kekahi poo o llikou i 01010 okoa ae ai o no ka oi; a i Ka lioen ana alui hoi no Ilawaii, e kaa ana ka lakou mahalo aiia 110 kela uiokupuni; a i ka hiki ana hoi no Kauai, ua poina iho la ka nani o Maui amo Hawaii, a kaa aku la na mahalo ana ia Kaiiai. <) ka mea oiaio nao, ua halawai maf me Ra ike- a na so!ona kaukanawa» aine ko Jakon man ohana, na hion» nani o na ano like ole, he nani oko»v no o Maui, a pela no h'oi 'fiawH|i anie Kauai, a na ia niau liiona nani i hoopoliihihi niai i ko lakou niau noonoo, e maopopo ole ai ka inoleupnm oi, ma ke kaupaona ana a ko lakoii mau noonoo. Ma ka moku o Kama, ua M*che niania ia mai na home o na kamaaina imua o na malihini, ua lawe kaikai ia aku ma na wahi auo nui apau, ua hookipa ia aku m» wa an«ina hoohauoli, a malnna o na pakaukaew loloa, i hilim i ua meaai HUe o;p, e hoohalahala ole ai ka manao o n» kainahele, a na lakou i haalole iho i ka lokomaikai o na makaain&nn o Mhui, a holo aku no ka ike aua ia Hawaii moku o Keawe. Ohaoha ka Hookipa Ana a Hawall He keu no hoi, o Maui wale aku la no kahi o ka lokomaikai aihe ka puuwai lahalaha i kukuni paa ia ai iloko o ka «maiima' o na makaainana, ia hoea ana aku hoi tto Hawaii, e kono okoa nVai <ana no kona mau hiona nani, e kipa aku, ma na home, ua hamama, na ipuka no na malihini. līe - nani okoa no hoi o Maui, me kona mau no lakou na kulft uliuli, e hookahaha ia ai ka manao o na kamahele,-he nani okoa no hoi o

Hawaii me kona man mala kope nunui, na pahoehoe pele, oiai hpi o Hilo, e hoike mai ana i kona mau luhiehu ho nui, e hiki ole ai i kekahi X.e kaohi mai i ka haawi ana i kona mau manao mahalo he nui'. No na la lehulehu a na malihini o ka hoohala ana ma TTawaii, na pahola ia mai inuia o lakou na hana apau i ike ole ia ina Amerika holoeilkoa, nn, >iaa ( hoi lie hook'amaaina pono ana mawaena o na malihini ame na kamaaina, a me na manao minamina, i liaalele aku ai lakou ia Hawaii, a no ka Mokupuni Kaili* La ka pahu hopu, me ka hehi ana i ka lepp o Kauai, ma ka Poaha o ka pule aku nei i hala. Kahaha i ka Nalil o Kanai. Mai ka lele ana aku i ke awa o Nawiliwili, maluna o na waapa o k» mokuahi, ahiki i ke kau hou ana mai maluna o ka oneki o ka Mauna Kea, mn Hanalei, aole i pakuwa ka ilee nna o na maka o na malihini i ka nani o na mea kupaianaha a ke Akua i hana ai ma Kanai. Ua pahola ia mai imna o nā malihini na home, me ko lakou mnu ipuka i wehe hamama ia, na hookipa ohaoha ana no hoi ma ka aoao o na kamaai'na, na alanui mahia, e hppkaha ai ka manao, na malako nunui', e hewa ai i ka maka ke ike aku, a ma ka olelp po'kolo ana ae, aole he mea e ae nai\ft i hoopiha akn i na malihini ni» na manao hoōmaikai ame ka hanoli,' o ka loaa wale ana no he manawn maikai loa no lakon e ike maka ai i ka na \ , o ka Paredaiso o Hawaii. Ma ka hoine aekai o ka Mea Hanohano J. H. Conev ma Niumalu, i hpokipa ia akn ai nn inalihiui, maluna o na pakaukan i hele a luluu i na meaai o na ano like ole, alaila lawe hoomnkaikai ia aku la ma kela ame keia wahi, me ka malama ia ana he nian anaina ike, ma Waimea anie Lihue, nuv l<a malama pu ia ana no h'pi" o kekahi aha hulahnla mn Lihue. Mahope koke iho o ka hora eliiku o ke kakahiaka o Ppapnp nei i ka mai ai ka Mauna Kea īna ka uwapo ae nei, a oiai he nialie malkal ka moana, elike no me ka malie o ka hua : kai no Maui aine Hawaii, me he mea la,' aole he wali'i polnea iki o na olina. aka he'mau mnnao mahieliie ko lakpn apau i' ka lele ana mai, a buli hoi aku la uo kp lakou mau wahi i hookaawale ia.