Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 21, 21 May 1915 — HE MOOLELO NO ELA WEINE Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO ELA WEINE

Ka Opio i Opea Waleia a i Pii Aku ma ke Kulana Kiekie.

"Malia paha, he pupuka kona helehelena i kou manao he maikai nae ka hana, elike me ka pujntka o ke kamelo a he maika" nae ka hana.'' 'Mleaha auanei ka like o iā hoohalike au me ko kela kanaka. no ka mea. he pupuka ko ke kamelo aohe nae he hana ino īnai ia oe. aole e like me leo kela kanaka, he pupuka kona ma ka helehelena ;i ma ka hana pu," \vahi a Edita. "Aole no hoi he inoino loa o kona helehelena e. lilo ai i mea maka'u nau, mai kona manawa mai i ma'i ai ahiki i kuii haal'ele ana aku nei, lie kahaka oluolu a maikai loa oia, he Toma okōa 'loā*. <»ia i keia manawa aole kela Toma mua au i ike ai; t keia manawa ua emi loa mai kona kino nui, aole kela 'kino'nui kipalale āu i ike mua ai, ua wiwi mai oia, a ua loli loa ae no hoi kenā nanaina i kein ii'anawa a he kanaka u'i maoli ke nana aku." "Me ko'u nana ole aku i kona loli ae a ioli ole paha, e lnii pu aku ana au me oe na ma ka manao a ma ka hana ma na mea maikai apau au e makemake ai e hana ia aku nonā," wahi a ka Edita pan'e, me kona hoike ana ae i kona haugli no ka hooko ana aku ia mea. "O. nani maoli ka loaa ana i liaku wahine oluolu elike me oe. nn Waikelile; alaila aole ana anei oe e hoole hou mai ana ke uo' aku au ia oe e hoi pu me a'u i \Vaikelife i keia manawa?" "Xo keaha hoi auanei au e hoole aku ai i kau noi, oiai, uā hookaawale ia ae la hoi na mea nana e kfeakea i ko kauā hoi pu ana aku kre wale no paha keia, e noi aku ana e kali il<i ka hoi aole hni i keia manawa kokoke-iho, no ka niea, ua ike oe, elike nie ko'u ike, i ke kumu e hiki ole ai ia kaua ke hoi koke aku," a hooki pu iho la o Edita i kana kamailio ana, no kona haupu ana ae i ka na waliwali o ka makuakane. "Ae; Uā maopopo no ia'u ia mea, e kuu aloha, he mea oiaio no paha ia, e noho iki iho ana kaua elike ka .loihi me ko Mr. Dale tona makemake mai ia oe a ia'u pu, aka, ina no kona hele kokt aku, alaila, mahope aku o ia manawa e noonoo aku ai kā'ua no ke kaua hoi aku. E kuu alolia, aole hiki ia oe ke hoomaopōpo niai i ka mii o koii mahalo no ko'u hoohāla hōokahi hou ole ak'u i ko'u mau la i koe o ke ola ana me ka inea ame ka mehameha, no ka mea ua loaa ae la ko'u kokoolua o oe, o na la o ka ehaeha ua kāahope iku. a mai keia la aku aole e kau hou iho ana ke akā o I<e kaumaha maluna oii ke hoomanao ae ia oe, aka, e hoopiha ia ana ko'u mau Ia i koe me ka hauoli; iloko o kela maū la aku la i hala, ke nana aku, me he mea la he waoakua ke ao nei ia'u, inea ka noiio 'anp. poulhili mau omua o ke alahēle i ka nan'a aku, aka i keia manawa ke ike aku nei au he malamālama me ka laelae ke aiahele no'u, o i;a haawe kaumaha i kau iho maluha p!u,,i,t?a l.a i liala, e kaahone aku ana ia. no ka mea, ua loaa oe.ka mea nana e.hoonana mai, k? mea hookahi wale no a ko'u puuwai i ike iho ai ia inea he aīoha." Aōhe pane a Edita, aka. hoopili mai la oia i kona papalina mn Va aoao o kā o Ela, me ke kani pu ana iho o ke uhu, he leo uhu e hoike ae ana ia Ela, elike me koPa .kaniuhu mau anai w n anawa anau i hala pela no me kona. "E Ela. kuu aloha. ua ike nae paha oe ia Paulo Terasalia?" i i»inau ae ai o Edita mahope o ka hala ana o kekahi inau minuk' ia laua o ka noho mumule iki ana. "Aole; pehea hoi auanei au e ike aku ai iaia o ko'u hoea kok<" ana mai la no hoi ia. aia paha a loihiiki iho ka nolio <ana alaila ike aku; mai kela la mai aii o ke kena ana mai iaia e holo hou inai 1 Amenka uei e hoao hou ai i kona laki ia oe ahiki i keia la aole an i hui hou me ia. ma ka leka wale no maua e hui mau ai. 1 hoouna hou mai hōi palia au iaia ianei no kuu manao e ae ana oe i kane ia tiau, 0 ko lioohoka ae no ka hoi ia iaa, a ua nui kuu kaumaha i kona hoike ana ae tia heole oe. ' "Lokoino maoli no hoi oe iaia'... No kuu manao ana 1 hoo'e naha o Mr. Daletona i ko kaua niare 110 ko kaua pili loa a e a.e ana la hoi ia Paulo, o kuu kumu ia o ke kefta ana mai iaia e hoi hon mai ianei a not aku ia oe, eia nae, he pane hoohoka nae hoi kat ; 0 ka haawi ana aku iaia, a no ia hoohoka ia ana ona, ua.kaumaha loa au. a i wale ihō la no au iloko o'u iho: "Pau pu like ka hoi maua a elua i ka, lioo'hoka ia." alaila ap<;_ mai la ōia ia Edita a pili a ke hoomaopono lā o Edia ia m-—•nvr 1 ka nianao o ia apo anainai iaia iia nui maoli ko Ela ehaeha 110 kona hoole ana akii 1 ka Paulo noi; alaila niuau ae la: "Alaila nan io no anei i kena mai ia Paulo e kii mai ia'u i vvahine?" me ka huli koke 'āna ae ona e nana ia Ela. "Ae. e kuu alōha; ina aole oe i o kou lohe pono ak'" nei; o Paulo Terasalia kekahi o i{a llanaka hanohano. hoopono. ? maikai loa maluna o ka ili honua e ola nei i keia la a kekahi waliiu' e haaheo loa ai ke lilo oia nana. I hoouna mai hoi paha āu iai? iaAel no kuu manao e kaāwale loa ana oe mai a'u aku no ka manawa pau ole. He oiaiio uā kamailio mai tio oe ia'u ina aole o Ēki \\"eine ma keia ao, malia e aloha aku ana oe iaia, aka, ua maopoon ia oe aole manawa "hou ,e lilo ai o Ela Weine nau mahope o. k? hoike āiiainai o ka makuakane, o kaua aohe hiki ia kaua ke Vtoohu> n n>a ka marc. Hc makemake au e loaa ia oe ia mea he hauōli io f»£la att i kena ināi ai iaia e holo mai a noi akū ia oe i kōu limn —he makemake pu au e loaa aku iā Paulo ia mea he haupl.i io t me ka loaa o kekahi mea ana e aloha ai e hoomama mau ia aku a : kona maii noonoo kaumaha a pau a e lilo ai ke ola ana i o|a hauol: a ua ike pu no hoi au aohe kanaka kupōno e ae 11 a ko'u kaikuāiiirir i oi ae manuia ona. He wahi aiio hana ku(k>no ole hb patia la ke hnomaopopn iho, oiai kaua a me ia'e pili ana ma ke kōko, ākr. aohe mea oi aku o ka maikai nau a'u i ike. ōiā 'wale no." <j E kuu Elk, ua.ike lio'oe 11011 iho i ke kuiiiu e liiki o\c ai iau ke •ae aku i kana noi. no ka mea,'ug, hoike mu'ā'āku 'au i'a ōe o oe hōokaln" Avale no ka lioku imua o kuu' mau inau'māka, a i ko'u ; iide ana a h6le nii no hoi me kou makēmake'. liōoīiōlo iiio la au.'e aho āu c auanio i ko'u inau eliaeha a nau mamua o.kuu ae anā aku e mare. ine Jfckalii kanaka okoa au i ike ole' iho āi āloHa'" i<: Able loa iā Ke ihea pilikia—ina lie oiaio lōā kela,iiijau oleiō a -Mr. Daletona i ōlelo niai āi ia kaua he pili lōa leaha kekahi i kēUah* aole no'ia'he kunw e liiki ole ai ia oe keinarē āku me Palilo maihui) o ko Paulo pili ana ia'u. Aole Ioa," wahi a Ētā.'' * ' . ' "Aolē loa! Pēla paha koii manao, aka. aōle hō au e hoolol: iki ana'i koirmanao, in'a e ike iho ana au ē liāna hewa 'ana au lloko o na la apail o koii ola ana, no ko>i āe olē ana'akii i kana noi.' oiāi. aohe meā i koe ma ko'u aoao e hiki ai ia'u kē hāāwi aku iaiā iio kalia, no *-" : • «•• "F. kuii Edita. e hoolei aku ana au maluna ou i ka leialu haiiohano loa no kou kunaa ana maluha o koii aloha, a e hoolilo a,ku aun au ia oe, mai keia la aku i hakii wahine nnluna o ka Waikelitē t\ nau t ru!a ia home ma nei hope- aku, a oiai oe malaiia, aohe au

'.iianawa c ike hou ai ia mea he ehaelia, aka, o ka hauoli ke hoah'i ia iho a niii maluna ou." "Hamau!" wahi ana, me ke pale ana ae ina lima o Ela e apo niai ana'iaia, nie ka pii pu ana ae o ka ula ma kona mau papalina elike me na pua poni moike kani inai la ka ,bele "o mua, manao. 'aō o Paulo Tcra«alia .kela i hiki mai la; malia ua lohe oia i ke ku ana mai o ka mokuahi a oia k'ona mea o ka hele loa ana mai la e ike ia rie ianei," a o kona ku koke ae la 110 ia, me kona makemake\ ule iho la oia pu kekalii malaila ma ka manawa e halawai ai o ma. Xo Edita hoi ke ku o ko Ela ku pu ae la no ia, me ka hoomao'»opo iho la onā ia īhanawa 1 ko Edita kumu o ke ku ana ae, a kaohi iki iho la nae ia Edita no kekahi mau minuke. "E kuu aloha, kun Eclita—kuu hauoli o nei mua aku. aole oe { 'ioike iki mai nci ia'fr*ua ae oe e lilo i wahine na'u a e hoi pu aku me a'ii i \Vaikelife; e oluolu oe e hoike mai i kou manao no lioo-, kahi manawa, ala.ila hookuu'ak.u au ia oe e liele.'' "L r a inaopopo no hō,i ia oe ua hauoli loa au e lilo akai i wahine •'aii a e lioi-pu aku me oe i Enelani, e kuu Ela aloha," wahi a Eclita. "A peliea. aole oe e ehaeha iho ana la i ka haalele iho i kou one hanan ?" i ninau āku a.i o Ela, no kona makemake e maopopo lor» riai inia ko Edita manao. "Aolie a'u mea alqha hookahi mahooe nei e aloha. iho ai, hookah.i wale no'o na mea a'oha il6\o o na ilina. aka, oial ita liala laua • mahope au ou e kuu alolia e hahai aku ai, elike ka 'loihi mef na la o •ko kaua' ola ana.'' ' ,> He pane oluolu loa kela i ko Ela mau pepeiaō, a he wai huiliui' loa hoi no kona uhane i makewai i ke aloha, nolaila, i hoike no kona 'iiha hauoli, liopu rtiai la oia i ka auwae o Edita a hoohuli ae la ? honi lioomaumau iho la, e hoike an'a'i ka oiaio loa o ha olelo lioopar mawaena o laua, ā ia pau hōokuu aku la ia Edita e hele; o;l--akuia o Edita ma kekahi puka a komo ana no o Paulo Tērasalia mr kekahi puka mai, o ka pulelo nae o ka hu'a o ka lole o Edita kana o ktt' ike aha mai a nalowale aku la me malie ia' āna 'aku e ka puka mahope ona. Ua loihi na la o ke kaawale ana o na kanaka opio, noJāila, e hoomaonopo ia, i ko laua manawa i halawai ae 'a'i ua nui ko law aloha, aole no nae i nele ka hakuikui o na manao ehaeha iloko pakah o laua nō ko Paulo hoohoka ia ana.® Ua maopopo like ia laua ia manawa hakalia-wale no a waih' aku ko Mr. Daletona kino kuoapau iloko o ka ilina. e -mare kok*" nna o Ela ia Edita a hoihoi aku iaia e nohoalii maloko o ka hom■ ,, a kona mau kupuna i'noho ai mamua, kahi a laiia e nohō akū a" me ka hauoli nui i ike ia iwaena ō kā poe kakaikahi walē 'no. Aka, no Paulo Terasalia nae, aole oiaMie kānaka e noho mali' wale ana no me ka nawaiiwali a auwe iho no ka mea i hiki ole k' loaa iaia. Mai kela manawa mai ana i hoohiki aku ai imua o Edita e haa wi aku ana oia i kana' kokua ana iaia ma na ano apau, no ko Ed.it? pono,"a ma ka manawa no hoi a Edita i noi mai ai īio. ka haawi a;jr aku i na kokua iaia a kekahi hoaloha oiaio a ikailea. mai ia la tna : kona liana mau ana, ifie kōna hoomanawanui i na ehaeha a ke aloha e liana ana iloko ona, ame ka hilinai pu no hoi no kona hoohok? Ka ana mai, eia nae, ma ke ano o ka hoaloha oiaio oia i kokua aku ai ia Editā. Ūa hoea mai oia i keia la ma ke ano he hoaloha oi*ii no Edita a no Ela i hoao ia me ka ikaika loa, he hoaloha i hiki ke. hilinai i? aku, a o kana mau hoomaikai i liaawi mai ai ia Ela', mailoko loa ae ia o kona puuwai makee g, alunu ole, aka, me>ka puuwai i ike ok iho i ka lili ame ka huwa.huwa no ko Ela laki ana a nele hoi oia. ' " . MOIvUXA XLIX. He"pule hookalii w r ale no aoi ko Dalelona kaa ma'i ana mahoo< mai o ko Ēla hoea ana mai haalele mai la g*a i ka la i ka mea nume hana, eia nae, mamua o ka lele loa ana ae o kona aho ua ma'lia l.o ~ Vona uhane, ua, olokaa ia ae ka haawe kaumaha mai kona naau a> •10 kana mau hewa o ,ka hana ana iloko o kona man la o ke ola ana 'naninli o kona luiai ina ae ia niau hewa a ahuwale imua o ka pqj. ma o ka hanā hewa ana ; 'ua akakuu loa kona mau manao uluku ? ilupuili mahope mai o kona mihi ana ae imua o na mea ana o k« '■>ana hewa ana a i huikala ia aku ai oia no ia mau niea ana-o ka hana ana mē ka maiiao lie pololei, eia ka. he mau mea' ia āna o V? hāna āna nana i al'akō mau āku i kona noonoo ame kona kino pr ihiki i kona poino āna. V < ' " Ua pinepine iia manawa ana ame Ela o ke kamai.lio ana e p'.l: ana i-na mea i hana ia o ka vva i hal'a no kona makeniake e maopope uku iaia ko Mariona moolelo mahope o ko'na kaawa.lē loa āna ma. : : aia aku, aua ii'oehaeh'a loa ia oia ma o loa'aku 0 lea mea kupono, 1 \ona wa i lolie pono akii ai i ka Ela mau hoakaka apau e piJi ana no Marioua, elike'me ia i p'au mua i ka ike ia e ka poe heluhelu. I na nianawa apau e komo aku ai o E.la iloko o' kōnā rumj e hoike mau mai ana oia i 'kona hauo.l.i me 'ka haka ponp mai i k? helehelena ohāha ō'Ela? a e hoohala ia āna ho hoi kekalii ina'u hora

e Elā nia kē kamailio oliiolu ana ine ia, a ina ka Ela hoomāopbp< aku 'iia liauoli ō'la' uā o Dakt6na i ka loaā aha i'kana keiki kekāh kulana kiekie ē'haāheo ai oia, aka', aphe nae o E.la pai Walē aki iaia' iho imūa ona, akā, e lioakaka mau' āku'a'na o Ēlā i'"lca pomaika ', : loaā ahā I'kā meā hoomariav\'anui ilōko ō na hana hoohih.ia. 'Wale. ia he lehuleh'u; ' I kekahi'inanawa o Ela ame Edita ke, nolio pu niau aku animua onā a e kamailiō mau aleu ana i nā ineā e hoolana'ia āku a; koiia niē ko lauā 'manao,'he k'iiinu- pāha ia e hooloilii i? aku ai kona mau la o ke ola āna ma keia ao a e ike mau aku ai la !ioi lauā i koiia helehelena 110 kekalii manawa loihi. He māu ia ko laua holio pu maii ana aku imiia ona ahiki i 'ki'. >io ana 0 ke kukui o kona lialē, a koe ilio lā'ka hale l'epo iia laiia e 'mnā aku. L s \ •'■" Ua hoomoe ia aku kona kino lepo ma ka ilina nia ka aoao"< 'eana wahine a kau ia he kia pohaku'mabāla īuii maluna iho 0 k'on; he, ine na huapalapāla nUnili ihoakākā ē kau ana "Keoki Samau? Dalētoriā, M me' : ka nui'o kona mau makahiki o ke ola ana āme" kā 'lā o koiia make āna. ' , ' ' • Ilōko o konā'niau la e ola ānā he kanaka ōia i aloha olē' aku ā i aloha ole iā māl, a i'kō'na māk'ē āna aku aohe'poe i'kumakena ma: nōiia, i<ōe walē no'kana Aau'keiki ēluā 6 pla anie E<|ita, ana i hāna īāpuwale āi eia ka *hāiāhā aha[e liūna aku i kōnā s kinō. Aohe āiia Ka:hā"kau.rāna ē 'liio 'ai i'" kfehopmanao nona a i kalaunu hoi ma.lun' b kon'a' mahia ō 'ke blā ana, ē*h'iki ai e lil'o inAaii' niea hooniāiiāo ia uōiia'iiiahōpe iho o koiiā liālā ānā āku, b na h'ana pāuaka Ōia kana o kā haiia 'āna. . ' 1 ' ' ' . ' : / . , . Mahope mai o kelā make ana aku o Daletonā. a Ōlai aohe niēa i koe hāiia ē'kāōhi 'ia : Edfta r i ka li'atē, ē h'ēlē 'niāu aiiā ōia, me k'ōna hiakualiine e iiaha i ka Rit:eke" FōreKaV , a' J he maii kūluWāima'ki 6 ke mākuā oiāio 'ka i h'ōokāhē'ia' akh ihalā'ilā; ā nQ/.!ca;'nia'kuāhinē hōi, īhālailā ōia'i lioikē ai'i konā 'hiihi ld"ā ā'hā riō kāhā ihaii Uāna lie\va loa i liaiia ai,i kana kane, a i lilo ai lioi i kuniu hōiaua'ē kaawalē āi ahiki i ka niaWē 'anā Ō 'kē kānē ; ā, iāiaua i ku ae āi ā hoi aku no ka hale ii haalele iho la ia wahi hoano loa i ko (āua mau iioonoo, hookāhi īne'a nui ilōkō ō ka Fōrēk'a fā oia k'a 'iini kōhu ole'anā iloko ōna ē hhikaiā 'ia māi ō?ā e Rikēke Foreka i ola āku ai oiā nia ia v 'niua "mei kā'hauhli ā, e ōl'okāa iā ae āna nō'hōi na' hiāhao kauihālia" apau māilpko 'ae o'nā. El-olu 'pule inahō'pe mai 6 ia niāhavvA ii«'i āwaiāill'u ia {110 t r a nie ieē kaula kaakolu hemo ole o ka materemon ? o ō kā'iiV|irē. l?jhiā fo'a na opio no laua na haanipo nana i hoolilo ia laua i mau mea

ma'i no na makahiki lehulehu. i kaahope aktt, maloko o walii liiakini nani kahiko, kahi fto a Editā e hele miu'ai ika ptlle l i kona \va e noho ana me kona mau makua hookama. He rrfarc ia i kono laula nui ole ia aku na hoaloha a i nui o!e no hoi na mea i h'eomakaukau ia, aohe niau imu puaa hoolua i kahm la, aohe 110 hoi he mau bipi a mau kohikelekele e ae. āua,'ua hann ia na meaai, a ua hoomakaukau ia na aahu mare ma ke ano e liooniame ia ae ai na hoolilo, eia nae, maloko o kela halepule kahi a laua i awaiauiu >a ai, na a like me ka mare ana o na alii almoku. he moani wale no i ke ala o na pua ame na luhiehu o •:a wao oloko o ka halepuie, aole mailoko ae o ko laua maii pakeke 'iono na hooliio i hoohiwahiwa ia.ai ka halepule, aka, na ko' laui mau hoaloha ua law r e aku lakōu ia hana ma ko lakon ioao ola ka lakou makana i ka paamare, a ma ka manawa i hipuu 'a ai laua ua piha oloko o ka halep'ule i na mal<amaka kakaik'ahi nme.na hoalolia ame ka "jsoe makaikai lehulehu e ae'i'hele mai e ke i ka marc ia ana o Ēclita i ka Makuisa o \\'aikelife, oiai, in wawa ia ae anuni ke kulanakauhale he makuisa o Ela Weine no \\ r aikeli(c. kekahi o na home kahiko kaulana ioa o Enelani i ona ia e na makuis.i kahiko i hala ma o, a e lilo aku ana o Edita i masuiV,a wahine a i hakuwahine hoi 110 ia home. A elike n?e ka ha')anui o na mare o keia ano mawaena o ka poe 'ianohano a waiwai. ;loko o ka aina he mau papa ahaaina ke liaawi ia ana, ia pau ana no o ka mare ia ana o na opio. ua kai like aku. a ka poe apau 110 kahi o kekahi papaaina nui i hoōmakaukau ia, i 'iele a luuluu i na mea ono kuhikuhinia me nā kohikelekele a ka puukolu e na ai ka inaina o Keoni Fulu, a malailā i haupa ilio ai. O kekalii o na malihini koikoi loa i kono ia, a o kekahi hoi o ia hoaai maluna o kela papaalna oia ka Loio Kaulana Mr. Fela-" Vona. ke kalui malama wai.wai o Edita, aine ia pu kekahi lede hano'iano a kana\a makua i loaa iaia iloko o kona mail la hope loa 6 k' 1 ola ana, a o kona hoa kaana pu hoi i na hauoli o ola ana,-a lloko o na lima o Mr. Pelakona i waiho aku ai o Edita i ka malama ana ame ka hooponopono ana i leona mau waiwai apau, niamua ' eona hoi pu ana aku me kana alolīa, kana aliikane, hof no Enelani. O kekahi o na hoaloha pilinaa loa o Edita oia ka wahine a Mr. l£eoni Loka ame kana kaikamahine, kekahi i kono ia ma ia ahaaina naVe, no ka mea, ua lilo laua i mau mea nui loa iloko o ko Ediia noonoo i na manawa apau, no ke kumu mamuli o ka Keoni Loka hoike ana i na mea oiaio nana ame Toma Derake i komo aihue ka hale o Mr. Daletona, a ia ae ai na manao hoahewa a k'i lehulehu maluna o Ela Weine, kana aloha, ke kanaka ha!a ole, a o ke kumu hoi i holoi ia ae ai na inoa ekaeka ana\i i hapala ia akn ai maluna o E!a iloko o na la i hala, elike me ia a ka poe heluhelu e hoomanao la.

No ka nani niaoli o ko Mrs. Loka aalui, a pela no lioi nie kana kaikamahine, ua hiki ole i ka lehulehu Tce ike o na wahine luine a nele no laua o kekahi mau makahiki i kaahope aku; ua hiehie ko laua nanaina ma ia la e hiki ai i ka lehulehu ke ikt a:<u he mau mea hanohano a w'aiwai lo£* paha laua, i ka hihiu maoli o ko laua mau aahu, e hiolo āna na pilali maluna o ke poo, pepēiao aine na pinē omau elaimana ame na mea g;ula ma ko lanā umaiima, a e anapa āna' no hoi na komo elaimana ma ko laua mau lima. Ae, ua ulakolako hoi paha laua aole nae na laua ponoi wale jho aka, na lokomaikai.o Edita ka mea i olelo ia māhope mai, "Ka wahine me ka puuwai Maemae," oiai nae, o na mea nele a hune nō laua a Edita o ka ike a hoolako ana e lape«j ana maloko o kekahi wahi rumi ekaeka elua makahiki i kaahope aku. He meā wai.wai'ole ka helu pana'ana ak,u. i ko Edita mau kahiko ma kela la i mare ia ai laua, no ka mea, manHuli o kona i ke dala ma.i kona mai, Rikeke Foreka, a hui 'pu.'no ho.i me ka Ela Weiile, e manao ia o na lole pani loa e loaa ana ināloko o ia kulanakāuhaīē ame na mea makamae e ae, e laa' ke Ve daimana ame na pohaku momi, oia na kahiko i hoonu'a ia aku inal'una o konā' kino mawaho āe o kona uhimaka mare ame ka lei mare. ''He moiwahine ko Edita hoa e kohu ai," wahi a ke anaina e nana aku ana ia Edita iaia e ku mai ana imua o ke kuahu. no ka mea, o kela ka la a ka lehu.lehu i ike maoli aku ai no i ka u'i o Edita, ka nohea ,o kona īnau helehelena, ka lamalama a houōli b kona mau maka'me he anela la mai 'ka lani mai i iho'ma' :'si.a la la ā ku maioko o ka luakini hoauo; me he mea la i ka naiia akii a ke anailia ua like kona uhimaka r.ahenahe me he eheu lā no ka anela a i kāhiko ia me ka aahu keokeo aliali 'loa i ike ole ia aku kekahi wāhi kiko eleele maluna; e hoomaopooo iho ana no ka poe heluhelu i ke kuniu o ia' lamalama ān'a ua hooko ia I a mea a kona uhane i pololi ā i makewai ai i ke aloha iloko o na makahiki lehulehu i hala hopē aku. Ua hooko aku oia i kana mea i hoohiki ai aole o:ā e mare i kekahi kānāka okoa akū. akā'i'ke kanataa hookahi wale no ana i aloha ai me. kona uhane apau, a iaia i lawe ai i ka hoohiki no kona pili aiau anā aku me ke kane aua i aloha ai, a e alo pu aiiame ia iloko o īia 'ehaeha ame'na kaumāha apau o keia ola ana, iloko o ka wn ma'i a nia'i ole, ilok'ō o ka wa loaa a hune, lie hoohiki hoi aole ma kona lehelehe. wale no, aka, he hoohiki ia e mau aku' ana a'na ka make wale no o kekahi o 'lauā e mawehe ae ia hooliiki i uwepa i;i a pāa imua o ke Akua. — A no ka mea, ua aloha oia iaia (Ela) mai ka'\va mai he keiki ijihune ioa a e noho haiia ana hoi malalo o kona makuakane m? ke ano he keiki lawelawe noloko o kona kēena hana: ua' āloha a hoopakele pu iaiā o'i'ai o Ela e kti aku ana mamua ō kā lunakānāwai e kali aku ana no.na olelo hoopā'i hope a kā lunakanawai. lie iioōpa'i' pāewaewa loa lioi 1 kau ia mai maluna o Ela i kona fnanāo.,a ilok'o.6 'na makahiki ekolu i hōopaa ia ai 6 Ela iloko oka halepaahao maho'pe mai, aole loa oia i poina iki ia Ela,.'a i hōike ne ka hohonu anie ka ikaika o 'kona alpha, āneanē loa o'a e inoliā i kona ola'no Wa hoopākele ana ae i ko Elā inoa mai na hapalā wale an:i ā ka lelnilēīui ma kona niānawa i paa iā ai e ke kanaka pōwa no ēlua' manawa. ' ' • . ; 1 ' ' Mā keia. manawa aua e ku nei ma ka aoap o ka inea ana i 'aloliā āi ; ua liooi loa ia aku leona aloha. no ka mea, he kanaka hanohaino,. \vaiwai,'hoopbnb a kutānā kieVie lea d Ela Weine'. he Maki\iVa opi.' waiwai loa nō lĒuelani, a nitr kekahi olelo ana ae. he Visakabna Ēlā o'Ela he hanohlino hoi e kaana pu ia ana me ia ina? |a v nrāilawn āku "ahilii' i leō'lalia hopena. Aoiē i'io'ko Elālilo āha i Makuisa ke kumu o kona aloha ana a āna pāha e nVārē !ne ia, he inoa hone kā mākuisa i kāu ia' akn maluna o ua."mua"aku no kona aloha ana ia'.a; ua like no kona haaheo ke mar'ē oiā niē Elā ina no o kela''inoā Ela Wēine \yale "nō āō!ē i kau iā āku ka moa "rriakuisa nialuna ona. me koni nelē jVū i' kekahi keheka'mālōkō o kona pakeke. ā i'ole nele loa 'iioi V)ālia i kēkaliiMvahi inīha āin'a maluna o ka-ili honua, a'koe nae kohn liih'ā ā:vāu ikaikā mē ia e hiki āi e huli i kt> laua pōno o'ka noho aha, a i ole kela noonoo'maikai paha iioko o Ēla. Ō nōonoo maikal ilōl<o ō Ela, kela manao hooooho ōiaio e aiōHa an'ā i Vā poe nele a kela malāma o'Ela i h'a kānaw"a : b ke Akiia a koila makuahine i a'o māu. tfiai ai iaia, anā i malam?a \ hōōkō ai. kela iiiōā niaemae o Ela kela manao luHlua' ole, ofa ! mau anō'malkai anau'ilōko o Ela, ka i ' kukuni Pāa ia iioko ōna a hōōhōfō ai oia o "Ela kaha kāne e mare ai. 'mē kbna nā«\a'o!e avv rtēh'eā Va ka oui ō kōna T ilihune. eiai. uā hiki iā nelē t>ha' fce hbolakf iā eiā'; He jnau"ln'ēa hōpe loa ka loaa ana o ka waiwai ame ki» iiānō'hanō a Elā. akā līe m.ua. loa āku no kōna aloha anā ēia nāf im lilō tiā pomāikai "hou i lōāā ai iā Ela i keia manaWā Thmt men Vioku'ā nwi'mni e hnoi loāiā āe āi ko Kla m.l'l ni a e lilo ai i kaii.ikn waiwai, ! e waiwai nū'ai hoi ke ola a ke Akua i haawi mai ai iaiti. i pau.) »