Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 32, 6 August 1915 — UA NELE ANEI I KA MANAO MAIKAI? [ARTICLE]

UA NELE ANEI I KA MANAO MAIKAI?

Mr. Solomon Hanohano, ka Lunahooponopono o ke Kuokoa Ua Hiwahiwa n kuu Lahui, Aloha oe aniil: —K oluolu hou mai kou hanohano, e hookomo iho ma kahi keena kaawale, a ka Hiw.nhiwa i keia niau wahi manao e*kau ae la maluna i ike hon iho ai ka mea i nele i ka manao maikai o ka noonoo haiki; no ka lua o ka manawa a'u e pane nei i keia hoa oiwi. Aole 110 keia mau manao lie mea e pomaikai ai kuu laliui oiwl e heluhelu ana i keia, aka mamuli o ko'u minamina i ka inoa maikai o kuii makuakane kaliunapule -w-ahi a ka niea manao liaiki, oia o Daniela Kahooio o Laupahoehoe i mea pahenehene ia iinua o kuu lahui o ke ano haah«ia loa. E keia A. K. Kaaeakauhale i hui "n hoi me ko makou hope Kanu Kula bati Nui S. K. P. Hoopiliwale a na ia nei lioi i hai mai i na mea hou o Hoi ■ nokaa, aia ma na kolainn o Ka Ho7:u o ka helu 7 o ka la 22 o Enlai i iVe iho ai au i ua mau manao nei, e olelo ana i Uo 3aua. nei aka ka i kalii lunakahiko ua pulu i ka wai hoonoenoe >» pii fno ke kulana'o ua taata nel a ua Joaa ka, ka o ka Ho':ju ma o'u nei a ma ka manao hope o nn hui manao hoike olelo iho *a penet: T ike ka i ka manao u tce keiki.a ke kahiinapule o Laupahoehoo.

Ma keia mau 'manao i ha'i ia ae la e ike ai kuu lahui ua piha io no ka inanao me ka enemi i ka mea kaki.n mamuli no ia o ko laua nei ike i ko'o manao, maloko o ke Kuokoa e poloa? nna imua o kuu lahui alōha i ka noonoo maikai i loaa ia'u, e lioik'e ann imua o ka lehulehu, a ua hui io aka au me ko'u ; mau hoaloha ma keja 'ia 'ealea ma Honokaa i Kela la o o lulai oia keia mau hoa.oiwi, Mr. Kaleo Ha:ria ame Kepano Kauahipaula. Ila hoike mai keia mau hoa i lu» ''aua hauoli ko laua ike ana i ko'u 'ifau man'ao pepa ma Tce Kuokoa, ia ninau aku au ia lan.i,"''ina pāha he •naii manao ku-e kahi o olua 1 ko'o manao pepa," o ka pane mai ia laua mai, "heaha' ka inea.e ku-e ai i na manao maikai oiai e' ao mai ana ia'u e a'o ana iaia la, a i na mea 'apau?" i oia ko'u wa i olelo aku ai i ua mau hoa nei o'u; "o ko olua inanao laula ia i hoomaopopo ka i na mea i kakau ia ua ka nupepa. Eia ka uiea a]>iki ke ninau ia nei iu e ka iiiea i loaa ole na manao lau'la ?like me ko olua i ha'i mai noi ia'n na ka iiupepa Ka Hoku. Eia ka lum, 'llupo ia mau ninau'niai nana akn la •nau mea waiwai ole" o keia ka oialo lole au i hooio ia'u iho innia o kela m'au hoaloha o 'u, oiai eia o S. K. I\ r ioopiljwale ke hahai hele nei mahop».» i'u'me k'a manao e koiio aku au iaia 1 hele e ike ia wala, notliing doing. Pii ka huhu hoi niai i Wiaipio nei iuka me ka hoa hui e hookomo kaua i '<eia mau nian'ao ma Ka Hoku i ike iho •a wahi lunakahiko nei pau kona ho> aha m'anao pepa ana. E auhea mai oluā -e na mea manao 'iaiki, aol6 keia he mau manao e maloo ii' ka wai eleele o ka inika o keia nakakila a na ka Lunahooponopono o '<e Kuokoa e kapae a« paha 'ko'u mau •nanao o keia ano.' Eia keia wahi nvanao o na hoa hui imihala i ka h6a oiwi lei e olelo ana penei: He wahi luna'ealiiko. ua pulu ka i ka wai hoo,imcv 'ioe. No ka nele anei I i<a olelo oiaio. hakuepa i na olelo oiaio ole ma ke iut) maa nae paha, eia no au iloko o ka lua wai hooni kino elike me na i aui aku la o kuu mau lioaloha a'u i launa kamailio pu ma ia la, o laua ko'u ho'ike Sure kela!

Lunakahiko, Hope Kahu Kula Sabati ī 8. ' K. P. Hoopiliwale, eia n.ie; pakele ka puuiu mai okaoka liilii i \a •iauku laau a Lau ICong Pake a mai haki pu me kk lima, o ka oiaio keia, •ia ike ka maka o ka lehulehu ame "<o'u mau maka ponoi mamuli mai leeia ō ka pulu i ka wai hoonoenoe a olua o 'ea'u wahine ka hoike mamun o ka iha apana o Hamakua nei, no keia hihia o Olua like no, ma keia hihia. O A. K. Kaaeakauhale ka mea nana 1 hooulu ka haunaele me ka Pake, kuu nau nae kela i ka holo iloko o ka hale, pani i ka puka (a'o ke koa, a*o no nae i ka holo, o ka hoohe wale) a koe o S. K. P. Hoopiliwale, oia nei hoi ke koa i ku paio no ka lanakila o ko laua aoao ahiki i ka haawipio ana. np ka lanakila o ka aoao o ke kei.'\i o ka la hiki. 0 ka oiaio keia, aole o ka hakuepa wale i ka mea oiaio ole. Eia hou kei.a olelo a pii ino lte kulana o ua taata nei. Ea. o ke kulana hea keia a olua e waha. nui nei, 0 ke kulana anei, a ka lehulehu e haawi mai nei i na kakoo. ana, 1, ko'n manao pepa, a i ole ko 'u kulana nohona home paha? Ina o keia kulana ka plua e uwe nei ea, ua pololei io no pjua, a no ka mea ke ike nei no ko olua mau maka pon.oi i ko 'u nohonn home ana, ia'u, ka'u wahine ame kn maua ohana keiki i loaa ole ka akahi hapaha o ko'u nohona ia plua. Eia ka manao hope o olua e na hoa oiwi i piha me na manao. imihala, huahua wale ame ka lili.li o ka hooku-ea nohpna i kakoo ia e ka manao enenv>. 1 ike ka i ka manao p ke keiki a ke kahunapule o Lanpahoehoe. Hauoli loa au i ko'u ike ana i kela mau manap ano kamalii i kupono yle ia olua, ma ko olua ano kanaka mr»kua, o keia, iho la na manao e hoopūka. ia ma ka nj\pepft; o ia hoi o ke kahunapule a olua e waha nui nei o kona

inoa 15 Rev. D. Kahooio ia, a owau hoi o Chas. "K. ThomaB, he lunakqhiko uo ka hoomana hookahi, a ke hooia akn nei au imna o olua, a iinua o ka lehnlehu, he keiki no :au na Rev. I). Knhooio ma ka oihana a ko kakou makiin lani ma ka honua nei, owau hoi ma ke ano he lunakahiko. Ke ae io aku nel no nu he keiki au e lawelawe ana i na hana pili Ekaleaia malalo o ke kahunapnle i levi pono ia, aka ke minamina nei au i ka inoa maikai o knu makuakane kahunapule i ke pakauknu ia e olua imua o ka lehulehu mamuli r ko huhu kohu ole o ke ano hoa kanakn ole. Owau ka olua i huhn ai, eia nne k«s hoopiH mai nei olua i ka inoa o ke kahunapule i mea pahenehene no'u, '.la hooio paha an iipua o ka lehnlehu i ko'u mau manao pep'a aole paha. Hp mau kanaka olua i hoonaauao ia i kekahi o na Kuls Kiekie oloko nei o Ko kakou Terito're, din o Hilo B6artlin<? School, a he mau <lala niahuphua ka ko olna mau makua ilihuno l! hoomanawanui ai no ka hooniiauao ana ia olua, o ka'u nae e ike nei i ko olua naauao ea, holo kiki mahope o ka puka n ka" iMea Hanohano Kaniho i make, eia nae ka olelo kaiilana i keia ho, ke ola nei no, o laua 'nei ae, nrs :iooilina. Me keia mau manao pane hope i kela mau lioa oiwi ea i haalele ana au ia laua nei e nuhanuha'ma'ka'e kahawa' elike me ka Ekake, a e ku hou aku an>"» au imua ou e kuu lahui oiwi aloha "ne na mauao maikai, e hoomalamalama ana, a laulp, a na kela ame keia e kaan.i nona iho, me ko'ii nana hou ole aku i na manao e hailuku, ana ia'u, mai kekahi mai o kou mav. hoa oiwi manao moowini o ka noonoo haiki. E oili hou aku ana au mahope iho o ka 'puka ana niai o keia mau maniio ke oluolu ia' mai, e ka Lunahooponopono ahonui o ka Hiwahiwa, ka Nupepa Kuokoa, a ke liaawi aku nei an ) )<a 'ii mau hoomaikai i ka Lunahoopo? nopono ame na keiki hei o kou papapai ko'u weliua. Chyau iho kau kauwa, CHARLES K. THOMAS, Waipio, Hamakua, Hawaii, 2S. +4—