Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 32, 6 August 1915 — HE MOOLELO NO LOLENA HADINA KE KEIKI LAWAIA I Hoomaopopo Ole ia Hoi He Makuisa [ARTICLE]

HE MOOLELO NO LOLENA HADINA KE KEIKI LAWAIA I Hoomaopopo Ole ia Hoi He Makuisa

Xō ka hiki ole iaia ke paa aku i kanaka i hookuapupule ia k«i lakou mau noonoo, ua ki ae la oia hookahi piha pu i ka lewa :k> ka hoomaka'uka'u ana aku ia lakou, a lia oki oe e pepe ana ua lanaka nui la a emi aku la ihope, a nona hoi ke emi hope hookahi ke emi pu ana akwo na kanaka e ae, a hookau aku lā o Dana!e i na wahine iluna o ka waapa. He elua wāa])a i piha hou ma ia hope iho i haaleie mai i kn moku poino, oka waapa hope J oa ua oi aku ka piha mamiia ona waapa miki, ua loaa no nae he wahj rumi 110 hppkahi kanaka i koe <- kan aku ai, a kauoha aku la o Dānale ia Sepāno e hookūn mai J ke kaula ana e paa ana a e hookaawale koke aku i ka waapa. "E Sepano" wahi a Danale; "lele aku oe i'una o kela waapa holo pu aku me lakou iuka i pakele oe i ka make." Lulilu'i mai la o Sepano i kona poo me ka ae ole e haalele iho i ka mokn. "E holo pu oe me lakou i keia manawa!" wahi hou a Danale. .\OJle no he ae o Sepano. "Aole au e holo ana; e noho ana au maluna o keia moku me ke kapena, a ina 110 ka poino o keia moku i hookahi ko kakou make ]»n ana." "Kokoke 'akou e holo, lele koke aku oe iluna o ka waapa!" wahi a Danale. Aohe no he neeu aku o Sepano. "He kanaka opiopio oe i keia manawa e loihi aku ai no ko»? mau la o ke ola ana ina oe e holo pu ana me lakou a pakele. Hv mea waiwai nui ke ola eia no oe i kou mau 'a-kahaka "ui : —he nui na pomaikai e loaa akn ana ia oe ma-keia ao ke ola oe. Hele koke!" Elike me ka Danale olelo ia Sepano iio hoi ka ke kaoena . ka hookikina ana mai ia Danale, a elike no me ka Sepano hoole pela no hoi me ka Dana'e me ka nana mau aku o kona mau maka i kona kapena e ku māi ana ,ma konā wāhi. "E noho pu au mfc oe e kuu kapena a make pu me oe," wah : ana. He minuke mahope iho hoe ia aku la ka waapa hope loa a ia tho la na kanaka ekolu o lakou wale no iliin'a o ka moku i maopono loa ka poino. . O ke kualiilii ana a ka makani ame ka ooloku ana a na ale.no ka manawa wale no; mamua o ka pae ana aku a na wagpa no ki aina maloo, ua hooikaika hou mai ] a ka pa ana aka niakani, a pii hou mai la na ale ahiu o ka moana a popoi mai la malunā o kā moku i hoonawaliwali ia kona kino. he hoonui hou ana mai i. na; manaolana poho Ooko o na kanaka iluna ona. He manawa pokole ua pii mai la na ale a halehale me he mau kuahiwi la, e pāniku aku ana i ka pae ana aku a na waapa 3 ka aina, a e ale ia aku ana ka moku poino e ka hohonu ilPko o lekahi manawa pokole loa me ka loaa ole he no na ola ekolu iluna' ona. Hooho ae la p Danale i kekahi leo hoohikilele, a i ka nana ana ae a Sepano ma kahi a ke kaoena o ke ku ana aole oia malaila. la wa ua hookaumaha ia laua, 110 ka mea, ua lilo ke kapena i mea makemake like ia e ia ike ana mai o Sepanp i ko Danale hek helena kaumaha. huli aku oia i kahi e a i mai Ia: "Ke iho aku nei ka moku i ka hohonu!'' Xana ae la o Danale ma o a ma o me ka pilīoihoi ole, eia nae, aia iloko ona ka manaolana poho no kp laua palekana 'We, ke ike nei au; ina i huli aku ka pa ana a ka makani me na ale me ka ikaika no ka aina, me nei ua piholo mua keia moku. Ke ika loa ia nei oia no waho loa o ka moana." "E a\i anei kaua no ka aina i pakele ko kaua, mau pla?" i ninau mai ai p Sepano. LuliluH mai la ko Danale pop a nana aku la ina ale: "Manan au aole e piha ana ka umi minuke mai keia manawa aku e kualiil'i hou ana ka pa ana a ka mnkani; ina kaua e hoao aku ana e au aole loa e hiki ana i ka inea ikaika o kaua i ka au ke ola, np } aila en, e hoomanawanui iki' iho kaua, malia he āloha' ho iloko o ka Mea Mana loa no kaua, palekana ka hoi kaua." "Oia anei kau e mai, ina 110 kaua e noho iki iho ana e make ana no, a ina e hoao aku ana e au e make ana no, ua like no a like, e aho nae ka make ana mamuli, o ka hoao ana mamu? lmi o ka make iho me ko kaua imi ole i kahi e pakele ai'ko kaua mau ola." Oiai ka moku e puhi hele ia ana a e paialewa ia ana e na ale a e emi mau "iho ana i ka Hohonu ma na iniha, puliki ae la na kanaka elua ia laua a paa, elike me ka hana a na kanāka e make like aku ana, a kakali iho la me na manao pihoihoi no ko laua hopena. "O ka'u no hoi ia i olelo aku ai ia oe e aku o ka waaoa, hoole no nae oe, ina la paha me nei aia oe iuka o ka ainn maloo; a laa kou halawai me ka make Hupo maoli no pe no ke kau ple ana! n wahi a Dana!e. "A pehea hoi oe i ka wa a ke kaoena i kahea mai ai ia oe e kau iluna oka waaoa hope loa, aohe hoi ou hele āna. Ua like no ko kaua paakiki ā o keia iho la ka hopena o k'o kaua hookuli ana. aka——" 4i Aka. heaha?" i ninau mai ai o Sepano. "Aka, au e aloha mai ana no na a'e ame ka makani i 1 kaua." "Aohe no o'u waiwai nui e nui ai ko'u minamina ia e ke*a ao o kuu wahi ola wale no," i pane mai ai o Sepano. "Pela no me a'll, aka aole i pau ka'u haua ma keia ao, nolaila. e pono no āu e ola i hoopau pono aku ai au i ka'u hana, ke ae m-ii 'nae Oia," a hooki iho o Danale. oiaio no hoi ia au i olelo mai la. He mea nui io no ke. ola. ina'ua like ka ilihune o ia mea me ka iole. He opiopio io uo oe e loihi aku ai 110 kou mau ] a o. ke pla ana. He mea nui no ke ola ia'u, eia nae, owau o kaua ka mea i aoo a i nui na la o ka ike ana i na mea nani o keia ao, a eia n?.e ua oi aku ka'u mau waiwai i poino mamua o kuu ola.'" "O! nana ae paha oe e Danale la! Ke emi iho la ka ihu o ka moku il6ko o ke kai hie ka maMe loa mamua o ka'u i manao ai." ' "Aohe au wahine aohe no he mau keiki e oi aku ai kou pōino maniua o ke kapena, nolaila, mai pohihihi oe, nplīo ma.lie" wahi ? Danale. \ "Aohe io no a'u wahine aohe 110 he keiki; aole ia o ka'u mea e kaumaha nei aka o ko'u hoonele ia i kekahi waiwai nui. oia ka oi aku 6 ka mea hookaumaha i kuu uhane, he waiwai nui e 'ilo ai au i onāmiliona i kekahi la ina no kuu ola loihi aku, a mamu'i no hoi o keia halawai ana me ka pilikia, e hoonele ia anā a«i a'me ko'u mau hooilina ma nei hope aku ia pomaikai nui,". Avahi a Sepano. "He waiwai nui? Kahaha! aole paha keia o k?Jii kupono e noonoo aku 'ai 110 ia waiwai, eia oe ma ke ka'e oka luakupapau. Ji waiho kau kamailio i ka waiwai a pae aku kaua ika aina. Aia k.v A\"aiwai iluna o kela aina e waiho mai la ina e pae aku ana kaua me ka maalahi,". alaila, kuhikuhi aku la oia iuka i ka aina e ike koliulin ia akū anā. "Ae, po*olei ia no ka mea aia io no iluna o kela aina ka waiwni o'u a'u 1 olelo aku nei ia oe."

Aohe pane hou aku o Danale no ka mea, noonoo iho la oia i ka waiwai o!e o ke kamailio ana i na mea pili i ka w:iiwai iaua c kati 0 ia aku anā i na sekona apau i ka Ina kupapau i maopopo 10-i no laua. O kekiihi kumu na aneane e pau kona aho e hiki pono jale"ai kc kamaHio nui. ho ka mea; i na minuke apau ana e kamailio 'ae ai hele no ke (eai a komo il'oko o'kona waha aneane loa e ])aa kona hanu, hookahi wale no ana hana pono o ka hamau a puliki malie i kahi ana e paa aha i o!e e Hlo aku i ke kai. la mau minuke Jelc aku la kana hoomanao ana iho )e 1 kona wahi' home ma' ka halewili olo;apa. a ia Reuhena pu, i kahi waapa ana e holo' mau ai i ka lawai'a, a i ka Lede Marie, ka mea nona ka helehelena nohea ana i olelo mau ihō ai iloko ona oin hookahi I:a heke o ka u'i ame ka nohea maluna o ka ili honua, a e ike'īiou o:e aku ana paha auanei oia la ia helehelena ana i nui ai. elike me nā kanaka e noonoo ae ai i ka wa o lakou aneane aku v a:ia e kiei i ka luakupapau a nalohia aku na meā n'ani mai ko lakou niau maka aku nei no ka mariawa pau ole. Nana aku la oia ihope, eiwa makahiki i kaahope aku. ma ke ahiahi ana e ku ana ma'ka aoao o kana wahi waapa'a' nana mai la i ka pii o ki Lede Marie ma ke alanui pali e kuiee na iima me k<vMakuisa Opio Pilipo a o ke ahiahi no hoi ona i lav.*e aihlie ia ai e na kanaka powa o ka moana, a ka Lede Marie i ike ole ma : ai. , Me he mea la ua ike iho no oia iaia iho e moe ana maluna o k.*t oneki o ka moku Paniolo powa me ka paa o kona man liiiia ame na wawae i ka hauhoa ia i ke kaula, a e kii p« n .i ke kaoena ame na luina ma kona mau aoao, e nana iho ana o kona pohala ae £ hoomaopopo i na mea apau mahope o ka pau ana o kona ike, no k.v loaa pono ana o kona'poo i ka pauku laau i bah3.ll ia ai oia. . 0 ka mea hilu'i' ike ia i ka \va i lawe ia ai oia a hookan iluna 0 ka moku ua nalowale honua o Sana- a. elike me kana hana mau maniua aku, a haalele ia iho o Lale e hakaka hookahi honp/iho mawaena o na leanaka malihini ana i ike'mūa ole ai, he pōp i hiki o.le ke lolie' mai i kana olelo a pela hoi- oia i ka lakou, a ua n,an(i ia m'ai oia ma ke ano he makana a' i 'ole he waiv\fa.i pio kiekie loa i loaa i" •,oe. '" ' , ' , • • . Aohe nni o na limahana nialuna o ka moku ia wa, nplaila ua 'inna o L'ale i ra«hana e liaawi i'a, mai ana iai.a elike me na keikikane ip:o e ae e hoohana ia ai maluna o kekahi moku i lawe ole i 11 a 'eanaka, elike me ia ka nui. Ua malama ia oia e ke kanena ame na kaiiaka o ka mnkn nv ka maikai. he poe oluolu loa iaia, a, oiai he keiki eleu he mik/ 1 ka hana, ua lilo loa oia he mea punahele, aole hoololiwale, a)<a, ua ike ia mai'oia he keiki akahai a naauao a ua lilo koke :>ia \ mēa nui a i limah'ana kupono loa 110 na hana o ka moku. . Eia nae, me ia ike iio ona i kona lilo i mea nunahele, aohe no i nalohia mailoko aku o kona noonoo ka makemake nui e mahuka lohe nae he loaa iki iaia o kekahi kupono oiai ,na manaw\ anau a ka moku e ku aku ai i kekahj awakumoku e hoonaa mau i'i ana oia ilUrfa b ka moku, me kā ae ole ia. e lele iuka, e kiai makaaia mau ia ana i ole ai oia e kau ma-lu aku iluna o kekahi waapa e holo aku ana iuka,' 1 ka wa i lilo ai na luina aoau oluna o ka moku i mau hoaloha jnona, ninaninau malu aku la oia i kekahi kanaka ana i manao ai c>ia ka mea oi aku o ka pipili ame ke aloha nui iaia, no ke kumu o kona lawe aihue ia ana, eia nae, aole hookahi o lakou i hoike mai i ke kumu no ko lakoū maopopo ole wale mai no kekahi, o ke. lena Wa-le 110 ka mea i kukakuka me Sanana, a oiai aohe launa piau mai 0 ke kapena me ia ua noho pouli'uli loa oia i ke kumu o kona aihue ia ana. lla lilo. i mea hoehaeha nui iloko 0 kona naau ka hoomanao ina ae no ka nui o ko Reubena haohao iaia a ua ( ku a mai maoli aku la paha ia mamuli o ia manao. iaia nae, e nui ana no Reubena, aia hoi k'a Lede Marie ke haohao a ke noonoo nui mai ln •lona i na la anau, a no kona noonoo mau nona e loaa mau ana iaia ua moeuhane i ka po a kukia aku la me ke kuko nui ilokp ona e auwana hele maluna o ka ili honua no ka huli aiia mai iaia. īna la 'paha o-Lale i haawi aku i kona aloha hope iaia, elike ine ia ana o ka haawi ana aku ma kela la ana e hoi ana a e pii ana ma ke alanui kikeekee pali, ina naha oia ; i huli, mai ihope ma kela la i aihue ia ai o Lale, ina. la paha ua maopono iaia ka mea i han i ia no kana aloha, aka, aole, nolaila, elike me ko Lale noho pouliuli no ke kumu. o kona aihue ia ana, pela no hoi ko Marie npho iloko o kā oouliuli no ka Lale wahi o ka hele ana aku me ka ike ole ia. Oiai ke aloha no ka* home e oiliili mau ae ana iloko o Lale i kela. anie keia manawa, eHke me kekahi poe e lawe ia alsu ai mai ko lakou mau home aku—he nui ia aloha, eia nae, ua hopha.uoli ia no ia ma kekahi ano mainuli o kona manap ana iho o ke al.ahele ia e loaa ai ia'a ka w r aiwai ma ia hope aku, a, elike me ka nee ana aku o ke au o ka manawa e ulu mau ae ana no iloko ona ka manao e loaa ana iaia ka pomaikai ma ia hope aku. He ikaika kona manao no ka'huli i ka waiwai, ina no kona noho mau ma Revenafpda ma ke ano he keiki lawai'a i na la apau o kona ola ana, me kona ike ole aku i kekahi hapa o ke ao, me ka mau o kona noho naauno e ike ole aku ai i ka noho ana o kekahi mau lahuikanaka niawaho aku 'o kona kuianakauhale ponoi, me ka loaa ole o kekahi manawa kupono nona e huli ai i waiwai nona mawaho ae o ka oihana lawai'a kuapaa, pehea ana la e loaa ai iaia ka waiw?ii a e ike aku ai hoi i kekahi mau aupuni mamao, nolaila, no keia msnao ua apono loa o-'a i kona lawe ia ana. -Na keia lawe aihue ia ana ona e ke kanaka ana i hoowahawaha ai, o Sanana ka inoa. a hoolana ia aku oia i ke kai akea o ke ola anu. e r.ono no oia e holo aku maluna o ia moana akea a e lawe ia aku i kahi ana i ole ai. , Me keia mau manao kupouli e hoonaku ana iloko ona, ua mahuka aku la nae oia i ka manawa hope loa a oalekana, me he me'A. 'a na na lani 110 naha i kokua mai ia-'a i loaa ai iaia ia lanakila. I ka wa i ku ai ka moku ma Sebasetania, o ke kanaka nana oia e kiai ana ua ona ia oia i kekahi no% ua poina ka laka ana i kn puka o ka rumi e hoopaa ia ai oia. Ma kela aumoe pehea la ka ulu ana ae o kekahi manao iloko ona e hoao e w r ehe i ka puka, a' ma.ia hoao ana ike iho la oia, aole i paa ka puka i ka laka ia. o koiia wehe malie mai la no ia i ka puka a lele aku la iloko o ke kai a au aku la iuka o ka aina me ka ike ole ia mai. , , . laia i pae aku ai iuka hele aku la oia me ka aloalo ana i ole 011 e ike ia mai, a pee iho la iloko o kekahi r>aila papa, ; iia nalo loa kann wahi o ka pee ana, ua huli ia o : a ma na wahi apau o ke kulanakauhale aohe nae he oiai nae e lohe nnu mai ana no i ka leo o ke kapena e huli hele ana, nona mawaho mai o ka paila rana, ine ka hoopuka ana i kekahi mau olelo hailiili ma ka olelo Paniolo, aohe nae ona hoike mai iaia ihp. . I kpna ike ava ua palekana pia mahone o ka hnlo ana aku o ka moku, manao iho la ia e hoi hou i Enelani, ua hiki iaia ke hana maluna o ka moku no kā uku ana i kona ukumoku, aka. oiai kela nhane ona ua hauoli loa iho la no keia ike ana iho la i na a?na e. hooholo iho la oia e huli i pomaikai a i waiwai nui nona a huli hoi aku i ka Rev6nafoda me ia waiwai, aole hpi me kela kulana ilihune mua ona. ' \ He mau la kona o ka noho ana maloko o kela kulanakauhale |me kona kokua ia e kana mau wahi dala liilii o ka hana ana rrtalunn 0 ka moku Paniolo, a i» kekahi la kakau iho la oia i kekahi leka na Reubena a keoa aku la ma ke ano he luina maluna o kekahi mokukuna Amerika e holo ana no Vnezuela, Amerika- Hema, a o ka hoomaka ana hoi e loan iaia o kona waiwai. > Oiai oia maluna o jca oneki o ka moku. minoaka iho la oin inia 1 hoomanao ae ai i kana mau manawa o ka hana ana ma na wahi lehulehu like ole, kona hana ana ma na uwapo, maloko p na kihapai

a ka poe waiwai, kona hana ana maluna o »a alaiiui i walii e loaa 'nai ai iaia kc da!a no ka malama ana māi iaia nia ka aina malihiui: hobmairaa pu ac la oia i kona powa ia ana ē ka f>oe nowa okiouu. a" haalele ia iho oia e make ma kekalii alanui pouliuli loa o ke kulanakauhāle; kōna mau mahina loihi o ka noho ana maoko o ka halema'i. ' Ua nui kana mau wahi.o ke kaahele ana. ua lehulehu kana ma ll kulanakauhale o ka ike ana, a ua nui no hoi kana niaii lui'.ia o ka hana ana, me kona nana r>le ae i ke ano o ka hana e haawi ia nrf ana iaia'o ka loaa wale mai no oke dala, a iloko nae oka nui ona hana i loaa ai iaia ame ka nui o na dala i komo mai iloko o k()n;f lima, ua like ka lele'ana aku a ia niau dala mai iaia aku me he hulu'manu' la e puehu ana i ka makani, eia nae oia mau no-ka ikaika o kona manao e haha oia i loaa ke dala no kona alahele e hoi aku ai-no 'eona aina harau. 'me ia nele no i ke dala 'a me ia weluwelu no o kTTna mau wahi aāhu. " • I keia manawa a pau aia mau no iloko ona ka noonoo oia miu no ko ka Lede Marie kirb kaikamahine, aolie noonoo ae he mea ulu ke kanaka elike me na laau. oia no ke kaikamahine i holo ai i ka lawai'a me ia. a i n&ani pu ai no hoi me ia ma kahaone. ]\Ta keia mau wahi lehulehu ana e hele auw'āna nei ua lehulehu na wahine i halawai ai nie ka ike a kona mau maka. a o kekahi'poe ,o lakōu he nohea a onaōna na maka a he ui no hoi na helehelena nana aku; eia nae aohe noe kakaikahi o lakou i like ma kaii.i hookuku ana me ka." Lede Māne. Ia manawa me he mea la ra aahu iho oia i kfe kapa' kila. o ka Lede Marie wale 110 ka pu'akau-makā-a kona lunaikehala' e hoopaanaaii ana, aohe u'i hookahi e ae - hiki' ke hoohalike aku me ia. , L T a makeniāke nui oia e holomua loa nn ka wa'wai 'aole no ka 00110 o ke dala e loaa mai ana iā'ia, aka, i hiki aku ai ia imua o Marie ,n hoikeike aku i kekahi kulana oi ae o ki nia : kai i loaa iaia i oi aku mamua o kani kulana kahiko he wahi keiki lawai'a wale 110 elike me ana oka haalelē ana aku iaia. Kō ka Marie anono mai, ano kona hauoli i hakoko ikaika ai oia loāa iaia ka lanakila maluna ō ka hhne ahie ka riele, ke hoi aku. , 1 Jlokō o keia ihau mea apau ana o ka īioonoo ana ke ike iho la no oia i'ka makeheWā lio ka mea, aohe maooono iaia'o kona ho )ciia oia ilko o ke kulana'ha?ki lea, e pae lanakila aku nna uaha i !-:a *\ina a e make' pu āna' paha o : a me ka mōku; e'a oia i keia manawn ke moe nei ilunā o ka moku me ka paa'o kona mau lima i ke kaulahao aka ina e kakali ana no kona hopena, o kona kokoolua he k.tnaka i maopopo ole kona palekana ā e kamailio mau mai ana nae no ka pomakainni e kakali mai ann nōna ma ka āina kahi o ka moku a laua e kau ana e ika mau ia aku ana. Xo ko Lale mumule loa uiamuli o kona noonoo nui i m men i haha ia i hala hooe loa ua haohao loa kona wāhi kokoolun o Sa )ano nolaila iaia i'kahea mai ai ia Lale ua nuiwa ae !a oia me he mea la mai ka hiāmoe kona puoho ana iie; he oiāio ua aneane loa io no oia e hiamoe. "I ka nana iho me he mea la ke piholo aku iiei ka moku—pehe i ana 1a ka loilii o kona lana apa ahiki i kona ale ia ana aku e ka 'nohonu wahi a Sepano oke kamailio ana mai me ka leo nui. Luliluli wale ae la no kg Lale p.oo, me he mea la aohe manao lana i koe iloko ona no ko aua palekana. ' "Aia no anei oe malaih, e ka wahi a Separo. "Ae, eia no au maanei,*' i nane mai ai o Lale. "Kuhi aku nei ka hoi au ua haule aku la oe iloko o ke kai i k- »u .mnmule loa hoi. Ua aneane iho nei au e. hiāmoe. Ua liele mai !a mau lima a laau ; aolie o'u vke i ka mea e aku ana i ko'-? !!ma, a manao no au aole palia e hiki ana ia'u ke ike ina au e hoao e pāa aku i kekahi mea; iV> ka pouli loa iho la hoi kekahi i ka pa.\ loa ana ae 1a oka mahina ike ao. E noonoo ana paha oe na la i aui aku ea? M ' " ' , "E, o ka'u ia i nalu nui iho nei no kela \va i hala a no ko kaua hopena. Pehea ana la ko kaua pono?" ''Heaha auanei? Aohe mea e aku e hma ai oke kali wale aku no pahā i ko kaua hōpena, no ka mea ua kokoke loa mai ia. He oi aku ka pilihua oka noonoo no ke kali aku ika honena. Mai o : loa aku no ka ka pono ina kaua i lele like aku nei me ke kapem iloko oke kai. pau koke ka ike ana ina ehaehn o keia ola ana. lle kanaka au i hakaka i k.ekahi mau manawa lehulehu i hala me na noino lehillehu a ke ike nei nae au o keia ka enemi oi loa aku o ka ikaika hiki ole ke paio aku." 4 • , "'Ke ole au e koho liewa 110 kou mau hoaloha no paha kau i noonoo mai nei, aole anei pela?" a Lale. "Ua palekana au mai ia pilikia mai, ro Va mea, nohe o'u honloha aohe no o'u ōhana e noonoo ino aku ai au, owau iho 1a no ia la, a ina no ko'u make aku aohe mea e kumakena nmi ana no'u. "Nou ka'u e 11001100 nui nei no ka niea. oia ma-i o)iopio no oe a he nui loa na nieā māikai ma keia ao mn mua no kou ola loihi aku. Malia paha e lilo aku ana oe i kanaka waiwai a haiiohano mamuli iho la nae o keia pilikia e hoopokole koke ia ana kou māu la." s . , "Mai hoolilo oe ia mea i mele nau e olioli a'," wahi a Lale. "Ua pololei oe, e kala mai oe ia'li." Aohe waiwai o ka.nukunuku aiia iho. no ka mea, aole na keia poino i hana maoli iho, he okoā loa ka mea nann i hana; pololei kau. Elike me ka mnkemake okā mea nana i hana pela e hooko ia ai. Ke hauoli nei au i'kou maka'u ole. He opiō kon maoli 110 oe.' Ua»ike au i kou kon loa he mānawa'loihi mamua āku. nei, i ka wa au i paio aku ai 111; kela poe hohewale ahiki'i kō lakou kunana āna me ka lele ole ma : e hoopoino ia oe. O ōe ke ano oke kanaka au i makemake ai, he koa hoi paha, a e noi aku anā au ,ia oe e kala mai ia'u no ka olelo ana aku īiei me kela.' "Auhēa oe; ua hele mai la au a mneele, e haawi no au i na mea apau i loaa ia'u no kekahi ipuoaka i piha i ka paka, ina e loaa ana." "Aohe nō a'u paka, ua loa i ke kai," i pane mai ai o Lale. "Pela no, oke kai la hoi auanei keia e nele ai ka pulu. He nui loa ka, paka oloko o ka rumi kapena, eia nae, ua like no īa me ka naka e Waiho ana iloko o kekahi hale ma Kanalakiko ka mamao no ka inea, pehea aiianei e loaa aku ai me keia kai e popoi ana'maluna 0 ka moku." "He pilikia nui keia no kaua a elua no ka men o oe ka i hooholo e noho pu me a'u a hookahi ko kaua make I'ke ana," wahi a Lale. "Ua maopopo no iā'u ke kanaka inatka : a o'aio o kona manzo 1 ko'u wa e ike aku ai iaia; he mau hoahui ka'ia iloko o keia pilikia hookahi a nolaila ua hooholo au i kuu manao e ku ma kou aoao ahiki i ko kaua hopena. Ua hooholo mua au i ko'u mnnao pela i ko wa i hōoho!o ai e kau malie iluna o keia moleu ahiki i kona hopena—piholō naha a i ole ika ia aku paha i ka laenohaku a nahatya "Aohe ou ohoh'a nui mai ike kamailio. Malia paha ke mauao la oe ūa pupule aū? .Oia paha. ea?'' "Aole, Aole loa'—a hapai ae la o Laie i kona lima no ka paa an'a ae i kekahi wahi' hou mai kahi ae ana o ka paa mua ana. "Ina aole i keia"manawa, malia i ka wa a'u e kamailio hou aku ai no kekahi mea e pili ana ia mea," alaila kokolo hele aku la oia a kokoke ia Lale i lohē pono mai ai o Lale i kana mea e kamaMio aku ai; ia wa nae ua kualiilii iki mai la ka pa ana a ka makani a ua hiki loa ia laua ke lohe aku a ke lohe mai i ka laua mau olelo aole hoi e uwa elike me mamua aku, aia wale no a uwa alaila lohe aku kekahi i ka olelo a kekahi. | "Owau kekahi ona pohaku kaa mau ulu ole ia eka imu; kakaikahi loa na wahi i koe o keia honua i hele ole ia e a'u, o ka oi loa aku o ke ino ma ia auwana hele ana oia ka halawai mau me na haawina pakalaki i na wa apau—ina 'hoi he laki e aho no la hoi aole, oka nele no ma na wahi apau a'u i hele ai. Pela no paha me |oe ea, ke ole au e kuhihewa?" . , . ,■ • (Aole i pau.) ,