Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 41, 8 October 1915 — KE KULA HANAI O HILO. [ARTICLE]

KE KULA HANAI O HILO.

Tle inoa kaulana a kāmahao l>e KUlā Hanai o Uilo, mā ka moolelo o īlawāii nei. O ke kuia nui uiua loa 'keia i kukuluia ma ka Mokupuni 6 Hawāii, a ō kē kumuwai puna hoi o ka ike ame ka | nāauao, e puai aua iloko o ka lahui Ha- | waii. ' .. i Ua kukuluia "keia kiila e ka makua o ka pono i hiki māi ma liawaii uei i ka I makahiki 1886, he umi-kuhiamaoho niaikahiki, mahope iho o tca pae ana iiiai o na misionari, ua. ka niakua o ka poho Kristiani oiaio, oia. hioi o Kev. Pāvul B. Lyman i keia kūla waiwai iiui, i mea e pono ai na.' uhane o na kanaka. la wa, e uhi ana no ka poiili'o kā nohona naaupo maluna o flawaii nei, mai kela ame keia pe'a o ka aina. O keia kula, ua like aku no ia mō ka "hoku loa," i puka mai i ka pili o ke ao, a e o ana kona māu kukuna olinolino me ka anapa ana ma na aekai 0 na Mokupuni o Hawaii, a hoauhee aku i ka nohona naaupo ana, a he mea pono i na hanauna hou o keia mau la e hoomanao aku iaia. Eia na inoa o na kumu nui o keia kiila, ame ka loihi o ka manawa o kā noho a'o ana o kela ame keia mea pakahi o lakou: 3, Rev. Davi<l B. Lyman, 1836-1874, 38 makahiki; 2, Rev. J. M. Naeole, 18.74-1878, 4 makahiki; 3, Rev, W. B. 01eson, 1878-1886, 8 makahiki; 4, Rev. A. W. BuTt,. 3586-18no, 4 makahiki; 5, Mrs. W. S. Tcrry, 1890-1897, 7 makahi-1 ki ; 6, Mr. Levi G. Lymau, 1897-1915, 18 makahiki keia. I Eia kekahi mau inoa o na kunuiao aku malalo, o ka wa i hala, ame ko ka j wa mahope mai nei: Miaa E. W. Lyons v Jno. Ili, S. Paku, T. N. Puuohau, J. Napunako, Peter Kaaekuahiwi, J.'W. Iluluhulu, C. W. Keahuawa, J. K. Naeole, J. W. Nakuina, Hon. J. K. Nawahi, Miss Ella HitohcocU, Miss E. G. Lyman,. Miss N. H. Lyman, Mr. F. A. Clowes, Mr. N. T. Stacy, Miss H. Clowes, Miss L. 8.. Miller, Miss H. S. Lewis, Mr. Jas. Pct,cr, a pela wale aku. , Eia ka j>oe i hoonaauao ia ma keia kula, a Ulo i mau kahunapule: Bov. G. W. Pilipo, Rcv. S. W. Kokuewa, Rev. E. S. Tiniptco, Rcv. S. Kamelamela, Rev. S. Kauhane, Rev. M. C\ Kealpha, Rev, S. Aiwohi, Rev. D. Ahia, Rev. J. B. Hanaike, Rev. J. H. K. Kaiwi, Rev. C. M. Kainakawiwoole,' Rev. W. M. Kalaiwaa, Rev. B.< Barenaba, Rcv. %. Hanaloa, Rev. Setepāno Kukahekahe, Rev. J. H. Pahio, a pela aku.< Ilon,. W. C. Aelii, David Kapaliee, J. K. Kekaula, J. W. Moanauli, D. W. Napihaa, S. K. Kāuanoe, J. Waiohinu,' S. r. K. Haiiia ; S. It, P. Kukahekahe, j a, ]»ela wale aku. Ma keia kulā i hoouaauao ia ai lakou, ma na pono o keiaola kino ana, āme na ppno lihaue. j Ile nui ka poe i liio i mau lo'io,- a he mau kumukula, niau hope makāi, a mau lunakanawai» ame na haiia like ole, ma keia kula i ao īpua ia ai. Aole hiki ke ha'i piha aku ma k.eia na in,oa^ 0 ka j)oe kaulana i lilo i mau' kokua, e paa aha i na lioe kianoa o na hoonee hana ana, ma na ha?a like ole o ke au-. puni honua, a pela me ko ke aupuni lani. ' » ' j He; kulana kamahao a he ineia maemae ko keia kula, ma ka moolelo o Ha-! waii nei, a he meā uo jioi no na keiki j kupa o' ka aina e noonoo.ai no na. ho- ( pena maikai i loaa mai, noloko mai o 1 keia kula, o ka poe i imi naauao ma-'i ,loko o konā mau kaiaulu. Ke iini aku nei kou mea kakau i ua pulapula hou p keia mau la, e. kāu aku na maka 1 ke Kiila Hanai o Hilo, ma ke āuo oia ( kekahi o na kumuwai o. ka ike ame ka naauao, nana i hoolawa i keia lah,ui kanaka. He pono' e me he keiki punahele lj» Ueia ''hoku loa" malamalama o Hawaii nei, mamuli a na hua maiUai i loaa mai, mai keia kula mai. 1 E mau no ka olino ana o ia hoku, ma ' J

na po'a.o ka MoT<upuni o IlawaiiK.ou a nvaii,. ' THO«. S. K. NAKANELUA. Kaniuela, Waimea, Hawaii, Se{>t. 29, 1915.