Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 45, 5 November 1915 — MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO AHAHUINA, MOKUPUNI O KAUAI, KAU O OKATOBA, 1915. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO AHAHUINA, MOKUPUNI O KAUAI, KAU O OKATOBA, 1915.

La Hana Mua, Poakolu, Oct. 20. Hora 10 a. in. malama i» ka hapalun liora haipnle i alakai ia e ka Lunahoomaln, Rev. I. K. Kaauwai ma ka hinienl, i'iile, himeni a alakaA-'i'a ka olelo j»pipai e ka limahoomalu, ma I Petero :2. E hanai oukou i ka poe o ke Akua iwaena o oukou. " Ua paipai manao mai ka mea haiHelo, e pili ana i na haipnle o ke Akua i akoakoa mai ma Waloli, Hanalei nei, i l<o kakon akoakoa ana mai maanei, ua kna aku na haipnle o ke Akua i akoil:o.i inai nei maanei, iloko o ka lima o 0 ikou e na haipule o ke i\Kua ma Waioli, Hanalei nei, iloko o keia mau hi, na lala o ka Aha Makua, 'ke' •Kula Sn'iati ame na lala o nn Ah'ahui C. E., he inii aku na manao waiwai e hoeueu ana 1 na haipule o. ke Akua i akoakoa inii, n hoo]iaU'ia ka hapaliia hora haipule, namuli o ke koino'ana mai o ka luna Kkalesia Mr. \Viiltiain Koolua, Samueln, a haawi mai he'man oVlo hoolauna ma ka aoao o ka Ekaleaia o Waioli Huiia, e kono oluolu ana i na haipule o na lala o na ahahui ekolu i okoakoa mai no ka hana a ke Akua, eia ka heiau ka halepule nani, i hoolaa ia me ka hana a ko kakou Mak-.ei Lani, e lawe aku me ka manao hauoli, me ka manao iho no 'oukou no ka halo n.'i haipule o ko Aknn i akoakoa mai maanei no kana Hana, na wahi moe i lioomākaukau ia no oul<ou ame na mea ai e oluolu ai ke kino, ke waiho nei ?r,nkou i ka Luakini o ke Akua na hom'e i hoomakaukau ia aine na meaai e hoo : i 'lia ai ka hojupo lewalewa o na paahana oke Akua. . ' Na ka lunahoomalu o ka aha i apo silcha mai, me ka pane ma ka- aoao o na Ahahui ekolu, e hoomaikai ana i ka lokomaikai o ka Ekalesia o Waioli iīui ia, kona mau luna Eka*esia, na hoa-l-anau o ka Ekalesia n» lala o ke Kula Sabati ame na lala o na Ahahui C. K. o Waioli Hui ia ame ke komite ola a nia keia la, ke kukala aku nei au ua we.lie ia ka aliaelele a na haipule o ke Akua. Noho koke mai ka Aha Makua i keia ?v;»nawa, no kana hana. Lunahooinalu ma ka nolio, Bev. T. K. Kaauwai. Mauuili o ka pilikia i loaa i ke Kakauolelo mau o ka Aha ma ke alanui ua hiki liope mai a ua.koho ia ka Lunakanawai Kavi(l K. Kapahee i kakauolelo no lta nianawa, a hele ka aha ma kona niau l.aua mau. Hooinaopopo ana i na iala o ka aha: —Waimea, Rev. J. A. Akina, kahu, J. 7C. Kapuniai, elele; Hanapepe, Rev. ,1. A. Akina, MrS. Fahuy Sabo, elele; Koloa līnion, TJev. J. M. Lvdgate Kahu, D. K. Kapah(fe elele; uihno Ūnion, Rev. .1. M. Lygate kahu, J. M. Kaneakua elele; Lihue Hawaii, Hon. Wm. Hy«lo Rice, haiolelo, J«imes 11. K. Kaiwi elelo; Kapaa, Rev. I. K. Kaauwai kaliu, Mrs. Abbey Kaauwai elele? Koolau Hui ia Kev. R. Puuki kahu, .Tas. Kahikikoio Hano elele, Waioli Huj ia Edward K. Kuapuhi elele.

Ua'kahea ia na Kaliu ame na Haielolo īapana aine na haiolelo o na Eka lesia Pake, aole i liiki mai, a kahea ia ke kaliu ame na elele Pilipino i hiki uai. Koloa, Rev. Jese Alba, Kahu, Manuel Elele; Kealia Rev. Jose Alha, Kahu, Bisente Buy!<er Elele; Kealin Kov. Jose Alba Kahn, Serilo Meralcs Klele; Kilauea, Rev. Jose Alba, Kahu, Maroiano Me<liavilin Elele; Kilauea, Rev. Jose Alba, Kaliu, Teo<lorico Rentola Elele. Na lala mau o kā aha—Rev. H. P. ■%u\ū, Hon. Wm. Hy<le Rice, S. W. Kaultoioe, James K. Apolo, Wm. Ellia, J. lv. Kapnniai, J. M. Kaneakua, Wm. A. G. Kaulukou ame Jas. H. K. Kaiwi. Na j\tr. E<lwar<l Kuapuhi he noi i kokua ia © Kapahee e lilo na lala o na Ahā e ae i mau hoakuka, niuau a liool 010 ia (Khla Sābati ame na lala C. E ) Kolio ka v Lunahoomalu i ke komile Imi KumuhaVa. Na Kahu Akina, Puuki ame Jas. Apolo. Na ke Komite Akina i wāiho. mai i na kumuhana i makankau mua. \ 1. Hapalua hWa haipule; 2, Hoike Komite Kumau; 3\Hoike Komite Wa.i; 4, Na Hana e ae. \ Ninau a āponoia ka hoike a ke komite. \ Na Hon. Wim. Hyd6 Rice he uoi i kokua ia e Akina, e li(tapanee keia ahn *a noho hou mai i ka lioto 9 a. m. apopo, Poaha, Oct. 21, ninau in ka lioopanee a hooholo lokahi ia. Houpanee ka Aha me ka himeni 215 L. H: me ka pualu ana i ka pule a ka Hakii, a hoopanee ka Aha. La Hana Elua, Poaha, Oct. 21. 1 Malama ia'ka liapa*tia hora liaipule, elike me ke knhikuhi o ka papa kuhikuhi hana o na hana o ki Aha Mokupuni o Kauai e ke Kahu Rev E. Puuki, alakai mai o Puuki, himeni 118, pule mai ia Piiuki mai, a alakai ina : . oia mn Oihana 1:11, E aha ana oukou maMiei e ku nei a nana, oia hoi, e nā kanaka o Oalilaia, no kenha la oukou e 1-u nei e nana aku ana 3 ka lani? »ie 40 la ike hon ia oia, ia Aakou ma ka mauna, maalo ana keia mau kanaka elua, elike me keiā a ouk6u e naua aku nei pela oia e hoi hou mai ai. Ia kakou e akoakoa nei maanei, no ka hoike ana i na mea i hana ia iloko o ko kakou mau Eka % «esia, na Ahahuī Kula Sabati ame na ahahui Hooikoika KTistiano apunl keia mokupuni. I keia la he maū Ekaleaia Kāhu ole ko ka-

kon, eia o Lihue, he haiolelo nae kona !<n kakou makua o ka pono, a eia no hoi o Waioli Hui ia, ua hoi aku o Mahihila, a waiho. i ka Ekalesia, me kona halepule nani ,aohe kahuhipa nana. e hanai i na hipa eia, ka manawa e huli kakou i mau kahu no keia mau kihapai kahu ole. Paipai manao pokole mai ke Kah;l Ly<lgate, a hoopau ia ka manawa haipule. me ka himeni 52, a ku ke anaina iluna, me ka pule a ka lunalioomaln. Hora 9:3,0 a. m. hoomaka ka aha makua i kona mau kumuhana, haawi mai ka papa himeni a .7urtge Kapahee lie man himeni u'i a mele pn ia ka himeni 112. Hoomaopopo ta na lala o ka aha, ma ke kahea ana i np Inoa, a heluhelu mai ke Kakauolelo mau i ka moolelo 0 ka hal.awai i hala, a apono ia, a ma <<a ninau ia ana ua hooholo ia. ITa lilo keia mau mlnuke i ka hoolohe ana i ka haiolelo mai ia Mr. J. Af. Kaneakiia, iuai e pili ana i ka Aliahui Makaaiiiana mhikai, ka Papa Kalepa ame ka A<l Club, he nui na n'anao waiwai i pili i kana kumuhana uno nui. Ua kahea ia ke Kahu ī?ev. J. !>l. Ly<lgate a nana i haawi mni i kana haiolelo elike nie kana knmuhana. "'Ke pau nei anei na kahunapule?' , no ke kakahiaka Poalima, a mamuli o kona inalauia i ka hoolewa o John Hooga, n\a Lihuo i ka hora 10 a. ni. Poalima, nolaila, ua- lawe oia i ka manawa o ke Kakauleka o ka Papa Hawaii, Rev. 11. P. Ju.ia, a walii ana, i himeni ke kahi mea ku]iono loa e malanin ia. E (leu a hoihoi, anie ke komo kanhale mau ana o. ke J<aliu iloko o kona Ekn lesia, aia ma Kaleponi kekahi kahunapule he ano molowa kana haiolelo ana. eia nae, 0 kona anaina pule o ke Sabnti, ua pilia loa i na heahanau i heuir.ai i kana anaina pule a ua hele oia i kekahi Sabati a kahaha oia i ke ano moloWa o kana haiolelo ana, eia ka ii° ikaika oia ma ke komo kauhale ame ka luii pu ana me kona mau hoahanau o 1 ona Ekaleain, a ua aloha na hoahauau o kona Ekalesia iaia. Himeni hou mai ka papa himeni :i iiiinakanawai Kapahee. Paipai manao pn niai ke kakauleka o ( ka Papa Ha-v-riii Rev. 11. P. Jikl<l i kana kumuhaua. Na mana a na lunanui iloko o kp Ekalesia. Kahu Ekaleaia, Lūna E-l-alesia, Kakauolelo, Puuku, he mea poiio maoli no i na kahu e komo. kauhale, e ike i kona mau hoahanau i ike ole ia ?nai ia la Sabati lini pu na lunaEkalesia, paipai pu, lawelawe pu i ka tiana, launa pinepiue me na hoahanau, pono oe e hooko i kau olelo hoopaa, a hoopau oe i kou mau aie, aole pono e holo moho lunamakaainana na kah'una pule, aole ia o kana hana, lapaau i na uhane o a hoahanau kana hana (2) N"a Lunakahiko na lala mau o ka, Aha, Kaiwi ma, Kapuniai ma, o oukou na muro, o oukou no na alakai, e kokua i»na i ka hana a ke Kahu, ame ka pono kaulike (3) KaKauolelo, malama i i<a moolelo ame na inea apau i pili loa i ka Ekaleaia, ka poe make, a i hele loa, na hoāhanau noho paa ke kokoke n-.ai nei ka hoike makahiki, hoouna mai na pai hakahaka, (4) Hana a ka Puuku pono i ke elala ame na wiiinai o ka El<alesia.

Waiho mai \ke Komite |Akina he mau kumuhana hou, a penei iho: o. E apo mai i na Ekalesia Pilipino. '0. Palapala Hookuu no Mahihila. 7. Na Ekaleaia Kahu Ole. S. Na Palapala Hoopii. 9. Na Kahua Luakini. 10. Ka Waihona Wlahine Kanemake. 11. Ka mea pili i na \va noho o Koi-i Aha. 12. Ua kuleana no anei na Kabu Kula Sabrti Nui, e lioino iloko o na Kula Sabati o na Lalnii e? 13. Lulu no ka papa Hawaii ma \ T ovemaba ae nei. 14. Kahi ame ka wa o nolio ai keia -\ha. Hōike a ka Puuku ,T. M. Lyflgate. Apenla 1, 1915, koena..... $10.80 Lulu i Aperila 17 6.00 $16.80 l'ookaa ia ia J. H. K. Kaiwi.... 5.00 Koena $11.80 Hapai ia ke Kumuhana 2, Hoike Koinite kumau—Na ,ke kakauolelo i heluhelu niai i ka hoike a ke komite kuninu, ke Kahu Rev. Solomona Kamaka Kaulili, a penei: He hoike na kou komite malama papa ahaaina a ka Haku no ka Ekaleaia Makua o Lihue, Kauai, no ka manawu inai Aperila a hiki i Sepatemaba. Mr. Luuahooalu, r*,e ka Mahalo:—O kou komite, ke hoike aku nei ihe ka haahaa: He hookaln wale no manawa i malama ia ai ka papa Ahaaina a 'e o kakou Hakii aloha, ma ka Ekalesia makua o Lihue Hawaii; o ia no ke Sabati īune 27, 1915 he Sabati hoi i hookaawale maikai ia e ko kākou Makua 0 ka ponp ka Hon. Wm. Hyde Rice, Sr. Ma ua la la i malama ia ai ka papa Ahaaina a ka Haku, i olelo ia ae ua malama ia mamuli o ka hooponopono noeau ana a ko kakou makua o ka pono i olelo ia. Ua ku i ka nani 1 ela papa Ahaaina a ka Hāku i malama ia ai, oiai, ka huina o na hoahanau l ane ame na makuahine i hiki aku i I<e kanaha. O ua nnaina la, ua 7ioike maoli mai no ia i ka makee, ke aloha ame ka iini nui no ko lakou Haku alolia ka tnea nona ua papa aina la. Aole # oia wale no, *ka, iia hoike oleoa iuai ka hiona o ua anaina la o ke Akua

i ka hilinai, ka paulele, ke ohohia, lea mahamaha' ame ke . aloha oiaio 1 ko kakou Makua lokomaikai wale, haawi wale, kokua wale, aloha wale me lee, kunnkunu ole, oia no ko kakou makua 4 hanohano i aloha nui mai ia kakou i keia wa, oia 00 ka Mea Hanohano a 1 mahalo nui ia ka Hon. William Hyde Riee Br. Ke hoike aku nei «u imua o kou hanohano e ka aha, ua hoopomaikai nui loa ia mai kakou, ma o keia mahele hana au e ka aha, oia hoi, ka loaa ana o ka makna kupono loa nana e mnlama i ka Ekalesia 0 Lihue Hawaii, iloko o ka manawa i olelo ia a i loaa wale mai hoi ia kakou, mai kona oluolu makua wale mal no. O ka ae ana o ko kakou makua hanohano e hoole iho laia, a ae ae la e namaka a e kulou haahaa iho malalo :j na kapuai aloha o kona makua aloha iloko o ka lani, ma o kona ae'ana e lawe i ka oihana Hai Euanelio no ka Ekalesin Makua o Lihne nei, aole ia he niea liilii wale, aka, oia kekahi o na makana pookela loa i hana ia mai na kakou, i kumn hoohalike maikai na 1 akou e hana aku ni. Mnlia paha ke olelo «e kakou, i nui no paha o Lihue o ka Ekalesia no ia a na Luani i luhi ai, aole pela, ua hiki mai no i kn wa ana e hookaluwa ai na kona Haku aloha. Eia hou e ka Aha, aole no he mea e ae e pono ai ka Ekale*:a Makua o Lihue, e mau ai ke ala elike me ia i keia wa, 0 ka Makua a'oha wale no 0 ka pono a. kakon oia no no ka Hon. V'm. Hyrte Rir.e Sr. Mn ua Sabati la ia'u e nana aha, e au hele ana ialoko o ka hale 0 Ke Akua, he mea e ka hauoli a makemake o ka puuwai, i k.a ulnwehi oloko 0 !;a hale o ke Akna, me ka hookoe oTe ia 0 kahi nolio e waiho wale, ua hele a piha loa i nā makua ame na keiki Hawaii wale no, a ua kohu pono no hoi ka olelo ana. 'He anaina Hawaii e hoomana ana i ko lakou makua iloko o"ka lani." He helehelena nani maoli keia 0 Lihue, e hoike maopopo mai ana i ko lakou makee i ka maTama ahonui ann Tt ko kakou Makuā- 0 ka pono. E nee alnt imua. Ua hoopa nui ia mai au ma 11 a anaina la, i knu hoihoi ana ae a kukulu mai i kuu anaina o Koloa, un kaniuhu iho no kuu Lunaikehala, malia paha aia no he manawa a hoala 1 ou ae la no i ka noōnoo 0 i hele hoi ii a i iho la, pehea la ha nui 0 kau minoaka ana, knnou ana me;na huaelelo oluolu loa, e kamailio ana me ».a waipahe loa, me ka puana leo e ka:ii pna me he violaume la' a k6 alii a Da- •\ i«la, aole no he wahi mea a hauoli ia mai. Eia nae, iia hoafa ia ae la no ka' manao e hoomanawanui no, e hana no a nana mau no imua. E kokua mai ana no ko kakon makua i ka wa pono. Owan nō me ka h.aahaa, SOLOMONA K. KAULILĪ, Uomite malama 1 ka, Papa Ahaaina a ka Haku, no ka Ekalesla Makua 0 Lihue, Hawaii. Ninau ia ka hoike a Ue komite a hooholo ia. -;•# . : —