Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 52, 24 December 1915 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

Hoauheaia na Koa Kelemania LOXDON, Det*. 19. —Ua manaoia e hoomauia aku ana no kela niau ano hamau ma na kaliua kaua ma ke koiuohana aliiki inahope aku o ka la mua o ka makahiki, o ke ano o ke ea nialaila he anu loa e liiki ole ai i na pualikoa ke hooneeia aku no mua e loaa ole ai ka lanakila ma kela a ma keia aoao.

Ua hoikeia mai aole nae na ke kuhina kaua, ua hoomaka aku na Kelemania ma' na kahua kaua ma ka liikina e hoouka kaua hou maluna o na laina a na,koa Kukini mawaena o liiga ame Dwinsk, aohe nae he lono i loaa' mai e hoakaka ana no ka loaa a loaa ole palia o ka lanakila. TJa lele kaua hou anu' na koa Ausetu-ria-Kelemania maloko o Galieia, eia nae ua hoauheeia mai lakou e na Kukini me ka nui o na koa i lukuia mai ma ka aoao o īia Auseturia-Kelemania. He.lono ka i loaa mai ianei e olelo ana aia ke Duke Nui Nicholas m6 kona mau pualikoa Rukini nui ke ka.'i ae la inoloko o Mesopotamia, a ua hiki ae la; oia ma kahi.he elua haueri mile wale no ka. mamao i koe mai Bag<lail mai, ke ka'i 'aē 'la 'lakou no ka hema ma lea Muliwai Tigris. Topido Houia he Mokukaua Kelemania

BERLIN, Dec. ]9.—Ma ka hoike a ka aha hookolōkolo moana o ka hoopukaia ana ae ma ka la i nehinei i liooiaioia mai ai ka hoakaka a'na o kekahi manawa i hala koke aku "nei e oleIo ana ua topidoia a piholo ka mokukaua Bremeu e ka mokuluu Pelekane inaloko o ke Kai Bo)atika, a, he moku wTawahi topido Kelemania kekahi i topi«loia a piliolo. Ma ka holke a lea alia hoo'kolokolo moaiia ua lehulehu na ko-Iu o na mokukaua i hoopakeleia. He mokukaua uuku ka Bremen nona na tona -he 3250, lie umi ona mau pukuniaHi 4.1 iniha a he elua mau ipu topido. E lawe ana ia he 256 mau aliikoa ame na kanaka. Ke Kaua Hui ma ke Dardanelles CONSTANTLXOPLE, Dee. 20.—Ua

kij)oka jia-lnii:t mai na papu a na Tureke ma Ari Ī3urnu a ma A]ji e na mokukaua Pelekane ame Palani, me ka hui pu ana me na pu kuniahi a na Pelekane ina ka aina ma ka la i nehinei. Ma lee kaua ana ma Mesopotamia, ua hoohioloia e na pu kuniahi a na Tureke na papu pale mamua niai o na auwaha a na koa Pelekane ma Kut-el-Amara, ma ke kapa o ka Muliwai Tigris, no ka hoomakaukau ana no ka lele kaua mai o na pualikoa helewawae. E hoakaka ana kekahi lono aole nae na ke kuhina kaua, aia na Aleppa maloko o Surja ko keuerala von der Goltz, kahi i hookahua ai i kona keena oihana kikowaena, kahi ana e hoakoakoa mai la i kekahi pualikoa jjui no ke komo ana ae e kaua ia Aigupita. Lehulehu wale na kanaka Kelemania naauao loa e hoea ae la i Tureke, ma« lalo o ekolu makahiki aelike me ke aupuni, no ka hoonohoia aku i mau kumukula maloko o na kula aupuni lehulehu no ke ao' ana i ka olelo Kelemania i na keiki Tureke.

Hoi ke Kenerala Frencli no Enelani LONDON, Dec. 20.—0 ke Sir John Freneh, ka Alihikaua Nui o na pualikoa Pelekane anie Palani ma Flantlers, mai ka manawa o ka hoomaka ana mai "o ke kaua, ua haawi aku oia malalo o na loina o ka oihana kaua i ka hoomalu ana o na pualikoa malalo o ke Kenerala Sir Douglas Haig, ke kenerala mua nana i lioomalu ka piialikoa Pelekane. E hoi mai ana ke Sir John Freneh no Enelani nei no ka hoomalu.ana i na pualikoa apau o Enelani. Ua hoike mai o Sir John French i koiia kaumaha ma,ka man«\va ana o ka haawi ana i ka hoonialu ana o na pualikoa malalo o ke Kenerala Haig, no kona hoololiia ana mai ke kahua kaua mi ,a mai na pualikoa mai hoi ana i alaj kai ai no kekahi mau mahina lehulehu. Wahi ana, ua waiho aku oia hoo- | maluia ana o na pualikoa i ke Kenerala Hai;* me kona-manaoio a pauīele nui maluna o ke ke'nerala hou, iloko o ka | pualikoa a iloko hoi o ka lanakila; hope

loa e loaa ana ia lakou. Ua mahalo ntsi oia i na aliikoa ame na koa 110 ko lakoa lawelawe ana ma ka manawa lanakila a ma ka manawa o ka hanle ]>io ana. ] nelunei i hoea ae ai o Sir ,7(rtin French i Parisa a e hookipaia aku ana oia e ka Peresi<lena Poincaire i keia Haalele na Pelekane ia Gallipoli LONDON, Dec. 21.—Ua hoolahain ae e ke kuhina kaua maanei i keia la ka hookaawaleia ana mai o na pualikoa Pelekāne mai na kahua kaua mai apau o Gallipoli, koe na pualikoa i hoonohoia ma Scddul-Bahr ma ka hema loa o Ua anemolAi, he wahi i holopono loa ke kauaia ana ahiki i ka lilo ana mai, mamuli o ke kokua a na'pu mai na moleukaua mai, a o kekahi hoi o nit 'l<ahua kaua ano nui iloko o ka moolelo i hoopauia.

O l<a liana"i hoolalaia ai no-ke'leaua ana ahiki i ka lilo ana mai o ke Kowa Darclane]les ua • liaaleleia, me he niea la no ka lawe hou ana aku paha i na piialikoa ma kekahi wahi e aku no ka wehe ana alanui e hoea aku ai i ke kulanakauhale o KonatinopCla, oiai ua ukaliia mai e kekahi hoike a ke kuhim kaua e hoohanaia aku ana nia kekahi wahi okoa aku na pualikoa i hookauwaleia mai Anzac ame Anafarta inai. Ua manaoia o ka manao o keia e hoounaia aku ana lakou no ka -hoopuipui ana aku i na pualikoa Pelekane maloko o Helene. Ma ka hoakaka a ka nupepa Pelekaue o ka hana a Pelekane i luikulu aijtne ka manaolana kiekie e hoea aku ana" i Konatinopela ua haule pa : liu wale rae ke ko ole o ka mea i liaia. Ma ka la aku a na pualikoa i hoopaeia aku ai inaliina o ka lepo o Tureke, he mau mile ka- | kaikaW ko lakou mai kahi mai a lakou o ka |ia ana, a ina rio ka hiki ia lakou ke kaua aku me ka ikaika ju> kahi kowa uuku wale no nana e hookaawale mai aua ia lakou mai kj> lakou pahuhopu mai, e loaa ana ia la'k.ou nakila. Ma o aku o ka lioike e olelo ana lie

liilii loa na koa i poino ma ka īuauawa i hookaawaleia mai ai na Pelekane, aohe moolelo e hoakaka ana no kahi o ka hooneeia ana ae o na koa i lioakakaia maloko o ka hoike a ke kuhina kaua. O ka nui o na koa Pelekane i hoolo- ( iiia ae la he 100,000 ,a e hoounaia aku ana lakou i Salonika. A'o Muaia Ae o Ladaaa LONDON, Dec. 22. —He lono mai Holani mai ma ka po nei ke kauleo mua mai ana i ka lahui Pelekane he mokuea Zeppeliu ka i ikeia ma ke awakea, e lele ana no ke kukulu komohana a ma ka hoonmopoiio ia. no Enelani kona pa'uu hopu. x Hoopiholoia he MoKuahi Kelemania LONDON, Dec. 22. —Ua hoopiholoia maloko o ke kai Mannona i nehinei e ka mokuluu Pelekane ka m'okuahi Kelemania Leros. Ua lioike i>u 'ia ihdi"k ; 4 hoo})iholoia ana o kekahi mau mokuahi Tureke e iā mokuluu hookahi. Komo na Kepaui i ka Oihana Koa VANEKOUVA, Dee. 21.—Ke noi ikaika nei na Ahahui Kepani o Canada ame ke Kanikela Abe o keia kulanakauhale i ko lakou mau hoalahui, ka poe i lilo i mau makaainana noho paa no Cauada, e lioopaa i ko lakou mau inoa ma !ve ano he mau koa pualu no Canad«i. Ua lehulehu ka poe i komo i ka pualikoa pualu a i keia la i lioopaa ae ai o Nei Yamasaki, ka lunahooponopono o ka nupepa Kepani, i kona inoa, Ua haawiia aku iaia na hoohanohano kiekie ioa, oiai oia kekahi o na Kepani alakai lahui o ke kapakai Pakipika. AMSTEKDAM, Dec. 22.—Ma k a hoakaka a na nupepa o onei o ka hoopukaia ana ae ua hooholo o Kelemania e pauiku i ka hele ana aku ame ke komo ana mai 0 na kanaka ma na mokuna aina o Kelemania ame Holhni, i mea e kaupale ai 1 ka mahuka ana aku o na paahao a ke kaua mai Kelemania aku. Manuunuu na Koa Kelemania i Poino. LONDON, Dec. 22.—Ua oi aku mamua o ka hapa miliona Kelemania i make i ke kaua, elike me ka hoike a li. .1, Tennant, ka hope kakauolelo kaua, iniua o ka hale o na makaainann i iM3hinei, wahi ana, aia me ia ka papa* helu ke kuhina kaua no na koa o aveiemania, ahiki i ka la 20 o Novemaba.

Ua ikeia ma keia papahelu o ka hu■ina- o na koa Kelemania i poino iloko o ke kaua he 2,024,460, a mailoko ae o ia huina he 512,002 i make, āole i komo pu iloko o keia liuina na koa i mnke maluna o īu mokukaiia, nui 1 okoa no ia huina. 0 na koa i make, he 484,228, mamiili o ke kaua ana, a he 20,674 i make i na ma'i like ole. 1 kulike nie ka lioakaka a ka nupepa RotterdamBchiß €ourant,, ma na huahelii hope loa i hoopukai« ae e ke kuhina kaua ūa ikeia'o ka heluiia o na koa Keleniania wale no i j)oino i keia manawa he 2,287,083. Lilopio o Varna i na Koa Hukini LONDON, Dee. 22.—1 kulike ai me kekahi lono Aieahou kuikawa o ka loaa ana mai i ka Nupepa Chronicle, he piialikoa Eukini nui ka aia 'iloko o Bulgaria i keia manawa, ua hooleleia mai ma Varna, ke kulanakauhale ano nui o Bulgaria, ma ke kapakai o ke Kai Eleele ma ka la i nehinei, a ke paa mai la na Rukini ia kulanakauhale me kona mau pualikoa nui, me na pualikoa nui h.ou e hoopaeia mai la elike ka hikiwawe me ka hooleleia mai e na moku lawe koa.

Ua hoopuehuia na koa Bulgaria maloko o na papu a auhee aku mahopo loa aku o ke kulanakauhale, me na Hukini e alualu a; e hoauhee mau aku ana i na koa Bulgaria e lele kaua mai ana 110 kekahi mau manawa lehulehu maluna o ko na Eukini mau pualikoa e ka'i aku ana. Ua hooleleia mai na poka pa-hu mai na mokukaua mai maluna o na pa-pu ame na wahi hoomoana o na koa Bulgaria a hoohioloia na papu me ka hoauheeia ana o na koa Bulgaria ihope rtia kahi mamao loa mai kahi mai e loaa ole mai āi i na poka a na mokukaua. Malalo o ka hooinalu ana a na pu kuniahi a na mokukaua i hoakoakoa ai na pualikoa Rukini a ka'i aku la me ka awiwi no ka hakaka ana me na Bulgaria a hoauheeia aku la lakou a mamao loa mai ke kulanakauhale aku. Ple lono ka i loaa mai aia na puali* koa Kelemania ke hoomakaukau mai !a p hoohuli aku i kc kaua ana no ke alahele e hoea aku ai i ke Kai Aclriatic mawaena aku o Alhania, no ka lele kaua ana aku ia Durazzo. ke awkkiiihoku ano nui e paaia nei e na koa Ttalia. He pualikoa nui o na Kelemania Auseturia i huiia ka i hoikeia mai ke kamoe ae la ka lakou ka'i ana no Durazzo, a ma keia wahi o ke kaua, me he mea la e hakaka ana o Italia me Kelemania no ka manawa mua loa, oiai nae, aole laua i kukala kaua a« ia laua iho mālalo o na loina o na aupuni kaua.