Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 2, 14 January 1916 — I LIMAHANA ME NA MAKAI HOI KEKAHI [ARTICLE]

I LIMAHANA ME NA MAKAI HOI KEKAHI

Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa, Aloha kaua: —E oluolu mai ia'u e pahola aku imua o kou i>oe heluhelu i ko'u mau manao hoakaka, no ka pono o na limahana ame ka poe apau e har.a ana malalo o ka oihana makai a puni ke Kalana o llawaii, a penei no ia: O na limahana ame na makai o ia no na manamana elua o ka upa e pono ai ke okioki ia aku na wahi pilikia apau 0 ke Kalana a Mokuaina paha, a i ole ia Aupuni Moi a Emepela paha, a puni kt ao nei ,a o ke kanaka a mau kanaka paha e lawe ana i kekahi manamana hookahi o ka upa, a olelo iho ua hiki loa i ka manamana hookahi ke oki aku 1 na mea apāu i- makemakeia, a maluna wale no o ia manamana hookahi e loaa ai na pono apau, ke olelo nei au, o kekahi ia o na wahi puka manao haiki loa e hiki ole ai i ke kamelo ke koino aku a puka ma kekalii aoao. Oiai, ua oi loa aku ka haiki o ia manao mamua o ka ])uka kuikele, a penei e maopopo ai i ko ke Kuokoa poe helnhelu: O ka pono o na limahana o ia no ka loaa aku o kahi hana ia lakou ame ka uku kupono no ia hana, elike me ia mai kinohi mai a maniuli o ka lakou hoomanawanui ana i ka wela o ka la, e loaa auanei i ka lehulehu na alanui maikai, a i ka lakou hana ana hoi a oi aku mamua o ewalu hora hana, e loaa ana ia lakou ka uku kaulele mai ka waiho.ia aku o ke kalana mamuli o ko lakou hana overtime ana, ke pololei la no kela uku ana, o ia hoi, ua like ka uku me ka manawa -i hana ia, a no na inakai hoi, lie ewalu nO o lakou hora hana elike me na makai o Ilonolulu ame na kalana e ae, a oka like ole ona makai oke Kalana o Hawaii ame ko Honolulu, oia hoi, huli hoi na inakai o llonolulu e hooluoln, a na na makaikiu aku ka hana, iva hakilo ana i na wahi like ole i ka poe hakihaki kanawai.

A no na makai hoi o kc Kalana o līawaii, ame na kalana c ae, o lakon no ka puali makai ku huina, a i ka hiili ana o ka uwaki, o lakou no ka puali makai kin ;e hele ana i ka po a e naku hele ana Hoko o ke pohopolio a kā ua ame ka makani, ke anu lioi ame ke koekoe, a i na haku makaainana hoi e nanea ana ka hiamoe, a i na makai hoi e ma auhele ana i ka po, no ke ake ana e malama ia na pono ame na waiwai o ka lehulehu mai ka hoopoinoia mai e ka poe kolohe, a pela paha i hooko ia ai ka olelō o ka Buke Nui, penei: I ka po liolo aku la ka makehiamoe mai ko'u mau maka aku, a i ke ao wela iho la au ika la. Oia hoi e kiai ana o Davida: i na hipa i ke ao ame ka po. O keia maii olelo ae'la paha malunaka i like loa me ha liaawina i ili aku maluna o na m.akai o ke Kalana o llawaii, aole i pau mai, ilaila ka pono ame ka pomaikai e hanaia nei ma ke Kalana o līawaii, aka, ke loaa nei i ka oihana makai na dala lie $30,000, a oi aku paha a emi mai paha, iloko o ka makahiki i hala aku la, a ina e iini pono aku ana ka lehulehu i kahi i hoea mai ai keleahi mau d,ila n>ahuahua i ukuia aku i na limahana, alaila, e loaa auanei ia lakou ka mea oiaio, mailoko mai no ia o kekahi mau elala o ka oihana makai i huli hoomanawanui ai, a nolaila l<e olelo nei au ,o ka hoopii ana ae i ka uku o na makai apuni keia kalana, ma ka uku i kupono i ka lakou hana, aole loa ia he lawe i ka manaai mai ka waha mai o na limahana; no ka mea, he mau paahana maikai like laua no ka lehulehu e pono ai. A elike me ka nui loa ana mai nei r> na lahui e iloko nei o ka aina, pela uo e nui mai ai na kavaima like ole, a pela īio i hooilpa ia ae ai ka hana a na makai a puni keia Teritore: a nolaila, o ka haawi ana aku i ka uku kupono no na limahana ame na makai, me ka hookomo honua ole aku i ke kalana iloko o ka aie, o ia kekahi o na hana pookela loa a kekahi 'papa iunakiai e hana ai; pela i kohu ai kela mau olelo e kau ae la maluna: "I liinahana me na makai hoi kekahi." * A o ka papa kiai a mau papa kiai paha e kaohi.ana i ka haawi ana i kaui uku kupono no, na limhana, a hookoe i na makai, al&ila, e olelo ae au, ua hana ia ko iakou puu\*ai mailoko mai o ka hau paakiki; a o ka makona ame ke aloha ole, ua hapk mai, a na ka lehulehu no paha e koho iho i ka olelo kupono ma ia wahi. Ua lawa. E welina auanei e na 'koiki oniu hua ame ka Lunahooponopoiio oluolu. Kou oiaio a mau, J. M. KEPOO. S. Hilo, lanuari 7, 1916.