Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 3, 21 January 1916 — HE MOOLELO NO LOLENA HADINA KE KEIKI I LAWAIA I Hoomaopopo Ole ia Hoi He Makuisa [ARTICLE]

HE MOOLELO NO LOLENA HADINA KE KEIKI I LAWAIA I Hoomaopopo Ole ia Hoi He Makuisa

"E, aole no i kana niai ka loa o kau an ā'na mai no ka makema'ke e ike ia'u! Alaila, he hana ano niii aku la no hoi kāuo 'ka : h?ki arta mai ,la i makemake loa ai oe e ike ia'u/' wahi a Marie o ka pane ana aku. '"Ae; aole nā'u ka hana," wahi ā ka malihini, "aka, nā kekahi lH>al<»ha o'u,.a ua liele mai au ma kona aoāo 'no ka iWii ana i ; ke>na pono—ke-'pono hoi, no ka hoopakele ana ae i koha ola, a no ke kokūa ana aku no hoi iaia ma ka mea hiki ia'u ke ko'kua akii, e liiki āna. "MaH<a'hdomaka anā aku e hoakakā ia oe i ka'oi moolelo, ke ike ole nei au ma kahi hea la aii e hoike aku ai, a pehea la au e ka'mailio aku ai ia oe no ka'u meā i makemakē ai e kamailio aku, eiā naē hc>i, no n» manawa lehulehu no aū i kamailio iho ai ia'ū wāle iho no no ia moole'lo, a oiai ua maopopo no ia'u e āe mai ana no oe e ike ia'u, nohoahewa mai oe ke hoomaka aku au e kamailio ma kahi a'\i 'e rke a'na he kupono ia." ''Pela no ka lioi palia," wahi a Marie, "aohe pilikia o ia, o ka lohe ia aku paha la o kou manao loaa hoi ka kāūa mēā e kukakuka ai. Alia, e kali 'iki kou hoakaka ana'mai i kou. manao, e paina wāhi' ti mna kaua a paa aku ka houpo, lewalewa o kamahele, alaila, hoopuka mai ka manao." ' "Hookani koke aku l'a o Mane i ka hele a he man sēkona helu wale no ia a laua o ka haniau ana iho ku ana no ke-kāuwa. # . ' '"Kou makemake, e kuu lede?" wahi a ke kaiiwa. *'E olnolu oe e lawe mai i kekahi mau meaai mama iluna hei me ona ti pu mai," wahi a ka Marie kauoha. . , " Aohe i emo aku ia nalowale ana a ke kauwa oili mai ana me kekahi pa nūi i pilia i na meaai e kuku a'na ka mahu, ālailā, hototriaka iho la ke kamaaina ame ka malihini ē haokamaaina ia laW iho, me na kike olelo ana maluna o na kumuhana like ole, o ka oi aku o ka Marie mau mea o ka hoakaka ana aku no na mea pili no ia ia Ladana. : O ka hope loa o ka laua ma-u mea o ke kaniailio ana oiai no laua € u ai a'iia, oia ka hoike pakahi ana i ko laua* mau inoa. "Nani ia o kaiia wale no keia maanei, aohe ,poe na lakou e hoohaunaele mai i ko kaua wa e kamailio ai, a oiai lioi ua maopo.po mai la.no ia oe*ko'u jnoa, e ninau aku ana au ia oe, owai kou inoa?"» "( ) Linda Hehuna," wahi a ka malihini. ''O, ua lohe mahu'i mua no au i kena inoa !" i pane aku ai o Ma'rre, me ka liaka pono aku o kana nana anā i ko ka malihini helehelena nohea imua ona, a ke mau la 110 nae kona paa i kona kialia ti iluna. Pii iki ae la ka ula ma ko Linda mau papalina ia manawa no ko Marie i ana aku ua lohe mahu'i no oia ia inoa mamua, a noonoō iho la o Liiula ia manawa aohe no he niea e aē nana i hoike āku iaia 0 Lale no, a kulou iho la kona poo ilalo no kekahi manawa, a ia aea liou -ana ae ana iluna. hoomaka mai la e kamailio me ke ano hopohopo a hilahila ole iloko ona i ka i ana mai: "O ka h(»aloha nana ka hana a'u i hiki mai la imua ou i keia ahiahi aia oia iloko o ka haawina pilikia koikoi loa e hik'i ole ai iā oe a ia'u a i kekahi poe noonoo maikai e ae ke nanamaka vāile aku, 'me ka hana o!e aku i kekahi mea e pono ai oia, i lohe mai Āe ka Lede Marie. Makemake au e hoike aku ia oe i ke kumu o $b'u ike ana 1 kela pilikia ona ame ko'u ike mua ana hoi iaia. Aia maloko o kekahi wahi waonahele hihiu loa 9 AmeHka i hui mua ai au me ko'u makuakane rne ia. a o ua la o'u āme kuu makuakane he mau hoahanau like laua maloko o kela aina hihiu no kekāhi manawa lgihi aku nei i hala. "O ka hoaloha nana ka hana a'u i hiki mai la, a o ke kanaka hoi iloko o ka pilikia koikoi loa, o ka makamua loa paha ia o nā kanaka kc»a a'u i ike a i halawai ai, a kekahi mea no paha i ike ai. Mai ko'u wa kainalii mai ahiki no i keia manawa ua auwana hele ia e a'u me ko'u makuakane ia wahi aku a ia walii aku, mahope o ka make ana o ko'u makuahine, a pela maua i hiki ai i kela wahi a hui ai me kela kanalea opio. I ha'i aku au ia oe me ka oiaio loa a o ka oiaio wale no apau, aole au i halawai me kekahi kanaka opio koa a maikai ma na ano apau elike me ia; ikaika kona kino, oluolu ūo hoi i oi aku i ko na wahine, a maluna ae o ia i,nau ano maikai ona apau he kana'ka oiaio loa oia ma ka manat) —aole hoopunipuni iloko ona—o ka oiaio he oiaio ia iaia. O ia ano kanaka, e ka Lede Mtirie,'hē kakaikāhi loa ka loaa iloko o ka hanen, e ike iho no oe nou iho i ka oiaio o ia mea, im kā,mea<i ūa oi aku kou ike ia mea mamua o ko'ū, nō ka mea, he leele kiekie loā oe, a aole no e nele ana kou ike i ke ano o na kanaka he nui wale." M-a keia manawa a Linda e kam-a'ilio aku ana ua hūli ko Marie a|o i kahi o ke kapuahi hoopumehana, a e nana aku ana oia i ka a mai a ke alii, me kekahi noonoo nui iloko ona ia manawa; ūa ik.e aku 0 Linda i ka owaka ae o kona'mau lehelehē aoh'ē naē he piiai leo mai, nolaila hoomau aku la no o Lindā i -kana kamailio āūa. • "Ua liana oia me ka ikaika a o'i aku mam'ua o 'kē ; Ua liooikaika like lakou ekolu i ka hana me 'ka hoomaha ol'e, eia nāe, ua 01 aku ka hana a kela hoaloha o'u mamua o konā mau hoa, o ke kumu, i ha'i aku au ia oe, i loaa ai iaia ka wāiwāi, ā i 'kā 3oaa ana o ia waiwai e waiho aku ana oia ia mea malalo o na kapūai o kekahi wahine u'i, opio, hanohano ana i alohj ai—i alo'hā ai'!" Naholo ae la ka ula ma ko Mariē ma'ii papalina 'ia mana\va a Linda i olelo aku ai, "i aloha ai," a no kona manao o ikeiā aku ia ano ona, palulu ae la kekahi lima me he mea la ua wela niai lā i ke alii, eia nae, ua loihi loa ia huna ana ae ana, no ka mea, ua ike mua aku la o Linda. "Oia wahine ana i aloha ai," i hoomau aku ai o Liitda i ke kama"he lede kiekie a hanohano, lie kāu'nawaliine, a o ke kūm : ū o konā kaumaha loa ana he wahi kanaka haahaa' ilihūne 'lōa o\a, h'e lopa, a he alii ka vvahine ana i aloha ai, a ia'ū i *kocJmāriao ae Ta no ia ma\i olelo ana no kona ilihune, ike iho la āu i ko'u eha, no ka mea, aohe o'u makemake e lohe ia mau olelo, no ke kuiūū, o kona māū ano maikai apau i oi aku i ko kekahi poe kiekie a hanohano, kona mea i oi aku ai mamua o lakou i ko'u mana.o." "He wahi kanaka paaua haahaa wāle iho no oia, aka nae, he keu aku a ke .kupanahā o ka like olē anā o na kaiiaka ha'na apau! Nona, ma na ano apau, he keonimana oiaio, ua ikemaka aū ia mea, a ina ua ike au ka mea liilii o kahi ike, oi loa aku paha ka poe i maopopo ia mea. Q kela wahi,a lakou ē hana mai la he maine rūbe —niri na pohaku mai'kai loa i loaa malaila aiiie ia mau rube ua manao lakou e nui ana ka wa.iwai e loaa ma_i ana ia lakou maliope aku. Mā na auo apau ke nana aku e lilo aku ana oia he kanāka waiwai loa ma nei 'mua aku, a ma ka'u hoomaopopo aku iloko o kana mau manaw* apau e hana ai me ka ikaika me he mea la ua like kona ikaika ma ka hana me ka ikaika .o na kanaka eluā. Ma ka'u hoomaopopo aku mamuli o kona hooikaika loa i ka haiia me lle mea la aia iloko ona kela manao e huli ana oia 1 nui kona waiwai mamūa o kona hoi ana mai i Ēnelani nei, alaila, hele aku a imua o ka wahine ana i alolia ai a olelo aku: 'E kuu aloha ; i keia wa he kanaka waiwai au; makemake au e lilo oe i wahinemare na'u.'" H*uli aku la ko poo i kahi e ia manawa i ike oleia mai kona heliēhelena e ka malihini, Aohē puai leo mahope iho. a i ka liala ana o kekahi manawa hoomaka hou māi la no o Linda i ke knmailio ana i ka 'i a'na.mai: •'I Enelani nei oia o ka holo anā rnai me kekahi maū rube a lakou tro ke kuai ana aku i ka poe hana e"ūla, a ma ia huakai āna o ka holo aHa mai i halawai ai oia me kekahi ulia poino ma'ūWale, a paū kana Wiau rube i lawe pu mai ai i ,ka aihueia. Nui kela poino ē ike iho oe; poino oia mamuli ,0 ka nouia ana mai'i ke ekeone me ka

paii £u ana o na nrl)e ana i ka ailmeia, aka nae, +rc liil'ii īliō ia nian poino i loaa ai iaia. wahi ana, hc oi ka poino i loaa iaia mamuli o koila halawai ana nie ka wahine ana i 'aloha ai, mamuli o kona lohe ana ua hoopalau ka wahine ana i aK>ha ai me kekahi kanaka okoa. oia pilikia ona la, i lohe oe. oia kona kumu kaumaha ahiki i keia nianawa. Mai ho:io 110 palia oia i kona laki ma o lee noi maoli ana aku no imua o kela wahine ina lie mea okoa, aka, no kona ike ana h'e Makuisa ke kane i hoopaliuia ai 'ka wahine, ke'kahaka i hoao ai e hoopakele i kona ola a poino pu ana me ia, mam'uli o ia kumii i hoao o|e ai oia e noi aku. "Elike me ia a'n i olelo aku nei ia oe he kanaka maikai, ua hoaloha uei o'ii. pela no au e hooiaio hou a : ku nei ia oe. Ua aloha oia'i ka leele —ua alo~ha oia—eia nae, aole oia i hoike okoa aku i kona aloha iaia: ua waiho aku oia i ka wahine na ka Makuisa i hana : mai i kekahi hana aloha nona, a i kona ike ana ua hele oia i ka mea an'a i alo'ha ai, ua ho'i hou ae o'ia i Amenka a hana m£ k-'a ikaika: 'hanā irie he mea la he kauwa kuapaa, no ke 'pa'ni āna i na rtibe a lakou i aihueia aL" • Hina mai la o Marie imua a kalele iho la kona aiiwāe ilūna o na lima me kona i liele a haikea loa ia mmawa, a kūlou iho la kona mau maka ilalo. "Pela iho la'i p.oina ai kona ola," i hoomau hou a!ai ai ō Linela i 'kana kamailio ana, mahope iho o konā hoomaha ana no kekahi 'ma* nawa. "Ke hana mai la no oia i keia manawa me ka ikai'ka no ka e nūi na rūbe a nui ka waiwai, eia nae, i ha'i 'aku au ia oe. he hana me ka manaolana .poho. Ua hele oia' a wiwi a nananakea ke nana aku 'me ka hoihoi ole mai o ke lrafnailio ana elike me mamua. "Manao au ina he hiki iaia ke niake me ka hanohano, e hana ana oia' pela. Ma'ko'u ma'nao iho o ke-kumu paha o kona kaumaha loa ana oia no kona kanalua ya aloha aku paha ka wahine ana i aloha ai iaia a aole paha. Owau pu kekahi e kanalua nei—kala m. 3 i nae oe ia'u no keia olelo. Ke ike ole nei au i ke kumu a kekah.i waliine an# i aloha ai e hiki ole ai-ke panai aku i kahi» aloha 110 konn aloha." . i He .pahee aheku no hoi ike aloha keia mau olelo apau a Lin- I da e kamailio aku ana ia Miwie, a ma ia la no4ioi i hoike ai o Linda | ' i kona akamai kamailio. me ka hopō ole. i leumu e hoo'koia ai o kon? makemake, a no ka maikai loa o. ka Linela m£iu olelo, i paū pono ole iho nae hoi maanei, ha'uha'u nwe iho-la o Marie a nāka a'e la j kona'kino hoīookoa. eia nae, u£ hooika'ika wale ae la no oia a i mai la: I' i maopopo ai ia oe keia mau m'ea apau a'u i kamaili< ! mai la ?" ' >' I "Na Lale ponoi no i kamailio niai ia'n. Ua 'noi niai oia ia'u 'i- ! ! lilo aku au i wahine nana, a ua i akn-au e kali ahiki i kūu hoi ana ■aku, no kuu manao e kukakuka mua me oe," wahi a Linda o ka pa'nē | ana aku. "Ua maopopo ia'u ua aloha oia i keia lede a āia man me ia in āloha kahi i .paa ai, no ka mea, wahi ana, mai ko laua wa opiopio loa inai no' ka ko laua hui mau ana,. a ē hoomao'popo iho oe, o ka' poe i ;maa i ka hui mau ana mai ka wa kamalii mai a nūi wa-le āol'e|"e nele āna ia mea he aloha iloko o laua.

"Ua loaa pu no hoi ia'u ka ike mai kana mau.mea niai no apnu i kannilio ma-i.ai, o ka wahine ana i āloha ai he.maikāi, he ii'i»*he oluolu; a malia o ka lede pu no kekalii i aloha iaia, a'o kona hoomareia ana aku i ke kaiie okoa he hana ku-e loa ia i kona makemake. Nolaila au i o.lelo iho ai ia'u iho, ina pela, e holo kino aku ana.au i Enelani e ike i kela lede, ina e ae mai ana oia e ike mai ia'u, i hiki ai ia'u keJio.akaka akii iaia i na mea apāii ā'ii i ike a i loh'e ai mai iai M «. mai, malia ma ia hnna ana e hoopakēleia ai kela kanaka opio, a pela iho la aii i hiki mai la imua ou i keia la." Ku ae la o Marie iluna a n,ana iho la ia Linda me na maka oluolu a i iho la: "Alaila, o oe anei'kekahi i aloha aku iaia?" Ku ae la no hoi o Linda ia manawa a i mai l?i: .; "Ae;.owaū. pu kekahi i haulehia, i ke aloha iaia; makemake aū 'e ike aku iaia e hauoli mai ana, aole o'u makemake e ike i'aia ua 'poino mamūii o ka inoino o kona noonoo!" '. Alaila, me ka hoōhakalia ole aku la. o Marie iiiiua e T-inda, apo mai la iaia a honi aku la; a f oiai 110 oia e paa ana ia Linda, i aku. la.: ~ 1, .1 k:* -ni u "O, e ke kaikamahine puuwai maernaj?f! i,Q, ap;le au f ;i t ike i kekahi kaikamahine. maikai, koa a oiaio elikie oē !'HE: haale ana na waimaka ma.kona mau lihilihi ia manawaifa((hiolonihō,lai ma kona mau papalinā. : / "O, p'ehea la au e olelo aku ai ia oe./heaha la-ka*u e hana akai ai?"; Na Marie hoi ka uwe hookahi ko Linda uwe.p'u. ana, a oiai no oia e ha'uha'u u.we ana i mai la: .• •:. - f >j "E kamailio mai oe ma ka olelo maikai, a e 'hana hoi ma kai mea nololei, e ka Lede Marie! Ua maopopo ia'u ua aloha no 'oe Ua hoohuoi .au pela mai ka mana'wa_.m.ai o ko Lale' hoike anā ,mai ia'u i kana moolelo. O ka'u noi ia oe,, ke oluolu ia nae ho'i e kou qpii alii, mai haalele oe iaia iloko o ke anu a iloko Koi o ka haawina ehaeHa e naha ai .paha kona puuwai, a poin6 hoi kona ola makamae— mai lilo kou.awahua.a niakona i mea pepehi iaia,. no ka mea, o kou b>na aiia aku i kekahi hana lokoino aloha ole elike me ia e make ana oia, ke nele kou lilo aku nana." "A pehea hoi amnei oe ina hoi no kona lflo mai ia'u? Pehea ana oe? Aole ana anei e lilo ko'u lawē ana mai iaia i ;mea aloha na'u i mea hoopoino aku hoi i kou noonoo a i kou ola paha, oiai, o kaua like ka i haulehia i ke aloha nona?" wahi a Marie o lea i ana aku. . . "Mai nana mai oe no'u he iwi koko ole; mai noonoo mai oe no'u, koe wale no a koe mai ia oe, alaila, ia manawa paha au e noonoo aku ai, aole mamua ae. Nona, no kona pono ka kaua ē' nooinoo aku ai. O ka maha o kona uhane oia kona ola, a oia hoi ko kana hauoli aole o ka make. , "Heaha auanei kau nana ana mai ia'u he kaikamahine ilihune. haahaā loa au i komo ole i ka helu, -No'u_iho he kāikamahine au i ike ole ia, aka' no Lale he kahaka opio oia i helu pu iā me na kaūkani o ka poe maikai. Ua pa iwākalua ia aku kona maikai i ko'u e kupoiio loa ai oia nā kekahi w r ahine kiekie elike me oe. "Hē oiaio, i ha'i aku no au ia oe me ka hookāmani ole, he kanaka opio oia a'u i aloha ai;..aōle.āu e hilahila ana i ka hoike aku ia <?e iā m™ • makemake 110 au e lawe a liio iaia a e hiū. a weki na'ū ; ho knu ma' emake ē loaa aku iaia ia mea he hauoli, aka, aja hoi paha a nele mai ia oe. " s "Oia ke kumu o kuii hiki kino ana mai la i Enelani nei no kuu manao ē hiili aku in oe a kuka pu kaua. īna no koii ae ole e lawe iaia i kane nau, alaila, e mare aku ana au iaia me ka hooliakālia ole. ā 'hoao e hoohauoli aku iaia. Aole o'u makemake e mare e aku iaia oiai no e mau ana kona aloha ia oe. Oia mare ana aole ē loaa "anā ka maikai a hauoli o ka noho ana, no ka mea, aia māu no me oe kona aloha, o ke kino wale no me a'u, no ia kuinū āu i makemake ai ē hui mua me oe, ina no kou makemake e māre me ia, alaila, hoo"pau au i ko'u manao mare me ia, aka hoi, ina no kou hoole mai mamuli o kou paa ana malalo o ka hoopalau me ka makuisa, ia wā, e ike iho ana au ua.kapu ia pua na'u hookahi. "Ua lohe aku la oe i ko'u manao mai ka mua a ka hope % a he mau mea oiaio wale no keia a'u i hoakaka aku la ia oe au e hooliew r ahewa ole iho ai, nolaila, hookahi wale no mea i koe o kau pane, ē ka Lede Marie. Makemake au e lōhē aku i kāu pane i keia manawa. Ina he aloha i'o oe iaia. a ina hoi he wahine oiaio oe ma ka manaoj» ē hoakaka hiaopopo mai oe i kou manao." . . Oiai o Liūda e noke mai ana i ke kamaili'o ke ku maliē la o Marie me ka puliki o na lima, a ke haka pono loa la kona mati maka i kekahi mēa ma kahi mamao loa mawaho āku o ka pu'ka ā'niani, a i ke o|ci ana iho o ka Linda mau olelo, huli āku la ua o Mā'rie e nana ia Linda, a me ka leo malie loa, i aku lā : "Ha'i aku oe i kuu aloha nui iaia, a oleio pu aku oē ke waiho aku nei au i ka olelo hooholo nana e noonoo a hoike mai. Ina he manao nui kona no'u nana e helē kino mai a noi mai, aole au e hoole aku ana i kana noi." Nui iho la ko Linda hanu ia manawa, no ka mea. maopōpo loa iho la iaia ia manawa e lilo ana ka mea ana i aloha ai ia Marie, a.ka nae, Ua maha pu iho,la kona noonoo ia manawa no kona ike ana iho e luia ae ana na manao luuluu apau mai ia Lale ae, no ka mea, e hookoia ana kona mau iini apau nana i hoolilo iaia i pio na ke aloba. No kēkahi manawa ko Linda ku malie ana me oni ole. alaila, hiiki īho la i kōna ūhimaka mē kōna maū Trma e haaluln-ana, a me ka lēo liilii loa i aneane elike me ka hawanawana, puana ae la:

"Ua maopoipo fiiua no ia'n eko ana ko'u inakemak v e; e haawipio mai ana ka Lede Marie iaia iho imua o'u. "Ua pau ae la no ko"ii mea i makemake ai e hui me oe. a oiai ua W>aa mai la no ka'u pane kupono a'u i makiema,ke loa ai'e lolie aku. nolaila. e-hoo'kuu mai oē ia'U: na ke Akua mana-loa c kiai ia kaua a hui hou aku i ka wa pono, a Xana no'liOi e hoomahī a c hoopomaikai mai ia oe ame kau.'"' ; Lek iiku la oia e-apo ia Marie. a no kekahi minuke a oi ko lau.i apo aiia aku a apo mai me ka honi hoomau ana. a huli aku la hoi me ka naaū mama a hauoli. MOKUNA XXVI. KA I.OAA ANA O'NA RUBE A LALE IA PILIPO. Xo ka emoōU 1 loa o ko Linda hoi ana aku, a oiai hoi e lulumiia /i'na no ko Mane noonoo e ila manao like ole e uluahewa ana 'loko on'a. ua liiki o'le iaia ke hoomanao ae e noi aku ia Linda e hoike n'iai i kona wahi e noho ana iloko o Ladana ia manawa, i hiki ai iaia ke kdq ona aku, a i ole kakau aku paha i kekahi leka nana. lii haupu ana ae nae ana no ia mea holokiki aku la iwaho o ka • iimi a 'ilm a\viwi aku la no ka hale o lalo, me ka manao e ike aku an.i ia Liinla, a Wēhe mai 1a i ka puka; lia hoea aku oia nialaila i ka va kuporo kn ana e ike ak" ai i kekahi ka.alio nani o Va hoohuli ana ve nia Ve kihi, he wahi mamao loa e hiki ole ai iaia ke -ku.hea aieu, a 'o i.« lioka ana ona, hoi hou aku la iloko o "kona nilni a hoomaka iho ! a e holoholo iuka a ikai'wie ka maikai ole loa iho la o kona noonoo. O kela hoea ana aku o Linda, ko laua papaleo ana maluna o ka Linda kumuha'na o ka hoakalea ana aku, ua hiki ole iaia ia manawa '••e hooiaio ika ;hopena oka faua mau mea oke kuka ana. Ua haawi ''o aku anei o'ia-i koha mau la hauoli o ke ola aila o ia mua aku iloko oko Lale ma'u lima ? līeaha ana la ka Lale pane ame kana mea : e 'han'a mai ana; heaha ana kana olelo hooholo? E ae mai ana anei oia. a i ole e hoole mai ana paha, oiai, ua maopopo ia Lale na paa oia malalo o ka- hoopalau me ka Makuisa Pilipo?

• Ke p'ana la kona piiuwai nie ke kaoalili Ina ia manawa. a ke naholo la lioi ka ūla ma kona 'mau papalina. Aia o Lale 'i Ame'rika d eia' no o Uinda 1 Enelani i keia manawa: pehea ana e hiki ai ia T .inda ke lui'i koke aku me Late e loaa koke mai ai ka Lale pane? Ua maopopo iaia ē kakau ana o T.inda i kekahi'leka na Lal«, nn '•a mea. aole e r>nii pono ana ko'ia maumanao ke kamailio aku ma--I'oko o'ke kelekalapa, ano ! ke kauka'i ana aku oka loaa mai oka T .a!e olelo iioo'holo -p'ehea ana la ka loihi o ia mannwa> kali aku ai ? Ia mana>Va iiia'waena niai heaha la ka m<?a e hanaia aku no Pi- ■ 'ipo, oiai.'ūa nui loa oia 0 ko laua hoohiii kokēia ma ka mare i wa e ike'ia ana ua mkikai loa ae kofia olk kino? E hiki ana-anei 'aia k,e aa « hoike alcu ia. Pilipo no ko Linda hoēa ana akii imiia ona '•ne.kana noi no konā mare a'kti me Lalē?-• Ina -hoi oia e aa ana *e honke.akū ia Pilipo a lo'a'a mai hoi ka ī.ale nan'e e hoole mai ana i ko 'laua hoohu'iia ma kā m«re.#a manno oia e Toi 'hou akla ia Piiipo, heaha kona ano ame kona hopēna i ka nan'i nai a ke ao;iaia? ;Ke ka*ikamahiTie manao hooikiekie o Marie, a mnmuli o ia ano om, ua loaa no ;iaia : keia man]ao %-hoopau aku i kon.'i ,f nare ana me Pilipo, a i loaa loa hoi kēia hooik&ikH ia mai o ia manao loko ona pela mamuli o ka Linda Ynau olelo o ke kainailio ana m.vi •'aia. In'a no ko Lalē ae ole mai e mare me ia. a pii hou ae 1a ka u!a ma kona 'maii papalina, alaila, no ke aha e hi.ki ole ai iaia ke mar<j aku 'mē PiTrpn 'no ka hoohauoli ana tfku iaia ? A eia nae hn>i ua lia'awi mai no o Linda iaia iho. kona kino ame kom manawn no ka imi ana ika pono oke kanaka* ana i a'lo'ha ai. No aha hoi e 'hi'ki ole ai : na o Marie ke hana 'pn tfkti i kekahi hana aloha elike nie ia? I ka hopena loa o kana no'onoo ana hooholo iho la oia e kali iki ' a noonoo mii ana.no ia mea no kekahi manawa, eia nae, ma kona manawa i hoohoio ai :pēla, alilee loa oia me kekahi, moku hoe ole. e ana kona-.holo ana i b H ianei maluna 6 ka moana akea o ke kanalua ame ka maopopo ole. Ua h'unakelē loa oia iaia wale iho no. no kela hoea ana aku a T .inda Hehuna imua.ona, me ia i ikeia ae nei mamua. no ka •nea; maopop.<j)i mua 'iaia ina no kona hoike aku nei ia mea i ki T.ecTe. Msaetona, aoW, e nele ana ira pii o ke kai o ka lede aoo, a e mni ana' oia <e jmare ko'ke me Pilipo. O Wl-ahi kumu e ;t, o'|opo'no .©le aiia kana 'hoakaka ana aku oiai aole o LinHa malaila e Mki ai- ke ninau a, nana e hoakaka 'mai i ka moolelo e pili ana i ko La!e ma'i i lee aloha no Marie, a i lilo'hi ia aloha i kuniu hoopoino i kona ola. " • • No kekahi mau la elua ko Mirie noho paa ana iloko o ka liale, L aka nae, ike koīu ona 1a hele holoholo aku 1a oia maluha oke kaalio maloko o ke kulanaikau'halē, me ka iini nui iloko oua e ike «lihi aka ana la hoi ia Linda fna?una o na alanui a e kaalo ae ana paha me ka '•)o'e helq wawaē. he ole nae kona ike aku, a no ia «nele. hoi aku 1a i kona hokelt e no'ho ana mē ke kanmaha nui o kona noonoo, me kona Wooulnhua pu ia '-e na manao -pilihiia he leh'ulēlui. Iloko o keia manawa apau a Marie e hiakh'ha nei maloko o ka j hokele ma Ladana, aia mau .no o Pilipo ma kona home, ke kakela Belamaine, kahi i noho ai me ka'mehameha, i ahoua i kana mau kauwa i ka hoomaaloalo mau mai; nui kona aloha no Mariē me ka iini nui e hoohui kokeia laua ma ka mare, mai kela po mai no a laua o ka papaleo ana me Sanapa, a hoike a'ku ai o Sanapa iaia aole oia he ;iiakuisa, a i hookanwale ia aku ai na manao kaumaha mai iaia aku 0 ko laua hoohui koke waleia no ka 'mea e .pku ai. Elike me ka Sanapa i olelo mai ai e hiki hou mai ana oia <ihui me Pilipo no ke kii ana mai i ke kaukani paona, ka ūku a laua i hooholo like ai no ka hoohamAuia ana aku o kona waha„ iia hoea i'o mai 'a oia ma kekahi po me kekahi eke e paa ana iloko o kona lima i wahi e hookomo iho ai i na dala g*ula a hoihoi aku i kona hale. Ia loaa ana aku o na dala ia Sana'pa a hookomo ilio la apau iloko o kana eke, ninau aku la o Pilipo iaia: .. "He kanaka waiwai oe, e Sanapa, i keia manawa. Heaha kaū e hana aku ana me kena waiwai oii ? Olelo mhi hoi oe i ka wa e loaa aku ai -o kela mau dala ia aee hele aku ana oe ika aina niamao. ITē <manaio maikai Ikela ou.«he hana hoomama no hoi ia i ko'u noonoo, no ka mea, e ike iho no oe no'u iho aolē ē loaa ana ia'ii ka noho ana oluolu'oiai no oe'e noho kokoke mau mai «ina ia'u." "Mai hookaumaha oe i kou noonoo no ia mea, e kuu haku," i pane mii ai o Sanapa. "O ka'u no hoi iā e noonoo nēi no ko'u hele iaku i na aina e, a oiai he wahi hana liilii hoi ka'u i ai e hoo--pau mua mamua o ko'u hele ana aku, nolaila, e hoopau mua au ia apana hana. Ua noonoo au no kuu holo aku no Amenka fne ka lawe pu aku ia Miriama, ka'u kaikamahiiTe mē a'u, a e hooko aku ana nū ia hele o maua." a nana kihi aku 1a oia i kahi e me ka iimo ana iho o na mak<a no kona ike ana mai i ko ī'ilipo makemake loa e kaawale kokē akū oia i kahi e, a huli aku la no hoi ko Pilipo mau maka 1 kah'i e.

"Hp walii hana hoopukanuka dnla Va'u e noohoo nUi nei, a ina nō ka holopoho o ia hhna, aole au e hoi hou ma'i ana no kek&hi māu makahiki, a i ole no ka manawa pau ole no'paha. Mai hookaumahi oe, e kuu haku. i kou noonoo no'u. .E hooikaiki oe e mare kokfciri olua, mai hoohakalia, no ka mea, o ka manu i ka lima he oi aku ia mamua o ka manu i ka nahele." "Mai kamnilio hou mai oē no ia mea—e hele koke aku oe a kaawale lōa mai ko'u ike aku," pela o Pilipo o ka pane ana aku me k:i piha i ka huhu. Kau ae la o Sanapa i kona mau lima iluna no ka pale aiia iaia, me ka manao e ku'i aku ana o Pilipo, alaila. lalau iho 1a i kahi eke ana i ōloolo i na dala gula, hapai ae la i kahi papale ona, kunou mai la me ka haahaa loa, a oili aku la ma ka puka aniani. No kekahi mau la ko Pilipo ike -hoii ole aina iaia ma ia hope ih«>, he mau la kona o ka hele ana e holokaa mā'kela ame keia wahi aohe nae ona ike aku ia Sanapa, a ua lilo kela nalowale ana o Sanapa i mea hauoli loa no Pilipo, me he meā la, hē īHea kaumalia ka i olokaaia mailuna aku o kona mau poohiwi. E hele holoholo mau ana oia no kekahi niau.wahi loih'i. a e lie-e mau aku ana no hoi ma na wahi ona e konoia mai ai ma kekahi mau papa ahaaina a kona ame ko Marie mau hoaloha e haawi ai. No kona iini loa e loaa ae iaia ka ikaika, e hana mau ana oia ma nā hana hooikaika kino apau, a e kau mau ana no hoi kona poo iluna i na manawa apau ana e hele holoholo ai, a ma na manawā apau an:\ e hele ai e holoholo. e noonoo mau ana cfia no na mfea apāu a Sanapa i hoomaka'uka'u mai ai iaia. (Aole i pau.)