Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 5, 4 February 1916 — HE NINAU LAHUI NA NA HAWAII [ARTICLE]

HE NINAU LAHUI NA NA HAWAII

Ina e ku ana ke kanaka Hawaii noonoo a nana aku imua, e ike ana oia, aia uo he o na Hawaii ā 'ioea mai; inalia- pāha e ol'elo māi ana Kekāhi j»oe Hawaii, he moeuhmie palaualelo wale uo ia; aka nae, e-hiki i'o mai ana iio ia mānawa «Hke me ka maopopo loa, e puka hou N mai ana ka la i ka la apopo. . I I keia la ke noho nei he lehulehu ona Hawāii maluna o na oihana aupuni o na "kālana, a pela 'nō me ke Teritore; āka, he inea pono e hoomanaoiho kakou ,e Ua Hawaii, ke noho nei lakou ma ia mau oihanā mamuli o kela mana a li«koii e paa nei, oia hoi ka mana o J:a hapāhu'i o* ka" poe "koho balōta iloko o keia 'Tēritore; nenailā, i ka wa e nalo āe ai kelā hiana jnai ia kakou ae, e ike aku ana no kakoU i ka hiki mai o ua Wau la nēi o ka 'ehaeha a'u e olelo nei . keia lā. Mālia paha ,aole ho lie nui loa ia māu pilikiā ie hoea māi ana maluna o na 'Hawāii e hana nei n<9 lakōu iho, ā i ole, na IHawāii e .hoho hana'nēi malalo aku 0 ka poe-imi 'wāiwai; akā, he mea oiaio no, i ka loaa ana o ia mau poin'o i kekahi hapa o kō kakou lahui, e laha ae ana no iā māu «ehāeha māluna- ō kā lahui holookoa, nie *he ma'i ahulau la. Mamitli-o ko kakou kulana ke'ku nei •'iwāenā o ka A Mo'ana Pākipika, a i ka hapalua hoi o ke āla māwā&iiā. o na hal»a poepoe'elua-o kā honiia nei', ā mamuli hoi o'ka moku aiih'o kfi puali o Panama; nolaila; Ua lilo'ia i i&eakono aku ai i na •malihi'ni e kipa,'mai hi'a ko kakou aina nei: a-'mamuli hoi o ke i>a māikai ā oluolu o .ko kākou āiUa, nolaila he nui' -na māllhini ! e: komo mai ana- a noho' loa iho ilok'o lo kb'"kak-Ou aina nei. Mannili hoi o na kanawai o ka aina, 1 ka noho ana o kelā'mau mālihiiji iloko o lāwa kft jmakahiki hookahi, ua loaa iho la ia lakou ka mana koho balota, 'oiai nāe ina e hanaa ae ana ka kakon. ; mau ! keiki, aia; no' a. 'piha na makahiki he 21, alaila loaa ia lakou ka manū koho l)alota; ā oiāi ihoi, ; māmuli •0' kā' nui', loa o na> ma;]ihihi' e kipa mai nei, <a'i noh'o paa ,> iho; i, :nolaila, 'he mea akaka loa he unku loa. na makahiki ī koe, a o ka lilo no ia o ka hapanui ) na vmana k'oho i n'A malihipi;".''ii'vißaiiawa .0 ko kakou 'kulāna filolcb ?o kaihinā, hlike; loa ana no ia 'me -ke kulana! r o.,nā Jvepānv ame -nā Pake iloka o oka aina V k&a wa. ' • i E kohoia ana he haole ka .ipeia, ua luna aupuni ame nā/lunakiai; hopena iaku n ( o ,'o. ; na oihnna aupuni. apāu'e loaa.ana/fefl mpiamā o $100 ā 'oi aku f)āha;-€t-g>au->\Voa. »ā māh wahi i iia hāo}e}vbi«i|a © ka .ninau,' pehea iho iā'na; Hawaii i i: ka noho ma .na »<oihan.a uku malama,, laa na kakauolelo a mau luna aupuni e ae paha e,ponoai?:.. 1 Nolaila, i keia la, s ke olelo nei au, he n*uau pili lahui keia na kakou na llawaii e. noonoo aj,,me ke. o Ka ninau Repubā;lika ame ; Dempkarata, he ninau liilii wale no ia ke hoohalikeia ae me keia n>nau. Nolaila, i keia ,la, he mea pono i na Hawāii, ppau k'e hui pu a kiikā no na mea e, hiki ai ia kakou ke hoppākēle ae ia kakou. i ka mijria\ya e liiki mai ai ia hopena. .. • .. ; O na Hawaii e paa nei i nā oihana auIHini, he.mea-pono e haawi ae i-ko lakou maii'Uoonoo kuhohpnu ānaima keia mea.. O ka olelo kau|anāiSu.na ; Hawaii mahiai o: no ka-ua wehe e ke puluia lalo. "

- In%e'.loofi ;k*kalji nianawa e ak.li a^ā'au ik? mau mea' i manao ai,j he .mau niea .Wupo.no na na e hana ai i mea e hoopakēle?aesai i4-kakou iiiai k'6la'/W»ati,ia mai-: •o?-'kā fehā;jfaa. aWki mai. ■ Me -ka'iianhaa, ARi ! HIE E.-KAHELE.