Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 10, 10 March 1916 — HE MOOLELO NO NA KAIKAMAHINE ILIHUNE A I OLE Ka Oi Aku oka U'i Iwaena o na Wahine Apau-He Moolelo i Piha me na Haawina Walohia [ARTICLE]

HE MOOLELO NO NA KAIKAMAHINE ILIHUNE A I OLE Ka Oi Aku oka U'i Iwaena o na Wahine Apau-He Moolelo i Piha me na Haawina Walohia

"E hele aku ana au no ka halekuai laāu.' ma ke kihi la o'ke ala:.ui. \ia kamaaina no ke kupakako ia'u. i na.manawa a'u e hele niaū ;«na i ke kuai opiuma no'u. E ōlelo aku ana au iaia. e haawi mai i kekahi (>m<»le o ka laau hoohiamoe. i> mea 1 hoohui:pu me ka alekoi <>la. n<» ka wa-hi ana i kuu rumatika aōle aiia oia e hoole mai, elike r.ie kaua i haawi mau mai ai i ka opūlma ia'u. "E hele pu aku ana au e uku i ko'u koeiia aie. āia pālia ma'kāhi ka eha a i ole elima dala; ua nui lioi ka'u mau bila elala hou, aohe-, mīuaniina ana i ka uku ana aku i kela aie mailuilu loa. E hoao i'o . ku ana au i ka laau hoohiamoe. a ina no hoi. paha. e houlpono ole, ;.laila ia wa e hoohana aku ai i ka pahi." I ka nana aku i ka Madame Pilina, iaia i hoopuka ae ai i kela i-ian i.lelo hope. ua hele maoli kōna mau maka a li-0.. E hiknana no i na wahine ke hoohalike ia lakou nle: na anela. ke hoea mai nae i ka wa e pii ai o ko lakou inaina, aohe niea e āna ai ka : huhu, pe-la okea īlio la no ke ano o ka'Mādame •Pilina i i kela: manawa. Me ka nana ole ae i kona aina aliiahi, he<hookahi mēa īiui. o kela kaukani dala. ana i ike ai mālalo o ka' nialu- o na kaikamahine < me ka noonoo ole ae no 'ka mai ; i a no ka paa paha i ka :i• i'iiia. ke ku ae la no ia o ka~Madame Pilina, a hele aku la 110 ka l.a'ekuai laau. aole Ao'he mamao loa mai kōna-liale-aku. la'hoea ana aku a ka madame noloko o ka halekuai. o ke kupakr»s'. • u ale no' ke noho mai'āna; a o, ka ona nona ua halekuai la. he knuka i ike nui ia ma kela kulanākauhale,. he kakaikahi loa kona u'anawa ikeia mai i'ka hālekuai. o kēla kupakako hookahi wale no ka mea nohn ilaila. me ka makaāla i na waiwai apau o kona haku. "(> ke al<;ha ahiahi no kou e ka x Madame Pilina. pehea oe i keia r;hiahi?" i mahamaha mai ai ke kupakako i kana kamailio ana, i ka wa o ka ike ana' mai i ka madame. "Manao mai auanei oe, he pono keia. i hoomanawanui mai 'a ka hele ana a hoea no kou hālek\iāi," i pane aku ai ka Madame Piiiiia. me ka piha i ka maālēa. "He keu aku ka hu'i o kuu i keia ahiahi. oi okoa mai nei ka hoi a hiki ole. pela au i hele mai.la e ike ia oe. Me he mea la. he hapalua hora okoa ia, ::'u <> ke kuo'e malie ana niai la a konio ana iloko nei. I ka'u hoo-r.-ia:«aoi»ilu>. he mau la helu Avale uo paha koe o ke iila iloko o'u, o ka ) au nr» ia: o keia rumatika ko'u ma'i pilikia loa. "He pono e hana kōke aku ati i kekahi niea e pau ae ai ka hu'i • - keia rumatika. I kela kaii hooilo aku nei. 'ua kuai au i kekahi laau h"ohiamr>e. me ka hui pu ana me ka aila oliva. he .alekohola aine ka. "ila pena. a loaa maoli ka malia ia'u, ākahi no ka īioea liōu. he keu nae ka ikaika.o keia hiki hou ana mai ia o ua ma'i lapuwale nei'." Ua lak<.> 110 au i na mea apau. a o ka laau hoohiaiiioē k'a mea i koe, pela ; ;i i hele okoa niai la e knai i kekahi omole." "Pehea ka nui o kela laau au i makemake ai?" wahi a ke kupai.aki.. me kona puni lōa i ka mali a keia wahine. "ina paha he eono auneki. manao au. ua nui loa kela: a.pehea. malia paha he mau riila kekahi o ka hoohana ana i ke!a laau?" "Ma ke ano he laau hamo. aole he pilikia iki, ua kupono keia laau iio ka rumatika. lie mea hoōmaalili -aku i ka hu'i; aka aole oe e h.-H->hanuhauu i keia laau i kekahi mea. na ka poe wale no i makaukau loa i ka hoohana ana i keia iaau. na lakou e iawela\ve, aole na ka holona. Ina e ho-u oe i ka upi.i keia laau. i paa ae malalo o ko ihu i hookahi minukē. ia oe mālokō o kou rumi, 0 k''U hiamoe no ia. me kou ike ole ae i na.mea e hanaia aku ana nou. no kekahi manawa loihi: a ke piha na minuke ekolu o kou.paa ;ina i ka upi malaila. aole loa e hiki ia oe ke ike'hou i ka mālanialama o ka la." "Ea. he keu akn la ko'u maka'u. aole au e hoao ana e leau mai 1 kena laau imua o kuu ihu. E-haua koke mai oe i ka laāu- iloko o ka omole. ke hu'i loa n»āi la kuu eha. e hōi koke āku au i hana i'kā laau ma keia riimatika hoopilikia." wāhi a ka Madame Pilina, me k:t hoikeike okoa »ana aku i ka piha loa i ka maka J u. "Mai hopohopo iki oe e ka madame. ua like no keia me na laau' 'nake he nui. aoie he pilikia iki, ina oe'e hoōko pololēi ana i na kūhiKuhi apau. aia nō ka poino i kou heinahema; aka i makaala no oe ea, o keia kekahi laau.pilikia ole." Hele aku la ke kupakako e kaupaoiia a piha ka eono auneki. o ; a laau hoohiamoe. haawi mai la i ka madame. a o ia ka ua wali'ine •u i o ka i ana aku: "E nana aku ana oe i ko'u wahi'koena aie, ua ma'u maoli keia mau !a, aole o'u noonoo iki. He mākemake au e uku aku a pau i kria p« >. ua ikeia aku auanei ko'u make pilikia'no ia. aole a'i ī makemake e noho aie ma keia ao, o lilo iVikumu no'u e komo «•■e ai iloko o ke aupuni o ka lani." "<) kena ke pookela loa o na mana'6 i loaa ia oe e ka maVlāme;. ina no hoi pela ka noonoo o na kanakā āpa'u. he keu aku maoli a ka' •iiea maikai. Eia ke waiho nei malokojD ua btike. lre liiau kaūkani . na dala. i uku ole ia mai e ka poe e kanālua loa nei. aole e ukuia mai ana ka hapālua o kela huma. ''fle \va enii loa mai nei keia o ka ukli o ka poe hana. eia no T-.»i na kanaka ke noho mai nei me ka ilihune.-nolaila i ko \akou hele' ana mai e kii i laau no ko lakou mau pilikia. ua haawi aku au ma ke ano aie. i ke aloha aku no hoi: a ke : au'a ihō au i'ka lāau. o ka' wa ia a na nupepa e hoolāha ae ai i ko'ii 'aioha ōle, hōomatia\vanui \\ ile aku la no 'ma ka hilinai ana. āka'iiāe iiā'iīku pōlōlei mai noj kekahi poe i ko lākou mau aie. a o ka nui. ua hiki ole. manliili rhai < ka nele. d1)le no'ka maano kolōhe iiiāoli. v "Akahi iio a loaa iho la'kou inoa ia-'ii, lie- elia dala me kanāhiku- 1 kinnnmalim'a kehēka 'kou koeiia aie'nuiā, ā lvui pu lioi'me kanaōno o kena laau, ua like nie elima Hālā ; 'me •kanākolu-'kumamalima keneka." "E uku aku ana au i kena huina eia māi ka hila hanako.' - ka lu»opukaia ana inai nei no ia maīl(iko ( mai o kā hahako. he bila ; • •*.! loa. aole i haawi liiua ia āku i ka'poe ōkōa. E lawe ākii ōē ; i ; ? ' U aie. a o ke koena kau e hoihoi mai ia'u." o ka waiho ākiiUa nō. i. -< ka Madame Pilina i.ka 'hila, o umi dalātka ■w r aiwā'ii'o. keia kekahi o na bila. a Elinari lia'ā'wi aku ai ia 'Piliiia. Labu iiiai la ke kupakako i kā bila ā uana iho ! la, itite kaiVftariao hooi"i!«»i: aka nae. i wahi e kuhitiē\va ole ai-oia, lawe -ak« la i iia'hiPa nei. no ka nana pono ana me kēkahi meahana. i hoomakaukāuia nu na bila apuka. a i ka liāla ana lie inau min'uke. hoi ho'u hiai la a ina:m:a • • ka maelame. aia no ka bila ke pāa la iloko o ; kowa liiHa. ninaii mai la: "Ke manan nei au, aōle i loaa rr>ai keia -biVa dalā ia oe māi lea 'iale banako mai?" "Aole mai ka hanako mai. āka na'kekaWi-kailāka i āie iā'u. i keka,hi heluna daia mahuahua. nana i uku māi nei, he hora wāle ae il'ei no paha me k-a'hapa. Aole aiiei he maikai o»kēna bila dafa?" "Malia paha. o keia wale no ka bila, i āpukaia. a he māu;bil& naikai e ae no kekahi a keVa kauaka, i haawi mai iiei ia oe?" "Ua like vvale no kela inau bilā apau. ua pika ka elima:hatier>" dala a oi. Ehia ka hoi mea alōha ōwau. i e ; kela kanaka!" "Ae. ua k\i a poino maoli oe e ka madame. aole loa .he wai\vāi' < keiā biia a'u e paa nei. o kona Waiwai wale no, o ia <ka apana pepa. 1 pa'iia iho'ai-'a..kolut keia.mau mea a kaua e ike pii'ae nei:" ; "O keia niau hila anei apau ka i like aku -ka waiwai ole me kevn'r" wah! a-ka madame. me ka umihi«koke ana ae i kana huke-pa-Veke. a lawe mai la i nā hila dāla a elima. i liāawi āku ai iaia. me k-a ] : .ikeike ana aku iniua ō ke kupakako. ua-iie\e hoi kona ina« maka 2 li-o. lena mai la ka helehelena, elike no liōi me ka poe i halawai nai me kekahi ulia pakalaki." • .ve, lie mea oiaio loa, aole he waiwai iki o keia mau bila apau;

a ina owau nia kou wahi, e haawi koke no au i kela kanaka iloko o ka lima o na makai, a hahao aku iloko o ka halepaahao. kahi o ka poe kolohe e noho-ai. • Aōle o oe wale no ka mea i puiapuia ma keia < no iho -la, aka' he nut a lehulehii wale ka. poe i: pihikia maoli, i oi akii i kou; a nia na-ama akunei ma ; ke komohana o kakou, aia mālaila ka riui o na bila keianano e ikeia nei,- a ke huli «lai nei na makai r i ka poe na lakoii keikmau Hana." "Aohe ia'u'kauōha anā aku i na hiakai e hppu i kela kanaka. ina,no kona loaa aku• ia'ii, he> liookāhi no a'ii liana, pepehi iaia a make loa l me ko'u nana ole. ina no au e lewalewa ihma o ka amana likanaka. no ka'u karāima. Maiiao paha oia i ko'u kino wahine an.'i, pela iho la e hana mai ai: ina oia maanei i keia manaw;a, e poalo no au i kona'mau maka, a hemo na ōnohi iwaho. e hou hele ai oia i o a ia nei e hooku'iku'i ai ke poo, kōliu. pinao." "Malia paha hoi, he mau biia <lata maikai no kekahi au ?" v "Ae. he mau bila kahiko 110 kekahi. oloko o kuu huke pakeke. a pēhea la beia bila umi. manao au. he bi)a maikai pāha kena, ua liele nae a- kokoke e i>ahae," alaila nui iho ki ka hanu o ua wahine nei. ne ka hookomo ana iho i na bila dala apuka iloko o kona pakeke. a haawi aku la i ka bila maikai i ke kupakako. 1 ka. hoihoi hou ia ana mai o ke koena dala o kela bila maikai, o ka lalau aku la 110 ia o ka maeiame i ka omole laau. a. puka aku la iwaho. me.ka noke ana i ke kamailio i na huaolēlo hooweliweli, e pepelii- a make loa i ke kanaka. a~nlaU, kanaka. paha, na lakou kela niaii'bila dālji ; aphka.; • 1 namunamu hele Avale ia no e ka Madame. Pilina ahiki i ke koiiio ana iloko o kona nm'ii, a i ka waiho ana aku i ka omole laau niahina o ke pakaukau. me ke paiii hna mai hoi i ka puka a paa. ia wa i hooho ae ai: _ "E ike ana oltia mau k'anaka. e, pepehi ōkoa ia akU ana olua e a'u =a māke i keia po, akahi ko olua kolohe ia'u. a eia mai ka uku kupono no ka olua liaiia. Ma'nao iho keia mau kanaka. aole e loaa koke-ana ko lana kolohe; a i ke ko ana o ko laua makeniake, a kaawale mai a'n• āku, o ka wa ia e kani ai ka laua aka 4 me-'ka nana ole mai, ōwai o Maina Pilina. Ua hiki nae, o olua paha i<e akaniai. o Mania Pilina palia: e lilo ana kela elim?i haneri dala aj>uka a laua, i īiiea e kuai aku ai i ke.kahi kaula, no ka li ana aku ia laua iluna o ke kumulaau."

Ua hele maoli no ua wahine nei. a piha me ka huhu, a ke nana akii iloko o kela manawa, o ka pupiile kona hon e kohu ai; a no ka liele a ulu-ku- loal o ka hele koke aku la no ia e hoomakāukau, no kana apana hana, i wahi e lilo mai ai kē kaukani dala iaia. Kii aku la oia i kekahi huihui ki. aiawe ae la he hookahi ki, me ka pane aua> £e: "O keia ke ki e heino ai ka.pūka o ka rutni o. ua, kaikamahine, uā hoaō mua au. i ka w;a a laua i liele ai i kalii e, a komo ai au iloko e waiho ai i kelā puōlo a ka'Madame Dtipona, i haawi mai ai ia'u. Ua pau ko'u pilikia ma keia mea." Lalau aku la i ka omole laau hooliiāmoe.. me kēkahj wēlu aiia 6, k'aiawe ana-mai a waiho ma ke pakaūl'āu; ala'ila heīe aku la lioīoko 0 kekahi wahi waiho. palii. lawe mai la he pahi loihi, he palii i hāiia niaoli ia no ka hana pepehikanaka. . , . , "O keia ka pahi a'u iiawe-mai āi. me kekahi mait wa'iwai e āe, niailoko mai o ka rumi o Gacia, i kona wa i niake ai: kē'a kanāka o ka noho aie ana ia'u. no. ka hoolimālima o kona rumi, lie hookahi mahina. ī kuu lawe ana mai i keia pahi a iiiaiama. aōle aiī i iiianao iki. e hoea mai ana ka manawa e hoōli'nāia ai, ka iioi 'ka po, eikeia ai ka waiwai o keia;pahi, iiiā he'mea e loaa mai ai k'e kaukani dala, ma ka hookahe ana; aku i ke koko, ahona. kiiu, niake e ana īiiamua o ke kaa ana -akū o. kela kaūkani dāla, iiialaiō o kā inalu o kela mau kanaka palauālēīo." , lioopapa ibo la kekahi manamānalimā o ka i "ka oi o k'a pahi. aole i kul'ike me kona makertfake, p ka lāiau ākū lā no ia.i, ka pobaku hoana. a heōmaka iho la e iioōkāia. a īike ka oi ine kā p'ahi umiumi, no Wa mea iaia i . ai i'kēkālii lā'iioho onā, a oki akuia me ua.palii nei. o ka iā, akahi a 61ū ka māiiao o ka iTiadame. , . "O ka mea e loāa aku ana i keia pālii» aole e koe ke ola ilōko e na. o ka oi Inai auanei keia. e nele ole āi' ka papani i ka piiuwāi." nie ke 'ani okoa-'ānaae a'kā ]Mādāme Pilina i ka pahi maluna o kona P°o. '- • ' _ ... ; .. • -,j ī ka o kana nia'ū njakaukau .apati imua o -kōna alo, j naūa ākuiā i ka ūwāki. ō kā'Hōrā ūmi no ia. "Aole lie nianawa e | aku ā'u i ike ai ka hr>i' i ; kā lōli ō ka hora elike me keia. ua ku a ulu-l hua māoli i'ke kākāli. E hō<MiVā'nāwanui au : pela a kani ka hora < uini-kumaihāhiā. ūā likeme eiua' borā okoa mamua ae o ka hoeā j ana mai o nā kanākā kolōhe.- E'kii ae āu i kuu niau hua opiuni^.' 1 ole ai āū e hāahilu. ā pihōihoiioa.'' ' j I ke k-Onio'āiiā ō iVa hūa ōpiuniā. akahhno ā akakuu mai i na 1 iiianao phioiliōi ō ka ma<lame. alāila kii-akū la i ke kūkui niaka'i, he waiwāi ho iia -kek'ahi ntēā i nku ole i koiia hoolimāiiūia. a i kāiHiīi. niāi eiā uēi, hoopHia iho lā i kā aiia, nie kq kōli hōū aila iho i ka uwiki ā māikai. o-kaiio-a āeia lio iā, a i ka holopono ana o na meā apāii, ki aku lā i ka ; pukā a pāa. noho ihoia kākali. ,o kaiioea ae i ka horā ānā'e liele''ākit'iai e kii i iia <ialā, a kona noonoo e hiaa loa la. O ka mea a ka Madame Piliiia e noho la e npoiioo. ewai ka uwa-j ki. e ki>-ke niāii la iīkeia āihe ke'ia sēkona, uaiiiki ole i.-ka mea kakpn inoolēlo 'ke hoike āe. koe wale no, aia oia ke noho nialie loa la ; ua āUheeioā aku ka'hiākeliiāmoe hiaHāia aku. lloko nae o kona naiiēa. i pūiwa* ; ae«āi; a>pane ae la: , ".Aoleioa he' mea pono eīoaā iiiiai kekāhi o kela maū hila apūka inalālo o kō'O-malu; ua ikeia aku ■ā'iiiiiei, ēia -k-a' lā,- e nokeiā hiai ana ldiū maiu t*umi r iiefi;i <ka liiūi. i ka wā. e ai 'ua niake kelā niāu,, kaik&ittāhinē. oi'ko'u loaā poiiō ho iā. E puhiiā aku aua keia. māu'; hilā>apāu e'a , u."»iā ! iiiaiiāwa'wēhe &eiā j nā;bilā apuka apaū. a kiola 'akii -la iloko o ! ke'kapiiāhi, na ke ahi kā hahā., ā iloko ō nā ūiinukē helu Avāle 110, māik-ahi o ua mau ! bila nei,iieiehu ke waiho Vnāi aiiā.; "Aolē'no oūkou ē iiiaii Wia. ua iilō oukpu i puūlēhu, a' pela ākn no'āUānei e hooliloia aku āi ka naūā I hāā\yi ,mai iiei. ia oilkou iloko o'kuu liin'a, e l'ilo pu ai,'i pūūlehu"; akū lA ka nana ana a ka madanie ma kahi e kāū 'niāi aiiā q ka ūwaki. ; "He iwakalua-miniike i koe, alāila kani ae kā horā umi-kūma--ināluā; -aole a'u :>kākali hou āna akū Lkoe, iia pā'ūliia loa akū { nei;' paha uā man kaikaiuahine nei i ka hiamoē! Uā ikeia āku ka hoea koke mai o kela hiau kanāka*rtiamua ae o ka nianawā, 6 kō.'ū loaa pono no ia, nōlaila ewiki au, 6i«malu ke kula." 3 Lalaū a,kii la .oiā i kā omōle o ka lāau hoohfai?iōe. me ka welu* a māi la ilōko ō kā pakeke o kona lole. weh'e aku la i konaiiiau kamaa, hoōkōmo ihō la i kaua o kfe'k*ttapo o -kbn£ epane: o ka hopu āku iā ii6<iā i kāna'kūkoi".Hikai-./m'ē ka ik>dpō~ : •iiliuli-anā āe,- iiūku'kahi ūialaūialamā,.e āi oia i Xvahi e helii ai. o ! kā : hēino āku'la no ia iw&lio, rte pōlōlei āWa'* akuiiō ka hāle ōlliiiā. ihe kā iiVālie lōa. ' E hoōmanāw&iUii īii'ai ka e l-noakaka iki (akū kA I inea kakau i^kēkāhi'-hiona e hiki ole ai : iāiā ke hoopoirtā ; no 'ka • lii&i : niamuli o ka lokomāikai o kek&hi4ioāl©hā. i hāla Vna kēla ā<r,*iia k'ono iiAāi'lā ofe e Hele e liāna \ kā»Lede Kāloke Kiiman'a, kā nīea i ho6ha?ikeia ihē ka <Lede Oika 'hioiiā ā ka nl'eā kAkau i ike aku ai. i liau&ia * iino keāka, he hioPā ia, 'e hlk? ōleioa ai. kē hoōpoināia. 'elike loihi o keia ola- ana: i ka 'Lede Makēpa. i kail'i • -'ka-pa'hi • 'loko iiiai o ka lima o'kana kane.'me ka h6oho<ariā-:-2te-r i ! "E ka mea i uluhia e na nianao hehena; e haaXvi niai i kaipahi, I iā'u! • O • na wiea ē hiāmōe • nei.'iia like• lāua 'ilie• he hnāu meā srtialce; uā Hkē meila'kii kā wailfōiōlo; o ō ka wa^kamālii^' he aiā4«afu \vale iakoii i kē dīabolō i penāia." ' j ; Ilōko o"kelā hiōiia liōlookoā. e; hoikeikeia inai aiia: iaiae;kā-' ! no ke ōkiiā āita o ke;poo ō kaua iuaitiei -atōi<ā. [ hēino .n-iāi ua āheane ē hiki hoū oleiee tiolo;ke k'oko r ; iioko'o* kō'n • kino, i kau a mea, o-ke ku i ka weliWeli ām'e ka <ftfa-' naoiiao ; «a hkepii maoli no hiethē meā'oiaio ? maōli. m'e ko"ii āne-.' aiie loa e n>aule-ilur>a-o -ko'ii noho. ( A >a'u e hoakaka aku nei i ka nehe malie o Va hele : ana a keia '• wahiueiokoino.. e pii ia iloko o ,'4«i p6uli; ivā h6okt>moiā i'nāi ka iia maeele iloko ō ko r u kino j e -hik'i 6tē ai i ko'u iima ke «pāā. «ku i ka pēiUoi kāu a mea o kā'piha me ka mētfiemehe. : ī O ia pii aknia no fā ō ka Madāme Pilina a kn o< 1 ka rtimi o iho la hoolono, a ke iohe la i 'i; hanu o na.^ikamāliine, hoomāopopo iho la keia. ua pauhi'a lōa ia. i laua i ka hiamoe. I

Hoopili aku la i kekahi pepeiao ma ka puka ki. aohe he lohe aku i ka haniumu mai oloko. o kela nui wale no o ka-hanu; elike me ke ano mau o ka poe i kaia loa i ka hiatn?oc kulipolipo. ■Me ka malie ioa, i nanao iho ai i kAna ki ilōko o ka pakeke a hookomo aku la iloko o ka puka ki. o ka ttiea apiki nae, aohe he tomo aku o kana ki, no ka mea, ke paa la no he.-ki ilokcro ka puka, maloko mai; a o ka holona iho no hoi o ua \vahifte na meahāna a ka poe aihue, e hiki ai ke wehe i na puka o kela ano. ku iho Ia oia i kahi o ka hoka. Ina p'aha i maopopo niua iaia, ina ua kii oia i kekahi ano hao umii, a na kela hao. e umii aku f ke ki iloko o alaila ua hiki ke wlli ae me ka iiiaalahi loa. e hamama-ai tia.; puka. oiano oe o kekah'i ki maoli āku mawaho nei, aole nae peta, ke ku la oia i kahi o ka hoka ame ka hoaa. ka mea ana i moeuhane niua ole ai. eMiālawai ana oia me kela haawina. pakalaki. Ke noonoo la ua wahine la. pehea ana la e hiki ai iaia r ke koino iloko. A«>le he poe hou ae maluna loa o kela wahi, a<o Marv hookahi no ko kona rumi ma ka' hale malalo, a oiai he kuli kela kaikamahine. aole a ia nei hopohopo ana no kona lohe mai; a namunamu liilii iho la oia: : ......» "E hooma'ima'i ana au. me ke kahea ana akii i na kaikaiiiamiie e wehe mai i ka puka, a mamua o ko laua hoao ana ae e uwa, e kapOo irma aku ana ka oi o kuu pahi iloko o ko laua puuwai," me ka alawa-ana iho o ka maelame i k<ar ia pahi. i hele a hulali. ' Me kelii-mj/Haß'kolohe ilōke ona. ua hoonumiln ae la oia i kona leo. ana no e ike la, aole e loheia mai e"ka poe o kahi mamao aku. o kona kikeke malie aku la no ia i ka puka. "Owai kela mawaho? Heaha kou makemake?" i kahea mai ai 0 Mauela maloko mai ; aole no oia i hiamoe loa, e hiaa mau ana oia nla kela po, no ka hopohopo no i ka poe aihue. i ka hoea aku no ko iaua rumi. mamuli'o na <lala a laua, elike me kana i hoohuoi mua ai. "Qwau no keia o Mama Pilina! Ua ma'i loa ia au e na lede opio i keia po. me ka h'iki ke hiamoe! I uwe wale ia 110 e a'u, ahiki i kuu pii okoa ana mai la e hoala aku ia olua, īiie -he mea la< aole he loihi o kB'u mau hora i koe e ola aku ai, o ka make no ia. He makēmāke kō'u e loaa kekahi laau, e hooluolu ae ai i ka eha!" ""Aole e hiki ia maua ke kokua aku ia oe. ua ike no'oe e ka MaVlāme PUina, aohe o maua malama laau māloko nei! O ka halekuai hkawi'laāii no paha kalii e loaa ai ia oe ka laau, he hamama mai\ kMa hale i na manawa apau o ka po, ilāila.'e ai kou pilikia!" wahi a Mauela. me kona kii ole mai e wehe i ka.puka.. "Aiiwe no' ka hoi e! Mai manao mai paha olua'he wahi piiikia uiiku keia i loāā ia'ii! E ala mai hoi ha'kekahi o olua, a holo ae hoi 1 ka halekuai i laatrno'u?' 'me ka oi loa iho la o ka nunulu O ka niaelame, o ia no oe o ka mea e maulia\va wale aiia no i kona aho hope loa. "He nui'ka poe hoolimalima o ka hale āku la oīalo, heaha ka hpi'kis'u"htca ō ka' hoāla ole ana aku nei i kekahi o'lākōu, e hōlo aku e kii i 'laāii iiou'? No'u iho. o'u makemake e hele i ka po. ma I" wahi a Mauda. me kona ae ōle 110 e 'haawi mai i'kekahi kokua i kela wāhine.

"Chyau ke. hele ae e kii i laau no Mama Pilha," i ala ae ai o ifirace liiiliia. v, He wahine ino kela. he nikii hāiiā hoopiHkia no kaiin iā ft&iiā. aka hae acrle o-kana man hana'lapuwiīe. ko kaūa'mea e nānamkka AN'eile- «tk<u ai no i keia pilikla' i lōaa' iaia." Ua lolieia>niai kela -kamailio ana ae a Grace ia Mā\irda, a ia \va i lohe• hou ia aku ai ka leo nawali o ; ka Madante 'P'apiilau, itia<vaho } niai i ka i ana ae: { "ĪO oe ko'u mea e pono ai e Grace, e k)i liiua niai i ka pulea o |weiie, i komo aku ai hoi au iloko. ua āneāl"r€ioā'kēiā e hfna ilalo!" I AtrHie māi īā o Grace* e-hele' e wehe i ka puka, &kā, pāpa e'niai v la 0-M&4i<£a inā kē-kanoha ana mai: |. "Mai.hoao iki oe e Grace e wehe ika puka; kfe ike nei aii iko kaua. poiiao, ina āole pe e hoolohe tiiai ,ana ia'u! ,, ' "He keu 110 hoi ōlua ake āloha ōīe! He maka'ii paha ko olua, o;.āilVūeia k na dāla a ōliia. aoie o"tt'niaMp no'k& olua dala. o ko'n ! pillkia Wāle no kā'ii' 4 e makemake nei, e kok\ia īiiāi kēkahi o olua ! ia u." iipa«e mai āi no' ka Madaine 'nie ka hōōi hou ana iho i kona j hooma'ima'i ana. v j, . '"Aia hoi pāha la! Ua maopopo ia'u, ua ike kela wahine ina Jdala a kauā. aole kaua i kamailio aku nei no' ke data, ke puka hewa niai lā iiAe niaiiāia' iHai. E ala ka\iā e ku 4 ktāi' i kēla po, aliītti i : ke ao | anā ? -a'iiiai'āe Iki e wehe i ka t>Hka, mā na ano āpāu! Wole ā kaua ' hlainōe hōii- aiiā ( āku e Gface, ke ike nēi a\i i kfefeāhi īiāua ēpa 1 lioo•ialāiā hoi<oiv>'auā poiho. He ōi aku ka poiio.'e hoi hou oe e Mrs. ' no -ka h'āte t4ālo, -aolē loa liiaiia e *ae alai ailā ē 'AVehe i'ka j puk'a. ā e Wēl'ē āku j>aha e knāi- i laāu noti," Avalii ! hoti a Māuda. "lrtā ā6lē 6l«a e weli'e ana ika piika/ e ike ana olila ika wawāhi okoā' ia- ākii • e ā'u!" i kaniaiiio okōa ākti ai ka Mā'dame Piīina me kona leo maoli. o ka mea ma'i ole', i kāu a'iiiēa o ka ole iu nlai o kōtoa makēihakē. * "O4oā mea-e hoao' māi ana e wawāhi V kā- piiWa. ō Wā mike wale no • mea e āku aiia ttte ia, iiō ka mēā, tiā lākō ma\ia me ha 'pli pāiiap&ia. a e ki iio maua ia oe, ke tioāo*ōē e kbmo iirāi iloko nēi 'me-kā li^iā'ikaika." wahi a Gvāce, # "ā!aila iYamitiiīmii !lio'la m'e kā leo liilii Iba e lohe ole : māi ai ko lauā hākū liife: "3Ē hiiikāla mai e .ra lahi iio keia hoopnnipu'ni, lie imi jstsno'wālē āe -n'o nae keia i u'ahi e āi." "E Ulo «ana'i mea no olua e na kalkāiiiāHiW'ē ē kāuiifalia' lm ai. ke : ae ote iiiāi olua e hōokipa aku ia'u ia\i ilōkō'me'ka maikai. ile i makemalee ai 'e lolieoliia. fiē mēā i pili i ko t lua olA;'-<aote• -nae-e hiki ia'u --ke• kamāttio/4ku ! nēi, o loheia' 1 inai auanei. E wehē mai hoi ika pukā'!" Mā kāhi nae o-ka liooko mai i : ketāi4cāttōltā. itei6lie ākli lā oia i i niai oloko. o kā ruini. e hal«l¥afi ! irtāifāii l ā ilā kāikāniāhine i ko laua mau ukana. a paila mai-ma kahi o ka puka. me ko laua noho i anā iho, e hilina'i'aku ai i ka puka. *! Ina'h'e nvānao nui kekahi au i ake» loā <ai e'lke ia ntauā. e kakali oe a ke kakahiaka o kaia «apopo. ala'ila hoike mai, he wa keia no ka liiaiiloe," wāhi a Maiida me ka leo:'pihoihoi ole. , m "ina o«ka?pane ia ea, alaila aole loa olua e ike liWO'iāiiā rka mālamalama o kaia apopo; he keu ho hoi, o ko olua āte<to4rika'u noi. pela okia'ē palēkana'āi." "la'u no ōe-e haha'i mai-ai e Māma Pilina," i a,i o Graee nialōko īiiai o ka puka-ki. 'No -'eā, l<a piha ōiā i kā huhu." "Aofē īau Māaiiēi e kahiāiiio ? āku ai iā ō'ē, e l'ka'pīīka. koiiiō aku āi 'aū iloko!" "Ua iiiki no kē lōh'e āku. Sna'ōe e liō6'psli iiiāi ahai ko walta 'ma'kalli 6 ka<ptikā ki, ā hōŌpMi āki!i no hoi au i kuu pepei&o: aole e lōhēiihai o M*a\r<la. i ka kāiia mah olelo!" . */'E uimlii 'āku;tioi Ira y>e i'ke ki, i hiW"āi'iā ; h i& ! WahrāiTio āku. l ehēa< a#.hei' 'ōe '-e lohe ai!" 4i Aole i'o i ke ki!" i i>ān'ē hiāi āi o "iiMiiāa. mli ke "He ke.u <ak\j>oe a ka wahine ka : ma*afea. Hē no fioi, 4 ita noke miia mai nei oe i lioSb ka puka iiie ko ki. a o ka hemo ote, hoao okoa mai nei ē i jhirii āku āi īilāua'i kau kōlohe! Hele oe *pela e kē¥fā<te'pO\Vāīe mii! Aole auiift*a ! moe. i-koWa i hote4i mai-nei ā hdao^ ! 'hMltoinō i k?ah ki ilōko kā t>hka. ano ka hemo ole. pela wale Yio 'o'e'i Wohō iwāho. ' r Eia Wu k-auoha ia ōe. a o I<e olā. \ta hoka ōe hta kpu<manāo airā T e' kōfho ilōko-Hei'¥tta&lāhi, o lfā ha'na i>cAiō AvaTe-ho ea. e hoi:pdlolei*ncdokp oko rtrrtii'e hiaino'e ai, aia hoi a alā tiā Wēa-!a£a\i. o'kāwa 16heia ai k'otlfftaV?a6!" noi! It>a e kokoke mai oe kā?kamahine maanci.rfke oe i ko uumiia e ā'u/'i hāiliili okoā akn ai'kā '$a4amē me -ka. piha : honnaif"kinki. oke J ārto ma'i ole. aka o kela kahiko mau no ona. o ka "Maiwo -paha ōe e keia wāhmei ko h6orttaffflā*i aiYā mai nei e 'āku āna maiia ia: ©e! Uaioaā pdrto i&^kōMhe: haftā uo ea, e hoi pololei nolōko 'o ai.-ā māiiiōāo fiōōlilo ia oe i waliine i>myute. Ke kānita<kaiiWaki okā ttateputē. ovkaii!f»ra ekahi'keia!" 1 "Auwe. eia ka keia i ka hora ekahi e Heh rtei,<e aloha : māi e' ua iani ia. s «. aohe wa a hoēa mai keta maii kanaka." alaila h«x>ki hōhua Iho la ke'kamāiliō anā mai-a ua oka Mac>ame'Pilii>a, fioicoi>a hopohopo.o 'lohe mai auaneKna kaikanWhiAe. a ho6Kuoi"mai i ka 'mānao b i hoopuka ae ai no' na-kknaka. (Aole i piU.) i j