Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 12, 24 March 1916 — HE MOOLELO NO NA KAIKAMAHINE ILIHUNE A I OLE Ka Oi Aku o ka U'i Iwaena o na Wahine Apau-He Moolelo i Piha me na Haawina Walohia. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO NA KAIKAMAHINE ILIHUNE A I OLE Ka Oi Aku o ka U'i Iwaena o na Wahine Apau-He Moolelo i Piha me na Haawina Walohia.

"Ile keu.no -la. ua pau kela ano e iaia, eia ka hoi ke hoea hou nei. ' wahi a \ tdokale, nie ka maikai ole o kona noonoo. 0 kaua like no mā ia nianao hōokāhi, no ka meā ua māajahi 7,].*n;li kana hiamoe ana āku nei; pela no/hoi au i hoi' &kU' nei ē ho- ' luolu iki. Iloko nae o ko'u iianea, i hoea aē nei ka hiea. • 'in'i. a ha'i.ae nēi-ia'u i keia ano e; &'Wahi.ana,,aole'i ala iki o KāVna. mai kela manawa a'n i haalele 'iho ai', aihkī 'i keia mana\va:" i'īe mea kupaianaha maoli ka keia! Maloko nei no'ka'hapanui i»«.u m.mawa e'kiai ai iāia, a he wāhi maiiawa uiiku wāle po ko'u : kaawale ākif ai, noloko o kē keena waiho ,buke, n\e .kona .niakua- ' ane. pehea la hoi i ānō-e kōke ae nei no oia, ;mai kela ano maikai :nua mai ona," wāhi a \\)lokale, o ka hoakaka ana ae, no kā mao- ]...]>.» r,ie iaia, o ke kumu ano e hou o konā hoaloha. : . •1\ hele oe e hoala koke aku ia Vana de'yēa m.ākua, i keia maj;av, a!" i kattoha ae ai ke kauka i ka mēa maiaWa*mā'i, e hōālā i v ka | niakuakane o ka "L hoike aku oe iaia i ka mea oiaio, elike.m* e ike rtei, o ia ka loli ano e.ana ae d'kē-kulaha';rilā'i o'kānakēikh" I;i liala ana aku o nla'i, ua hoike mai lā'ka' mea īna'i i koua ano pihoihoi maoli,,o kā mea apiki naē.'UW no'oia ke hiam* iL' la. Hiolo mai la ka hou ma .kona mau ipapalina, a ia \ya i i■ *" 'maka koke ae ai oia e kahea nre-:lcā' ,, leo' & l.iua h hoopakele ia Jaua! Ma ka inoa o na lani, e hoopākēlē ia He mau sekona kela'.no.ka.pihoihoi, a e hoao aku ana'ke.'kauKa r li«.ala maoli aku ia ,Vana de Vea; o ka ( puoho koke .la' nd nāē ir> o ua kanaka opio nei, a iaia i alawa māi āi a jke : i;.]kā nphd;ākli ; 6 \ <<3i.kale, hoomaka okoa ae la e kiiwo, me ka ēhaeha -Ttioli t ■* "(). e Eneki Volokale, kuu hoaloha; ,ua loāā' iā!u i<Qkahi moe"hane maikai ole i.keia po! Auwe, aio'ha ifid'ka ftdi-o £rāce, i)ēla me Mauda!" • ' • * . , ... MOKUNA XXSCIII. KA MOEUHANE A KE K.ANAKA QPIO. "Xo Graeē! No Mauda! -Heaha ke ano o kau moeuhane e kuu l...alnhar" -i neenee mai ai o Volokāle a kokoke ma/ka aoāo o'ka ! )•'•*. a ninau iho la, me kona piha pu i Ice pihoihoi, ēlike'me'Vana • lVea. - •• : •• , ' v •• 1 - "Heaha mai auanei kau e Volokale! O ko'u moe aku.nei no.ia ! \>- ka maikai, a loaa aku-nei ia'u kekahi moeilhane. Ikē akiVnei ail i !:ekahi mau kanaka powa elua, e noke ana i ka wawahi i ; ka rurrti na kaikamahinē ilihune, no ka makēmāke e powa, a e ālhue ifkē):aiii waiwai ano nui a kela mau kaikamahirt£." < , "< >wai kela mau kanaka powa?" i nihaii koke mai āi o 'r \ ea makua, iaia o ke komo ana māi a lohē pono i ka hoakāka o ! ;uia keiki. i ke ano o ieana moeūhane. "Auhea oe e Mr. Yana de Vea, 'iloko o ka moe niāikai o kau I - ki. i puoho ae nei oia, me ka piha loa i ke pihōihōi, rriatTiiM o-ka' 1: x ana aku nei o kona uhane i kekahi mau kanaka powa ēlua ē hoao •ia e wawahi i ka rumi o kēla mau kaikamāhine eluā; o'ka hoēa ānā .:iai nei i 'keia la. He moeuliane wāle no kēla, he oiāio oH, i • <*kahi manawa! Heaha auanei ka waiwai 'nui a : kēla nia'u kāikae hoao ai ka poe powa e komo'iloko o ko lau'a'*hoāI aka mai ai ke kauka. imua o ka mākūakane o r Kalēna. ; ' "Auwe! He mau kaikamahine ilihune i'o no lau,a, āka ua haawi ; ki nae au i keia la, he nui o nā bila dāla a laua i māopopo ole ai : ka waiwāiio oloko, owau 'hookahi wāle no. Ua pihā |<ē : kaukani' • 'ala i loaa ia laua .mai a'u aku!" ! "<), ina he kaukani dala ka kela mau kaikamahine, t me l ko laua i.m'u» ma kela wālii .haahaa o ke kUlaiiākauhāle, āolē āna ē nēle 'ka makaleho'o na kānaka,powa, ina '• uā ikeia ē kekahi 'poē.'kēla mau Wala. I le oiaio loa, aolē e nele ana ka hoao o kekāhi poe e hoopoino " ki» laua ola. Maliā he hoailona keia mai ka lani mai, no'ka hopena «• kela maif Jv-aikamah.ine!" ;wāhi'hdu a'ke kaiika. ■'Malia.o keiia.ka mea pololei ; no'ka-mea i>kēkāHi manawa, ! he p» !<«lei no ka moeuhane. E holo'koke oe e Volokale i keia manawa :.u<wahi a Vana de Vea ka plhoihoi."Ē'hoomāilawa'iui iki iho. e noonoo ae_au i ka meā pōno e hāna Aku af! hēle akn au e kwuoha. ē hanaiā kuū kaa, me na lio holo loa, a e'kau oe' maluna-o kela kai, me kāi.loaa.o ka mana piha.ia oe,;e'katidha ai i i i kalaiwa, e.hana elike me kau kāudlra,. īE'holo koke de ito ; kāKi o • a eihaua makai, a lawe.mai i mau mākai, no ke kōkuā āna >i kau ui ; >i..na, ālaila, holo.pololei aku no'kalii i nOho āi o < pi< >; ina aole i'o he pilikia-i loaa ia laua, aole no kakoU i hoopilikiā i.i mai, aka ina he pilikia i'o, e hojao aku e hana mā nā e' i' ik'kana ai laua. E hoopakele i na ola makamae o,;kela l.amahine! ! ■ ; ! , "No'u.ka ana ,akUineiii:keWrmJftU.dāla?nliāhualoa ia laua, me kūu manao ia.iio laua .e 1 pilikia ia mai ai. O ka mea poiio ,loia a'\\ .e -hanā āi,.o ia no'kā 1«" »k< «mo.ana aku i kela<mau t dala mālōKo.oika I?anaKo» ā o Ika huke,. !• a'u e haawi aku ia laua, aole nae ; pēiā, ke»mihi loa nei aU:i.kdTu l.'eua." ; - • • , Ke lohe mai la o Kalena ,de Xēa i,natmea.:apau<e kamailio ia nei, no ka holo aku ō Vol6kale e hōppakele j'itiā li' uo a pahola ae ka nanaina maikai ma koiia heleHelena, a ]aia i■ ike I mai ai i ka hoomakaūkāu o Volokāle .W*wa i imai āi: ,' Mai hele hemahema oe ma !kēiā huākai ai.l, ho kā Hoōpakele Mia i ua hoalōha o 'kiiua. aka e kii aku.oe i f kuu rnaū4>U 'ie kokua ia 'iiou; adīe tlae o'u kanalua Jki no ka'hiJH,ia oē,ke hoōpa-i 1 ele ia laua mai ka make % mai!" : . v Uoko o ka wanawa pokole; ua paa.mai la-ke Jjcaa ? i;l^a,4ianaia, f a* leu'ana mamua o"ka pukp o ka hale, i hakalia no i ke kftu akp o Volokale. aole no hoi he niea e hoohakaliā hou iho>ai,. o:Ha>oili.aku rla, m» ia <> ke kanaka opio, a ia kau ana.no. iluna o.ke,ikaa. haalKi ieoke. .-•ku la'o \'olokale i ke kauohā i ke kalaiwa e hōlo poiōlēi >no J<a halewai. no ka makemāke no.o Volokale e hele pu māi ke kapena' makai me ia, ma kaiia misiona hoopakele. lua kela i na hora o ke aumoē, ua hoi ke kapena makai^:ho-. oh.nlu. no ka mea ua nui maoli.kana mau hana ma kelaila, āima ja po uo, i ka hopuhopii .piliwaiwai oia me koiia mau makai. ia .haule ana no o ke poo i ka uluna. o ka lilo aku la.no ,i)l. la hoea ana aku a Volokale no ka haīewai, o ke kākiana o-ka 'nv«ki ka i loaa āku iaia, a hoike aku lā i kona o ? )|iōea ! ana aku. no ka ike ano no ia 'i kē kapena makai, me ka haiia nui nae o Volokale i hooikaika āku ai, oiai aole he^ae-iki,o>ke kaliiAlia'e,.kii< e hoala i kona poo. oiai o ka hoi koke ana.aku.no; ia e hiamoe. Mamuli nae o ke koi paākiki'loa o Volōkalē i,ae mai ai lte kakinna, o ka pepa inoa kana e'lawē e hoikeike i kē kapena, ina oia e rc mai ana e Ike >iaia. alaila kii hou niai a .lawe aku iaia v nō'kona n!mi.Via ka hale maluna. • . 1 ka manawa no a ke kapena makai.o ke.al.a ana ae ā ka pepa wioa o Volokale, kāuoha koke māi la oia i ke -kakianA e īhele mr.i ° kii ia Vōlokalē; a lawe aku noluna o'kona>n4mi. ' < Me ka eleu ame ka hoolmkalia ole iho,.noho,a|iaiO vVolfttāle no?ol n n k?) mmi.o.k'e kapena makai. a hoomaka,koke akiiil,a:iio oia e hoakaka i ke ano o kana tnisiona i hele.aku ai rira ia pō,*o>iā ho?nd me.i e pili ana>j ka moeuhane a Kalena Vana de \Vea, hoi me •l-a haawi ana ; aku a mākuakane o ke kanaka oplo he hookahi kankani dala i na kaikamahine; a o kona manao maoli, ua pololei na mea i hoikeia maloko o ka moeuhane a ka mea ma'i. la lohe ana o ke kapena makai i na mea apau, ia wa i ninau mai

ai: "O ka hora ehia keia oia po?" me ka hoomakaukau koke ana ?hc o uā 'kapena makai nei e komo i kona lo)e. "He umi minuke -i koe, alaila kani ae ka hora elua ,o ka wana.io," iaia i'wehe ae.ai a nana i ka uwaki i haawi makanaia aku ai iaia e-Vana cie Vea makuā. | "He>keu aku maoli oe.a ka pupule. o ka lawe hele i Uekahi uwaki nani loa elike me kena ika po. Ina e ikeia mai ana he uwaki J<u|*n»tkudi? pii loa kekahi malalo o kou malu, aole ana,e nele kou powa '.ia ma po, ia oe e hele ai maloko iiei .oJ<:e kulanakauhale o Nu Joka." ''U-a ike no au ia mea e kuu kapena, aka nae aole no o'u „.helc hemahema i ka po,p keia na mea nā /laua e kupale ia'u," nie ka unuhi okoa ana ae o ua o Volokale i kana mau pu' panapana.elua iwaho. "Pehea, «e hek pu .anei oe me a'u, a i ole" owau hookahi wale 110 paha?- . . "Aole e hiki ia'u ke ■hookuu hookahi aku ia oe ma ,kena hana nui. Aole au he nlea i na moeuhane. malia he mau mea palaualelo wale no kena, aka nae hoi, o ka hele aku ko kaua, i paii -ai 'kuhihewa: .E iho koHe oe ilalo i keia manawa, a kauoha aku i ke kakiana, e wae mai i elua mau makai, i hoolako pono~ia me na maj.kaukau apau o ka oihana, a iloko .o na minuke helu .wale no, ,e i hoea kino aku no au, a.ehoomakaukap i ko kaa, no ka lawe ana aku ia kakou, ikahi o i?a kaikamahine." j Holo awiwi aku la o Volokale-a f loaa -ke kakiana, haawi aku .la i i kc kauoha «elike me ia a ke kapena makai i .kamailoi mai ai iaia, a iloko ō.ka manawa-pokole, ua alā mai la he elua maumiakai kino.ika|ijka. ime ko laua mau makaukau apau; ;e kakali wale -ana no o ,ke kauoha īiiai na haku niai o ka oihana. la paa ana o na'lole.o ke kapena makai, lalau aku la i kana mau pu panapana; pela me kekahi mau hao hoqpaā lawehala, g ka iho mai la no ia ilalo. a iaia i jke ai, aole he mea hemahema i koe no ka iakou rhuakai, o ke :kati nui āku la no ,ia malunao ke .kaa, na .ke. kalaiwa ka hana, ,no kāhi i kuhikuhiia aku ,āi "iāiā ,no "ka ,'pahuhopu oka :lakou huāka'i o 'kela po. Ia lakou nei na'e -e holo ,ana. ,me ;ka puahia nui, .i jkani mai ai ka uwaki o ka ; halepule,o ka hora elua ia o*ka wanaao. ' MOKUNA XMXĪV. ; _ . . y MAHOPE O KA MEIU T :l7 O NA POWA.

J\la kela manawa a ][vanakipa ame Elina o ka pii ana aku i ka iiale maluna no ka rumi o Māuela ma, u.a ,nohd f pouliuli iho la ka Mādame Pilina, me ka-piha i ka maka'u, a ina i manaoio oia, aole 'he piliki'a e ieāu mai āna maluna ōna, ina ua hookolo okoa aku no oia o kēla maii kaiiaka, aole nae pelā, ua hēle a'kau kā weli i'.ua vvahine /nei, no na olelō hoomāka'ukā'u a Elina;\e pepehi mai |iiaia ,a make. I Aōle iiae e hiki iup o Martia Pilina.ke noho iloko o kela pouli, | nolaila ho-a akn la oia i kana jpukukui,.ā noho iho la me keikakali I ana,:āme ka-hoolono ana no hoi i ka hopena o ka huakai a na 'kanaka r'powa. j 1 • E uhai aku hoi kaua e ka mea heluhelu mahppe o na kanaka rpowa.:i ike ai i ka laua hana, maluna.o na kaikāmahine rnawali.wah'.' | -Mē ka nehe malie loa i pii aku ai ua mau' kāiiaka nei .'ahiki niaI waho o ka rutni o na kaikamahine, ; nie.ka Johe ole mai. o Maiida ma i:i,ka nakeke o'kekahi mea, he nākeke ana ka laiiā i;)o)ie mai' a'i i ki, a ia nana anā mai ma ka puka, ua 'holo' .ae la ke'ki mja kekāhi aoao ;:no.ka<mēā makaukaurtāH<anaka,.po,wā, k me kekahi | o dca hookomōia ana mai māwaho, a me ,ia hāo i' ,wili 'ia .āe āi. ke.ki maloko mai, o ka hemo ae la no ia o ka puka;.JvOē.ria,e kā.hamama āna, no'ka mea ua paepaeia ākii maloko me na .ukāna -1 ike o\ē 6 kela ame'keia, mē ka hooke pu mai; do. hoi .o .iia .kāikāmalii'ne/i ]ko laua rnau Inno, maloko' mai. ; ; ' ;<1 J<a : ike a)ird ! aku a Mauda ika )i,olo .atia ae o ke,|<i, ; hoomanao «ae'la oia, uā'kokoke loa mai i kā hora o-J<o a k.uhik;uKi. [aku la oia ia Grace, e nānā i kahi o ka piika. . ' Pahii -mai la o Elina ; r 'ka.manao 1 e?.-hftoio-akU <ftpa ,me'ka'māalahi,'he ōle nae ka mai, ia wa i kuamuāniu okōa ae .ti .uāikanaka nei, nie ka'hōōpiika ana ? keia m au °N o: . "Aia kekaliiimēa i koō iā,nialoko mai," wāhi'āna me ka piha loa ;i : ks 'hooiiaukiuki. / "K liōōkē'aku me '-ka ikāika, malia o,hemo akū no 'ka puka .ia ōe'." i hawanāwana aku ai o Kanakipa. . Hoōikaika l loa aku la o Elina i ka hooke ana j.ka puka, ia wa i makili iki āē ai, a ia ik'e a'na āku o Grace, o»ke ; kaikamāhjne m a ~ ka'u wale ihō .no hoi, ua hoōniaka okoa ae h oia e,uiveV a lōhe .aku la na kanakā powa; a o ia'ka Elina.o rka p.ane ana aku: "Alaila, eia no.ka Olua ke alā mai nēi ea?" wahi ana me ka leo haalulu. He mea maalahi no olua,,ka wehe ana māi ika puka, no; maua e'kōnio aku ai iloko; aole' ko maua he manāō pepehi āku ia ōlua; aka nae ina ōluā e hoao ana e.'kahēa, ā*e uwa i wāhi.e hoea mai ai ko olua mau kokua, ē ike auanei olua e 'kena mau kaikahia■hiiie e kapalulu'koke no ka oi o na.pahi #-ri>aua.'i.'kd oluā muā puuwai. E noho malie lōa olua, i pākēle ai kē ōlal": ! : "E'ku koke oe e kena kanakā, a .hele .kena ,walii aku.au e ku la,*uā' lohe pono'loa aku au i kou leo. He.eliia.oluā mawaho, o j olua no na'kanāka i hoao ai,i'ka olua niau hana hilahila ole malunā o -niaua, "a np 'ka elūa o na maiiawa ,i ku, ai olua i kahi o Jka hoka," j sVāhi a Mauda me-'ka haalulu! "O keĀku.ā loli'omaikai'n.oha ka īkaika ame ke ola, Oia no. aiianēi ka mea iiapa e,"hoōpākeje.ae ia mā'tia.j māiloko mai oko olua mau lima. Ina olua e ,kii āna ā hele me .ka waiho malie ana.mai ia maua,.aole loa.māuāre.kāJiea,,i tnan kokua." •'He kēu āku a ka ōluolu o kela:lēo,'ē niāi hoi i'ka puka! j O ioaa .wale mai no ka hoi la! o k'ela .kauk.ani 4a!a.'a olua, oko mana;ku no ; ia,a ,hele me ka liookoe ana'i ko ōluā.niaU ola, pēhea ia | .e !na :kaikāmahine # > i ; ■'■' n AoIe lōa māua e wehe aku ana.i ka puka, ua pha ia e-hiki ole, āi e.hemo; a ina olua.e hōāō niaoli ana e wawahi, nei maiiā e ki aku iā oliia me kā rtiaua mau pu panapaiia,, i!ka-wā y t kiei.mai ,ai na.pōo' o olua iloko nei," i.piil'apu A\<ale niai,ai.,no o Māu-j dā ,me ka .manao. he iiiēa ia e maka!ti ai kela .mau Jōanakā. ✓ No Grace! v-:a,pau'kā' hiki hou ana iaia ke kamailio ae, ua nqho-| ālii iho l.ā kā nia'ia'u ame ka weliweli maluna ona, iV Aole i li)o kena maii olelo au e ke.kaikamahine j mea no'u .e i'kau pulapii mai.' Ua hōea.mai ii'.ei āu me 'ka manaō l o, ā.pela no me.kuii lioa nei, a ina aole.Ōlua e wehe.mai ana i.'ka j me Wa'mā'alahi, alaila. e hooliana ōkoa āku ana i ko' i-hiāua ikaileā, .alii.ki i ka Haniama āna ō kē'i'a puka, mē kā lnaalahi ■/' aiaila ka hpōpili tike aku la no.ia o ua.mau kaiiaka nei ā:-eliiā;! .i ke laua.niaii'poohiwi i ka piika; a hoōmaka aku la e hooke, me kā, ,ikuika'u-k,j|aake'ana mai.a Mauāa, e noho.ōkoa anrf ka puka, ua'kiiwo. ;Aikoa'ae la oia.me' kā'leo.nui, a o.ia ka.Elina i pane aku ai ia Kanakipa: "Aohe;hooppnQPQUO hou ana aku i koe, e.hoomau aku kaua i ,ke kula'i ana, aia -k.a poiio o ka.hemo ae, manuia ō ka loheia ana mai o'-ka leo kapalili.o kela .kaikamahine," wahi ā .Elina, a ia wa .i hōoi' ia*ae ai.^o.laiia ikāikā/.'ia wā-i'haki okoa āku ai ke āmi-o ka puka, o ka ,paa .koke aku la tlo ia o ka pu.u o Ma'uda j 'ka hopuia e Elina, ,hqi he olelō ana no Gt*ace, ua malile .āku ,la oia, aohe a lāua .nēi.hoapaapa.hou.ana iho i kōē, a o iā'kā Elina i pahē māi āi: <k E wiki oe e.Kanakipa ika laau.hoohiamoe, e.kau mai oe mamua o.ka ihu o.keia kaikamahine, o hoeā kokē mai au'anei ha kanakā, .o .ko kaua lōaa poiio no ias e .waiho malie aku i kena kaikamahine pela, aole .he ..pilikia nona. ua hiki' oia e waiho ana .pela." Awiwi iho'la o Kanakipa ika hooma-.u ana>i ka w?lu i.ka laau hoohiamoe r a<kau pono aku la mamua o "ka ihu o'Māuda. iloko o,ka ;manawa pokole loa, o ka waiho 1010 iho la nd ia o uā kaikamahine nei: pela'no hoi i hoohanuhanuia aku.ai o Grace,,a oiai ke lohe aku. la ua-mau powa la i.ka,nakeke mai o ka hale malalo', o ko lauā ka'ika'i ae.lā-no.ia i na kaikamahine. a iho aku la me ka.awiwi loa,. aia ,ka pono o'ka no.ka hale olalo, me .ka maa\ahi, mamua o r ka maopopo ana aku ika poe oloko ona rumi hoōlinialima. ka niea >i ,hanaia ma kela po. * Me ko laua manao kuhihewa aia no .ke kaukani dala i kekahi o na kaikamahine maloko o ka pakeke o kona .lole, aole a laua nēi hoololoiahili wale ana iho. ma ka noke 4 ka »hiiH; ;he hookahi wale no mea nui iloko o ko laua noonoo. o ke kāawāT& loa aku no' kahi e ike ole ia mai ai> ka laua mau hana powa.

Uā kuhihewa la rtae.ua mau kanaka nei. e maalahi ana\a laua hana, 110 kp mea io laua i hoea aku ai no ka hale q)alo, ua paa ka puka i ke ki ia, a ua hoōkpmoia ke.ki iloko o ka pakewe o ka Madamc Pilina, e kii mai ana hoi ua wahine nei, a iloko o kon.a e ,paa aua oia i kela pahi.Qki»kariaka ana i hookala ai a oi: a oka hana iho hoi a ka opiuma iloko ona. ke nana aku i kona' mau niaka, ua heie .a hulih' i ka inaina. ,Ia haule pono#na.aku>P Elma ma i ka papahele o ka hale olalo, me na e.hii ana iloko.o ko laua mau lima, ia \va i poha leoke aku ai ka leo kauoha o ka fyiadame Pilina: "Aole loa olua e keia mau kknaka hana dala apuka e haalele mai fi kuu hale-nei me ke ola, ahiki i ko olua haawi mna ana mai i -kela kaukani dala ia'u!" wahi ana me ka leo nui, a hopohopo o\e -mii, a hopohopo ole iho.no ka hoea mai o kekahi poe a ike i ka lakou nv.ui. hana. "O ka hana iho la ka ia a keia mau kanaka aihue, ame : ka powa. ōka haawi ana mai nei ina bila dala apiika a laua ia'u! F. haawi-koke mai i ; kela kaukani dala ano, o hoomaka auaiiei au.o kahea me ka leo uui, .e qla mai ai ko ke kulanākauhalē holookoa i l:eif« wanaao, a haehae liilii ia olua, iloko o ,iih apaapana lehiilehu." "Ke kepolo no .hoi ! Ooe ponoi no ka mea e imi mai nei i wahi nou e poino ai/' wahi a Hlina ,ine ka piha huhu, me ka hooioli ana ae i ke«fcino o Mauela ma kona lima hema, me ka nanao ana iho o kona .lima akau i kana.pu.panapana, a kauoha hou.mai la me ka leo hookikina: "E wehe koke.oe i kela puka, o ike aku auanei oe ika inu n ka poka o kuu pu pauapana i ko koko'." "Aole o'u maka'u i kou ki mai'i ka pu ia'u. po ka mea ua ala. >ka poe olol<o o na rumi hooliiTralima i keia maiiawa, e .ioaa pono ai oīua', a.paa <jku. i-ka hopuia. E haawi mua mai oLua i kela kaukani da)a, e welie no au i ka piika, a hookuu aku ia olua, e hele me ka hoopilikia ole ia,". alaila nanao iho la i ke ,ki o ka puka, me ke kowaiiwali ana aku imua o na maka o Elina. • .Ke'loheia ,aku Ja ka haluJai mai qloko o na rumi hoolimalima, me ka* nunui mai iio hoi o'na 1e0,.a oiai aole.he wa hou aku i koe no ,ka .hoopono'pōho .ana,',ia \va i pan.e mai .ai o Elina: "Ua hiki !hoi paha, ae ole mai la oe e wehe i ka puka me ka maa.lahi eā, eia mai ;ko mea e. ike.ai," o ke .kau ae la 110 ia o Eilua, i ka pu.panapana iluna, a-iloko o.ka inio ana a ka maka, o ke kani ,aku la no.ia, mē ka liina aiia aku o ka Madame Pilina ilalo; a lalau aku .la kekahi lima.o.u'a.o .Eliiīa i ke r ki e waiho mai ana iluna oka ; papahele, iloko ,'nae o ia manawa hookahi, me kela waiho uo o ka Madame Pilina iluha o ka pa'pāhele, .ua hooikaika mai la oia, a pili •mh kā āoao o Elina, o.ka pa.hu mai la 110 ia i kana pahi'me ka ika- • flva, a komo pono a.ku la ma o na wawae o Elina. Me kela moku pahi no i hoomanawanui aku ai o Elina i ka wehe ana i.ka puJ<a, nie ke ki,.a hemo, alail.a luili nuii la ia Kanakipa me keiā mau olelo: •'Ua.moku mai, nei.au i ka.p#ihi i kela wahine lapuwale, e wiki iku aia ka.poho o ka hoea o na kaikamahine noluna <> ke koa!" Me lea o EHnā i aku ai ia Mauda a kiola aku la'iloko o ke_J\aā; ua ; kau :e aku o Kanakipa me Grāce, alaila hopu mai la .ia Mauda, a hoonoho.pono aku la ma ka aoao p Clrace, lalau mai la ia Elina, a hiiki akvi la noloko o ke kaa, īiie ke pani ana mai i ka puka, o aku la no iā o ka huipa a ke kalaiwā, aia na lio, !:e ahai Ia i na kanakā powa, nie.ka,Jaua inau waiwai makamae. la hala ana mai 6 -Elina»me konā'kokoōlUa, ā i ka'Ma<)ame Piljna hoi e .waiho la iluha oka papāhele, iine ka t puka po.ka, iloko a kona kino,'ua noke ae ; la ua ,wahinfe nei i .ke kahea nie ka leo nui: "He.powa! Ife ājhue! ,E kokual E.kokua!" īiie ka hookina <> ua.o Pilinā i kona leo, piai.hoi ke koko e.kaliaeawai la, niai kahi i'ku ?.i i ka poka, a iloko. o ka «hianawa pokole, ua pihā 'māi lā ōloko o kona rumi i ka poe hoolimalima, a ke lohe lā lakou i ka nakeke o pa huila kaa; eia iiaē.āole Ke hookahi i aa e hookolo aku' māhope o na powa, no.ka ma'ka.'u, mai.auanei ke hoonahoa aku. ' ".He elima wale 110 m.inuke,.o ka hala āiia aku o ke'kaa. e aha'i ia ;ia <Mauda ma, ia wa i Kapa)uln mai ai kekahi kaa okoa aku', a ku ■āna māmua o.ka puka o kā'hale,!a lele ana no'o Vōl'okalē ā'kii iwaho. me ka lele ana aku no hqi o ke kf|pena niakai, me elua mat» ma■{tai mahope aku -ona. • ' - Me ka puāhia hui,.i komo,koke al<u ai-o Volokale ma noloko o ka.rumi..e ( piha mai āna i na.kanaka, aia hoi ka ]\ladame Pilina, maluna o kekahi noho, a.e hoao ana ke kupakako o ka'halekuai laau e .Uoopaa-i ke kahe ana mai o,ke koko, <jlike me ka mea hiki iaia, a ua hele }c'ā.nūi ; o n.a'kahaka, a piha ine ka niaka'u ame ka pihoiiioi,. me.ka niaōpopo ole ika lakou mau mea e haha' aku ai. "Ua lohi loa ko ohkoū hōeā aha mai |a. Ua po\\ ; aia ke|a m'au-kaikamahine o Mauda anie.C?racē, a uā lawēia aku lāuā e kēkahi mau kanaka elua; uā ki ia mai nei aū i ka pu, o kā māke wāle āku īio koe','- wahi a ka 'Madāme Pilinā, iaia i il>e, mai ai a hoohiaopopo ia Volokale. *VE noho malie oe, aole Jie nui o keia poino, aia wale no ma ]cahi i'o'," i hoao ihō di ke kupakako o ka halekuai laau e hoomalielie i ka.manao o ka niadame. "E'hoōmanawanui oe ahiki i ka pāa ana o 'K'e kaliē ana niai o ke koko." "E'hookuu āku )aia, e'hoakāka mai i.ke ano o ka loaa ana o keia pojno i ka majJame," i lōheia āku ai ka;leo o ke kapena makai i ke kamaiHo āna māi.

Me ,ke kakaii ole,aku a lohe i kqlvah>,n7au olelo honkaka, o ka lalauiaku.la-.no ja o Yolpkaje i'.l<ekahi,kukui hele-po e'paa ana iloko 0 ka lima, o-kekalii k.anaka,\a hoomaka aku la 'e holo nōluna o ka ■īumi o Mauda nia. Loaa aku la iaia, ua naha ka puka, a e mokaki mai .ana hoi na ukana.oloko; a.e ku mai ana hoi o M^ r y» ke kaikaiiialiine Jculi ma i«a,puka,.e noke ana i kp uwe; na kela haluku, i ka ,vva i .naha ai =ka ,puka, i hoohikilele aku ia Mary, maniuli 6 ka onipni o kona moe, peia oia.i ala mai ai, a i pii aku ka hana noluna o ,ka rumi.o kqna mau hoaloj)4, eia ka he pilikia, a he poino ka mea 1 kau.aku,maluna o laua. Maluna ō kekahi apapa pepa i kakau iho ai o Volokale i keia mau'huaolelo: ".Ua laweia/aku ko mau .lioaloha e na kauakā powa,akii e hookolo aku ana au ???ahope o ko laua meheu, a hōōpakele ae niailoko mai o.ka lima o.ka poe.kolohe. E.hoi koke oe noloko ō kou rnmi, ki mai i .ka puk£T a,paa, alaila e kakali malie ōe ahiki i kuū hoea hou ,ana .mai, me ka niuhou hauoli!" Heluhelu iho la o Mary i na niea i kkkauia maloko o ka apana pepa, aiaila hoopili-, ae la .ma kona jnau 'lehelēhe," ō kona hoi hou mai -la.no ia noloko o kona rumi, a hoōko aku la elike me na mea' a A'olōkale i kauōlia aku ai ,iaia. Ia hoi hou ana aku a Volokale no ka rumi a kona. mau hoa i no]io ai. ua pau rta 'mēa' a ka Madame Pilina, o ka hoakaka ana ae i ke kapena makai, i.ke kakauia iloko o.kana buke hoomanao, ua hoikeia 'akuMea ihōa o ria kanaka powa, a i ka maopopo ana .i ua walhjne'?n.lāij'aōle ōia e make aoa, i-noi okoa niai ai i ke kanaka o ke ;iūpvmi, oia pu kēkahi e hele me lakou, i hookau ai oia, i ka makē maluna o ke kanaka,iiiana,i ki mai iai.a i ka pu. "E ae niai.oukou, ōwau.pu kekahi e hele me oukou, a na'u auaiiei.e ālakai aku i ka punana o kēla ppe pōwa i-nolio ai." wahi a ka Madame/Piliiia. "E kōkua aku au ia ōlikou, ma ka pepehi ana i kela poe apau i ka niake; a e paha i.kō lakou lewalewa iluna o kē kumulaau. No'u iho, aole o'u hooohopo i ka make." Aōle no'he makemake o Volōkale ma e lawe pu i ka Madamc Pilina, eia-nae mamuli o ke kpi paakiki loa o ua wahine nei, me ka hooia .pu ana .m'Ai.'.e alakai no oiā, me ka pōlolei ahiki i ka 'loaa ana o ka poe powa, akāhi nō a aeia aku .kana noi. j^ook : auifl Madarrie Pilina malūna o ke kaa, me ka hoi ana aku o kekahi makai.ē noho pu me ke kalaiwa mamua. a o ka' nuf maloko o .ke kaa, o .ka hoomakk aku la no ia ma £ hoōkolo ma ,ka 'mehēu e loaa pono aku ai n& ,po\va, a ē hōopakele mai hoi i na Jkaikamahine. Mamuli pita loihi.loa o kēla apa ana. e noke ai ika niele-pono, | ahiki ,i Jkā,maopppp pono.ana, ō na mea i hanāia aku ia Mauda ma, ua hala ,loa ka vyfa pono, e loaa akū al ke kaa thua ia lakou nei, a i ka hoeā ana āku'no kahi o k.a moku holohold milliwai, ka mea nana e lawe aku ma kekahi aoao, ua hala akū ūa liiokū nei, he umi minuke maniua. ' Ma.ka ninaninau.po.no ana aku i ke kanaka kiai, i hoike mai ai oia, he hookahi.kaapio i kau »aku maluna o kā mokii, a ma kona hoopiaopppo he mea ma'i .kekahi maluna o ke kaa, rio ka iiiea uā lohe oia Kkekahi.m.ea.i ke,na, o kē ano o ka«mea i loaa i kēkahi ma'i ehaeha loa. Oikeia.kia.mea.nana i hoopau ae i ko lakou nei no ka hala e ana o na pōwa mamua o lakoil. ' r " (Aole i paa.)