Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 13, 31 March 1916 — WALOHIA WALE! [ARTICLE]

WALOHIA WALE!

y ke kanaka, kfl" hale. ka makamaka, a ka moe e kipa aku ai e ilaila. Ae, ilaila wale no a wali ka manao, wali wale iho la no i ke aloha a hala ke aloha, naue pu no me ka anoai e. He u he waimaka aloha no kuu wahine, Mrs Margaret Punohuulaikalani Akina. I ka Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa:—E oluolu mai oe e hookau | iho i keia wahi puolo waimaka a ke j aloha paumaku maluna, a ma ke keena i kaj)ena o ke Kuokoa, a nana hoi ia elawe aku a puni na moku mai ka la puka ae ma kukii i Ha'eha'e, a hoea i ka la kowelo i ka ilikai o Lehua, a uwila ae hoi ma na home, a i na kini makainaka ame na ohana o īnaua me kuu wahine mare, Margaret Punohuulaikalani Akina, *i hala, a nalo aku nei na maka o kuu wahine aloha ma ke kaili ku ia ana aku o kona hanu ola e ka make, ma Hoohila, ko maua home, ma Waimea, Kauai, ma ka hora 2 a. m. o ka la Sabati, Maraki 12, 3916, a ke u, a ke uwe paiauma nei au me na keiki a maua, ame ka ohana apau nona kuu i Margaret P. Akina. Ia omea hiwa uli ka liko o ka lama, iLamalama ka lau hinu o ke kukui; j Kuhikuliinia ka ono i ka pua kauiakahaJa. | Heaha la hoi ka hala i hoopale ai na .mak.a? I naue ihp nei newa ku lani i hiwa ka lani,. ; ' ī hoonaue naueue. na moku o ke kai e, Th olapA ka u\yila he neina na plai, īkuwa lua ka leo oka hekili. , ( Nakolokolo e wa-hi ana i ka lewa lani; He lani nui kiel<ie ke aloha me ka u, Pela-no ka manao ke hiki mai a; A hiki mai.ko aloha e uwe iho no au e, Ta'u wale no anei ia mea.eha e hana ni ea, , . A hoonana i ka uluwehiwehi o ka lehua. O oe a— Ua hanauia o, Margaret Punohuulaikalani, kuu, wahine.ma. Halehuki, oia no kela wahi i kapaia: aj e ka. Moi Kalakaua, o Kpwaihau, a e; o nei ka inoa o ia apana o k.a, 6 .Kauai nei; mai ka puhaka mai o. Kauai. a. Manokalanipo ome. Hilo (w),ina ka la II o lulai, 18<H,. a make ,ai<U nei ma ka la 12,0 Marak;j, 1916; nolaila, ua j>sha : iaia na he. .5.1 ame .8i mahina o ka hanu. ana;ma ; keia a.o luhi, a kuu. akti la kona ,moe ma ka ( poli maha o lesU KristO. V

"U.a, kamaaina- ; a. jke nui ia eka poe kamaaina kahiko o Kapahi, a elike me ka lakou olelo ana mai, e i ana ivd puka mai na kupuna o kuu wahine ame kona mau liaikunane me na hoahanau. apau mailoko mai o Manokalanipo (k). e o mau nei i ka oleloia Kauai a Manokalaaipo, nona.ka eweewe alii i waihc iho nei no, ma Kapahi Kawaihau uka he pohaku, a o ka inoa no o keia pohaku o Manokklani'po, a ma ka wa i weheia iho nei na aina o uka o Kapahi, no na.home hookuonoono, ua lilo aku I<ahi i waiho ai o keia pohaku ia Kalaweola (k), a nana.i haawi aku i keia pohaku ia Miss B. Hundley, kumnpoo o ke kula o Keaīia, Kauai. a aia ke!a pohaku ma kona pa kahi i waiho ai i keia wa. He pohaku kapu alii keia i ka wa kahiko elikfe me ka nui o na pohaku kapu alii e ae a 'puni o Hawaii nei. O keia Manokalanipo (k) ua noho aku oia 1 kana wahine o Hinakuwailaniamano, mailoko mai o laua na kupuna na makua i hele mai ai a hoea ia Kauai a Manokalani (k) i noho aku ia Hilo (w) a hanau mai o Margaret Punohuulaikalani ame kona mau kaikuaana, na kaikunane, e ola nei kekahi o lakou a e noho nei no ma Kapati f Kawaihau a ma Honolulu. ~ Ua noho pu a ua mare ia maua ma Moloaa, Kauai, e ka Rev. S. Kalapa, ma ka la S o lulai, 1885, a 'mni-010 aku o ko mnua puhaka he eono 'oiki, he ekolu i hal"i v 5 ka wa liilii, a he ekolu e ola nei, oia o Mrs. Minnie K. Heunii?, Lillian P. K. Har<ly a\ne lvlwin 11. Akina, (• ī oho nei maluna o kr.l;ahi o nii mo':u!vn«a o Amerika ma k£ ano hc kuakiirraka papa. ekahi. ' 0 kuu Margaret P. Akina ho tta|»inc a he makuahine i loaa na kalena kiekie loa o ka« hoomanawanui, he makoe a aloha keiki, he iike a aloha i na hoaloha, a o ko maua mau- hoaloha lehulehu ka ; hoike ikemnka no keia Jnau mea a'u e hoike nei; he mea aloha nana kona mau ohana apau, he haawi* na paa mau ka lokomaikai iaia, he heahea, a hookipa i ka poe apau e kipa ana i ko maua home ma Waimea, a pela pu ma ko maua hon>e ma Honolulu; ina no aole oia i ike a kamaaina mua i kekahi mea i kipa inai i ka home, e hooltipa ia ana .no ma na ano apau; a he wahine oia i malania laahia i ka mae« mae o ko home me ka hanohano o kn noho mare ana, a hiki wale no i kona hnla ana aku la. *'

Ua komo pu no oia me a 'u e hana ana i na hann a ke Akua ma ka Eka» losia o Kapaa, a hookomo mua ia maua ia ekaleaia i mau hoahanau e ka* Rev. J. M. Kealoha i ka .1879, a he mau makahiki mahope mai, ua nee aku maua a noho he m«u makahiki ma llonolulu, a ma ka la 39 o Nov., 1888, i hiki malihini ai maua me ka maua mfeu kaikamalnne e liilii ana no ia wa, i keia ain£ o Waimea nei; a mai ia wa mai ka noho ana e hookaniaaina e hoohoaloha fra i na mea apnu e halawai mai ana me ia; a ua lilo i'o no hoi i kamaaina

a i kupa tu» keia aina, a e hai pu mau ana no hoi iloko o oa hana & ke Akun ; i ka wa o ka Rev. G. L. Kopa e noho uiai Ja i Kohala ; a ma ka hiahina o Aperila, 1894, i konio ai niaua a lilo h« mau hoahanau no ka ekalesia o W». niea nei, ka ekalesia a maua i noho kah\i ekaleßia ai no aneane «ini n>akahiki a hala v?ale aku no oia me ke aloha uui ia e na lioahanau ana i noho aloha pu ai. A no ka nui no o kona hilinaiia ua kohoia oia he kumu no ka papa Kula Sabati o na makuahine ma ko inaua ekalesia no ekolu makahiki i hala ae nei, a na kona make ana aku nei i hoo pau ia hana\ana i lawelawe ai; a ma ka makahiki 1915 ua wae a kohoia oia i }»eresi<lena no ka Ahahui c. E. o na Makua o ko maua ekales'»a; ua paa ia e ia ia kulana a hala wale aku nei ho oia, ko iho ka ka Buke Nui i olelo mai ai: "He mahu ke ola oke kanaka i pua ae a nalo aku." He wahine noonoo akahele a nohona haipule oiaio, a he mea hauoli nui nana ka hele nian ana iloko o ka luakini o kt Akua, i na la Sabati, iime na po halawai, a ua lilo no .hoi na hiineni haijuile !i mau mea inakahehi niiiia e ia. [ () ka hana komo kauhale lie hana I ia nana i hana niau mē a'u, e komo ana a hui aloha me na hoahanau ame ka poe e ae iloko o ko maua kihap«i nei, mai Mana a hoea i Hanapepe; a me ia manao nui no ona i ka liana i ka maua mau hana, a na ka lawe aua aku la o ka Haku iaia i hoopaa mai i kana hana ma keia ao, a moe aku la ma ko lesu mah liiiia. Me ke aloha nui i na keiki hoolele hua metala ou e ke, Kuokoa. Na'n me ka walohia. JOSEPH APUKAĪ AKINA.