Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 14, 7 April 1916 — MOOLELO O K AHAHUI EUANELIO AHAHUINA O NA MOKUPUNI O MAUI, MOLOKAI AME LANAI. [ARTICLE]

MOOLELO O K AHAHUI EUANELIO AHAHUINA O NA MOKUPUNI O MAUI, MOLOKAI AME LANAI.

Noho !<a halawai o ka Ahahui Euanelio o na Mokupuni ō Maui, Molokai,. ame Lanai rna ka luakini o \Cainee, Lahaina, Poaha, Maraki 16, 1916, hora' {) a. m. JIon. J. W. Kalua ma ka nobo; weWia ka halawai ma mele ana i 1<A himeni L. H. 27 ame ka pule mai ka lunūhoomalu inai. Na Rev. S. īlmoieo, kahu o k'a Ekalesia o Wainee, na olelo hoakaka no ka hookipa ana i ka ahahui, me ka welie akea ia ana o na home, ame na mea e holomua ai na hana o ka Ahahui. Na ka lunahoomalu i panai aku i na ok'lo mahalo ma ka aoao o ka aha; j lūmeni hou, L. H. 183. Hoomaopopoia na lala o ka aha. Paia, Rev. J.-K. Kahoopii, kahu, Daisy Kalaaupa, elele; Ilaiku, Rev. D. K. Kaaiakamanu, kahu, v Mra. Annie Mitehell, elele; Huelo, J?ev. J. P. Inaina, k'oinite, Mrs. Opunui, elele; Keanae, J. P. īnaina, komite, D. W. Napihaa, elele; &ahiku, Tjiev. L. Mitchell, komite, S. Kauihou, elele; Wananalua, J. P. Inaina, komite, Mrs. F. Wailehua, elele; Kipahulu, L. Mitchell, komite; Kaupo, H. Poepoe, komite, Hon. J. W. Kawaa'uoa, elole; Honuaula, S. Poepoe, komite, Dan Keliiaa, elele; Keokea, J. S. Poepoe, komite, Keaoililani, haiolelo a elele; Waikapu, Rev. L. B. Kaumeheiwa, komite; J. F. Weleh, elele; Wailuk'u, L. B. Kaunieheiwa, komite, P. Waiwaiole, elele; Waihee, L. B. Kaumeheiwa, k'omite, Hon, Ri J. K. Nawaliine, elele; Kahului Ūnion, Bev. E. E. Pleasaiit, kahu, Jno. Kalino, elele; Wailuku Union. Rev. R. B. Do«lge, kahu; Makawao, A. C. Bowtli9k ( kāhu; Honokohau ame Kaliakuloa, Rev. S. P. Kāaia, kahu; Kaanapali, Rev. D. K. White, komite, W. E. Saffery, elele; Wainee/ E. S. Timoteo, kahu, S. K. Makekau, komite; Kahiaaha, Rev. I. D. Iāed,"ka'elele; Olowa'.u ame .Lanai, D. K. White, hu, H. H. Ewaliko, elele; Halawa, J. Kaalouahi, kahu, J. Kaulili, elele; Wailau nme Pelekiinu, J. P. Kālohelani,

kahu, S. K. Kekoowai, elele. Na hoa inau—llenry ,Tud(l,"*J. P. Er<l man, Akaiko Akana, S. K. liamaiopili S. L. Desha, Norman Sehenck f 6. E Liike, W. B. Ōoale, Moses P. Waiwai ole, Hon. K. J. K. Nawahine, J. W Kalua, .T. Kalino. Na ka hinahoomalu i wailio mai ka liapainoa o na komi.te ]ike ole: Kpmito imihana —J. P. Erdman, E. 8. Timoteo, M. P. Waiwaiole. Na palapala hoopii—Henry Jiidd, J. Kaalouahi, J. K. Kahoopii.

Na hoike papa helu-*—L. B. - Ka-um'e* heiwa, D. K. White, J. P. Kalohelani. Na hoike elele—l. D. laea, Chas. Makekau, R. .T. K. Nawahine. v lloalohaloha—D. Kaai, Mrs. Mitchell, Mrs. Wailelwia. Laikini haiolelo—R. B. Dodge, H. Jud(l, E. S. Timoteo. No na hana ole imua o ka aha, ua noiia alui ka oluolu o l<e Kaliu Ekalesia o līaili ,& haawi mai i kekahi mau olelo hoeueu i na hoa o. ka aha; ia manawa i hookuu nai ai oia i ka "ipu nui," elike me ka olelo a kamalii hoolele lupe; kuuia inai ka ipu nui koe ākuka ipu uuku. O na manao i luhi o ka wa i hala, wa hooikaika hou ia i ka lohe i. kana mau olelo kaili puuwai; mahalo nui na hoa o ka aha nie ka nui o ka hauoli; e panai aku i no ka

maikai i haawiia mai ma ka hooko pō--'io ana o na $kalesia o Maui i ks lakou mea i hooholo ai, no ke eke.taro.' Uookuu a hoouna aku hoi kakou i na «•ke karo mmui, aole i na eke kalo liilii. ' ' ' ' ■ Hoike a ke komite imihana: 1, Hapa hora haipule; 2, hoike papahelu; 3, hoike elele; 4, palapala hoopii; 5, buke moolelo no ka ekaleaia; (G, ke ola o keia aha me ka Aha Paeaina; 7, hoike puuku o ka ahahui: 8, hoike komite wae

nme kumau; 9, lulu papa Hawaiij Āme-' rika ame Miaiona Amerika; 10,. ke ōla «> na kahu; 11-; ka pono o na Ekalesia; 12, Kula Kahunapule o ka Papa Ha'.vaii; 13, koho i na hmanui'; 14, kii onioni i ke Sabati; 15, ka waioua; }6, kon.ite i ka Aha Paeaina; 17, Kahi e hui; lion ai ka aha. Hapaiia ke kumuhana 2, hoike papahe,lu. Na ,t. K. Kahoopii i ,ko Paia; na

L. Mitchell i ko Nahiku; a mamuli o kekalii mau hemahema i manaoia e pili ma i ke pa 'ihnkahak'a. oiaii no ka Papa Hawaii ia ano pa'ihakahaka; aole no ka Aha Mokupuni; nolaila, ua kapaeia keia knmuhana a hapaiia ka ho•ke a na elele. Na Daisy Kalaaupa i ko Paia; na ke kakauolelo i ,ko Keanae amē Nahiku;. na Mrs. Waiīehua i ko Wananalua; naHon. J. W. Kawaakoa i ko Kaupo; na' D. Keliiaa i ko Keawala'i; ha J. Weleh i ko Waikapu; na Hon. >f. P. Waiwair>le i ko Wailuiiu; na B. J. K. Natyahine 1 ko Waihee; na W. E. Saffery i ko Kaanapali; na Chas. Makekau i ko Wainee; na H. H. Ewaliko i ko Kaluaaha. Hapaiia ke knmuhana ke ola. o ka' Aha Paeaina: Na ka Rev. S. li. Desha i hookuu mai i ka Ipu nui, no keia ninau a ua hooloheia al<u ka halalu/ana o> ua makani nui nei me ke ohohia o na hoa apau o kā aha. y Hoopaneeia ka "aha me ka himeni L.' , TT . 41 ame ka pule niai ka JRev. S. L.. Pesha mai. ■ , . j

Malama hou ia ka halawai hora 9 a. m., Hon. J. W. Kaluā ma ka noho; meleia ka himeni L. H. ,88, ine ka pule a I. D. laea. Hoolohe ka āha ina i>uukani inai o Honolulu, Henry Ju<l<l, JP. Erdman, Akaiko Akana, N. C. Sehenek; nui ka Aahalo i ketfup«ali himeni pa-ha 'o "Ke One o Kakuhihewa. ,, E niau aku ke kani ana o ia mau manu ma ke kuahiwi nani o Kaala. Kaheā inoa; ka' moolelo o ka hālawa'i i hala; aponōia. Hapaiia ke kumuhana '6, ke ola o ! keiā Aha ame ko ka Paeaina. Na R. J. K. Nawahine, E. S. Timoteo, S. L. Desha i hoakaka nui mai no keia kumuhana. Na M. P. Waiwaiole, e hoopanee i ka noonoo hou ana i keia kumuhana a ka la apopo; aeia. "Kumuhana' 7, hoike puuku. Na R. B. Do(lge i kana hoike, a apono loa ia. Kumuhana 8, hoike a ha komite wae. Na E. S. Timoteo i kana hoike no ka ! hale kahu o Wainee; na R. B. Dodgē e| apono loa i keia hoike; aponoia me ka ohohia o na hoa, no ka holomua o-ka'; hana'a keia komite kukulu hale. JJa paā ka hāle, ā eiā ke ku nei me ke kilakila ma ke alo iho o Lihau. Kiimuhana 9, lulū no ka 'Papa Hawāii, Amerika a,nie Miaioha. Na J. P. Eiilman i hoakaka nui mai no keia kumuhana. Kumuhana 10, ke ola o na kahu, Na E. S. Timoteo, D. K. White, Eriman, i hoakaka nui mai no keia kumuliana, a na J. P. Er.lman, e hoopanee i keia kumuhana, a lawe mai ke komite hoohuihui .Ekāleaiā i ka lākou hoike; aponoii. Kumuhana 11, ka poho o na Ekaleaia. Nui ka poe i kamailio maluna o keia ninau, a hoopaheeia kā noonoo hou ana i keia kūmuh'ana a kāhi la akti. Oiiii ke ano poluluhi e papuhea ana i na hoa o ka .aha, ua alakai ae la o S. K. Kamai'opili i kēkahi mau pnukani - i waeiā, L. B. Kumehēiwa, W. E. Saffery, J. F. Weleh; he nanahe koi kāu

ke hei'ilohe aku. hauoli ka pepeiao, leleie ka uaau. oluolu ka uhane; mai poina oē e Rev. S. K. Kamaiopili i kau hana i ka wa o ka aha o Maui e halawai hou ai.. Kumuhana 13, kii onioni ma ke Sabati. Hooholo ka aha e kakau i pala])ala hoopii i kg papa lunakiai o ke Italana o Maui, aole e ae aku i na noi no ka wehe ana i ke kii onioni ma ke Sa- , bati, oiai', ua hoomakaukaui miia ia lea palapaīa hoopii a iia kakauinoa ae na hoa o ka aha. Hoopaneeia ka halawai ma ke mele ana, i ka himeni L. H. 89 me lea pule a K. B, Dodge. Hoopaneeia ka halawai. La Hana Ekolu. Malama hou ia lta halawai o ka aha,

J. W. Kalua ma ka noho; meleia ka hinieni L. H. 88, me. ka p\ile a L. B. Kauineheiwa. Heluheluia ka moolelo o ka halawai i hala a a]x>noia. Hapaiia ke kumuhana hoike a na komite kūmau. "Na R. B. Dodge no ka poe ! laikiniia, a e hoomau ia aku no: T. Sato, J. Fukuda, Moses Kahiapo, C. Makekau, D. Keliiaa, Mrs. D. N. Opunyi, Keaoililani, S. iCauihoū, R. J. K. Nawahine, C. K. Makekau, a ua loaa pu hoi ka man laiaoaūkwaleeeoWHailieKa hoi ka mana ia lakoū e lawelawe i ka oi.hana haiolelo ma ko lakou wahi e noho ana. . Na Henry Judd o ke komite o na palapala hoopii i kana hoike: Ē aeia aku, ke noi a Rev. 'Cl G. Burnham e hooliuu mai keia aha ftltu. Eae ia aku. na Rev.; E. E. Pleasant ame G. "E. Lake i mau' lala no keia aha. Na S. K. Kaailua:, E waihoia a keia hui hou ana aku a ka; aha. Ma ka ninauia ana, ua apono loa ia lta hoike. ' Hoilie a ke komite o na papahelu a na kahu: He komiie keia i hoonohoia

ma ke kau i hala: Na L. B. Kaumeheiwa, i hoike mai i na mea pili' i keia hana, a e' kakāu i ka inōa 4) ke kahu, a i ole haiolelo, komite, kakauolelo paha mawaho o ka hoike papahelu; aponoia. Komitē hoopoiiōpono ltumukanawai— na itenry Jufld mai i keia hoike e pili ana i ka hoololi ana i ka pauku o ke kumukanawai,, no elua manawa e halawai ai i ka makahiki. Ma keia hoike a ke koniite ua. .hoololiia a i liooieahi manawa i ka makāhiki, e hoonoho ana i na mahina mua o ka makahiki ma kekahi iiianawa o ia mau ma|hina ka manawa e hui hou ai. Ma ka noōnōōia ana o keia hoike, ua apono loa ia ka hoike. ;

' Hapai hou ia ka noonoo ana i ke kumuhana '6, ke ola o keia aha. Na E. S.j Timoteo, he o.lelo hooholo: Hooholoia, ma ka noonoo pono ana o keia aha me ! ka manao maikai, no ka pono o na lala o keia mau aha, a me ,ka pono o ka. EkalePia, kahi e noho ai'ka' halawai o j na aha. He mea pono loa ke hookaa* wale imaopopoia ae'na haawina ola o ka A!ha, na Ekalesia, na Kula Sabati, na C.\E. Opio ame Kuwaena, penei: EkaleBia, $3; Kula Sabati, $2; C. E. Opio, $2; C. E. Knwaena, $2. .0 na haawina ola me ia i hoa.kakaia mamua ae nei, e koouna e ia ae he mahina'mamua o ka noho ana o ka halawai o na aha i ke komiie malama ola o ka Ekalesia, kahi e noho ai o ka aha, a i .ole i ke kahu o ia Ekaleaia. Ma ka ninau ia ana, na apono loa ia ka olelo liooholo. Kumuhana 12, kula ka.hunapule o ka Papa Hawaii. Na J. P. Erdman i hoakaka nui mai no keia kumuhana me ka maikai. Malialo Ipa ia. Hoike a ke ,komite hophui i na Ekaleaiai Na D. White i naai

i keia hoike; na ka lunahooponopono ame C. A. Bowdish i hoakaka nui mai no keia kumuhana, penei. 1, Kaupo, Kipahulu, W r ananalua, Nahiku; 2, Keanae, Huelo; 3, Wailuku Waikapu, Waihee; 4, Honuaula, Keokea; 5, Honokohau, Kahakuloa; 6, Wainee, Olowalu; 7, Haiku, Paia, Makawao Camp; 8, Kaanapali, Lanai. Ma ka ninau*& ana o! keia hoike uā apono loa ia. Na Heniy JutJd, e waiho hou i keia hana i kekahi wāe, no ke kukā pu ana me na Ekaleaia, a aponoia, a v. aeia ke komite, oia o R. B. Dodgēj H. 1 Judd, R. J. K. Nawahine, D. K. White. I Kumuhana 11, ka pono ona Ekalesia |Na E. S. Timoteo he" olelo hooholo. Hooholoia, no na hale kahu, luakini, hale halawai, mamuli o na pilikia e ikē ia nei, he mea pono loa e' hoomakaukaii keia aha me ka naauao, ke koho ana i kekahi kanaka makaukau a noeau i kupono loā'i ka oihaha liamaha, no ka pono o na Ekalesia iloko o keia mau mokupuni o*Maui, Molokai, Lanai, a o k'e kanaka i kupono loa no keia oihana,, oia no i<o kakou hoatoha, "Rev. D. W. K. White, a e koho keia aha iaia i lūnah'oohana nui no na Ekaleaia o Maui, Mōlokai, Lanai. Ma ka ninauia ana, ua āponOHloa -»a. Na komite i ka Aha Paeaina: J. W. Kalua, no na hana o ka aha; Jno. Kalino, no na Ekaleaia; kokua i ke komite, he $15 pakahi. \ No ke kāk'auolelo, he $10 mai na loaa mai o keia k'au. Na lilo o ke komite, hoohuihui, na ka hui kokua e lawe i kela maii lilo. Kokua i na hana ma Hilo, na R. J. K. Nawahine —E haawi ma» *" -a ame keia Rkalesia i hookahi eke Kalo, a e hoaīa ia aku ana ia manao i na Ahahui C. E. nme Kula Sahati. Ma ka ninauia ana, ua apono loa ia keia manao me ke ōho'hia nui ia. ' Kē paipaiia aku nei ha Ekalēsia no '•e'a kokua. e hoouna mai i ka oukou mau elala i ke kakauolelo o kā āha a ma WaOuku e kuaiia aku ai ke kalo.

O ka loihi o ke awa ma Lahaina e kau ii, e nui ana ka lilo o ka halihali ana, nohe hoi he olelo ana ina he moku ma Kahului, elike me ia i ka hui liope ana li ma Hilo. Ke koho ana i na lunanui no keia kau aku ua wae ia ae, keia poe: Bev. E. S. Timoteo, lunahoomalu; Jno. Ka]ino, kakauolelo; R. B. Do«3ge, puuku;

Hon. M. P. Waiwaiole, lunahooia. Hoomnuiā no ke komite a'o o eiwa lala. Hoopaneil loa ia ka halawai a. ma kahi a Ice Komite a'o e hoike mai ai. Meleia ka himeni L. H. 116, .ame ka mile mai ia Rev. O. A. Bowdish mai. JOHN KALINO.' Kakauolelo. , Kahului, Mau'i, Mar. 27, 1916.