Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 23, 9 June 1916 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

Halawai na Mokukaua LONDON. lune 4. —Oiai ua hoolahaia ae nei ka nuhou e pili ana i ke kaua ana i na mokukaua Pelekane ame Kelema■ia mawaho ae o ka Mokupuni Jutland iia ka Poakplu iho nei me ka piha pono ) na manao kaumaha i loaa mai ai ma :a lono mua e olelo ana o na Kefemania ea i lanākila, ua hoololi ia ae ia lono \auoli mamuli o ka lono hou i loaa mai • olelo ana no ka hiki pono ana i na nokukaua.Pelekaie ke kaua me na mo:ukaua ikaika a ka enemi a hoauheeia ku na mokukaua o ka enemi nole/ko o :e awa malalo o ka hoomalu ana mai a vona mau papu ma ke kapakai. ' O ka hoea hou ana mai a nu mokukaua pilikua Marspite ame ka Marl»orougli noloko o ke awa mahope o ke eaua ana, oiai nae iia manuheu nui loa .ekahi mau wahi o laua, he lioike maopopo loa ia e ku-e aku ana i ka na Keemania i hoike mua mai ai ua hoopihpoia keia mau moku, oiai hoi kekahi ho'ikaka mai na Kelemania mai e hooia ma i ka nui o ko lakou mau i loopoinoia mamua o na lono. mua i hokeia mai ai. he paku'i hou ana mai ia ka hauoli ma ka aoao o na Pelekane. Kekahi Mau Mokukaua Nui . He ekolu mau mokukaua nui a na Pe'okane i piholo t elike me 'na lonō' i hoo■onopono houia 4 loaa mai. Oia na mokukaua Queen Mary, Indefatigable ame a Invincible. He eha mau mokukaua nui a na Keemania i piholo, oia na mokukaua Wes!a\\en, o 1R,900 tona, a e lawe ana 9(i3 \au kanaka; ka mokukaua Pommem me elua mau mokukaua e iho i manao a o ka Derfflinger ame ka Lutzow, na -nokukaua ikaika hou loa o Kelemania, i no laua .na tona pakahi he 28,000. No na mokuleaua liolomama he ekolu a na Pelekane a he eha a na Kelemania i piholo, o na moku Pelekane nae ka oi aku o ka nui o na tona. O na mokueaua Pelekane Dofense. Black P:ince, me ka Warrior ka i piholo. , 0 na moukaua eha a na Kelemania i piholo oia a Weisbaden, Elbing, Frauenlob ame •ookahi aole i loaa ka inoa. Ma ka olelo a na Peelkane ua piholo 'ea Frauenlob, pela ka mea i hoomaopopoia ma ka la i nehinei, i ka wa i 'ioea aku ai kekahi mokukolo ma ke ;aikuono o Holani me ewalu mau olulo > ka mokukaua Frauenlob nona ke kolu ■) 350 kanaka o ka lawe ana i ke kaua. Ja hooia pu mai na Kelemania i ke pi-olo-ana o ka mqkukaua holomama hou loa Elbing, eia nae, e olelo pu.ana na 'akou ponoi no ka ia i i.ole i ia e lilo i; na linja. o. n& Pel^kane^., _ Ta Moku Topido i Piholo O na Pelekane ka i koikoi lo£ na mou topido i poino, ehiku o keia mau mo u i nalowale, ke hoohalikeia me na muu topido eono a na Kelemania. na Ola i poino Ua koikoi na ola ma na aoao elua i loino. O ka nui o na koa Pelekane i holoaia pu me na moku ua oi aku manua o ka ekolu kaukani, oia na moku'eaua elima i hoopiholoia ai, o ka poe • ale no i ola mai lie ehiku mau aliikoa, \me kekahi mau luina kakaikahi. O ka \dimarala Hood, ka-mea nona ka hae e ,vclo ana maluna o ka mokukaua Invinible, ua piholo pu oia me kela moku, • pela pu hoi me ke kapena o ia moku \ookahi. Aohe i haawipio na Pelekane, o kela i,mc keia moku i piholo ai ua lawe pu iku me ia ilalo o ka liohonu i na kanaia apau, koe ka mokukaua WaTrior, o <ona mau aliikoa ame na kanaka, ka hapanui, ka i hoopakeleia. Makolukolu na Kelemania i Make He lono kelekalapa mai Kopenahageia mai o ka loaa ana mai ma ka auwiia la o nehinei ke lioakaka ana ua piholo ka moku topidp Kelemania Helu 28, a na ka lioike a ua olulo ekolu o ke kolu o hookahi haneri kanaka ka nui ua pau loa ke koena i ka make. He lono kelekalapa mai Amsterdam mai ke hoakaka ana he eono mau moku opūlo Kelemania i piholo, a he moku:aua Kelemania i nahaha ka i koloia ae noloko o ke awa.i Kiel. Ua koho wale ia aneane hookahi haneri ame kanalima aiau mokukaua i komo pu ma kela kaua ana. Ua hooia ae Ra aha hookolokolo moaia Pelekane ua ku i'o mai no ka mo<ukaua Marlborough i ke topido a ua īaha, eia nae, ua hoihoiia mai no i ke iwa me ka palekana loa, oiai hoi ka -nokukaua WaTBpite e hana hou ia ae mā no a kupono no ke kaua mahope o kona ku ana' mai i na poka a na Jfelemania. Ma ka hoike a ke kuhina kaua ma Berlin ahiki i ka po aku la i hala, ua hoomauia ka hoike ana mai ua piholo ka mokukaua Warspite. Ua hooiaio pu mai lakou i ko lakou paa ana i ke kahua kaua mahope o ke kaua ana a auhee na Pelekane. Ma ka hoike hoi a ka aha hookolokolo moana o na Pelekane ka i huli altu i na moku a na Kelemania, a me kekahl aumoku kaua Pelekane nawaliwali i hoouka aku ai i ke kaua maluna o na mokukaua holookoa a na Kelemania, a hoauhee aku ia lakou ahiki i ka hoi ana noloko o ko lakou mau awakumoku. E hoakaka pu ana ka aha hookolokolo mo-

ana ro ke auhee ana o ke aumokukaua Kelemania, mahope iho o ka lioea ana aku a na mokukaua pilikua Pelekano, ma kahi a na Keleniania e olelo aua ua kaua mai lakou i ke aumokukaua Pelekane holookoa, ahiki i ke auhee aua. Hookahi o na mokuea Zeppelin i komo pu mai ai me ke aumokukaua Kelo» mania ma ke kaua ana i ikeia ae uq, ku i ka poka a nahaha »'loko o ka wa e kaua ana. He lono i hoikeia aku e na kanaka lawai'a o Denemaka ke olelo :ina he elua mau mokuea Zeppelin i ku ae i na poka a nahaha. Huroia ka Poe i Eha O na kanaka i hoehaia i ho:»a mai ai ma k/! kaaahi mai na awakumoku mai, kahi 6-«n mokukwuw i \\oopi\ua ue ai, ua liaawiia maī aī lakou na huro ann e na kanaka oiai lakou e laweia ae stna no na halema'i ma Ladana. , ! Nēe Hou na Eukini no Mua LONDON, lune (>.—O ke kaua huli-' amahi nui a na aupuni hui i manaoia ni no leeknhi manawa loihi e hanaia ana ua hoomakaia. He mau pualikoa nui a na Eukini me ua pukaa ka i ka 'i ae e kaua maluna o na laina koa Kelemania-Auseturia e moe aiia ma ka liema o na. aina pohopōho o ka Muliwai Pripet ahiki aneane e pili t>ku i ka mokuna aina o Rumania, ' a.,\ keia manawa ua oi aku mamua o mau paahao i lawein e na Rukini ! me kekahi lieluna uui o na lako ame ai, na pu kuniahi ame na pu mikini. Kulike na Hoike ma ke Kelekalapa | O na louo kelekalapa mai Berlin a ; mni Vienna mai, ua kulike me ka lono , mai Petrograd mai. e hoakaka ana o ke kaua nui a na Rukini he ku i ka weliweli. He mau pualikoa nui i kokuaia e kekahi heluna nui o na pu kuniahi me ; na poka nunui a ikaika, ka i hoohanaia t mai e na kenerala Rukini me ka luku j nui ia o ka enemi. O na wahi i lilo ai i . na Kelemania mai na Rukini mai he makahiki aku nei i hala, i ka nana aku j e haule pio hou aku ana iloko o na lima 0 na koa o ke Czar.. 4 Oiai lakou e nee mai*ana imua ua hoikeia mai ko na Rukini wa'wahi ana i na pnpu-i lilo aku ai ia lakou, me ka luku nui mai i na papu a na Auseturia a auhee mai la ka enemi ihope me ka hikiwawe loa, i ole ai lakou e paa aku he mau paahao na na Rukini. Ke Kaua ma Kela alne Wahi .... Ke hooukaia ae la' ke kaua e na Rukini ma"tia kahua'kauā'ē pa&ia'ana e na Kelemania ma ka Muliwai Dneister, ma ka Bessabarian, a ma na wahi apau malalo loa mai o ka Muliwai Stripa. ■ He kaua nui keia a na Rukini i like aku me ke kaua nui ai na Kelemania 5 hoouka aku ai maluna o na Rulcini n loaa ai na lanakila lehulehu i na Kelemania he makaliiki i hala aku nei. Ma ka akau loa, o ke kaua a na Kelemania 1 lele aku ai me na pualikoa nui ua loaa ole ka lanakila, elike me ka lono kelekalapa mai Petrograd mai. Ke Kaua ma Volhynia Maloko o kā apana o Volhynia i alina i na hopena a ke kaua, ma ka oleloia, he ku i ka weliweli ka luku ana a na j Rukini malaila. Ma na wahi e hoopuni j ana ia 01yka, a ma na wahi e kokoke mai ana i na papu liuinakolu o Volhynia, a i paaia ai e na Auseturia malalo 0 ka hoomalu ponoi ana a ka Akiduke Frederick, he hahana loa ke kaua i hooukaia malaila me ka holopono a lanakila ma ka aoao o na Ruklni, Ma keia apana aneane he 15 mile ka loa, ua nui a lehulehu na pu kuniahi nunui a na Rukini i hoakoakoa ia mai malaila, a pela me na pu kaa, a ke kaua mai la i na Auseturia me na pualikoa nui hewahewa. Ma ke kahua kaua hoi o ka Verdun, ua kualilii iki mai ka i hahana loa o ke kaua ana no kekahi manawa, mamuli o ka ua nui i akeakea loa ia ai ka lele kaua Mina aku a na oualikoa helewawae, a ma na aoao "nae h elua mo na pu kuniahi wale no ke kaua i hooukaia. Ua oleloia ma na lono mua i loaa mai he kaua, hahana ke hoomauia la, aka nae me he la o keia kaua i hoikeia mai | ai o ia no ke kaua o ka la mamua aku, oiai ma ka lono o ka po i hala e hoakaka ana ka hoike a ke kuhina kaua ua hoōmaha ia ke kaua mamuli o ka nui o ka ua. Ua paluaia mai ka hoike ana he oia mau ka paaia ana o ka Papu Vaux e ha koa Palani, elike me ia i hoike muaiā māi ai e ke āupUAi Pellani. Ua hoikeia mai e Berlin o ke kaua a na koa Palani i kaua akū ai maluna o I na Kelemania maloko o ka apana Vaux j ua hoauheeia me ke koikoi o na koa i ' make ma ka aoao na Palani. He mau kaua h6u ka i hooukaia ma | na kiekiena o kā Ypres, kahi a na kok { Kanada e hakaka mai la me na Kele- 1 mania no Jia lilo hou mai o na. wahi i | lilo aku ai i na Kelemania ma kekahi manawa i hala aku nei. He kaua keia 1 1 }oaia ai ka lanakila mā ka aoao o na ( aupuni hui, lehulehu wale o na auwaha ' i lilo mua ,ai i na Kelemania a pela me na hale i hoi hou mai i .ha Pelekane. Koauheeia na Aaseftilria e na Italia ROMK," lune 6.—Uā hoikeia mai ia nei ma na lono kēlekalapa mai ke kahua kaua mai o ka loāa ana mai i ka po nei, ua panikuia aku ka nee hou ana mai a na Auseturia no mua e na Italia

iloko o ka vva a na Ausoturia i hoao mni ai e ka'i mai imua no ka wuvahi ana i na laina a na koa Italia ma ke Awawa Lagrina. Ua pmepine na manawa ā na Auseturia i hoao mai ai e lilo aku ia 1r» kou ke kahua auo nui o Coni Sugana, eia uae, ua hoauhee ia aku lakou me ka lukn nui ia mamuli o na poka pa-hu mai na pu kuniahi aku n!i Italia, a p?ls melna poka mai na pv mikini aku a na Italia maloko o na auwaha. Ua hoau- ; -* ia aku na Auseturin iloko o ka loko.u hoao ajia mai e ka'i no mua noloko o ka apana o Posina.