Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 24, 16 June 1916 — HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hookamani-He Moolele No Na Kaikamahine Elua. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hoo-kamani-He Moolele No Na Kaikamahine Elua.

"Alaila, ke hoole loa mai nei anei oe, aole e kokua mai ia'u?" "Ke hoole aku nei au, i ko'u kuleana e komo hokai wale aku ma keia liana." Ke :ke aku la ua o Beterika i ka minoaka o ke kolohe ma na papalina o Konela Palani, alaila me ka manao koa apau i'loaa iaia, i *nojmaka hou aku ai o Beterika e kamailio: "Oiai ua maopopo aku nei no ia oe e Mr. Hila ka'u mau mea apau i hoike 2ku nei, no ko'u hanainoia e ko'u mau kahu hanai, aohe rac cu wahi mea a maliu mai ia mau uwalo ana aku; aka ke kokua m.\i :-»ei oe nia ka hoomahuahua ia mai o na hana hoopilil>ia a keia mau mea ia'u. Elike me ka kau mau ana o ka la ma kona wahi, pela ka oiaio loa o keia mea a'u e olelo akū nei, ina au e hoi pu ana me Konela Palani i Bele«iuma, aole loa e hiki ana ia'u ke oili.hou mai iwaho o kona hale, koe wale no a lilo aku au he wahine mare na kana keiki, a i ole paha no ka laweia aku o ko'u kino kupapau, e kanu ia iloko o ka honua. "Ua paa loa ka manao o keia mau mea, e kaa aku kuu waiwai holookoa nialalo o ko laua malu, mamua o ko'u 00 ana, ina no ia he mea e pepehi maoli mai ai laua ia'u a make." "Ua oi loa aku keia mau mea au e Beterika e kamailio mai. nei, mamua o ka hiki ia'u ke manaoio; a ua hookomo mai hoi oe i na manao pihoihoi iloko o'u, a no ka lua o ka manawa, a no ka wa hope loa no hoi, ke hoole aku nei au i ka hokai wale ana aku i ka hana a kou mau kahu hanai," alaila huli ae la oia imua o Konela Palani me ka pane ana mai: "Ke manao nei au, aole he alahele maikai e ae nau e Konela Palani ame kau wahine e hana ai no ka olua kaikamahine, o ka wai-* ho wale aku no iaia malalo o na lapaau ana mai a kekahi kauka akamai loa." "He hana hiki ia ia maua ke hooko aku; no ka mea ua hopohopo maoli no maua, e loaa ana oia i ka pupule, mamuli o ka uluahewa o kona noonoo, elike no hoi me ia au i lohe pono ai i ke ano o kana man lelo." "E hana aku elike me kau i manao ai, a ke kauoha aku nei au ia oe. e lawe aku|"a Beterika mailōko aku nei o keia keena. Aole he nui o ka manawa i koe nou, ina i makemake oe e kau ma ke kaaahi o keia po," alaila leha aku la ka nana ana a Mr. Hila, ma kahi o ka uwaki e kau mai ana. "Ke lohe mai la no oe e Bet:erika i ka manao o Mis Hila, e hoi kaua 110 ke alo o kou makuahine, a aole loa ana mau komo hokai wale ana mai nia keia hana. Ua hoopau manawa wale no oe e Beterika, ma ka hoao ana e hoohulihuli i ka manao o keia keonimana, a ke hauoli nei au i kona puni ole ana mai ia oe. "E hoi pu ana kaua i keia po, a oiai aole he hana i koe, ua hiki ia oe ke kahea i mau kokua nou, aole au e noho malie wale ana, aka e hoohana aku ana au i ko'u mana, ma ke ano he kahu nou," ia wa oia i anehe aku ai e hopu ia Beterika, me ka manao, e alakai maoli aku iaia no kahi o kona kaa e ku mai ana mawāho o ka hale. Me he anapa ana la na ka uwila, o ka wehe ino mai la no ia o Beterika i ka puka, a hoomaka aku la e holo, oiai hoi o Palani, i hopu aku ai i kona papale a uhai aku la mahope o kana pio. Aia no ke kaa nana i lawe mai ia Beterika ke ku mai la, a ua ike mai ke kalaiwa i kela holo ana aku o Beterika, aole nae he manawa 110 ua kaikamahine nei e kau ai iluna o ke kaa, no ka mea he hookahi wale no ona noonoo, o ia ke kaawale loa ana aku i kahi e, mamua 0 ka loaa ana mai ia Konela Palani. Lele aku la ke kalaiwakaa ilalo, me ka huki ana i ka bele, me ka ninau ana aku i ke kauwa Paele. a ia Mr. Hila hoi i ke kumu i holo ai o kela kaikamahine, aole nae he pau iki o kona pohihihi. i na mea 1 hoakakaia mai, a i wahi e loaa ai kona uku o ka lawe ana mai ia Beterika. i holo okoa aku ai ua kalaiwa nei no ka hale hoolimalima i noho ai ke kaikamahine opio. Ke kuupau la o Beterika i ka holo, elike me ka mama apau. i loaa iaia. he hookahi wale 110 mea iloko o kona noonoo, e loaa ole aku ia Konela Palani, no ka mea ke kau la ka weli iaia no kona poino, ke kaa hou aku malalo o ka malu o kela mau mea ole. Iloko nae o ia mama o Beterika i ka holo, aia mau no o Konela Palani mahope ona kahi i holo aku ai, he mau kapuai helu wale no ke kaawale o kekahi mai kekahi mai. Hoea no o Beterika i ke kihi o ke alanui, a huli ma kekahi aoao, ia wa hookahi no hoi i hoea aku ai o Konela Palani, me hē ilio la, e alualu ana mahope o ka popoki ko lau'a kulana i kela wa. Ua hele a paupauaho ua o Beterika, i kau a mea o ka ikaika ole 0 kona kino, oiai e hookii ia ana ka ai iaia, i na la aku i hala e kona mau kahu hanai, a i ka nana aku. ke emi mai la kona mama, ā ke 01 aku Ia hoi ka mama o Konela Palani. He nui no na kanaka e hele ana ma ke alanui iloko o kela manawa o ka po, a i ike mai i kela mau mea e mama ana i ka holo, aole nae o lakou hana wale mai, a i ka pili loa ana o Konela Palani mahope o Beterika, i kahea okoa aku ai oia me ka leo nui: "E ku mai! Manao paha oe i ko holo ana e keia kaikamahine e pakele ana oe, a ua hiki hoi paha, e ike ana oe, i kou uku no keia mau hana hoohoka au ia'u. E kakali iho oe pela ahiki i kuu hahao hou ana aku ia oe maloko o kou rumi!" alaila hopu aku la ua o Konela Palani ia Beterika ma kona mau poohiwi. , I kela pa ana aku o ka poohiwi o Beterilca, i hoomaka ae ai oia e kahea me ka leo kapalili, me ka hooikāika āna e papale āe i ka lima o Mr. Palani ahiki i ka hemo ana, hoomau aku lā nc> j ka holo, me ka huli koke ana ae ma ke kihi o ke alanui Okafoda. He mau kapuai helu wale no nae kela hōomau ana aku a Beterika i ka holo, i paa hou aku ai kona mau ppohiwi i ka hopuia, me ke kukahala-ke okoa ana 'aku o ua kanaka nei i kau a mea ō ka 'piha i ka inaina: "E ike ana oe i ka hopena o kau mea i hana mai ai ia'u i keia po," me ka umii okoa ana iho o Konela Pālani i'na poohiwi o Beterika. i kau a mea o ka piha me ka huhu. "E kokua! E kokua!" i hoōmaka ae ai ke kaikarnahine opio e kahea elike me ka nui o kona leo. "Ma ke'ola ana o ke'Akua kiekie loa, e haawi mai i na kokua!" t Aole nae i makehewa kela kahea a Beterika i mau kokua, oiai ua ikeia mai kela hopu ana aku a Konela Paiaiii i ke kaikamahine e kekahi keonimana opio, e ku kokoke mai āna, e nana i ka mea e hanaia aku ana maluna o ka lede. ia wa i hookokoke mai āi oia i kahi a Palani e paa ana i kana pio, a pane mai la me ka leo kuoo: "E aha ana oe i keia lede opio? Ke kauoha aku nei aii e hookuu koke oe iaia!" . , . , , , , , "E hookaawale koke oe mai keia wahi aku, aole loa ou kuleana iki c komo hokai wale mai ai no i ko'u kuleana. ka mea 1 kuleana maluna o keia kaikamahine!" "O, e kokua! e kokua!" i hooho hou ae āi o Betenka, me ka leo nawaliwali: "Ma ke aloha o ke Akua. e kokua mai ia'u!" No ka manaoio o kela keonimana opio, he kanaka kolohe kela, eliko me ka hapanui o na kanaka o kela kulanakauhale, i makemake e hoopoino w'ale aku i na wahine opio nia na alanui, nolaila, 1 ka lohe ana i ke kahea o ka lede opio, e kōkua, o kona unuunu mai la no ia i k'a lima o konā kuka iluna, a haawi aku la i kekahi puupUu mahanahana ma ke kumu pepeiao o Konela Palani uwoki oe 1 ua kanaka nei, e kikihi ana a haule aku la iluna o ke alanui. nae i hōopilikiaia aku o Konela Palani ma kela hina ana, ala koke mai la oia iluna, a hoopuka mai la i na olelo kuamuamu, me ke kahea ana ae me ka leo nui, i kekahi makai, e hele m?u rVl(opu 1 ka mea nana oia i kui' aku, aole nae he hooloheia mai o karfa kahea e ka makai; a no ka mānao oia ka 01 o ka ikaika, hoomaka mai la e ku'i i ke kanaka opio, ua paleia ae nae kana puupuu; la wa 1 haawi

hou ia aku ai he pa'i mahauahana 110 ka lua o ka manavya ma ka maka, o ka hina aku la no ia ilalo, rhe he me la ua lōaa p'ono āku kona lae i kekahi poka .i kau a mea o ka waiho 1010, aohe wahi mea a onioni ae. I kēla ike ana aku o ke kanaka opio, aole <i hiki ia Konela Palani ke hoopilikia hou mai, akahi no oia a huli aku e n'ana i ke kaikamahine, ia Beterika e hilinai akii ama ma kekahi pou, me he mea la e hooikaika wale ana no oia i ole ai e maule iho. Ua paa na hale hana i kela manawa, a ua a hoi na kiikui o na alanui, a ke momoku mai la na kanaka no kahi a lakou nei e akoakoa ana, nolaila me ke kauka'i ole aku o ke kanaka opio, ahiki i ka hō'ea ana mai o kela poe, o kona lalau aku la no iā i ka lima o ka lede, a noi aku la iaia e hoomau aku ko laua hele.ana imua. He umi.no paha ia mau kaina wawae a laua.nei.o ka hele ana aku, ua hehee iho la o Beterika, a e ole wale no ka lalau okoa fina aku a kona hoopakele, pela oia i hina ole ai iluna o ke a.lanui; a oiai aia laua mawaho mai o ka hale o kekahi kauka, o ka hapai āku la no j ia o ua kanaka ōpio nei ia Beterika me kona nana ole i.ka poe e i nana mai ajia iaia. j O kahi o ka laki, maloko no ke kauka i kela wa, a hoakaka aku la ke kanaka opio ma ke ano nui, i ke ano o kana hana hoopakele i kela kaikamahine, ia.wa i kauoha mai ai ke kauka e hoihoi|oa aku i i kana waiwai makamae, noloko o kona keena hookipa; a malaila i haawiia aku ai kekahi laau ia Beterika, o kona pohala hou mai no ia, a noho ae la iluna, me ka alaalawa ana mai o kana nana ana, me ka piha i ka maka'u me ka hopohopo, a o ka mea. wale no nana i hoopau ae i kela maka'u, o ia no kona ike ana nnai he poe malihini wale no ke noho aku ana, nie ko lakou mau helehelena oluolu, oia hoi ke kauka ame kana wahine ame ke. kanaka opio. nana i hoopakēle iaia. Maluna nae o ke kanaka opio ka Beterika nana loihi ana mai, e hakilo pono ana oia i kona hoopakele, ina, paha e hiki ana iaia ke hilinai mai maluna ona, . No kekahi manawa nae ka nolio hamau ana o na mea apau, ia wa i pane aku ai ke kanaka opio: "Aole au mea e hopohopo ai e ka lede onio. eia oe m,a kahi e hiki 'hou ole ai i kela kanaka kolohe. ke honpilikia hou mai ia oe. "Ae. ua pololei kela mau olelo, oiai oe malokp nei o ko'u home, aole e hiki i kekahi mea ke komo wale.mai, a hoopilikia ia oe e ka lede opio," i komo mai ai ke kauka, ma ka hooiaio ana i na mea a kfc kanaka opio i kamailio aku ai. Ua maopopo loa nae ia Beterika, aole oia e palekana maloko o kela wahi, oiai o Konela Palani kona kahu, a he mana kona e kii mai ai iaia nei, e hiki ole ai i kekahi ke ku-e aku, alaila ku ae la ōia iluna. nie ka pane ana mai: "E hookuu mai oukou ia'u e hele! Aole ana e nele kona hoea mai i keia hale, e huli ai ia'u! K oluoln hoi kekahi o oūkou e kauoha aku i kaa no ke kii ana mai ia'u. Ea, heaha keia hauwawa a'u e lohe nei?" alaila hoao aku la oia e kiei iwaho elike me kekahi holo-holoj-»a ahiu i paa maloko o ka na uwea. No ka ike an'a aku o ke kanaka opio, ua pioloke maoli ka noonoo o kela kaikamahine, i haalele okoa aku ai oia i koiia noho. a hele mai la a ku iho la'ma ka aoao o. Beterika, me ka i ana mai me na olelo oluolii loa: "Ke noi aku nei au ia oe, e hoopau i kou mau man'ao pihoihoi. Anle loa au mea e hopohopo ai, oiai oe maloko n keia hale. Tna he pilikia kekahi e hookauia mai ana maluna oū, e kunale auanei au 110, kou oono, ina no ia he mea e ooino ai o kuu ola. Ke hooia aku nei au i 'keia mea imua ou. ma ko'u nno he keonimana • a ma keia wahi !la,.e ae mai e hnolauna aku au ia'u ihq imua ou, o Sa Lionela Kalakona ko'u ino'a." XV> No ka pane a Beterika no kela mau olelō nia ka aoao o ke kahaka opio, aole i loheia aku, 110 ka mea "ua uhi pu ia iho ia e ka nakeke o na huila kaa, e holo ae ana mawaho o ke alanui, me na leo' nauwalaau hoi o na kanaka, aia hoi ua o Beterika, ke alaalawa wale la 110 kana nana ana, no ka mea ua uhi pu ia iho ia ēka nakekē o na huiia kaa. e holo ae ana mawaho o ke alanui, me n,a leo hauwalaau hoi o na aia hoi ua o Beterika ke alaalawa, wale la no kana nana ana, no ka hopohopo no o komo mai auanei 'o Konela Palani iloko, o kona paa no ia i kela kanaka. - i. Ia nohoalii hou ana ihp nae o ka meha ame ka maluhia, ua auhee aku la na manao maka'll a hopohopo mailoko aku o ka lede opio, ia \ya i kamailio hou aku ai ua o Beterika: "E hookuu mai oukou ia'ū e hele, no ka mea ke hopohopo loa nei au, e mai ana no oia no keia wahi, ehia ka hoi mea aloha o ko'll loaa mai iaia a komo hou iloko o na auwe ana.'' Ku okoa ae la no ua o Beterika iluna, a hele mai la no kahi o ka puka, ia wa i poha hou mai ai ka leo.o ke kanaka opio i ka i ana mai: "Ke nonoi hou aku nei au ia oe, e hoopau loa i kou mau manao hopohopo, no ka mea aole loa e hoi hou mai ka noonoo maikai iloko o ke!a kānaka nana oe i hoopllikia mai, ahiki i ka hala. aua o ka hora hookahi, aia no paha oia ke waiho mai la i ke alanui, a i ole, ua aku oia 110 kahi o kekahi kauka." Akahi no o Beterika a maliu mai, me ka noho ana iho iluna o kekahi noho paipai, me kela ano hopohopo mau no nae iloko ona. I kela manawa nae 1 kani mai ai ka bele ma ka puka owaho o ke keena o ke kauka, nolaila ua hele aku la ke kauka e nana, a koe iho la ō Beterika, o Sa Lionela Kalakona ame ka waliine, a ke kauka, ke hoolohe malie la hoi o Beterika, me kona manao, he mea kekahi i hele niai e ninau i'aia, a i ka lohe ole ana aku i ka hauwalaau mai o ke k?.uka, me kekahi mea, pau loa ae la kona maka'u me ka i ana aku: "Ua loaa maoli ka maha ia'u i keia manawa, a ke hoomaikai aku nei au ia oe e kuu hoaloha. no kou hpopakele ana mai ia'u, mai ka mana mai o'kela kanaka. .Ke ike nei nae au, aole e loaa ka palekana ia'u ma keia wahi, nolaila e hookuu mai oukou ia'u e hoi no ko'u wahi!" ' Aole a Sa Lionela Kalakona au'a hou ana mai, ia wa i ku ae ai o Beterika iluna, haawi mai la i na hoomaikai ana i ka wahine a ke kauka, o kona oili aku la no ia no ke keena a ke k'auka o ka hemo mua ana aku, aia no hoi o Sa Lionela Kelej<ona ke ukali aku la mahope ona. Loaa aku la ke kauka ia laua e makaukau ana e hoi hou mai no ka nana ana i kana ma'i, haawi aku la o Beterika i kana hoomaikai ana i ke kauka me ka wehe ana ae i kana wahi eke dala, no ka uku .ana aku i ua keonimana nei, eia nae nanao awiwi ilio la o Kalakona iloko o kona pakeke, a w'aiho aku la he hapaha gula maluna o ke pakaukau, me ka lalau ana aku i ka lima o Beterika, no ko laua oili loa ana aku iwaho o ka liale. Puka aku la laua nei a mawaho o kahi i paa i ke aka o ka lanai o ka hale, ku iki iho la laua malaila, o kela puulu kanaka o ka akoakoa ana mai ma kahi o ke kino o Konela Palani e waiho ana iluna o ke alanui, aple he ikeia aku. ua mehameha pu kela wahi, aole no hoi he ikeia aku o Konela Palani. Aia na kaa ke holo Ia ma ke alanui, a e maaloalo ae ana no hoi ka ppe helewawae ma na alanui kau aoao; a i ko laua nei 'ike ana, | na malu jve kula, o ko laua nei oili okoa aku īa'no ia iwaho o ke alaI nui, me ka hoohuoi ole ia mai e kekahi poe ko.laua nei mau ano. ! No Beterika nae, ke hopohopo mau la no ia iloko ona, a i ka h.t|a ana mi i kekahi wahi nui i ka hele ia e laua, ia wa i puliki okoa aku ai o Beterika i ka lima o kona hoipakele a i aku la: "Ina oe e ike aku.ana i kekahi kaa, aole he phua pluna, e kaupha aku oe e ku mai, a hoihoi aku ia'u nq ko'u wahi," i pane aku ai ua o Beterika me ka leo haalulu. Hoomau aku la no laua i ka helei ana imua ahiki i ka oili ana mai o kekahi kaapio, aohe he ohua oluna, Kau. aku la o Sa Lionela Kalakona, i kona lima i ke.kalaiwa e kaōhi i kona lio. no ko i laua nei kau ana aku iluna, luliluli mai la nāe kona poo, me ka olelo ; ana mai, he ohua kana e kii ana, e hiki ole ai kē ae i ko laua nei : makemake. | "Ke kanalua loa nei au no ka loaa koke o kekahi kaa ohua ole | ia kaua, e kakali wale ana paha kaua ma kei'a wahi no na minuko. I he umi, mamua o ka oili ana mai o kekahi kaa. E ae mai oe e kn | iede opio, e hoihoi hou aku au ia oe noloko o ka hale o kela kauka, a mabila oe e noho ai, oiai hoi au e hele aku e huli i kaa no kaua," wahi a Lionela Kalakona. ,■ h "Aole, aole!" i hooho koke mai ai o Betsrika, me kona make make ole loa, e hoi hou aku noloko 0 ka haje o |ce kāuka. aia mau no kela hopohopo iloko ona, no ka 'hoea a"kii o Konela Palani, o kona

loaa pono 110 ia. '.'lna aole e loaa koke ana he kaa ia kaua ea, alaila e hdokuu mai oe e hefe hookahi aku no au, malia o loaa aku no hoi kekahi kaa ia'u. Eae mai oe e hoihoi aku au i kau mau da|a i uku akii nei i ke kauka. a e lawe pu aku hoi i ka'u mau hoomaikai ana no kau m'ali hana hoopakele ia'u." Hoomaka mai la no o Beterika e kaili i kona lima mai paa ana a ke kanaka opio, 'eia nae, o ka oi loa iho la ia o ka paa ana o Sa Lionela Kalakona i ka lima o Beterika, ia wa i alawa koke ae ai ke kaikamahine me ka pilia i ke kahaha, ma ka helehelena 6 kona hoopakele, aia hoi aolē ana mea nui e ae i heluhelu aku ai ma ka helehelena.o Mr. Kalakona, o kela ano oluolu wale no, a waipahe floko 0 ua kanaka nei, me he mea la, he ka(kunane oia nona, aole hoi he mea malihini loa. "Aole. e hiki ia'u ke hookuu hookahi aku ia oe e hoi no kou hono ka mea, aole he maikai o kou ola kino; a ina ua hopohopo loa oe, o hoopoino hou mai kela kanaka lapuwale ia oe, e hoopau i kela mau manao hopohopo. Oiai hoi, aole ae la ou makemake e hoi hou aku no ka home p ke kauka, e ae mai. oe. na'u ei lawe aku ia oe no kahi o kekahi wahi e loaa ai he kaa ia kaua, a pehea ua loaa no anei ka ikaika kupono ia oe e liele ai no kekahi wahi loihi?" Aohe mea e ae a B.eterika e hana aku ai. o ka ae wale aku no 1 kela kono'a ke kanaka opio, o kona haawi aku la no ia i ka ae, a ua haele pololei aku la ma kela alanui, me ke kauka'i ana aku e loaa koke he kaa ia laiia. ...... • Ke puliki la o Beterika i na lima o ke kanaka malihini, me ka hilinai pihā no kona palekana ma o kela kanaka la, ka mea nae nana i, hookahaha loa aku i kona manao, i ke auhee koke ana aku o kona mau. manao hopohopo no kona hoopakeleHe hapalua hora wale 110 mamua aku, aia ua o B,eterika ma ke alanui o kekahi kulanakauhale malihini iaia, e holo ana no ka palekana o kona ola, aole he mau hoaloha, a he poe i kanlaaina iaia, e hiki ai la hoi ke holo aku no ka lakou kokua ana mai, eia ka, e lialawai pu ana oia me kekahi kanaka, me he mea la. ua loihi ko laua kamaaina ana kekahi i kekahi. ] ka hoea ana aku no kekahi walii hoolulu kaa, ua ikaika maoli o Beterika. ua auhee loa aku hoi ka maka'ii mai iaia aku, he nui na kaa e ku mai ana, a mamua nae o ka hele ana aku o Sa Lionela Kalaieona, e hoolimalima i kaa no laua, huli ae la oia i ke kaikamahine opio. a ninau aku la: "Mamua o kou hoike aiia aku i ke kalaiwakaa i kou wahi i Qf)ho ai, ua maopōpo no nae-paha i kela kanaka nana. i hoopilikia mai nei ia oe i keia po, kou wahi e loaa ai iaia ?" "Aole oia i ike i ko'u wahi i noho ai, a ke kalokalo ae nei au i na lani, e mau kona noho pouliuli ana no ia mea." •'Aōlē anei, e hooikaika-ana kela kanaka ma na ano apau e huli ahiki i ka loaa ana iaiā o kou walii e noho nei?" Haawi aku la o Beterika i kona ae, ma ke kunou ana aku o kona" poo, ia \ya i pane hou mai ai o"Mr. Kalakona: "No ka hoohoka ana aku i kelā kanaka, eia ko'u manao, e holo kaua maluna o keia kaa aliiki i kekahi wahi, alaila hookuu mai kaūa i keia kaa e hoi mai nb kona walii, a kau kaua maluna o kekahi kaa okoa,. a holo aku ana no ia wahi hou aku, pela kaua e hoolalau ai, ahiki i ka hoea ana no kou home. Aole o'u kanalua, no ka o kela kanaka e ninau ma na wahi hoolulu kaa apau, ina ua ike kekahi o lakou ia oe, ame kou wahi i noho ai. E oluolu anei oe e hoike mai i kou 1 'wahi e noho nei ?" Hoōko aku la o Beterika elike me ke noi a kona hoopakele, ia wa i hokau aku ai oia i ka lede opio iluna o ke kaā,'me kona kau pu ana aku no hoi, a noho ma ka aoao o Beterika, alaila poha aku la kona leo kauoha i ke kalaiv/a: "E holo pololei'no ke'Kuea Eukena!" 1 hakalia no a pau ke kauoha a Mr. Kaliakona, o ka lilo aku la no ia, he hoola'i hoi kau, i ka haiia a ke kalaiwa, aia hoi o Kalakona ke noho hamau loa la, me ke kamailio ole mai i kona kokoolua. aka no Beterika nae, ke ike la oiā>, aole loa he mea maikai ke noho 'ipounulii! a'na o kona hoopakele, i rva mea e pili ana iaia iho, a o ia kana o ka hoomaka ana mai e hoakaka: 1 " * "Auhea oe e Sa Lionela, mamuli o kou oluolu ame kou hoike okoa' ana mai, ma kau mau hanā, no ka nui o kou makeē no ko*u pono. ua kono okōa i'a mai au e hōike aku ia oe ika niii o ko ? u hoomaikai no na mea au i hana mai ai n'o'u. E Sa Lionela Kalakona, he mea malihini loa au .maloko nei ō ko oukou kiilanakauhale." "O ka'u 110 ia i koho mua iho ai iloko o ko'u noonoo, maniuli o k.a maopōpo ōle ia oe o kau wahi e holo aku ai no ke kokua ana , mai a kou maii hoaloha iloko o ka manawa o kou pilikia." "He mea pono ia'u ke hoakaka aku ia oe, i kekahi hapa o ko'u moolelō, mamua hoi o kou noho pouliuli anā no'u.nei; a o ia keia: He kaikamahiiie mākua ole au, he kaikamihine i nele i ka home, na makua ame na hoaloha, a i keia manawa, eia au ke noho nei maloko 0 kā hale hoolimalima ma Bewāka." Aole ke kanaka opio i hoohewahewa ma kana hakilo ana mai 1 ko Beterika ano, lie kulana lede oiaio oia, he lede hoi i puka mailoko rriai o kekahi ohanā kiekie, me kona piha i ke kahaha, no ka nele o kela kaikamahine i na hoaloha, a o ia kana 1 ninau okoa mai ai : ■ . ' "He oiaio anei, aole he ohana hookahi ou e ola nei ma keia ao? Ua nele anei oe i na hoaioha, na lakou e kiai a e hoopakele ia oe, mailoko mai o na poino?" "Aole e hiki ia'u ke hoike piha aku ia oe, i ko'u moolelo, a pela hoi me ko'u inoa oiaio, malalo Q kekahi mau kumu kupono. 4i Ua kapaia ko'u inoa o Miss Kalika, oiai au malōko nei o keja kulanakauhale. 0 kela kaiiaka au i ike ai i ke alualu mahope o'u, he ohana oia no'u, mamuli o ka n)areiā ana me ke kaikuahine o kuu makuakane, eia nae, oia kekāhi o ko'u mau enem iino loa. <l He makuakane waiwai ko'u, a mamua o kona make ana, i hooili mai āi oia i konā waiwai apau maluna iho o'*u, eia nae ina āu e make'mua ana, maniua ae o ke oo anaj e holō aku no kela wajwai holookoa, maluna o I<uu makuahine hanauna, ke kaikuahine o kuu makuakane, ā wahine hoi a kela kānaka laj)uwale. Nolaila ma keia mau'mea a'u.e hoike aku nei ia oe, e ike iho no oe ine ka hoohewa : hewa ole i ke kumu n'ui o kona manao ana, e kaa aku au malalo o kona mana." "H.e mana no anei kekahi o kela kanaka maluna ou?!' "He ieāhu oia no'u i hoomanaia īiiai e ke kanawai, a pela oia i ! makemāke ai e noho mana mau mai maluna o'u i na wa apau." "A,.pehea aole anei oe,i ike, a i maopopo, ina e maikai ole ka i hana a kekalii kahu, ua hiki loa oia ke hoopauia, ke noi aku .imua o ka aha hookolokolo?" . . ] "Ua maopopo ia'u keia fnea au e kamailio mai nei, aka nae, o ke; kane no ia a ke kaikuahine o kuu makuakane, he kanaka inoā nui, a hilina'iia, a he kanaka hoi i manaoia lie'nui konā waiwai. Ina au e hoala aku ana i na ku-e ana iaia, e kapaia māi ana au i ka w r ahirie pupule. Q ka'u no hoi ia i hele aku'nei e ike i kekahi o ko'u māu kahiiwaiwai.'no kona kokua ana irtai ia'u, ma ka hpopii ana imua o ka aha, e hoopau i ka noho kahu ana mai o kela kanāka maluiia o'u, ua kapa okoa mai la oia he kaikamahine pupule au, a e kaa a|cu ko'u lapaauia ana mai malalo o kekahi kaukā, rrie kona i okoā āna mai, ina au e hoao āna e waiho aku i kekahi paiapala hoopii imua o ka aha, aole e hooloheia mai ana ka'u mau olelo, no ka mea, aole he mau hoike ma ko'u aoao; aka e kauohaia mai ana no au e noho aku malalo o keiā kanaka a'u i hoihoi ole ai." 44 Ea, aole he hiki ia'u ke hoohiaopopo i kau mau mea e kamailio mai nei e ke kaikamahine ōpio!" "Eia no na hoakaka e hoopauia ai kou mau manao kahaha. O keia kanaka a kahuwaiwai hoi o'u, ame kana wahine, o laua kekahi ma'u.mea ilihune, oiai nae e ikeia mai ana laua, me he māu inēa nui la oka waiwai. I wahi e lilo i'o'ai laua i mau mea waiwai, ua hookikina mai laua e vnare aku au me ka laua keiki; aole nae o'u ae iki, a no ia kumu, ke ake loa nei laua e make au, mamua o ko'u oo ana ma ke kanawai, a ke hoopilikia mai nei hoi maluna o'u, i wahi e make ai au, a noho pono ae laua ame ke keiki a laua e noho hookano maluna o ko'u mau waiwai." j E hoomaka aku ana o Mr. Kalakona e pane n okela mau olelo a', Beterika, ua ku e iho la nae ko laua kaa, ma ke Kuea Eukona. Lele aku la o Mr. Kalakona ilalo, me ke kokua pu ana aku i ka lede opio, ahiki i ko laua ku like ana aku iluna o ka honua paa, a mahope o ka uk.u ana aku'o Mr. Kalakona i ke kalaiwa, i kona uku, koi aku la ia Beterika, e hoomau aku no ko laua hele ana imua. i (Aole i pau.) ' N |