Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 26, 30 June 1916 — E KOMO KUHOHONU ANA O AMERIKA I KE KAUA MA MEKIKO [ARTICLE]

E KOMO KUHOHONU ANA O AMERIKA I KE KAUA MA MEKIKO

EL rASO. Texns, īune 23.—1 kulike me kekahi lono mai ke kulanakauhale mai o Mekiko i ke keena kamkela maanei ua hoike ae ka ke aupuni o Mekiko he .hookahi miliona mau kanaka Meki'ko i ohi hapnkuia mai o kela ame keia unu no ke kaua i makaukau ma Mekiko. \VASHINGTOK, lune 23.—Ua ninau aku nei lee Kuhina Kaua Moana Daniela i ka Adimarala Winslow no kekahi lroakaka maopopo mai iaia mai no ka hoikeia ana mai he mau mokukaua Kepani ka kekahi aia ma ke kapakai komohana o Mekiko. COLUM.BUS, N. M.. lune 23.—Ua nui ka hopohopoia e nei ua luku holookoaia ka Pualikoa Kaua Umi i halawai ai me na Mekiko hoohalua ma Carrizal. Ahiki mai i keia la ehiku poe paa i na 1 io i hoi aku i kahi hoomoana o na koa Amerika. Ua nui ka hopohopoia ua oi loa aku na koa Amerika i poino mamua o ka lono i.hoikeia mai. Kau na Koa Maluna o na Kaaahi SAORAMENTO, lune 23—E hoouna awiwiia aku ana na pualikoa kiai lahui o Kaleponi no Mekiko. E hoolakoia aku ana nae lakou me ia mau mea ma ka mokuna aina. 1 . Ke hoea mau mai nei ianei na pualikoa like ole, a e hoouna kokeia aku ana lakou no Mekiko. Maopopo Ole na Koa i Koe Iho BAN ANTO&IO, liine 23.—Ua hoea aku paha me ka lanakila ke koena iho o na koa o ka Puali Kaualio .Umi, i haaleleia iho ai mahope o ke kaua ana, a aole paha. Ma ka lono hope loa mai o ka po nei ua kiia ke Kapena Boyd a make, a no ke Kapena Morey ua ku oia i ka poka ma ka poohiwi. Papa Houia Mai Aole e Nee EL PASO, lune 23. —Ma na lono kelekalapa i loaa mai ianei mai ke kulanakauhale mai o Chihuahua ma ka po nei, i lioikeiā mai ai ko ke Kenerala

Mekiko Trevino hoopuka liou ana mai i kekahi kauoha i na pualikoa Amerika e noho nei maloko o Mekiko aole e hoao e nee no kekahi wahi i ka mokuna aina wnle no. Ua mai ke Keneiala Trevino ia Keneiala Perslnng ina e hoonee hou ia aku ana na koa Amerika i ka hema, hiklna, a paha, he hana pono na ke aupuni /o Mekiko ka lele kaua hou ,ana mai. Hoopaaia na Koa Amerika OHIHUAHUA, lune 23.—He 17 mau koa Amerika i hoea mai ia nei ma ka la i nehinei, malalo o ke kiaiia ana e na koa Mekiko. E hoopaaia ana lakou maanei no ke kali aku o ka loaa mai o ka olelo hooholo a Carranza e pili ana i ka hoopa'i no lakou ma ke ano he mau pio na ke kaua. Ma ka olelo a Splitbury, ke kiu Mamona, o ke Kapena Lewis i hoihoiia aku ai me ka Puali Kaualio 10 kekahi i eha-i pakele, aka o Kapena Boyd, nana e alakai ana i na koa Amerika, ka i make. a pela me ka Lutanela Henry R. Adair. •> O ka Puali Kaualio H, he 65 wale no mau aliikoa ame na koa, ka inea i kohoia no ka misiona kuikawa i Villa Aiiumada, ke kikowaeua o kahi hoomoana o na koa Mekiko; ua oi aku mamua o 200 Mekiko i komo mai ma ka wa i kaua ai, a wahi a Splitbury, me ka pu mikini, ma ke kaua mua ana, i hoopoino nui ia mai ai na Amerika. Na na Kelemania Keia Hoeueu Kaua WASHINGTON, lune 23.—Ma na lono kelekala,pa mai Mekiko mai i keia kulanakauhale o ka po nei i hoakakaia mai ai ke kumu o ka loli ana o ka manao o ke aupuni kuikawa o Mekiko a ku-e mai i keia aupuni, mamuli no ia o na hoeueu hoomokuahana a na Kelemania ka poe i hana no kekahi mau mahina ma ke koi mau ana aku ia Carranza e kaua me Amerika. Ua hoakaka pu ia mai ka piha hauoli o na Kelemania maloko o Mekiko i keia manawa no ka hookoia ana aku o ko lakou manao. Aia maluna o lakou

ka noonoo a na luna aupuui Hekiko, a ke lawelawe mai la lakou i ka lakou mau huna me ka ole ia aku. Ua hooiaioia ka hoolalaia ana i mea e ala ai ke kaua mawaena o Amerika ame Mekiko, a ua pili kela hana hoeueu/kaua ia Amerika me Mekiko me na hana e pili ana i ka hoalaia ana e hoo-pa-hu i na hale hana lako kaua ma Ameiika. 0 Franz von Rintelen, e hoopaaia mai la ma Pelekane i keia manawa' mamuli o kona hoopiiia ana ma Nu īoka 110 kona komo pu ana me ka poe oloMni maloko o na hale hana lako kaiia. ke kanaka i hoakakaia ae 110 kona hui pu ana me ka poe ohumu kipi, i ala ae ai he kaua mawaena o Mekiko ame keia aupuni. Na Hana Epa a na Koa Mekiko SAN ANTONIO, lune 23.—0 kela kaua ia ana mai o na koa Amerika e na Mekiko, aole loa ia i hooheuia aku, ā ua hanaia ia mahope o ke koi ana mai a ke kenerala Mekiko e kuka pu a aeia aku e ka aliikoa Amerika, ke Kapeha Boyd. O na poka mua loa i kiia mai ai mailoko mai o ka naheiehelē mai na pu mikini mai i hunaia iloko o na opu nahelehele. 0 keia mau lono ame kekahi mau moolelo e ae o ke kaua ka i kelekalapaia mai ia Kenerala Funston e ke Kenerala Pershing, mahope iho o ka hoea ana mai i Oolona Dublan o kekahi kanaka auwana mai kahi mai o ka pualiikoa kaua lio, he kanaka i alaiia mai kona alahele mamuli o ka holomoku ana mai o na kpa Mekiko, a ua hiki pono nae iaia ke imi mai i kona wahi e pakele ai ahiki i kona hoea ana i kahi hoomoana o na koa Amerika. Aeia Aku ke Noi e Kuka 1 kulike me ka moolelo i hoikeia mai e. kela kanaka, o na pualikoa kaualio elua i ka'i aku ai ma ke alanui e hoea aku ai i Carrizal, ua alaiia mai lakou ahiki i ka hoi ana mai o ke alakai Mekiko a ke Kapena Boyd i hoouna ai me ka palapala ae no ko lakou ka'i aku nomua.

Mahope o ke kali ana o na koa Amerika no kekahi manawa ua lioi mai la ke alakai me ka hnaolelo ua aeia ke noi no ko lakon ka'i aku iinua c ke Kenemla Goniez, ke ae nae na aliikoa J Amerika e kuka mna me ia. i I ka hoounaia ana mai o ke alakai ihope me ka pane e ae ana n(i ke kuka 'ana,'ua holo aku la ke Kapena Boyd , imua me ka ukaliia e kona ukali no : ke kuka ana me ke kenerala Mekiko. Mawaho loa mai o ke kaona i'hui ai na aliikoa no ke kuka ana a no ke- ' kahi hianawa pokole wale no nae ia I kuka anu. Hoomaka Mua na Mekiko i ke Kaua | Oifti o Bovd ame Gomez e kuka ana ] uh ikeia aku la ia manawa kn hookau- : liilii ia ana ae o na koa Mekiko, me ka hele ana ma kela a ma keia aoao me he mea la e hoopuni mai ana i na koa Amerika. I l-a hoomaopopo koke aku la na Ameīika i kela hana a na Mekiko, eia nae aole Jakou i lele aku e kaua. oiai ua kauohaia aku lakon e ke Kenerala ; Pershing niamua o ka haalele ana iho e hoao lakou e hoalo ae i ke kaua ana, aole hoi e hooheu hakaka aku malalo o kumu. Eia nne. mahope ilio o keia ike ia ana aku o ka hnnnoho liiliiia aiia ae ō i nq koa kela a ma keia aoao o na pualikoa Ameiika, holo awiwi aku la ke Kapl'na Boyd ihope i kona puali e ka'i mai ana imua ia marif\va. faia i liui akū ai me kona mau koa o ka haawi ae la no ia o ke Kenerala Gohez i'ke kauoha no ke kiia ana mai o na pu mikini. | \fa ka Pershin{; hoike no kela kaua ana ua ku mai ke Kapena Boyd a'make. u:i ku ke Kapena Morey mā ka poohiwi a no ka Lutanela Adair ūa eh:i kukenukōnu loa oia. K hoakaka hou ana ka lono ma ke kelekalapa. ma ka manaoio o ke Tvenedala aole i hoonaukiuki aku | na kou Amei'ika, he nianao hakaka mua no na Mekiko. He Mau Kaukani Koa i Laweia >YABHINGTON. ; lune 27.—Oiai e kali ana o ka loaa mai o ka pane a Carrariza no ,ka pajapnla liope i hoounaia aku ai, e kauolia aku ana iaia«e hoakaka mai no ke kaua ia ana ae o ka pualikoa Amenka, ame ka hookuu koke ia mai o na, koa .Amerika p:uiliao, ua nui ka hana a na luna aupuni ma i Wukinekona nei. mp ka ]iQ(ikoakpa ana mai a hoouna aku elike ka nui o na pualikoa me ka hiki no e lof>a ana ka mokuna aina. { Ua hoolahaia ae ma ka po i hala lie manaolana ko na luna aupuni e hoea aku ana he 25,000 koa ma ka mokuna aina ma ka pau ana o keia pule, a elike me ka hikiwawe o ka hoakoakoaia ann mai o na koa e hoounaia aku ftna ldkou no ka mokuna aina. He eha mau \ pualikoa pUkaa o Okalahoma i kau aku j maluna o ke kaaahi i nehinei no ka Imokuha aiiia, a o ka pualikea iielewawae Eiwa o Masakuseta, kekahi i loaa pu aku ke kaUOha a ua hala aku no ka I hema. He Mau Kaukani Koa ma ke Alahele Aia ma ke alahele i keia manawa e holo uo ke kokua ana i na koa kumau, he mau kaukani koa lehulehu, a e holo aku ana kekahi poe i keia la. Iloko o ka huina apau o na pualikoa 0 ka Hapa Hikina komo pu na m(,kuaina o Nu loka, Masakuseta, Nu lerese, Konetikuta, Veremona, Nu Hamesire ame Roda Ailana, e hoouna aku ana lakou he 15,000 koa no ka hema i keia la. . t O na mokuaina o Florida, Merelana, M'nine ame ka Apana o Kolumebia e hoomaka aku ana lakou i ka hoouna ana i na koa kiai lahui no ka mokuna ■ aina i keia kakahiaka, a o na mokuaiI na o ame Delawea ke ukali koke ana mahope aku. Ua loaa aku na kauohaf i na kaaahi aoau o ka aina e hoawiwi aku i ka lawe ana i na pualikoa no ka mokuna aina a e laweia aku ana lakou ma ka aina me ka hoomaha, ole, koe wale no ka hoololi ana i na kaa ame na limaliana o na kaaahi, a e lawe ana 1 ka pono o ke alanuihao o ka laina me ke alai oleia mai. Hookapuia na Waiwai Kalepa Ua kauohaia aku e ke aupuni e hookapuia na waiwai kalepa apau e laweia ana mawapna o keia aupuni ame Mekiko, ilokō o ka wa e kaua ana, a o na koa kiai no na laljo kaua i lawe nmu ia aku ma kela aoa*) o ka moknaina no na manawa ae nei i hala, ua paluaia, a he nui o na lako kaua i paa ia ma Galveston, Nu Olina, a ma »San Antonio, na awakumoku uno nui no keia mau lako kana. Ma ka hoike a ke keena aupuni! ma ka po i hala, ua hooikaika ka ke aupuni o ]Vrekiko ma na ano apau e j keakea mai i.ka hooleleia ana aku o! na Amerika ma na awakumoku apau. Ua hoololiia kahi o na ipukukui ma j na av akumOleu e na luna aupuni o na | awakumoku. a pela me na kukui o na hale ipukukui. a ua hoopukaia aku he irip.ii hoike mua ma ke kelekalapa uwea ole i na moku apau mawaho aku o na knpakai aole e lilo keia mau kukui i alakai no' lakou, oi'ai ua hoololiia na I kukūi. | Manaoia e Loaa Mai Ana ka Pane Oiai ke upuia akti nei e loaa mai ana

ka Carran/a pane i keia la. he manaolana ko ke keeua aupuni e loaa i'o mai ann nu. l'a nanaia aku ia ma ke ano he mea maopopo loa, a ur. makaukau ka aha kuhina no ke kali iki aku manuia o ka hookoia ana aku. 0 na pualikoa Amerika malalo o ka hooinalu ana a ke Kenerala. Pershing ua hooka&waleia mai kekahi maa kahua ma.i elua kahi a lakou i paa 'ai maloko o Mekiko no kekahi manawa i hala aku nei. l'a hoikeia mai ko ke Kenei-ala Trevino njau pualikoa hahai ana mai mahope o" lakou. a i ka vra i haalele aku ai na koa Amerika i na kaona o Geronimo ame Baciinba, ua lilo koke aku ia mau wahi i na koa Mekiko. Un hgopukaia ae kekahi hoike e ke Keneiala Trevinō e papa mai ana aoīe e nee hou aku na koa Ame-i-ika i. ka henia, wahi ana o ka hoakaka ana ae. o ia hoao hou ana akii a na koa Amerika e nee no ka hemh ō ke kaua kokeia mai no ia o lakou. Aeia o Boyd e Ka'i Aku I Ma ke kelekalapa a ke Kenerals j Funst<»n i loaa mai i ke keena kaua i i hoikein mai ai ka loaa ana o kekahi i pala])ala iloko o ke kuka o Kapena Boyd. ke aliikoa nana i alakai i ka pualikoa kaualio Amerika, mai ke Ke- . neiala Oonie/. mai. ma ;a ]ialapala e hanwi mai ana i kona ae i na koa Amenka o ka'i aku ine ka lioopilikia ole ia mai no Carrizal. E Hui Ana na Hale Ahaolelo Elua l l T a homakaukau ka Peresidena Wilsoii no k'< hoohuiia o ka manawa a na liale elua o ka ahaolelo e noho ai ma na la hope o ka pule, a imua o ia mau I hale elua oia e haiolelo aku ai mahope '-o ka loaa ana mai o ka Carranza pane. Ua hooikaika ia mai ka manao o ka ahn kuhina o na koa Mekiko ka i pili i ka hewa no ke kaua ana mai i na ! koa Amerika ame ka hopena o ia kaua 'ana, mamuli o ka hoike a ke Kapena Money. Ua mnkaukau ka aha kuhina e noi aku i ka ahaolelo no ka hoamanaia o ke kauia aku o na hookapu ikaika ana a ka oihana koa, a ke hoawiwi loa nei ka oihana kaua i ka hoakoakoa ann i na koa kiai lahui ame na pualikoa knmau e liiki ana e loaa no ka hoounaia ana aku i Mekiko. | jTa na hoike ano nui i loaa mai ma ke ku ana mai o ka Mauna Kea ma ka Poalua aku la i liala, ua hoopiolokeia aku ka manao o ko Hawaii poe, no ka hoao ana o na paahao, e hoopoino akū. i ke ola, o Billy W 7 oods. Ua pau nae kela niau paahao apau i ka paa, a ua hoihoiīa aku no ka halepaahao ma Hilo. He Tono ka i hoikeia mai i keia keena | e haawi ia aku ana he tabalo maloko 0 ka Hale Mele Hou, ma ka po o ka la 1 o ka mahina o Augate ae nei, e pili ana ia Manokalanipo ame Kauakahialii, •* kekahi poe na lakou e hoomakaukau nai nei i kela hana. He ku ka i ka nani ame ka maemae kela mau hoikeike eahalo «? hoikeia mai ana.