Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 26, 30 June 1916 — NAWAI E UKU KA AUHAU KE HOOPAUIA KA WAIONA? [ARTICLE]

NAWAI E UKU KA AUHAU KE HOOPAUIA KA WAIONA?

(Knkauia e Charle» Stelzie.) Aole loa i lilo i mea iux ka<p4)e ilol'.o o lui 'iihuua knai waionu, e m-ha ai kn hoike ana mai ia kakou, 110 ka loaa , a.u.i. aku ia' Auieiika he li'/o-1 kahi hapakolu o kona mau loau inaku" . hiki mai na oihana waiona mai. E olelo ae kakou, he mea pololei no keia. Ua hiki auei i kekahi mea ke j noonoo no ka manawa, o na kanaka kuai waiona ponoi, 110 ka po» 1 na lakou e uku ana i keia inau auhau? paku'i unle aku no ia no ke kumulilo o ka> waioua a lakou e kuai ai. Maloko 0 na hoakaka hope aku nei, o ka poe inu waiona ka poe na'lakou i uku ia mea, *i aole kakou i hopaaia aku inalalo o ka poe na lakou e lioohana nei i kn oihana waiona, no na auhau i Uo- j noia <>ku ai lakou e uku ae. v j He wahi mea liilii ano ole loa i ka oihana waiona, na mea e pili ao.a i «ka auhauia aku o kela oihana, oiai i ka wa e kiekie ai ka auhau, e pii pu ana ke knmukuai o ka waiona; i ke emi ana mai o ka auhau, alaila e emi mai Hiia »m« ke kumukuai o ka wuiona. Ileaha ku mea e hoohanaia 1 ' aku ana no k« (lsUa i loaa mai no nU auhau? Ua laweia ae ia a hooliloia aleu no ka hoohanaia aua o na'keena oihanu like ole īf ke Aupuui o Amei'ika Hu'ipuia. Nolaila ua lilo ha keia mau keena aupuni i mea lioopomailiai aku i na kanaka o ka aina, anle paha. lna aole 1 hoo-pnmaikaiia aku. lie niea pono e' hopauia. Ina ua hoopomaikaiia aku. alaila he mea pono ke malamaia. a •• na kanaka ka poe na lakou e uku aku īio lakou. 1 Aka nae, e 1 kalele kakou i ka meal oiaio, aole kakou e kauka 'i aku nei J inaluna o'ka oihaua waiona, no ke ko-j kua ana mai i ka hoohanaia ana o ke Aupuni o Aineiika Huipuia. lna e hoopauia ana ka oihana waiona, e oili niai ana na auhau mai na ' \\:i.hi e ae, elike me ia mamua ae nei. 0 na kanaka no ka poe na lakou e uku' 1 na auhaiL a[»au. Aole keia he niuau na ka oihana liea e uku i kei» mau auliau, n.ka elike me ka lilo ana o ia ' oiliana, i mea lioohana nui ia e ria kanaka apau. Ile niea kaulike maolii keia, e hiki ole ai ke loaa he wahi J rumi, 110 ni nian.io kanalua. Aole loa he knleana o ke Aupuni o Ameilka Huip'iia, e hoohoihoi aky ai i kekahi oihana kupono ole, a mau loina kau auhan kupono ole pah.a i m.ea e hooinahualiun ia ae ai na loaa makahiki j no ka lawelawe ana ak,u i kona mau hana. l/a nui maoli ko kakou ]>oe kanaka ine lee lokomaile'ai pu. me ke kaulike o ka noonoo, e hiki ai ke ike i ka pololei oka nku ana i na,bili} ( .i hanaia ine ke a aole loa lie mai kekahi makaainana mai maloko o ke-ia aina, i k<ma manawa e noiia aku ai e uku mai i kona maliele, ma ka malama ana i aupuni maikai loa ma ke'ao holookoa. Nolaila. e hōopau loa ko kakou noonOo ana no ka auhau loaa nmkahiki, ti ka oiliauawaiona e haawi mni nei ia kakou, a laiou lioi-i-e hoike inai nei iu leakou ma ka lakou mau ha» lawai, makahiki, ine ka hookani ana i na pu o le, no ka hiki ole ke loaa inai kekahi niau x wahi okoa mai. Ma ka papa hoonohonoho, o ka hrina e pono ai e kakiia no kela me keia makahiki, ina e hoopauia afia kaoihana waiona, he $3 o ke poo—ua emi iho malalo o ka peni o ka la no kela ame keia mea. Aole keia he mea e "pahu" ai kekahi lahui kanaka Lolomua loa maluna o ka papalina o ka hoiiua, o ka oi loa akn,- mamuli o mea oiaio: Ka mua, o kela manao e hoomaliuahua aku i na auhau, e hoemiia mai ana ia, no ka*mea aole he hopohopo ana, no ka poino o ka oihana wiiiona, no ka maluma ana aku i ka poe pupule, ka poe ]yina karaima ame ka poe makilo, ka poe i komo mai iloko o ko knkou mau aha hookolokolo, ko kakou mau halepaahao ame ko kaftou mau hale pupule, o na ano like ole. O ka lua, ina «) na dala e hooliloia nei i keia wa no ka waionn, a i hooliloia aku.no na hana kupono nei, e nui nini ana na koi no ka poe liana, na ilula e hooliloia aku ana no na ukuhana, ame ke nla ana mai o- ka manao e hoolako i na meapaahana hou e lilo ai i mea e hoopomaikai like i«i. ai na kanaka. Kia anei na knhua i ku ai o keia re-1 puhalika, nu.luna o ka oihana waiona? j E hoopoina ia mea! (Na ka Aliahui k lCu-e Hale Inuiama o Hawaii.) I