Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 31, 4 August 1916 — NA ANOAI O KA AINA I KA "NOE A KA UA PAUPILI." [ARTICLE]

NA ANOAI O KA AINA I KA "NOE A KA UA PAUPILI."

E kuu Kuoleoa kamnhao e, welina Kaua:—E ae mai oe e kuilima pu aku keia mau wahi anoai o •'Nani wale Lihue i ka la'i, I ka noe a ka Ua l'aupili; O ke ahe mai a ka makani, A ka Mnlualua kiiwai o Lehua." Sahati: —Ma ke Snhati, la 23 o lulni nei, na malama ao ka £kalesia o Lihue (Hawaii) nei he anaina makolukolu no ka hoomanno ana i ka piha ana o na niakahiki he 70 o ka makua hanohano, ka Hon. Wm. Hyde Rice o Lihuo iiei, maioko no o ka lunkini o ia ekait*Bia. a ua malamaia na hana me ka nnoi nui o na mea apnu. Mamua o ka weheia ana o na hana na mele mai ka papa himeni o keia ekalesia i held ai i ka hookuku ma Hilo i ka lakou mau melo me ka n'i o ko lnkou mau leo a he 100 pule mai ke kahu mai o ka ekalesin, oia o Bev. S. Kapu, alaila na paipai pokole mai ke kahu maluna o ke poomanao i palapalaia ma ka Halelu 3l'S. pauku 4, hapa mua: "Aia hoi, pela aaunei e hoopomaikaiia mai ai ke knnaka nana e maka'u aku ia lehova," a mahope olaila ua hui ae la ke komite iui ka heluhelu ana i ka olelo hoomanao aloha a ka ekalesia, Kula Sabati, nn Ahahui C. E. ekolu, ame na lala o!un o ke komite o nn ahahui Aloha nme Manawalea" o na makunnino o Lihue nei a e ikeia malaio iho nei pe-

liei: "E ka makua kieki»» iloko o ka po* no, Hon. Wm. Hyde Rice, ka honloha oiaio loa o ka ■ Hawaii aloha, ka lima akau i makaukau e kakoo i na ekalesin Hawaii, a o h oi loa aku iloko o ka «•kalenia o Lihue nei, kahi a kou mau luaui i paahana ai, lulu a hookawowo i ka pono Kristīano me ke aloha i ka liaku ame ka uhane kanaka i poho iloko o na hala ame ka nenelu o ka hewa; a oia pono pu lioi kau, kou kokoolua nme ka olua man mamo e hapai mau me ku ikaika ame ka oiaio iloko o keia kihapai aloha; ka puu oioina o ka mea pilikia e kanaho aku ai; ka hakakau a ka ekalesia aloha o 1-ihue nei e kau aku ai ka mannolana uo im olelo a*o o ke ano makua alo'ua oiaio o ka pono; ka makua puuwai akoa a hamaīna loa e ike ana i ke kiekie ame ka liaahaa, ka nul ame ka iki, ka hapauea nme ka u'i, e hapai ana hoi i ka uhakaumaha a hookomo iloko o ka manaolana pookela o ka euanelio; ka makua hoi nona na makahiki hookahi kaau eha kauna ame na keu elua. i kuiia e na sekona liilii, na minuke kamahao, na hora hoomanawanui, na la wa■wae mama, na hebedoma hooko kauoha ame na malama hoopono i o-a r o-a ia hoi ine ke olinolino o ko ke Akua nani'ma kou ola pomaikai a haipule ana. Me ka mahalo;—O makou ka Ekalelesia. Kula Sabati. C. E. Makua. C. E. l'okii. C. E. Kuwaena, ame ka Ahahui Aloha o «a Makuahine o ka Ekalesia o Lihue aei ma o ko makou komite la, ke hele mai nei makou imua o kou hanohano i keia kowa liihi o ka manawa. o makoū pakahi a o mikou i huiia, e lawe maf ana i ka mantu> a oielo hooholo toi a na mahele kino iloko o keia Ekalesia an i noho kiai ai me ke alohn. Akahi—Ke haawi aku nei makou i ko makou man lima akau o ka hoomaikai me ke ohohia nai no na makahiki nani he kanahiku i loaa iho la ia oe i keia la e kuikuilima pu aaa hoi me ka 1:> o ka Haku au i aloha nui ai. Klua—Ke pule nei makou i ka Mea Manaloa e hooāaaikai nui loa mni Oia i na makahiki he 70 i hala a e hooneenee hon aku i kou mau la e loaa one mau makahiki kuliu hou no kou. Ekoln —Ke pule nei hoi makou i ka Makua Nona mai na la kahiko ame na makahiki loihi * hoomaikai nui loa nai Oia ia oe ame kau mau mamo mc ko ka hale ou. i ka hana a kou mau lima. i kou puka ana iwaho a i ko\) komo ana iloko, mai keia aku t» \ kfl manawa pau ole. Amea*. ••Pomaikai ka p©e apau i maka'u akii ia lehora, A hele hoi ma kona mau alnnui; K ai no oe i ka waiwai o kou mau li«V He pomaikai no kou a tt«» pso no hoi; Klike no kau wahine me na kumuwaina hua noi ma na aoao o kou hale, Klike no hoi kau mau me nn laai o!irft e ku puni ana\ wo papaaina * Aia hoi pela e hoomaikaiia raai ai kt kanaka Nana e maka'n aka ia lehova. K hoomaikai mai o lehota ia oe w* 2ioōa mai, A e ike no hoi oe i na keiki o kau poi keiki Ame ka maluhia maluna o ka Isara ela." O makou iho no kou kowit£ me ka haahaa. Sam Kapu. A. G. Kaulukou. Mrs. Mi leka Kahele. Mrs. Joseph I, WilliaH KlHs, Mrs. Wa. ElKa. Mrs. Chas. Wil cox. J. H. K. Kaiwi. Lihn«< Kauai. lulai 25, 1916. Xa ka Bev. S- Kapu i heluheh» m* i keia olelo hoomanao maluna ae. * nmhope o keia. ua pa e mai ka leo pa „e aloka o ua makua la ma kona aoa< i kem * i knii \*o « ka rfk«kTur i«aa mapuna lee. «* mele ia ona U i«ele i hakn ia no kom la e ka puali puukani o na ui 'opio t lāhue nei. o ka inoa o keia mele i mel< is mai. o <4 Hale NanL"

Hale nani wehiwehi, Home o na makua, , Home piha i ke aloha, Me ka lokomaikai. Hui. Home nani, nani, Home nani i ka uluwehi; Hale nani, nou keia upu ana, E mau oe, a mau loa no. Hale nani, hale nloha, t , lāpolipo i ka wao; Kilakila hanohnno, Hnle nnni mahiehie. Hale nani a kokua I ka mea hemnhema, Home puuwni hamama, 1 nn liann o kn pono. Hale nani i k'a malu 0 ka Haku mana lon; Piha ni na makahiki, 1 kē kanahiku e. Ponkolu, īulai 1910, hoomnnno no ko Mrs. Wm. Hyde Riee la hnnau. Piha 09 makahiki. E ko makou mnkuahine i pili aloha ia iloko o ka Haku, Mra. Wm. Hyde Kiee, ka mnkuahine umaiima lahalalin i milo pu in me kn haahaa, ka oluolu, ke nkahai, ka lokomaikni nme ke uno haipule oiaio, E ike ana i ka liune a lioouhi iho la, i ka ipnkuaole a hnnai mai la, i na wahine kane mnke luuluu n lioomonnla nku la i nn limn kokuu o ke alohn lani luli ole. *

I hnpni ae i na opio nloha o Hawaii ilokoso ka lioonaauao ia me ka iini nui • ? loaa ia lakou keia mau oiaio pookela: Akahi—l mau makaainana maikai iio Hawaii mulalo hoi o ka eheu o ke nupuni Aeko. Klun—l mau ihakua kupono loa ne na hoiue aloha o Hnwaii. Kkolu—l mnu lima kokua no ka potio ma Hawaii aloha. 'Owai ka mon i loaa iaia kn wnliine noho pono, He waiwai oia i oi aku i ko na momi, Paulole iaia ka naau o kana kane, Aole e nele oia i ka loaa ole, He maikai kana e hana iaia aole hewa, l na In apau loa o kona oln. t ka wannao. nla oin e hanwi i ka ai nn kona hale A me ka mea e maona ai na kana poe kauwa wahine, □ aku oia i Kona lima i ka poe nele. KikoO oia i kona mau lima i ka poe ili hune, l'a ike ia kana kane ma nn ipnka, 1 kona noho pu ana me nn lunakahike o ka aina, 0 ka ikaikn, a o ka hanohnno Oia kojna kaliiko ana, E hauoli oia i ka manawa mahope aku, Owāka gia i kona waha ma ka naauae A o ke aloha oia ke kanawai o kone alelo. Ku ne kana mau keiki a hoomaikai iaia, O kana kaue hoi. mahalo oia iaia, Nui na kaikamahine i liana pono, A ua oi aku oe mamua o lakou apau He hoopunipuni ke aloha ia mai, 'lle mea ole ka maka maikai. O ka-waliine hoi i maka'u ia lehova, Oia ke hilinai ia. E haawi aku nana i ka hua o kona mav lima - O kana mau hana, oia ke hilinai iain ma na ipuka. Me ka mahalo: —O makou pakahi. t o makou pu no i huiia na hoa o ks Ahahui Aloha, ame Manawalea o kn Ekalesia aloha o Lihue nei, »a o ke makou komite la, ke hele- mai nei imua 0 kou kiekie, e hiipoi pu aku ana i ki makou aloha, ohohja, ka hoomaikai po okela. me ka iini pee maloko, e ikes aku ana nae ma keia kanaenae hooma nao i ko makou hoomaikai kiekie los no ka nui" kiekie o l>9 mau makahiki a ka manawa i hala i ha'pai mai la i kov mau kapuai aloha. E hoomanao na< hoi, eia ae no na Hma ohaoha o ka ma nawa ano. a e hiki mai. a ke Koi a< nei, me ke kahoahoa ka leo o ka makou mau pule i ka Haku nui o ko alO' ha, e iaalu kou mau makahiki i koe iloko ona. Ka makuahine aloha e # Me ka hoomaikai, ~ No ntv makahiki nani ou, Kanaowo-kumamaiwa no. Hui. E kau mai na hoomaikai lani e, ■■ O ke Akua maluna ou: ' ke ola nani ola kamahao, ' Me ke alōha nui ia 'e. Me na puuwai aloha e, Me na maka olu nae; Makou na keiki aloha ou, , E hoomaikai nui aku nei. O ka Haku mana lōa pu, * Kou kiai e malu ai; Kōna alohā hiwaliiwa nae, E hoomaikai nni aku nei. l'a mele ia mele me ke ohohia ia e na lahi o ka hui Alohn ame Manawale» o Lihue nei, a i hoolei akii 1 ka leo o ka hauoli nni maluna o k« uknMne, Mrs- Mary Bice. a me ka aa aliikane, ame ka ohana holookoa e ku proai ana ma na aoao o ka mea non* ka la. F* ia keia mau hoomauao, ma ko laoa home nona ka iopa e o nei 4 -HaJe Naui," ms ke awakea o ka Po akelu. lalai iH», a o ka la hoi i hai ae ai na sekotm o ka moana kai akea, o ka uianawa e kuahaua mai ana, ua hoea aku la ka makuahine aloha i ke kana

ono-kumamaiwa makahiki o koha ola- aani *■&. pyrilima l , 4ulai 28, palapala hoomaikni, komite ka Alia Paeaina. Ma ke awakea Poalima, lulai 28, i hoohiki mai ai ke komite o ka.Ahahui Paeaina ma Hilo, e hii pu mai ana i ka lakou makana nani, i iloli ai no ka mea nona ka hanau i amama ia ma ke Sa- .. f ī lin ' i bati, la 23, a no kekahi mau kumtl kea, pela i hnule hope ai keia makana, ahiki iho la i ka hookoia ana ma ka Poalima i olelo ia, a nri Mr. W. Werner o ka iimu ka kanaka i heluhelii i na olelo kahoahoa a ka Ah'a Paeaina, a na Mr. Ellis e hii ana ua makana nani la. A i ke kuu anh iho o kfc heluhelu nnn i ua kahoahoa neij elik'e ine ia inalalo iho nei: T-kn H«t»; Wm. Hyde- Sr., Peresideun o ka Ahahui Kula Sabati o ko Hawaii' Paeaina; Aloha:—Oiai, o keia ninkahiki 1910, ka makahiki kamaliao iloko o kou ola ana, i wae.«hou ia ae ai i Peresidona Nui no ka Ahahui Kula Sabai o ko Hnwaii Pnenina, a o ka piha ana hoi o ke knnahiku o na makahiki o ke ola hauoli i loaa ia oe i ka lioea ana iho ln i ka la 2S o lulai, .1916, iiei, a Oiai, o mākon o na lalā o ka Ahahlii

Kula Babuti o na Kiila Sabftti o ko Ha*.vaii Paeaina, a riia o ko makōu komite In, ke paliola aku nei me kft puuwai i pihn i ke alolia mē keift: Eia la he makana, Nn na puuwni al6hā', 0 kou māu Kula Sabati, O ka Paeainā nei. Ke haawi aku nei, a e oluolu e lawe nku me kn lokomaikhi o ke Akun. a Nann iio e hoonee i kbu mau la a e 'haawi miii i ua poiilhikai he nūi.

Mrs. J. H. S.' Kaleo, lunahoomalu; Mrs. Chnng Hbon, Mrs. MneDougal, Mrs. E. S. Tinioteo, Mrs. S. L. DeshB, Mrs. Kalei Moritgdmery, J. H. Kaleo, Thos. N. Hkiie, Rev. E. S. Timoteb/ Wm. Werner, B6vi"S. K. Kaulili, j. M*. Knueakua, Wm,- tlHiB, D. Kapahee, ko; iniie. Honolulū, Hawaii, īulfti 23, 3916. Un pane mai la ka makua, a peresi (lemi niii hoi o nā Kulk Sabati apuni ka paeaina nie ka eehii fime ke kii i'6 elike me ka nui o na manao B"o6māikāi o ka ninUua i pihā i ke aloKa i lea pōn6. A ma kn paninā o nā hāna, ua melē ia ae la ke mele o "Hale Nani," a me kekahi mau mele hooni puuwai e ae. A ua keino ia ka leh\iiehn e paina pts me na makua, ka laua mau kēiki, ame na moopuna, maluna o kekahi mau papaaina luluu i nā kohi kelekiele ā ka l»uukolu. Ke haawi aku nei keia niakapeni i Ua hoomaikai nui i na makua no laua ka la. Me ka malu o ke Akua pu me ko olua mau ln apau iloko o Kona aloha. Me ke aloha nūi, Owau iho no me ke ohohia nui, LIHUE. Lihue, Kauai, lulai '20, 1016. *