Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 32, 11 August 1916 — HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hookamani-He Moolelo No Na Kaikamahine Elua. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hoo-kamani-He Moolelo No Na Kaikamahine Elua.

"He laau keia i imiia e ke akamai o ke kanaka, a ua hiki ke hooluu i na lauoho eleele a lilo i l.auoho ulaula, aka no kou lauoho e kuu haku, he ulaula maoli no mai kou hanauia ana mai; ke kamailio nei au ia oe, 110 ka poe i hoohihi 1 ka lauoho ulaula, o lakou ka poe kuai i keia ano laau, a hooluu aku i ko lakou laupho, a he kohu maoli no e kuhihewa loa aku ai no oe, he ulaula mai ka hanauia ana mai." Ke palaki la ke kauwa wahine i ka laiioho ō kona haku me ka malie loa, a aia hoi na maka o Agata ke haka popo mau la iloko o ke aniani, no ka hakilo ana i kana kauwa, aole ona wahi mea a ikē mai, i kekahi ano epa iloko o kana kauwa, eia nae me kela nanea no o ūa wahine kauwa nei i ke kahi, alaila, hooho ae la i ka i ana ae: "Ea, he keu hoi ha keia a ka mea ano e!" me ka nana ana iho i ka palalei. "Heaha iho la ia?" wahi a Agata, me ka hikilele. 4 *He manao kuhihewa wale no keia no'u, me he mea la ka hoi, iloko o ka ulaula o kou lauoho, eia nae he eleele ke kumu ke nana iho!" "Mai kamajlio mai oe e Feneka ia'u i kena ano olelo, pehea la i loaa āi na noonoo lalau o kena ano ia oe?" i pane pikanana hou ae tti o Agata. "O oe ka mea mua loa nana i kamailio mai la i ka eleele o ke kumu o ko'u lauohp, malia paha no ke aka o ke kukui, i ke kau pono.il una o kuu poo;.a ina au e lohe hou ana ia oe e hoopuka mai ana i na olelo o keia ano, alaila e huli aku oe i wahi hou nou e noho ai, a e pau kou ohi ana i kekah! ukuliana maikai loa, a'u no e i okoa aku nei ia oe, aole loa he haku, nana e haawi mai i kekahi uku maikai loa ia oe, elike me a'u." Ua pipika wale iho la no o Feneta, me ka mihi ana aku imua 0 kona haku, aole loa oia e kamailio hou i kekahi mau olelo e hoehaehaia aku ai k.a manao o -Agata. **Ua lohe pono aku la oe i ko'u manao, nolaila ina i minamina *-e, i ke kulana au e paa nei, ame ka uku e loaa nei ia oe, e liumuhumu loa oe i ko mau lehelehe a paa,.a mai kuhihewa hou, i ka mea uiki ole ia oe ke hooiaio mai." E hoolohe loa ana au i kau mau kauoha apau e kuu liaku, a ke lioohiki hou aku nei au imua ou, aole loa e hoea mai he manawa ma keia hope aku, a'u e kamailio ai i kekahi mau olelo kupono ole," me ka hele o na p.apalina o Feneta a pii maoli ka ula, i kau a mea o kona wiwo, i na olelo uahoa a kona hāku. Mahope aku o kela manawa, aole he kamailio wale aku o Feneta, ak.a kahi malie wale aku la no oia, me ka noonoo nui ole no ka lauoho o kona haku, a i ka leha ana aku o ka nan-a ana a Agata 1 kahi e kau mai ana o ka uwaki, ia wa i pane mai ai i kana kauwa: "Ua aneane loa e kani ka hora umi-kumamalua, ua pau ae la no kou kahi ana i ko'u lauoho, ke hookuu aku nei au ia oe, e hoi e ho- | oluolu, a e ala aku ana au e kakau i mau leka na'u i keia po, a o ke j koena aku o na leka i koe, ma ke kakahiaka au e kakau aku ai." Hooponopono iho la o Feneta i kana mau hana ahiki i ka pau ! ana, a waiho pono aku la hoi i kela ame keia mea, ma ko lakou mau walii pakahi iho, alaila hoi aku la ke kauwa noloko o kona nimi, a noho hookahi jho la no hoi o Agata. I kēla haalele ana mai o Feneta i kona haku, kiia aku la ka puka e Agata a paa, alaila hoi hou mai la maloko o kona keena komo lole, me ka hooho ana ae: "Ea, pehea la, he eīeele i'o no paha ke kumu o ko'u lauoho, i ike mai ai o Feneta i'keia po? Ua hiki nae hoi, ua haawi mai oe e Feneta i kekahi haawina a'o maikai loa ia'u, e pono ai ia'u ke makaala loa ma kela hope aku, nolaila e hooluū aku ana au i kuu lauoho i kela ame keia po, mahope iho o kou hoi ana e hiamoe, aole hoi elike me keia, ka waiho 'a hala ekolu la, alaila hooluu aku ana, a e ike auanei oe e kena wahine, aole loa oe e hoohuoi ana i kuu lau-) oho ma keia hope aku." j Wehe ae la o Agata i ka huihui-ki mailoko ae o kona pahuume, £ki aku la i kekahi o kona pahulole, aia maloko olaila he pahu holowaa loihi, a lawe mai la a waiho iluna o ka pahuume, a i ka hamamā ana ae o ke pani o ua poki loihi nei. e waiho mokaki ana na omole waihooluu ame na wai hoano-e no ka ili. . No ka hapalua hora i hoohala iho ai ua o Agata, i kona manawa ma ka hooluii ana i kona lauoho, e akahele loa ana, i komo pono ka waihooluu ilalo o ke kumu o kona lauoho, alaila hoihoi hou aku la i ka holowaa loihi, a laka maloko o kekahi o kon.a mau pahulole. "Aole loa e hiki ana i kekahi mea ke ike mai, ua hooluuia ko'u lauoho: aia hoi a ke kakahiaka, alaila hemo mai ka laau pena no ka ili o kuu mau papaiina. Ina no paha au e hoike okoa aku ana ia Feneta, i ka meahuna e pili ana i kuu lauoho, aole no'oia e kumakaia ana ia'u i kekahi poe e aku; ua laki maoli no au, o ka loaa ana o kekahi kauwa wahine, o keia ano me kona moolelo ino. Ua loaa ia Feneta ka ike, ua, maopopo ia'u ka moolelo o kona aihue ana i na waiwai o kona hakn wahine ma Pari«a, a eia hoi na makai o Parani keliookolo nei mahope o kona meheu. Ua maka'u o Feneta ia'u, ina e owaka ana kuu waha no kan.a mau hana karaima lehulehu, o kona paa no ia i ka hopuia, nolaila o ka hana pono wale no ma kona aoao, o ia ka noho hamau ana me ka walaau ole, i kana mau mea i ike ai no'u," alailā hoihoi aku la ua o Agata i ka holowaa iloko o ka pahu lole, me ke ki ana aku a paa. I kaaw.ale ana aku o kela apana hana, kii aku la ua o Agata a ke pakaukau kakau a Miss Binehama, uwai aku la ma kahi e kokoke ana i ke kapuahi hoopumehana, wehe mai la i na lako kakau, me ka hooho ana ae i keia mau olelo: "Ua aneane loa no elike ko'u lima kakau me ko Miss Binehama; a ke liaawi nei au i ka'u mau hoomaikai kiekie ana i ka mea nana i a'o mai ia'u i ke kakau. a me he mea la, mailoko mai o na wahine he hookahi haneri, ua like wale no na limakakau o na wahine he kana-iwa-kumamaiwa. "Ma kekahi mau leka na'e āna i kakau ai, he waiii ano e liilii ke kakaulima. mai ka hapanui ae o kana mau leka, aka e hoomaanjaā aku ana nae au ma ke kak.au hoohalikelike ana, ahiki i ke kuhihewa ana. n'iai o kekahi poe, he hookahi no mea nona kela limaleakaii. % "O ka leka a'u e pane mua aku ana, o ia no ka leka a kela kahu hanai o Miss Binehama, oia o Mrs. Nokana, no kana mau mea i kakau m r ai nei ia'u 110 Agata Wadena, e hoike aku ana au iaia, ua make keia kaikamahine, a aole ana mea e hopohopo ai no'u." No ka hora hookahi kela hoomaamaa ana iho o ua o Agata kolohe ma ke kakau ana, aiho okoa aku la i kela manao e kakau' leka na Mrs. Nokana ahiki i ke kakahiaka o kekahi la mai; eia nae, ala koke tj*āi la kela manao hoowahawaha ona no Beterika. Ua lohe oia mamuli o ke kamakamailio pu ana me ka Lede Pt)liko i ka hoike okoa ana aku o Sa Laionela, i ka nui o ke alolia o ua kanaka opio nei no Beterika, ka mea i hooi loa aku i ka manao lili iloko o ka epa ahiki i kona hooholo ana iho, e kumakaia oia ia Beterika, i malaelae ai ke alahele nona, e p.ahele aku ai i ka noonoo o Sa Laionela Kalakona. / . Wae mai la ua o Agata, maiwaena mai o na pepa kakau, 1 kekahi pepa ano kalakala. alaila hoomaka iho la e kakau me kona lima hema e ikeia mai ai, he leka kela na kekahi mea ike nui ole i ke kakau a e hooh.alike ana hoi i ke pela ana i kekahi mau hua palapalā, elike me ka leka a Mrs. Nokana i hoouna mai ai iaia, a penei iho ka leka a ua o Aeata o ke k.akau ana : "E Mr. Konela Palani: —Ua ike au 1 kau hoolaha maloko o ka nupepa Manawa o Ladana. e pili ana no kekahi lede opio, o Beterika Rolana ka inoa. No ka pane ana aku i kela hoolaha ame ke koi

ana aku i ka uku niakana, ke hoike aku nei au i ka'u mea i ike, a o i-a keia: "Ua huli hoi mai nei o Sa.Laionela Kalakona, no ka home o kona makuahine, ka Lede Poliko, a ua paa pu mai oia me kekahi lede opio ana i kapa aku ai i kona inoa o Miss Kalala, aka nae mai kekahi mai o na kauwa au i lohe ai, aole ia o kon.a īnoa pololei, aka o L:~terika, a koe aku kona inoa hope, aole i loaa iaia. Ma ko'u manaoio maoli, o keia lede opio, aole ia he mea e ae, aka o ka mea no ia au i hoolaha ai maloko o ka ntipepa. Owau iho no o Ana Kalaka." • Ia paa ana o kela leka i ke kakau, ua heluhelu ihb la.o Agata me ka hialaai, alaila hookomo aku la maloko o ka wa-hi leka, me ka hookomo .ana aku ma ka pakeke o kona lole e komo aku ai ma kekahi kakahiaka ae. "Owau ponoi iio ka mea nana e lawe aku ana i keia leka. a hookomo iloko o ka haleleka. Aole au e hilin.ai ana ia Feneta, nana e lawe i keia leka a hookomo maloko o ke ekeleka o ka hale nei, a o ka'u mea e hoomaikai e ae nae, o ia no ke ku ana o k.a haleleka, ma ka hal'e hookahi me kekahi halekuāi nui. Aia ake kakahiaka ok< la apopo, alaila e olelo aku ana au i ko'u mau hoa, e hele ana au i ka halekuai. e kuai ai i kekahi lihilihi, a ke hoea ka hoi au i kela halekuai, o ko'u nihi aku no ia a poholo ana iloko o ka haleleka, me ka hookomo an.a aku i kuu leka, me ka ike ole ia mai e kekahi poe. ' . ati a olelo ae; e hoea mai ana i ka manawa e hookoia ai maluna o Sa Laionela Kalakona, no ka mea he manawa wale no e hoea mai ai o Konela Palani, mahope o ka loaa ana aku 0 ke ; a leka, ao ka loaa pono no ia o Beterika, a iaia e kaa aku ai malalo o ka malu o kona kahu hanai, o ke kaawale ana ia o ke 'kaluia n-a'u e oni hookahi aku, e hiki hou ole iho ai ia Sa Laionela ke hoolalau aku, aka, e haawi wale mai no oia i kona puuwai ia'u, a pela hoi au iaia." Me kela mau olelo hope, i ku ae ai o Agata iluna, wehewehe ae la i kona lole noho hale, a komo mai la i kona lole moe-po, a iloko i ka hay»aha nora ma ia hope iho, 6 ka puahia aku'la nq ia o ua kolohe nei. aia ka palena he ao. MOKUNA XXIV. I ka puoho anā ae ma kekahi kakahiaka mai, ala ae la o Agata he hookahi no noonoo nui iloko ona, o ia kona hele aku e h'ookomo i kana leka maloko oka haleleka. O k.ana hana mua loa ma ia kakahiaka, o ia 110 ka hoohala ana he hora oke-a, ma ke kilohi pono aua 1 kona mau lole, pel.a hoi ke pena ana mai i kona nelehelena, ana.no i i okoa iho ai, aole loa e hiki i kana' wāhine la\velāwe ke ike niai i na mea hoano-e i hanaia ma kona helehelena, a pela hoi ma kona lauoho. I ka pau ana o kela apana hanā a ua o Agata o ka lawelawe kino ponoi ana iho, kahea aku la i kana wahine lawelawe e hele mai e hookomo i kona mau lole, a elike no me kona m-anawa maamali e iho al<u ai no ka aina kakahiaka, peia iho la'no ua o Agata i haalele iho ai i kona keena, a kamoe pololei aku la 110 ka riimi aina, no ka hui pu ana me koiia mau hoa oloko o kela home hookahi. la hoea ana aku a ua o Agata noloko o ke keena aina, e ku ana 0 S.i Laionela Kalakona ma kahi o ke 'kapuahi hoopumehana„ a ia' ike ana mai ia Agata, ua haawi mai la oia i kana kunou ana, me ka haawi pu'ana mai i kona aloha kakahiaka, elike me mau, a he mau minuke helu w.ale no ma ia hope mai, komo ana 110 ka Lede Poliko me Beterika. . • Noho ibo la lakou e ai a e kamailio no hoi elike me ka lakou ;hana mau. a i ka o ka hora> hookahi, m ae la lakou, a o ia ka ka Lede Poliko i pane mai āi': "He mau leka ka'u e kak.au aku ana i keia kakahiaka, nolaila e hookuu mai oukou e hoi ae ho.i au e kakau i ka'u inau leka," ua haawi aku la no-hoi na opio i ko lakou apono, a'aila huli. mai la o Sa I.aionela Kalakona, a i mai la i na lede opio: "Pehea olua e na Jede opio, e hele no anei kakou i ka holoholo nialoko o ka paka. elike me ka kakou h.āna mau i na kakahiaka apau?" me ka nana ana mai o ua kanaka opio nei maluna o Beterika, alaila nana aku ana maluna o Agata. "Ke kaumaha loa nei au i k.a hiki ole ia'u ke hele pu me olua i ka holpholo i keia kakahiaka, no ka mea he nuj'ka'u mau mea i ma•kemake ai e hele i lea halekuai i keia la, a ke r»oi aku nei ia olua, e kala mai ia'u. Maluna aku an'a au o ke kaa,,o ka Lede Poliko e holo ai me ka awiwi- a ' na e huli h'oi koke mai ana.au me ko olua hoea mua ole mai no ka.hāle nei, alaila, imi aku au ia olua," wahi a Agata maale.a, me kona noonoo nui, e lawe aku a hookomo i kana leka maloko o ka haleleka. Ku like ae la ua mau opio nei, a puka aku la noWaho o" ka la«nai o ka hale, me ka haawi koke ana aku o Agata i ke kauoha i ke kahulio, e lawe mai i ke kaa o ka Lede Poliko nona, a iloko o na minuke helu wale no, aia ua kaikamahine nei iluna o ke kaa kahi i hoola'i ai, me ke ani peahi ana mai ia Beterika, aia hoi ka minoaka ma kona mau papalina, o ka heo aku la no ia, me kona noonoo hou # ole mai, no ka hele kokoolua o Sa Laionela me ke kaikamahine a I ua o Ag.ata i hoowahawaha loa ai. . | Ia hala ana aku hoi o Agata, kii aku la o Sa Haionela Kalakona i kona papale, a 'pela me ko Beterik,a, a u haele kokoolua aku la i ka holoholo iloko o ka malapua,* a nalowale aku la iloko o ka ululaau. v | Aia hoi o Agat.a ke holo la ma na alanui kikeekee e hoolalau- an.i , 1 ka holo ana a i ka -nalowale ana o ka home o ka Lede Poliko, ia wa i hoohuli pololei aku ai ua o Agata i ka holo ana o kona kaa, no kahi o ka halekuai i ku ai o ka haleleka. Elike no hoi me ke ano o ka poe waiwai a hanohano* pe.la iho la ke kauwa, a kalaiwakaa i lele e aku ai mamua, a paa i n.a lio, alaila iho malie aku la o Agata ,a ku ana iluna o ka honua, me ka hele polplei ana aku a komo iloko o ka halekuai. Maluna o kekahi papa kuai loihi, e waiho mai ana naf ano lihilihi o kela ame keia ano, e hewa ai i ka maka ke ike akti 4 a aia hoi ma kekahi aoao mai, ke keena leka, me na pahu leka lehulehu. ame kahi e hookomo ai i ka leka, alawa wale aku la no o Agata ma kahi o ka alaila hookokoko aku la imua o kekahi. wahine aoo, e noho ana mahope aku o ka papa kuai, me ka pane ana aku: 4< E hiki ana .anei ia oe ke nana mai i mau lopi o fia waihooluu like ole, e koliu ai ke humuhumu aku iluna o keia kukini?" alaila waiho aku la ua o Agata he kukini, i hanaia me kekahi lole vele.veka hauliuli. Oiai he wahine kela i maa i ka nana ana i na waihooluu e kohu ai kekahi ano me kekahi ke nana aku, lalau mai la oia i ke kukini, hoomaka aku la e huli'i na lopi, me ka hoolalau wale ana aku no a Agata, ma ka lolelole ana i kekahi mau lihilihi, alaila holoholo aku no kahi o ka puka, aia no nae kona mau maka, ke nana la ma kahi o ka haleleka. ame kahi e hookomo aku ai i ka leka, a iaia no paha ka ike, o ka wa kupono'iho la kela, oiai aohe he poe e n.ana mai ana, o kona hookomo malu aku la no ia i kana leka, a 'huli hoi hou mai 'la-nō ka' halekuai, aia hoi ka minoaka ma na papalina o ua kaikamahi'ne kolohe nei. Ua wae mai la ka wahine aoo o k'a halekuai he mau lopi lehulehu, me ka olelo āna mai i na e humuhumuia kela mau lopi maluna o ke kulHni, e ike ana ua o Agata, o kela kekahi o ha kukini u'i loa; a oiai aole no he noonoo nui o Agata, ina pah,a he u'i a he pftpvka paha kela kukini, ua haawi aku la oia i kona hoomaikai i ka wahine kupakako o ka halekuai, me ka uku ana aku i ke kumukuai, o kona huli hoi mai la no ia noluna o kona kaa, a peia no hoi ke kalaiwa i hoi-ae ai a noho ma kona wahi. mahope mai o Agata, o ka lilo aku la no ia o na lio, ke kuupau la i ko laua niama holo, no ka paha Hoi kekahi no. ka home. "Ua holopono ka'u mau mea apau i hoolala ai," i noonoo wale iho ai no o Agata iloko ona. 4i Aole loa he poe i ike mai nei i kuu hookomo ana i ka leka a'u i kakau ai na Konela Palani, e ala mai ai he mau hoohuoi ana, owau ka mea nana i kumakaia ia Beterika. O ka mea wale no paha nana e hookahaha aku ana i ka manao o Konela Palani, o ia no ka hoike ole aku o ka mea nalia fceīa leka, iaia iho, a pela hoi ke koi ana aku i ka uku makana. "O ka mea nae nana e hoopohihihi aku ana i ka noonoo o Konela Palani, o ia no ka mea nana i kakau i kela leka, a aole hoi he manao makee no kela uku" makana, iloko oka mea nana i kakau; eia nae aole loa e kau mai na hoohuoi ia, owau ka mea. nana i kakau i . kela leka."

I Ke noonoo aiui la ua o Agata i kana mea i hana aku ai, aole nae: | he wahi maka'u a hopohopo iki iloko ona, no kona hoohuoi ia mai, i oia ka mea nana kela hana kumakaia. ! Ia hoea ana aku o ke kaa o Agata no ka home o ka Lede Poliko, i ua hoi e aku o Beterika ma, nolaila aōhe he manao hou ana 'e hele hoioholo, aka nanea iha la no lakou i kauhale me ka maikai, a ma kela la holookoa, he keu aku ka oluolu loa o Agata ia ißeterika, a pela mai no ma. kekahi la ae, e kapa aku ana ua o Agata ia Beierika, ma kekahi mau inoa lehulehu, e hele aku ana maloko o ka rumi o Beterika e nanea ai i kekahi manawa. me ke koi okoa ana, ( e helo mai e noho pu me ia maloko o kona rumi. Ua like loa ke ano t) Agrata me luda Isikariota i kona haku, mamua o kona kumakaiā ana laia, imua o na enemi' o lesu. Me ka maalea piha o Agata e noke mai la i ka niele i kekahi hapa o ko B«t'erika moolelo, a no ke kuhihewa no hoi o ua kaikai mahine nei, he pono keia, ua hoike aku oia i na mea pololei loa i ! pili iaia iho ame kona kahu hanai, me ka hooi mau ia'ae o na manao ! hoowahawaha a lHi iloko o Agata no Beterika, aole nae oia i hoike okoa mai i kona mau ano oiaio, aka me ka maalea ame na | o ka hookamani oia, e«pahele mau mai la i ka noonoo o kona enemi. Ma ke ahiahi elua, mahope iho o ka hookomoia. ana aku o ka. leka e Agata maloko o ka haleleka na Konela Palani, ua piha maoli ua o Agata me ka,|}iau}<i, ika oili koke ole mai o Konela Palani. Ua kakali mali9 .ua ,9 ; ,4gāt.at mawaho o ka lanai ahiki i ke kokoke laa ana ae i ka aina ahiahi, akahi no oia a hoi noloko o kona runi, e komo ai i lole hou nona, aole no hoi i emo ilio ia n,alo ana aku, oili hou mai la, a noho ana maloko o ke keena hokipa, eia nae, e ku mau ana oia ma ka puka aniani, me ka nana o kona mau maka iwaho o,ke alanui, e holo mai ai o kekahi kaa. Iloko o ka hele o ka noonoo o Agata a piha me ka nauki, aole o KoneFa Palani i hoea mai ma kela ahiahi. Ma kekahi la ae, he maikai maoli na hana a Agata ia Beterika, me he mea la, aole loa he wahi noonop maikai ole iloko ona no kela kaikamahine o laua, a o kēla mau manao hoohuoi o Bfeterika, no ke ano o na mea .a Agata e hatia aku ana iaia, ua auhee loā aku ia mailoko aku ona, a o kana e ike maiJa, o ia 110 ka oiaio ame ka piha olu-olu-o ke a ka iai.a. Mahope iho o ka pau ana o ka aina kakahiaka, ua hele like aku la Agata me Beterika ika holokaa,, me he mau hoaloha pilipaa la ko laua ano, a o Sa Laionela kekahi i kau pu aku me laua maluna 0 ke kaa; a mahope hoi oka ain.a awakea, ua hele like aku la 110 lakou apau i ka holoholo maloko o ka paka, a i ka pau ana o ka lakou holoholo, hoi nui mai la .a maloko o 4ce keena hookipa, malaiia lakou kahi i noho iho ai nanea, ma ka hookani ana i ka piano, ma ka hi- ; meni ana no hoi, ame na liana apau e molowa ole ai. I ka hala ana nae o kekahi manawa loihi, o ko lakou nanea ana, ua ku ae la o Beterika, a hele aku la iwaho e holoholo ai, a nona hoi :ka hele, ua ku pu ae la o Sa Laionela iluna, a ukali aku la mahope o Beterika, nolaila ua koe wale iho la 110 ka Lede Poliko, me ka mea ana i kuhihewa loa ai o kana kaikamahine hanai. 4, Ua hala akir nei o Beterika, e ako pua, aole anei hoi ooe pu kekahi e kuu Narea, e hele e ako pua no-kou poo, a no kou uma- . uma?" wahi a ka Le<ie Poliko o ka huli ana mai, a kamailio i kana kaikamahine ole w'ale. I "Uā ike au i ka nui o ka pua o ka vaioleka" i kela mau la aku ! nei, he keu maoli 110 ke ala me ke onaona, e hele e ako i bo-ke pua vaioleka 11011 e kuu Narea!" "Aole o'u hoihoi niii i na pua i keia la, e Alana Poliko." wahi a ke komohewa, me ka awilii ana aku o kana nana ana iwaho o ka j puka aniani; alaila nana .aku ana i ka uwāki. "Ile u'i no hoi paha na pua maoli, aka nae aole i loaa akii na pua pepa o Pal.ārti, uā oi aku ko'u hoohihi i kela ano pua, mamua o na pu.a maoli, a koe wale 110, no ka liana bo-ke ana." • I Ua lioopiha loā ia aku k'a Lede Poliko me ke kahaha, eia nae aole oia i hoomaoe mai, a i niele mai paha i ke kumu o ka make-l make ole ana o kana kaikamahine i na pua maoli, a ke hoopohihihi loa ia la kona noonoo, me ka i ana iho iloko ona, ina paha ua loohia 'o Narea me kekahi haawina ano e. "Heaha auanei ka'll e ukali aku ai mahope o Sa Laionela ame Beterika, malia paha, aole o laua makemake £ hokai wale ia aku kq ■ laua hele,' wahi a Narea, me'ka pii ana ae o ka ula ma kona mau papalina, me he mea la e hoike okoa aku ana i ka nui o kona lili no ka iioopipili mau o Sa Laionela mahope o Bieterika. 4 £a, heaha keia ano 011 e Narea?" wahi a ka Lede Poliko, me ka nana pono ana aku ma na īuaka o ua kolohe nei. "He keu no hoi, o ka'u ia i kamailio mua aku ai ia oe, eia nae I aohe ouwahi-mea a maliu iki mai. Ua makapo maoli no oe e Mama Poliko, aole i oi ae kou makaala mamua o'u, no ka mea ua hakilo pono loa au ike ano o-Sa Laionela, aua maopopo ia'u, ua haulehia oia i'ke aloha no Beterika, me he kaikamahine ano ole loa au imua 0 kena noonoo. i ; "Me kau mau hoolala .ana apau no ka hoolilo ana ia maua i I hookahi iloko o ka berita o ka mare, me kou haawi mau mai ia'u i na manaolana, e upu mau aku maluna o Sa Laionela, ke manao nei nae au, ua hoohaahaa loa mai kelā kanaka-opio ia'u," alaila palulu 1 okoa ae la ua o Agata i na lima m.a kona mau maka, a hoomaka | akti la. e uwe haalo^ulo'u. I No kela mau hana maalea ma ka aoao o Agata, ua apo okoa aku la ka Lede- Poliko i ke kaikamahine ana e painuu la, alaila hooho I ae la : ' [ "Auwe no ka hoi oe e kuu kaikamahine !O, e kuu Narea aloha, akahi au a ike i ke ko'iko'i loa o ko'u hewa, ma ka hoolāla ana i ka mea a'u i kuhihewa loa ai, a ke nonoi aku nei hoi i kau mau huiikala ana mai e kuu ina, ua kamailio aku ail ia oe i na olēio e ho£h.aehaia ai kou manao. Ua ike 110 au, aia ka manao hoo--1 hihi o Sa Laionelā no Beterika, aole nae o'u ma # naoio, ua aloha aku oia i kela kaikamahine, a ke mihi nei au no kuu ae ana aktt iaia 4 j noho mai maloko nei o kuu home.'" | . "Alaila he oiaio anei aole ou makemake iaia e Mam.a Poliko?" I "Ua mākemake- nui au iaia, a ua aloha no hoi, oiai no nae he 1 nui ko'u m.akee 110 kou pono e kuu Narea. Me kuu ike 110, ua lilo i kona komo ana mai malalo o na kaupoku o kiiu liome nei, i mea nana e alai mai i ka liookoia o kuu iini; a me kuu hoofnaopopci no, oia ka hoa paonioni o kuu k.aikamahine, ma ke alualu ana e lilo aku o Sa Lāionela i kekahi o laua, ua hiki ole ia'u ke alo ae mai -ke aloha ana aku iaia, no k.a mea ua piha oia me ka e maemae, ka oiaio, anie ka 11'i nohea; e kaili maoliia ai no na manao hoohihi o kekahi mea ; ia-ia. O" ka'u wale no e mihi nei, o ia ko Sa Laionela liookipa ana I mai iaia maloko nei 6 kuu home." i "Ina no hoi paha he alahele kekahi e haalde mai ai o Beterika t i kā noho pu .ana me "kakou, he manaolana ko'u ,e aloha ,ana no o | Sa ī.aionela ia'u, a o ka hookoia ana hoi ia o' kau moeuhāne e kuu Mama Poliko." .wa.hi a Agata me ke ano hoohie. "Ua ike no oe e mam.a i ko Sa : J>iai(o!nela, ai'io, he makee oia e kupale i ka pono o ka mea pilikia, o ka mea wale 110 ia nana i ume aku i na nianao hoohihi iloko o Sa Laionela no Beterika, a ina no ka liele nei o kela kaikamahine he wahi okoa aku e noho ai, aole e nele ka lilo o Sa Laionela ia'u." Ua hoopukaia aku kela mau olelo e Agata me ke kui'o maoli, a ua aneane loa 110 e ae mai ua wahine aoo la i na manao maalea o ka' nahfcsa, aka nae pane mai la oia, i ka i ana mai: "E kuu keiki aloha, aole a kaua kikoo wale ana aku i ka mea maopopo ole, mahope iho o ko-Beterika haalele ana mai i keia home. He hookahi makahiki okoa a Beterika e noho pu ai trve a'u, a fia aloha no hoi au iaia, me kuu manao o oe pu no kekahi i loaa ia manao hookahi; E hoao kaua e hoohauoli aku i ka manao o kela kaikamahine iloko o ka pilikia; a «lo ka mea a kaua e manaolana aku nei. e waiho aku na na mana lani e hooponopono mai. E kakali kaua me ka hoomanawanui!" Ha.awi aku la o Agata i kona ae no kela mau hoakaka a ka Lede Poliko, o kona wehe ae la no ia i kana puliki ana i ka lede aoo, a he mau minuke 'eLua ma ia hope mai, i haalele aku ai ua o i kona mākuāhine hookohukohii maloko o ka rpmi hookipa, a hele aku la no ke.keena heluhelu bukc, no ka hakilo an.a i ka hoea mai o Konela Palani. • (Aole i pau.)