Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 34, 25 August 1916 — HALEHANA AME MAKEKE O NA MEAAI HAWAII. [ARTICLE]

HALEHANA AME MAKEKE O NA MEAAI HAWAII.

(Uoomauia mai kela pule. mai.) Ma ka'u lioakaka e pili ana i na hooana maluna o ke kahua e kukulu ana i keia oihāna ma ke ano akea, e loaa ai na kakoo aiia a ka no kona lioloinua, eia na mea ano nui loa e lioomaopopo loa ia, a e hana kokeia i ka wa no e makaukau pono ai ke kumuwaiwai no Ka hoonee ana imua: 1. Aina ame ka halehania; 2, na mifdni ame na lako hana; 3, na imu hoolua ame me na pono e ae apau; 4, na pa hanai ame malama hololiolona ame hale hoomaemae me na pono apau; 1, kaa nana e halihali i na mea i hoomakaukauia no na home ame makeke. O 'ka aina i aponoia no keia hana, aia no ia ma Mokauea ame Kalani »Sts., Kalihi-kai, e pili ana me ke alahao. Alalaila e kukuluia ai keia halehana, a e Koomaka ana ka hoomaemae ana ia mau a{jana alna he ewalu ka huina nui nia keia pule ae, la 28 o keia mahina. Ia wa hookalii no e hiināia ai he eha mau iimi nunui o keia au hou, me ke lcameti e hoonohoia ai me na pani hao, . a aole e oi aku ana mam.ua a hookahi haneri (lala na lilo apaa no kefa ma,hele ano nui. Na pa hoppaa ame malama holoholomi e haiiaia ana ia ine ka awiwi loa, a e komo mai ana he heluna nui o na puaa ame na moa, mai na wahi like ole mai o keia Teritore. E pau ana na hoomaleaukau ana no leeia mau mahele a elua o ka hana iloko o na la kupono, a e puka aku ana «a meaai i kalua maoliia i paumiia iho kona nui mamua o ko keia manawa e hooliana liilii ia nei, a o ka la 2 o Sepatemaba ae nei, ka la i kohoia no ka hoomaka ana i keia oihanai a kakou ma ke auo ; he aha"hui kaiepa o na meaai Hawaii maloko o kēia Teritore. Na Hoeueu Pili i na Meaai Hawaii i Kalua Maoliia Ua' hiki no ia'u ke kaena ae o na meaai Hawaii i kaluaia a i lawaluia, ■ y ia ka oi ae o ka ono maluna o aa meaai'apau i hoao ia apuni ke ao nei. ' a penei; • ' > 1. Ina e kaluaia ka puaa opiopio a mo'a maikai a honi oe i koua aala, a aamua o kou hoao ana iaia e hiki mua ' aua oe-i Moni ka Haae, _a aole paha oe e liuliu loa, a hoea koke aku no o Hanale laua me Keoni Bulu. 2. Ina he amaama U>ko kau ono/ a okomo oe i ke kukui me ka limukohu il,oko o kona ppu, kahunahuna paakal 'iilii pe iaia, a wa-hi oe a paa pono me fca la-ki, a law,alu maikai oe iaia iluna o, ke ahi lanahu a mo-'a maikai, lawe •aē oe i na la-ki wa hi apau. a koe hoo•kahi, o, ia ka la-ki pili loa iaia, a honi oe i kona aala, ?tlaila e kaena aua oe, o. Hawaii no ka.oi, pela na Hawaii apau i kaahele apuni ka honua nei, aole e poina keia mele: Poi uouo. * J. Oio lomilomi, halale ke kai. Nioi, limu kohu, akaakai.) 2. Amaama lawalu. (īioko). 3. Puaa kaluakele. (Palupalu.) 4. Puaa laulau. (Ono.) i 5. Moa. (\yainiu, luau.) (5. Kulolo, papaiee, haupia, koelepalau or nawaiian iee crepm. Sure kela! Ina e hooiaio kakou i ka ōno maoli 0 na' meaai Hawaii, a hoeueu kakou apau i mea e konoia aku ai na lahui e, e nolio nei iwaena o kakou, e hoao i keia mau meaai i kaluaia, aole anei kakou e hoomanao, ina hookoia keia manao, hoeueu, īie alahele anei ia e liolom.ua ai kakou ma ke ano liui ina • lawelaweia keia hana ma ke ano kalepa ? A ina e holopono a paa mau ka manawa e hoomakaukauia ai o keia mau ono, a ua hiki pono e hookoia na kau:>iiu apau, i kela ame keia la, i'kela ame keia pule, kela me keia mahina, aole anei kakou e hoomaopopo iho e loaa ana he umi (10) poe e kuai a e lawe inau a-tīa i kekafii o keia mau ono 1 Ka la hookahi? A ina e lehulehu ana na hoaloha e kuai, alaila aole loa he kumu nana e alaalai i ke alaliele e holomua ai keia oihana, a aole no e nele ka loaa ana o na pakeneta oi no ke ola o ke dala i luia maluna o ka hana, a e holo like na pomaikai apau i kela ame keia mea paa kuloana. ekahi Mau Loina e Loaa ai ka Holomua. Aole he nui loa o na hoolilo ma keia oihafta, ina e lawelaweia ma ke ano hou o na mea j»aahana elike me ia i heakakaia ma ka heīu i hala. O ka emi loa o na hoolilo o ka hctomakaukau ana, a pela pu me ka makaala ana, a oki pu aku i na mea hoonui lilo wale me ka loaa ole he hoohua ana mai, oia kekahi loiiia koikoi loa o ka imi ana i ka holomua o kekahi oihana, pela ka'u hoomaopopo ; ma ka luwelawe ana i ka'u hanā, a pela no paha § loaa nei ka holomua i na lahui e. Kuike ka rula, o ia kekahi alahele nani loa, a e kuike ka uku ana aku i na bila apau mailoko mai o na loaa, a • e uku kokeia aku no i ka wa pono loa me ka hbohakalia ole. Ina malama ponoia keia mau rula, pela no auanfei e nui aku-ai loaa a. haule mai na lilo ilalo, alaila, e mau loa aku ke ku ana o ka hana. Na ka lima kanaka no e hoopuhalu, o ia wale no ke kumu e piiikia ai na hanā. Kumu Waiwai me na Hooponopono Fa makaukau ( pepa aelike lawe mahele no keia oihana, a e loaa, no mai ka mea nona ka inoa malalo nei, i na

wa apau, keia la 25 aku nei, a e loaa aku ana i ko'u roau hope i hookohu, pono ia ho mau bqke lioopaa iuoa na nā ohana ayau e nianao ana e lawe i mau kea no ka pulaiua a iiooniau loa ana, hoeueu hana ana, a kalepa ana i na meaai Ilawaii apau o ua ano like ole. E hoomauao, ke lawe nei !!>u i ma koikoi apau o ka hoomakaukau ana i kahi hana ame na hemahema e ae Ho nui, malnlo o ko'u mau lilo ponoi, i 01 ole aku mamua o elima haneri dala, i no ke koena aku, o ia ka huiina dala ne ke kuai nui ana i na holoholona ame ka hanai ana. O ko'u manao, o na dala apau -e. komo mai ana, e holo aku no ia no ka waihona kuai, a mahope hooponopono na hana e ae malalo o ka'u kuhikuhi ana. ' ~ Lehulehu na hoalolia e kauoha mai nei e hookaawaleia i mau mahele no Uikon, e hamama ana ka ipuka 110 na Hawaii apau 110 kanaono la, a e noho koke apa ka ahakuka o ka poe paa mahele i keia pule āe, no ka hoopau pono ana a hoonee ana aku i na hana imua mawaho ae o ka'u i hoolala ai.

J\la ka mahina o ifovemaba, la 2/ IOiO, o ia ka .iPoaha, a mahope aku, i •kēla ame keia la elua o na mahina apau, e maheleia puka o keia oihaua iwāena o kona mau lala, a poe paa mahele. (Aole i pau.) DAVID M. KUPIHEA.