Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 34, 25 August 1916 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

A»g. 21. —He elua mau mokukuua holomama Pelokane, oia ka Nottingham ame ka Falmouth, oiai e holo hoomakakiu ana ma ke Kai Akau ma ka la i nehinei no ka huli ana i ke aumokukaua Keiemania, i topidoia e na mokuluu Kelemania a hoopiholo like ia laua i ka liohonu, aole nae i piholo koke ahiki i ko laua hoopoino ana aku i ko laua mau enemi oia na moku'luu. L'a ku kekahi o na mokuluu i ka poka o ka pu uwila a kekahi o na niokukaua poino mamua o ke piholo ana i ka hohouu. Hookuiia aku Kekahi Mokuiuu O kekahi o na mokukaua Pelekane oiai ia e holo ana me ka mama loa ua hooku'i aku la kona ihu ma, ka aoao 0 kekahi mokuluu Keiemania a opa puia aku ka papa kila o ka aoao. Aole 1 ike maopopoia aku ke piholo ana iho o ia mokuluu, aka nae ua manaoioia he wahi manawa liilii wale no kona e lana ai, oiai ,ua kukonukonu loa ka poino i loaa aku iaia. , Ma' ka hoakaka ma ka hoike a ka Hnku o ka Aha Hookolokolo Moana he kanakolu-kumamawalu wale no ka nui o na kanaka o na ko-lu o na mokukaua Pelekane elua i huiia i poino. He ekolu haneri ame kanahiku-kumamaono mau kanaka maluna o ka mokukaua Falmouth, a he heluna no i like me ia o na aliikoa ame na kanaka maluna o ka Nottingham. 0 ka mua he mokukaua ia o 5450 tona, 430 kapuai ka loa, he kanahakumamawalu ame hapa kapuai ka laula, a he umi-kumamalima ame hapaha kapuai ka hohonu. He umi-kulnamalua mau pu maluna ona, a ua hoolakoia me elua mau ipu topido he 24 iniha. Elima makahiki i hala ka hoolanaia ana 0 ka Falmouth. He Emi Iki Iho ka Nottingham 0 ka Nottingham nona na tona 5400 lie emi iki iho kona nui i ko ka Falmouth, eia nae ma ka loihi ua like loa a he kapuai a oi iki ka laula. Ka Kelemania Man Hoakaka ifa ka hoike i loaa mai ianei mai ke alahele mai o Kelemania e hoakaka ana ia i ka ljoopiholoia ana o elua mau 'moku waawhi topido Pelekane, a he mokukaua pilikua Pelekane ka kekahi 1 topidoia e ka mokuluu Kelemania maloko o ke Kai Akau, ma keia hoike aohe kahua e hiki ai ke hooiaioia. 1 kulike me ka lono mai Berlin mai, ua hoopiholoia kekahi o na mokukaua uuku Pelekane, me he. mea la oia

no ka Falmouth, a hoopoinoia kekahi moleukaua holomama uuku hou iho oia, ka Nottinghnm, c na mokuluu Kelemania e kali ana no na mokukaua pilik.ua Pelekane e huli ana no na mokukaua Kelemania ;o keia no na mokukaua a ku Hoku o ka Aha Moana Peldkane i ooiaio aku ai ua hoopiholoia, a mawaho ae ka o keia he elua mau moku wawahi topido Pelekane i hoopiholoia a iiookahi mokukaua pilikua i poino, mawaho mai o ke kapakai o Pelekane. 0 na niokukaua Pelekane wale no i piholo ma. kela hakaka ana oia ka Nottingham.ame ka Falmouth, aohe mokukaua pilikua a mau moku wawahirtol>ido i hoopiholo a i hoopoinoia hoi elike me ka hoike a na Kelemania. Na Aumokukaua Kelemania Ua hoikeia mai e na moku Pelekane e hoomakakiu ana maloko o ke Kai AUau ka ikeia ana aku e lakou o kekahi heluna nui o na mokukaua Kelemania e holo ana no ke komohana-akau. 0 ka nui o na mokukaua a ka enemi he komo pu kekahi mau mokukaua pilikua nunui. He elua mau mokuea Zeppelin Kelemania i ukali pu mai me kela aumokukaua, elike me ka hoakaka mai ia alahele hookahi mai. Me he mea la o ke aumokukaua hookahi no keia i oili mai ai iwahō mai ke awa mai o Kiel,*- ke kahua o na mokukaua, a iloko o ke Kai Bolatika, a i hoikeia mai ai mai Kopenahagena mai e holo ae ana no ke Kowa Cattegat. Makolukolu na Koa Pelekane i Make LONDON, Aug. 21. —Ma ka hoike i hoolahaia ae e ke keena kaua Pelekane 1 keia Ia i ikeia ai ka nui hewahewa o na ola i make ma ke kaua a na aupuni hui e hoouka mai la ma ka hapa komohana i nei manawa. • O ka heluna p na aliikoa Pelekane i poino iloko o na la ehiku o ke kaua ana i hala 6m ka oi.aku o ka nui iloko o ke kaua. Mfk 'ka papainoa he 737 mau aliikoa i make, 1688 i hoehaia, a he 134 i n&iowale. He hoea ana aku keia o ka huina nui o na aliikoa i make i ka 10,842, hoehaia # 22,879, nalowale Na Koa .Italia ma. Salonlka PABIS, Aug. 21. —Ma ka hoike a ka Havas News Agency, ua hooleleia aku na koa Italia ma Salonika ma ka Ia i nehinei. • Ua manao wale ia o keia mau koa Italia i hooleleia aku la no ka hoopuipui ana aku no ia i na koa o na aui puni hui ma» ke kahua kaau o ka Bal-

kan», kahi o kekahi kaua hou 'e hoomakaia mai la. Hoauhee Aku a Hoauliee Mai TiONDON, Aug. 21.—Na kokahi mau pualikoa-Kelemauia nui i hoauhee mai i na koa Pelekane e ka'i ana ma ke ano hakilo mamua loa i keia la ma ke komohana akau o ka ululaau, kahi o ke kaua nui i hooiikaia ma ka Muliwai Somme, eia nae, ua paleia aku na Kelemania i ka wa i kokoke mai ai la kou ma kahi e hiki ai i na poka o na pu ke luku aku ia lakou mai na papu mai a na Pelekane ma ke komolmna ae o ka illulaau. Aohe Lanakila i Loaa PARLS, Aug. 2L —He kaua huliamahi nui ka na Kelemania o ka hoouka ana. mai me Ka puahi nui ma Fleury, me ka hoolele ana mai i na ahi wai a lakou ma ko lakou hooikaika ana e hooauhee mai i na koa Palani mailoko mai o ko lakou mau auwaha, aohe nae he hua i loaa ia lakou ma ia kaua'. Ka'i no na Koa Kuiini Imua PETROGBAD, Aug. 21. —Ua hoomau aku na Kukini i ko lakōu ka'i ana imua no ka Muliwai Stokhod, ma kahi a lakou o ka wawahi ana aku i na laina a na Kelemania. Ua lilo pio mai ia lakou 1300 koa Kelemania iloko o na la hope- o ke kaua ana. , Aia na Rukini ke ka'i ae la nomua me ka holomoku ma na ala ololi ehia o ka Mauna Kapetiana e komo aku ai o Hungary. O na kulanakauhale elua o Jtiblonitza ame FoTeskul i hoome na papu ua lilo pio mai i na Kukini. Ke nee, pu la-"na'koa Rukini nomua ma }>e kahua kaua o ke Caucasus. Hoopa-huia ke Kahua Mokuea Eukini BERLIN, Aug. 21.—Ua hoolaha ae ( nei ka Aha Moana Kelemania no ka hoohauleia ana iho o kekahi mau poka pa-hu maluna 0 ke kahua o na mokuea 1 Rukini ma Papenholm ma ka po o ka la 16 o Augate, e na mokuea Kelemania, a pela pu maluna o na mokuea Ru* kini e ku ana ma ke kapakai o ka moliupuni Eunoe. Ua hoi mai na mokuea aphu me ka poino ole o kekahi, me ia nui o ko lakou kiia ae e na pu ame ka hakaka ana ma ka lewa. Ma ia po hookahi no ua hoohauleia iho kekahi mau poka pa-hu ma Angersee, eia nae he liilii loa na poino i hanaia aku malaila. ■ 4, E Hoopai Aku>la Kina" " TOKIO, Aug. 21.—Ua hoopiha ia o

lapana me ka inaina no hookahi manawa hou mahope o ka loaa ana mai o ka lono mai Kina mai ua okiokiia e na koa Pake na koa i hoehaia ai mahope o ke kaua i hala koke aku nei. "E hoopai aku ia Kina," oia ka olelo puka maii i nei manawa mai na Kepani lfbulehu mai. Aneanē o Kumania e Komo i ke Kaua PARIS, Aug. 22.—Aneane loa *o Rumania e hui pu -ae me na aupuni hui a e hoouna mai i kona mau pualikoa i a'o a-i hoolako ponoia o hapalua, a i ole ekolu hapaha miliona kunaka ka nui, ma ka hoopuni ana mai i na Bulgars e kaua mai la i keia manawa i na koa o na aupuni hui ma ka akau aku o Balonika. Oia iho la ka hēliihelu ana no ke 'kaua a na Kelemania-AuBetun'a 'maloko o na mokuaina Balkaiif> maanei, ma J,a<lai)a a ma Berlin. Hooiaia ko Kelemeuia Peino He mea oiaio ia, ma ka hoakaka a ka Mekia Moraht, kekahi o na kanaka kaulana loa o Kelemauia ma ka oihana kaua. a o ke alakai a mea kakau meahou lioi no ka uupepa Ber.lin Tagel»latt ma ka la i nehinei, ua hui aku la o Kumania'i nei manawa me na aupuni hui, a aia o Kelemania i nei manawa ina ka aneane e.hoouna aku i kona manno hope loa i Bußharest, ke kapitala o Wahi ana, o ka manao i hoolalaia e na aupuni, oia ko Rumania hui ana aku me na aupuni hui, a e wehe ae i ke alanui no Rusia e kā 'i mai ai mawaena ona no ke kaua ana mai ia Bulegaria. a ia manawa hookahi e l<aua aku ai na pualikoa o na aupuni hui ma ka hema jftiu, o ka manao nui i iini iaT oia no ke oki ana i ke alanui kaaahi e holo ana mawaena o Belgrade ame Konatinopela, he alānui kaaalii i nanaia aku ma" ke ano he laina kaaahi ia e hiki ai e loaa aku ia Tureke na lako kaua nana i hoomau

uku i kona ola ana a e ku-e mau akxi hoi i na puupuu ikaika a na Kukini ame ka na aupuni hui e kaua aku ana iaia. Ka Manao Nui o ke Kaua Ana Momuli o ke 'ala ann ae o ke kaua maloko- o na aupuni Balkans ma ka hapa hope o ka pule i hala ua nanaia pku ia hana e na luna aupuni o ka oihana kaua inaanei a ma na wahi e ae, o kela lele kaua ana aku a ha BulegarianB ame ko lakou mau hoahui, e hiki wale ana no e Joaa mai ia lakou kekahi mau mea hoike liilii, aka o ko lakou manao nui ma ia kaua ana oia no ko lakou kau nui inaluna o Rumani?raroe Helene. Ua ma ia manawa he mea kekahi e n.ee mai ana mahope o ka ulii oia na hookapu ana a na aupuni ..'uia i hohola ae ai me ka inakaala loa nialuna o na hana a na lahui. Ma. ka la i nehinei i lilo ae ai i mea ike maopopo loa ia aku ka manao nui o ke ka* 11 a ana me ka hapaiia ana ae o ka uhi iluna e pili ana i ka Rumania hoonee Uaua ana. » Hana Apuhi I Mea e Punihei Aku Ai No na mahina lehulehu i hala ko Rumania hakoko ana ma ke kae o ke kaua. O Bucharest: ke kulanakauhale oi alui o ka hoopuni heiia mamua o na kulanakauhale e ae o Europa no kekalii mau makahiki. Ua hana na akena Kelemania ame Auseturia me ke ku-e aku i na akena a na aupuni o.Polani, Uusia ame Pelekane, me ko lakou lioao ana e lilo aku ka inanao o na alal&i Rumania no kekahi aoao a i ole no kekahi.

I nei manawa na hoakakaia ae ma kc ano e hiki ai ke hilinaiia aku ua makemake o Rusia e uku mai i ke kumukuai ma o ka haawi ana mai i na mea apau a Rumauia i koi ai, a ua hpomakaia ka liana. O ka okana aina _o Bessarabi i onaia e Rusia e lilo mai ia ia Rumania, e lilo mai nae ia ia Rumania ke panai aku o Rumania i kekahi hana ma kona aoao oia kona hui pu ana me na aupuni hui mu ke kaua ai;a aku na aupuni enemi, o keia kn manao o ke Czar. Ikd Honuaia ko Kelemania Poino Ma kekahi manao o ka Mekia Moaht i hoopukaia ae ma ka la i nehinei, e hoakaka ana ia me ka hoohunahuna ole iho i ka pilikia'o Btilegaria ina e hui pu ae ana o Rumania me na aupuni hui a ka'i mai e kaua me kona mau koa o hapa miliona ka nui i ku makaukau r.o ke kaua i nei ipanawa. Wahi ana, ua hooikaika mau o Rumania e hoomakaukau 1 kona-«iau pualikoa ma ke a'o ame ka lioolako ana iaia iho me na lako kaua, a i keia mafiawa, wahi hou ana, aohe au|)uni ma Euiopa i like akii me ia ma ke a'o ana a ma ka hoolako ana i na mea kaua, a ua makaukau. Ia manawa hookahi o ke kaua ma na kahua kaua apau ua hoomau ia ma Ua la i oehinei me ka hoomaha ole. Maloko o na mokuaina 6alkans, ma na wahj 'e pili ana i ka laina o ka Muliw£i Somme, ma ke kapa hikina o ka Muliwai Meuae, ma na aoao elua o ka Muliwai Stokhod, a maloko o ka lalani mauna Kapetiana, he oia mau ka hahana o ke kaua. Laweia e ua Bulgarg Kekahi Wahi ■ Ma ka pule i hala ka lele kaua ana uiai a na Bulegaria maluna o na Bere* bia e paa ana i ka eheu hema o ka laina a na aupuni hui maloko o.ka Bal-

knns a leaa ka lanakila ia lakou me ka lilo aku o ke kulanakauhale o Florina, kekahi 0 na kulanakauhale Helene ma ka hikina henia mai o Monastir. E Hlo ana keia 1 hana e koi mai ai ia Helene e haalele i kona kulana ku ana i ka vva nia ke ano he aupuni i komo pu ole i ke kaua a e hui pu ae ai me kekahi o na aoao* o ke kaua nui. O kele lilo pio ana aku la o kela kulanakauhale, oiai nae aohe no ia he kulanakauhale ano nui i kupono no ka oihana kaua, ua lilo ia i kumu nune nui ia naloko o ke kapitala Helene, elike me kn lono i loaa mai Aienai mai ianei ma ka W i nehinei. Ua kauohaia mai e ka moi kona aha kuhina no ka noonoo ana i ka hopena o kela kaua a Bulga)'ia ame kana mea e hana mai ana no Helene. Kiai Paa Loa ia ka Moi He liilii loa na manao kanalua ma At.enai no ka hopena o ke kaua a na ftulegaria, no ka mea, o ka poe 'e kakoo ana i l;a Moi KoneBetina, ke makaala loa mai la lakou no ke koho e hiki mai ana, a ua kiaiia ka moi me ka punlikna nui. Oiai keia hana e lawelaweia ana ua hoomakaukauia e na aupuni hui kekahi e-ka lakou mau hoike e pili ana no ko lakou kaua ponoi iho, ma ka lono i ho ikeia mai Balonika mni ma ka la i nehjnei, he mau pualikoa Italia ka i hooleleia aku ma ia awa, no ka hoomakaukau ana e ka'i.aku no ke kahua kaua, no ke kaua ana aku i na Bulegaria ame o lakou mau kenerala Kelemania. He halihali ana ae keia ia Italia e halawai he alo a he alo me Kelemania ma ke kahua kaua, a e ukali kokeia mai ana e kekahi kukala kaua mai Berlin a i ole mai Homa mai paha, a i ole mai na kapitala like mai a elua. lla makaiikau na Italia no ke komo ana ae i lee kaua no ke kue ana ae ia Bulgaria ame na Kelemania-Auseturia pu, pela ka lono i hoikeia mai ianei.