Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 35, 1 September 1916 — HEMOOLELO KAAO HOOPAHAOHAO no ke KEIKIALII KAMALAZAMANA O PERESIA ame ke KAMALIIWAHINE BADORA O KINA [ARTICLE]

HEMOOLELO KAAO HOOPAHAOHAO no ke KEIKIALII KAMALAZAMANA O PERESIA ame ke KAMALIIWAHINE BADORA O KINA

1 ke kaawale ana aku no o ke pani keleawe o kona hoomaka ' ilv. la n<> ia i ka iho ilalo o ka lua, a iaia i haule loa aku ai ilalo, ike aku-la oia ma kekahi aoao me he mea la he ana nui. a i ole he pahit-! hao nui aneane he umi-kumamalima kapuai kuea, a maluna o kekahi j li<>lo]>apa e kakau mai aoa kekahi mau ipuiepo Keleawe. a helu aku ia oia a he kanalinaa ka nui. ua hoonohonohoia ma ha i o ka lua me ke pani ma ka waha o kela ame keia ipu keleawe. ♦ () kona hele aku la no ia e wehe i na pani o ua mau ipu kele-; awe la a pau. kekahi mahope o kekahi, a o ka waiwai i hoopihaia ai j 0 ua mau ipu keleawe la apau he puupuu gula wale no kana ike ana iho. Xo kona piha loa i ka hauoli no ka loaa ana iho la o keia waiwai nui iaia, haalele koke iho la oia i ka lua a hoi ae la iluna o lsi honua. alaila hoomau aku la i ke oki ana i na aa o ke oiai oia e kali ana o ka hoi mai o ke-kanaka malama kihapai. Ma ka la mamua iho ua ha'i ia mai i ke kanaka malama IWapai e kekahi o kona mau hoaloha, o ka moku e holo #iau ai no ka Mokupuni Ehone e holo hou aku ana ia he mau la kakaikahi wale no i koe, aka nae, o ka poe na lakou i hoike mai iaia aole 1 maopopo loa ia lakou ka la e holo aku ai, a ua hoohiki mai nae lakou iaia e hoike hou mai ana ma kekahi la ae. Oia kona mea o ka hele hou ana e ninau ma keia la, a iaia i hoike mai ai ike e aku la no ke keikialii ma kona helehelena hauoli he nuhou hauoli kana e hoike mai ana.^ "li kuu keiki," wahi ana me ka hoihoi o na maka, "e ia ~e iho a e hoomakaukau no kou kau aku maluna o ka moku iloko 0 ekulu la i koe mai nei la aku; e holo aku ana ka moku ma ia la me ka haule hou ole afcu; ua kamaiHo mua aku nei au i ke kapena iio koii holo pu me ia a ua ae maikai mai nei." -Me keia kulana kupilikii loa o'u au e ike mai la aohe au nuhou hauoli e ae i oi aku kuu hauoli mamua o kena au i hoike mai la. Ma ka panai ana aku hoi ma ko'u aoao he nuhou. hauoli no hoi j ka'u e hoike aku ana ia oe, a e ike iho ana no oe he pomaikai nui j ia a ke Akua i haawi mai ai no'u a nou pu." j Alaila ka'i aku la'o Kamalazamāna 1 ke kanaka.. malaina kihapai no kahi ana o ka ulaa ana i ke kumulaau a ilalo, a kauoha I aku la iaia e iho aku ilalo iloko o ka lua, a ukali aku la oia mahope ona, a ia laua i haule loa aku ai ilalo lawe aku la e kuhikuhi i kahi -> na ipu keleawe ana o ka ike ana ua piha i na puupuu gula, alaila hoakaka aku la i kona hauoli no ko ke Akua uku ana mai iaia no ka luhi aine ka ehaeha i loaa iaia ana i auamo hoomanawanui ai no aa makahiki lehulehu i halai. "Heaha kou manao?" i ninau mai ai ke kanaka malama kihapai. "Alaila e manao ana .anei oe e lawe au no'u iho i keia mau mēa j apau? Aole, nou keia mau pomaikai i haawiia mai ai; aohe a'u ma-1 nao ana iho e malama i keia mau mea apau no'u, a i ole, i kekahi i hapa paha o ia mau mea. i •'iloko o na makahiki he kanawalu a'u o ka noho ana e hana ma keia wahi mai ka manawa i make aku ai o kuu makuakane, aohe manawa iki iJoaa ai ia'u he haawina laki elike iho la me keia mau mea i loaa iho nei ia oe. » ! "He hoailona keia no ko ke Akua hoopomaikai ana mai ia oe j wale no. oiai ua ae mai ke Akiia e pono e loaa ia oe keia mau mea. j "Me he mea la he mau mea 110 keia i malamaia 110 kekahi kēikialii elike me oe. aole 110 kekahi kanaka haahaa ilihune elike me a'u, he kanaka e aneane aku ana 1 e kiei ma ke ka'e o ka luakupapa'u, aohe makemakeia e haawi mai i kekahi waiwai nui, no ka mea, heaha auanei ka waiwai o keia mau mea no kekahi kanaka e make aku ana? "Na ke Akua i hoouna mai i keia mau mea nau ma ka manawa J au e aneane loa ana e haalele mai ia'u a hoi aku oe no kou aupuni, kahi au e hoohana aku ai a e waiwai ai kena mau hunahuna gula." .Aohe haawipio aku o ke keikialii i na olelo a ke kanakā malama kihapai, aka. no kpna ike ana aku i ka hcfolē paakiki loa mai o ke kanaka malama kihapai, aole.oi.a e lawe i kekahi keneka o ia mau hunahuna gula, alaila, i aku la ke keikialii: "Ina e lawe ana i kekahi o keia mau mea, alaila, aole no hoi au e lawe ana i kekahi hapa īki o ke\a mau mea." Alaila mahele like iho la.laua i na ipu keleawe, he iwakaluakumamalima i kekahi, a pela no hoi i kekahi. I ka wa i pau ai o ka laua mahele ana i na ipu keleawe, i mai Ia ke kanaka malama kihapai: "E'kuu keiki, aole keia o ka lawa; e pono kaua e noonoo pu mai no ka hana e hiki ai ke hookauia aku keia mau vteiwai au maluna o ka mok*i ma ke ano ma-lu loa e hiki ai ia oe ke lawe aku me ka ike ole ia, a e hoohuoi oleia mai ai ia mau ipu keleawe ame ka waiwai oloko, no ka mea, ina aole oe hana ana psa, e nele ana oe ia mau mea waiwai apau. "Eia ka'u alahele e noonoo nei no ka holopono o kau lawe ana aku ia mau ipu apau. Aohe aila oliwa e loaa ma ka Mokupuni Ebone. mai ne'i aku kolaila aila oliwa e loaa aku ai, a he nui ke kauoha mai ka Mokupuni Ebone mai no ka aila oliwa i na makahiki apau no ka hoounaia ilku ilaila. . ' "Elike me ia au i ike maopopo ai he nui ka'u aila oliwa e ahu mai nei. a'u o ka hoiliili mau ana mai ka'n kihapai ponoi mai, «olaila. e laiwe oe i'na ipu keleawe apau he kanalima a e hfx»pitta hapa 1 kela ame keia ipu keleawe me ke gula. a o kekahi hapa ahiki i ka piha ana me ka aila, alaila hoohikihiki like aku kaua i ua mart #u keleawe la au apau a hookau aku ,i ka moku. Pehea la keia manao i kau nana mai?" "O, ke ike aku la au he alahele maikai loa kela e hiki ai ia'u ke lawe aku me ka maalahi! Ua pono -loa kela i manao." nolaila, ua hoohalaia e laua ia koena la ma ka hoopiha.ana i na ipu keleawe. Oiai oia e hana ana i keia, a, oiai no lipi e paa mau ana no ka mea mana a ka wahine ma kona lima, a no kona maka'u o haule ia a nalowale hou, ulu ae la kēkahi manaa,i!okk ona oloko o ka .ipu keleawe kahi o ka maluhia, nolaila, wa-hi ae la a paa a hookomo iho la iloko o kekahi ip.u a hoailona iho la. mawaho i hiki ai iaia ke ike o ka ipu ia i hookomoiii ai o ua mea mana la. I ka pau ana o kana hana a makaukau no hoi na ipu keleawe no ka halihali ia ana aku ho ke awaknmokiu, ma ia po ihy a ao ae alaila lawe aku i na ipu aila no kahi o ka moku. a, ōiai laua e u noho kokoolua ana, ia wa oia i hoakaka aku ai imua o ke malama kihapai. i ka moolek) e pili ana i na manu hakaka ame ka loaa hou aiia o ka mea mana a ka wahine, elike me ia i pau mua aku -nei i ka hoikeia.- * He moolelo loihi ia ana o ka hoike ana aku nana i hoopiha aku i ke kanaka malama kihapai me ka hauoli ame.ke kāhaha pu, a wahi ana o ka i ana mai: 'He keu aku ka keia a ka mea kupaianaha i ko'u tr»anao, no ka niea, o ko'u make wale ae no hoi koe, akahi no hoi au a lohe i keia mea pahaohao." Ma ia po iho, aole i loaa iki ka moe maikai i kē kanaka kihaoai, no kona 'ano elemakule mai paha, a i ole, no ka maltfliiluhi maoli paha i ka hana; ua hoomahuahua loa aie la keia ano e i loaa> iaia ahiki i kona ku a ma'i maoli ana, a ma kekahi la ae, .a ma ke kolu o na kakahiaka ike iho la oia i kona nawaliwali maoli e hele aku ana i ka make. Hakalia no a puka ka la, hoea ana no ke kapena me kekahi o

kona mau luina ma ka pukapa u ke kanaka malama kihapai. a kikeke mai la ma ka puka. ' O Kamalazamana ka i hele aku e wehe i ke panipuka. a ia hemo ana aku, ninau mai la ke kapena no ka ohua e nianao ana e holo pu me lakou ma ko lakou moku. "Owau ua ohua la." i pane koke aku ai ke keikialii. "O ke kanaka malama kihapai i heie aku ai e hoike ia oukou no'u. ua ma'i ia. aia oia maluna o kahi moe e waiho mai la me ka nawaliwali loa, a nona au e kaumaha nui nei, no ka.mea, o ko'u hoi aku hoi keia o ko i ala ma'i mai la ka hoi ia. .\phe oia e kamailio pu me oukou. ' , "Eia nae, ina manao nui no kou e ikeJaia, komo mai. He mau ipu keleawe kekahi ukana a'u, ua piha i ka aila oliwa e lawe ana no ka Mokupuni Ebone; e lawe aku oukou ia mau ipu aila a hookau aku iluna o ka mokurme kuu paiki lole. a mahope au e hele aku ai." ' 0 ke komo mai la no ia o na luina a hapai nui aku la i na ipu aila oliwa apau me kahi paiki lole pu ona» a i ka haalele ana mai o ke kapena i mai la ia Kamalazamana e h*Je koke aku aole e hoohakalia loa, no ka mea, ua makaukau loa ka moku no ka holo aku, hakalia wale no iaia o ka hiki aku o ka holo no ia. "Hē maikai ka makani e pa nei i nei manawa," wahi a ke kapena, "a i'hakalia wale no i kou hiki ae o ka holo koke aku no ra. 0 kakou." ' 1 ka hala ana aku a ke kapena me na luina hoi aku la o Kamaiazamana iloko o ka hale no ka haawi ana aku i kona aloha i kona kamaaina lokomaikai, a e haawi pu aku hoi i kana hoomaikai nui iaia no na hana maikai apau ana i hana mai ai nona. ! Eia nae. ike aku la oia e ailiili wale ana no oia aneane loa e haalele mai ka hanu ola a e loaa ole ana i manawa e kauia mai na hoopomaikai maluna o Jcona uhane e kekahi o na kahuna, elike me ka hana i maa ia lahui*ke hiki aku i ka manawa o kekahi mea e make aku ana. - Oiai ke keikialii e makaukau loa ana e kau aku noluna o ka mokp. o kona hana iho la no ia me ka awiwi loa iloko o ia manawa pokole no ka pono o ke kanaka make. Holoi iho la i ke kino apau a maemae, wa-hi iho la i ka lole kupapau e hiki ana e loaa aku iaia a paa. alaila, liele aku la e eli i lua iloko o ke kihapai. O kela o kēia aia ka pono o ka hohonu iho, a he hana ia ana o ka hana ana ahiki i ke ahiahi loa ana, a nalo no hoi ke kino o kona hoaloha, alaila, hoomaemae awiwi loa iho la iaia, hoopaa ae la i na wahi apau o ka hale, a hele awiwi aku la no kahi 1 ku ai ka moku. f . Ua lawe pu aku oia i ke ki o ka hale me ia me kona manao e haawi aku i ka ona o ke kihapai, a i oTē;i kekahi.kanaka ana e hiki ai ke hilinai aku, a nana e haawi aku i ka ona, imua nae o kekahi hoike e ikemaka mai ana i kona haawi ana āku. laia i hoea aku ai i ke awa kahi i k'u ai ka moku, hoikeia mai la iaia ua holo ka moku; ua hekau ka moku mawaho aku o ke awa no ekolu hora ke kali ana, a no kona hoea ole ana aku i ka wa pono ua holo aku la ka moku a haule oia i ka hope waa. He puupuu ikaika loa keia i ke Keikialii Kamalazamana. ua nui kona kaumaha me ka inaina pu; aoheana hana pono e ae o ka noho hoomanawanui hou wale iho no iluna o ke aupuni ana i make ole ai e hookamaaina iaia, a e kali aku i makahiki hou mamua o ka loaa ana he manawa kupono hou e kaawale aku/ai. O ka mea nana i hookaumaha loa; i kona noonoo ia manawa oia no ke kaawale hou ana mai iaia-aku o ka mea mana a ka wahine no ka lua o ka manawa* ana hoi ,o ka manao ana iho o ka nalowale ana paha ia aole e loaa hou mai ana iaia. , Aolie ana hana pono e ae o kona h'oi hou wale aku no i kahi hale ana o ka noho ana mē ke kanaka malama kiliapai ana o ka .haalele ana' aku. a i loaa ai iaia ke kuleana noho loihi * i'malaila, e hoolimalima oia ia wahi itiai ka ona mai nona ka aina, a e hoomau i ka niahiai ana maluna o ia aina, elike me ka ke kan&ka kihapai i hana ai, a malaila oia e hooikaika ai i pono no kona ola ana. nolaila hoi hou aku la oia i ka hale. No kona noWo hookahi; a ua hiki olē hoi iaia ke hana oia hoo kaW wale no, holimalima mai la oia i kekahi wahi keiki 5 lima kokua mai iaia ma kekahi mau hana. * Ua makaala mau oia i ke koena aku o na puupuu gula i koe. ka mahele crke kanaka malama kikapai i make, i ili hou mai iaia mahope o ka make ana aku o ke kanaka mālama kihapai, oiai aohe ona hooilina, a aohe no»hoi he mea ae mawaho ae ona i ike ia waiwai nui oia wale no. Oia mau puupuu gula apau i' koe iho ai hookomo aku la oia apau iloko o kekahi mau ipu,.keleawe e aku he kanalim.a, a huna iho la me ka oliwa maliina loa iho, elike me ia i hanaia ai me na t ipti keleawe i hala aku la maluna o ka moku, i hiki ai iaia k;e lawe' pu me ia ke hiki mai i ka wa kupono nona e k'au aku ai i ka moku. Oiai k« K-eikialii Kalamazamana e hoomaka ana i kekahi makal'.iki hou o ka ehaeha, ka uliHiua. ke kuaki, a pela aku. ua hoomau aku la ka moku kalepa i ka holo ana ma ke alahele. moana me ka makani maikai e pa ana mahope ona; he mau la no ia o ka holo ana.ahiki.i ke ku ana aku i ke\.kapitala o ka Mokupuni Ebone. Oiai iaikulanakauliale aia ma k'e kapakai kahi i ku ai, ua ninau mai la ka nioi noho ana'ĪEĪ manawa. oia ke Kamaliiwahine Badora, i kona wa i ike mai ai i ka welo o ka hae o ka moku, mai hea mai la ia moku o ka holo ana mai, a ua hoike koke ia aku iaia i kela ame keia makahiki e hoea mau aku ana ia moku ilaila ma.i ke , kulanakauhale aku o ka poe hoomanakii, ma ia kikina, a e pi-ha mau ana no hoi ia me na waiwai o na ano like ole. Iloko o keia manawa e nohoalii ana.o ke Kamaliiwahine Badora maluna o ka Mokupuni me ka na mea nani apau, a me ka hanohano nui pu, me kona mahalo nuj Ta e ka lahuikanaka no ka naauao o kana hookele aupuni ana, aple i.lilo | ia mau nani apau i mea e hoopoinaia ai ko ke Kamaliiwahine Ba- ' dora noonoo no kana kane, ke Keikialii Kamalazamana/ x I No ka manao o ke Kamaliiwahine Badora malia ua kau mai J paha o Kamalazamana maluna o ia moku makemake loa iho la oia j e holo i ka uwapo e hui me kona wa e lele mai ai iuka, aole ma j ke ano e hoike okoa aku iaia, aka o kona ike wale aku no i kona | helehelena ua lawa ia, a nana e hoolala i kekahi hana e hiki ai ia j laua ke hui ma kahi ma-lu. ~ j J Malalo o ka manao. hoohunahuna he makemake oia e ike i na i waiwai olōna o ka moku. i nana ai oia i na waiwai ana e makemake ai, alaila kuai mai; kauoha aku la oia i ke kauwa e hana mai i lio nona a lawe mai no kona holo ana aku no ka uwapo e nana i na waiwai. » _ - | I ka makaukau ana o ka lio. ee aku la oia a holo aku la i ke awa me kekahi heluna lehulehu o >n.a aliikoa, a hoea aku la no i hoi lakou i ke awa i ka wa i lele mai ai ke kapena i uka. i Kauoha aku la oia i ke kapena e hele mai imua ona, a ia hoea I ana njai ana. ninau aku la no kahi o ka molTu o ka 'holo ana mai. . pehea la ka loihi o kona noho kapena ana, pela no hoi me na ulia poino i halawai me ia ma ka moana. a ninau-pu aku la, ina he ohua I koikoi kekahj i kau mai maluna o kona moku, a heaha la na waiwai jipo nui o konā moku. " ' . Ua paneia mai kana mau ninau apau e ke kapena me ka oiaio ; .a no na ohua o ka poe wale no na lakou. na waiwai kalepa k/i i kau moi, oia ka poe maa mau i ka holo mai ilaila e kuai ai i.ka lakou jTjau waiwai a h£ nui na waiwai makamae mai na aupuni e maj. oia na lole lilinā maikai loa, na pohaku momi, na moena weleweka hulu kamelo, na laau aala. na laau lapaau. ka oliwa ame kekahi mau waiwai kumukuai nui e ae* he lehūlehu wale. x He kamaliiwahine makemake nui loa o Badora i ka oliwa. Ta . lohe koke an.a aku no ana i ka inoa oliwa, i aku la i ke kapena: "Makemāke au e kuai i kela mau oliwa apau'maluna o kou moku; e oluolu oe e kauoha koke aku e hooleleia mai ia ukana apau iuka nei i hiki ia'u ke kuai ia mau oliwa apau." |! He kupanaha no keia makemake āna o ke Kamaliiwahine Badora e kuai i ka oliwa apau oluna o ka moku, kahi no paha o ka hoolalau o ka moolelo. ' "No na waiwai e ae ea, olelo aku oe i ka poe na lakou ,ia mau walwai e lawe ae i na inēa maikai loa ia'u mamua-o ko lakou hoikeāke ana aku ia mau mea i kekahi poe okoa aku." "E ka moi," wahi a ke kapena o lea pane ana mai me kona manao nei he moi kane no la hoi. "He ka*\-»lima mau ipu aila oliwa

iiuna oka moku. eia nae, oia mail waiwai'na ke kanaka i haūīe j hope aku nei. aole i kau pu niai nie makou. ... ! '"Oia paha auanei ka mea apiki ia". eka moi, e hiki ole ai ia u k*e hoolilo aku ia oe ma- ke kuai. l_ a hoike aku aū iaia no ka ma- | nawa e holo mai ai o ka moku. o i kali aku nae au a no kona hoea ' oie ana ae i ka wa pono ua haaleleia aku oia ihope. o na oliwa wale ■ no ana ka i kau mai. [ "Ua kali loihi au nona ahiki i kuu hiki ole ana ke hoomanawa-| ' nui. a oiai he majkai ka makani e pa ana ia manawa, ua 'holo mai | [ la makou." "Heaha hoi f auanei ka pilikia. hoolele mai no hoi ukana iuka nei me ka nana ole i ka haule ana aku la o ka ona nana ia waiwai, aole ia he kumu e hiki ole ai ke kuaiia," i aku aii ke Kamaliiwahine Badora. O ke kauoha koke aku la no ia o ke kapena i na kanaka e holo ka waapa i kahi o ka moku e ku mai ana, a e lawe mai i na ipu oliwa apali i ka aina. ' Ninau aku la ke Kamaliiwahine Badora no ke kumukuai kupono o ia mau ipu aila he kanalima, a oia ka ke kapena o ka pane ana mai: "E ka moi, he kanaka ilihune ka ona nana ia mau oliwa, a noiaila ea. i hookahi kaukani dala kau e haawi mai ai no ia mau ipii i apau." - k *Ua pono ia i ko'u manao," i pane aku ai ke kāmaliiwahine, "'a no kona ilihune au i olelo mai la ma kahi o ke kaukani dala keokeo' i hookahi kaukani gu?a e haawiia aku ana ia oe nona. a e hoihoi pololei aku oe ia mau dala apau a haawi pololei akm iaia, me kou malama pono loa o lilo kekalii apana dala." 0 ka huli koke ae la no ia o ke kamaliiwahine ,e kauoha i ka puuku e uku koke aku ia huina, a mahope iho o ko lakow kali iki ana a hoopae pono ia mai na ipu aila oliwa apau iuka, kauoha ae la ke kamaliiwahiife e laweia akil na ipu keleawe oliwa apau i ka halealii, a huli aku oia hoi no ka halealii. 1 ka uhi ana mai o na eheu o ka po hoi aku la ke kamaliiwahine iioko o a hele aku Ia iloko o ka rumi o ke Kamailiiwahine Haiata, kahi o na ipu keleawe oliwa ana o ke kauoha ana e laweia aku ia mau ipu apau iloko olaila. Wehe ae la oi'a i kekahi ipu no ka hoao ana i ka oliwa, ninini iho la iloko o kekahi pa. a iaia i hoao ae ai ua hookahaha loa ia oia i kona ike ana iho i kekahi gula ua hui aku a huii mai me ka oliwa. ' "E, kamahao maoli ka hoi nei oliwa!" Alaila, o kona oleio aku Ja no ia i kana kauwa e wehewehe ae i na pani o na ipu-keleawe e ae apau a nana iho la, i ka wa i nininiia iho ai iloko o kekahi pa nui, e na haiawahine a ke Kamaliiwahine Haiata. Oiai kela ame keia ipu 'e nininiia ana ke hoomahuahua mauia ae la kona no ka mea, iloko o kela ame keia ip.u he oliwa ame na puupuu gula wale no koloko. I ka wa i aku ai ka ninini ana a na haiawahine ii ka ipu a Kamala7Jimana i hookomo ai i ka mea mana ana, ua oi loa ae la kona hoopahaohaoia ia manawa, a no ka nui loa o kona ilihia, ua hina a maule iho la oia a waiho ana iluna o ka papahele. I ka ike ana mai o ke Kamaliiwahine Haiata ame na haiawahine ana i ka maule ana o ke Kamaliiwahine Badora, holo like mai la lakou e hajiai ae iaia iluna, a ua hala kekahi manawa loihi ia lakou ma ka pipi ana ih'o i ka wai ma kona mau maka. akahi no oia a pohala ae. I ka hoi ana mai o kona noonoo maikai me ia, lalau iho la oia i ka mea mana ana, a honi iho la no kekahi mau manawa lehulehu; aka"biai aole oia i hoike ae i kahi mea e pili ana ia mea mana imua o na haiawahine, ka poe i kuhihewa maoli he moikāne no la hoi o ; Badora, eia ka he wahine no, iloko o ka aahu hipa, a piai. he wa ia e hoi aku ai e hiampe. hookuu aku la oia ia lakou e hoi e hiamoe. "Ea, e ke Kamaliiwaliine Badora," i pane mai ai ke Kamaliiwahine Haiata, -ia laua i noho kokoolua iho ai, "aole anei no kou ike ana i kela mea au e paa la i maule ai oe, pela ko'u koiho wale?" "Ae. ua pololei kau koho ana. He oiaio, mamuli o keia mea i kaawale ai maua me kau mea aloha. p keia ke kumu o k.o maua hoehaehaia ana. a ke ol'e/au e koho hewa e lilo ana ka loaa hou ana 0 keia mea i kumu no maua e hui hou af ma nei mua koke aku." Ma kekahi kakahiaka ae, hakalia no a puka ka la, o ke kena koke aku la no ia o ke Kamaliiwahine Badora i kekahi kauwa e kil 1 ke kapena a e lawe mai iaia imua ona. I ka hiki ana mai ona i aku la iaia : "E ke kapena maikai, e oluolu oe e hoakaka mai ia'u i ke ano o ke kanaka nana kela mau ipu keleawe.i hookau mai ai i kau moku a'u'o ke kuai ana mai a oe inai i nehinei. | "Ke ole au e lohe hewa iia i mai oe ua haaleleia aku oia eoe ; mahope iloko o ke kulanakauhale o ka poe hoomanakii, e hiki ana anei ia oe ke hoakaka mai ia'u i'kana hana malaila?" | "E ka moi," i pane aku ai ke kapena, "e hoakaka aku ana au imua ou ma ka'u mea i jke a koe aku ka hapanui. Me ke kanaka malama kihapai au o ke kamailio pu ana a hooholo 110 kona kau mai i ka moku a holo mai ianei, he kanaka elemakule loa oia. a nana j au i olelo mai iloko o kona kihapai e loaa aku ai ia'u ke kanaka nana-kela mau ipu keleawe, a o ua kanaka la pu kekatii e kau mai ana me makou a holo mai ianei. "Aohe no au i maopppo i ka hale o ke kanaka malama kihapai, nana no i kuhikuhi mai ia'u, a pela au i pololei ai ka hele ana aku ahiki ilaila. "O ke kanaka nana kela mau ipu Keleawe he kanaka hana wale a)cu no oia malalo o ke kanaka malama kihapai, me he niea la he 'kanaka hoolimalima wale no nona. "O keia ke kumu o ko'u olelq ana aku ia oe, e ka moi, ma ka la i nehinei, he kanaka ilihune loa oia, no ka mea mala.lo aku oia : o o ka noho ana e hana. » "Ma ka la a makou i hoomaka mai ai ka holo ana, ma ia kakahiaka ko'u hele ana aku i kahi o ke kanaka malama kihapai e huli iaia, $ oia ponoi 110 ka i olelo mai oia pu kahi e holo mai ana, o 1 kali aku nae au aole oia i hiki iki inq.i i ka manawa kupono a pela oia i haaleleia mahope." "Ina pela iho la ka moolelo, e noi aku ana au ia oe e holo koke kou moku i ka la apopo no : kela kulanakauhale o ka poe hooinanikii. 110 ka huli ana no keia kanaka malama kihapai opio a lawe mai iaia ianei, no ka niea f| he kanaka oia i aie ia'u. , "Ina e hoole mai ana oe i keia kauoha, alaila, e paaia ana e a'u na waiwai apau oluna o kau moku ame na waivyai apau a na kanaka e ae malurfa o kau moku, aole oia wale no, aka, e hoopaahao pu ia aku ana oe e a'u a pau na la o kou ola ana a pela me na poe kalepa e ae e kau aku ana*'o na ahewa ana. "Ma |ceia manawa a kaua e kamailio nei aia kela mau ipu keleawe apāu i silaia me ke sila o ke.aupuni iloko o kekahi rumi paa loa: malaila ia mau mea e waiho a£ ahiki i- kou haawi ana mai iloko c kuu mau lima i kela kanaka opio a'u e koi aku nei ia oe i nei manawa e kii. • "O-keia wale no ka'u mea i makemake ai ia oe e hele mai. E , hele koke aku oe e hooko i ka'u kauoha me ke kali ole." Aphe mea a ke kapena e pane. aku ai 110 keia kauoha, o kona hooīe mai 9 kona owili pu ia aku ia ame na kanaka kalepa e ae I apali iloko o kekahi hewa koikoi e kauia mai ai kekahi hoopa'i koi- ; ko'i maluna © l^kou, Hoi la 9ia a hui me ka poe kalepa a hoakaka aku la ia lakou i na mea apau a ke Kamaliiwahine Badora i ai, a ua like ko lakou pihoihoi me k.o ke kapena no ka 'holo koke aku o ka moku. . O ka hoopiha kokeia iho la no ia oka moku me ka wai ame na lako ai no-Ra au ana aku ma ke alahele moana, a no ka awiwi loa o na hoomakaukau ana : ua holo aku la ka moku ma kekahi la ae. He malie maikai ka moana ā he maikai no hoi ka makani ma ia holo ana, a mamuli o ka hookele maikaiia ana o ka moku. ua ku aku.la ia ma. ke aumoe o # kekahi po aku i ke kulanakauhale o ka ! poe hoomanakii. I I ka moku i hookokoke aku ai i ka aina, a oiai e laiku ana, hookuuia iho la ka waapa a kau aku la ke kapena me n aftnna a holo ,aku l,a no ka uwapo,. a hakalia no a pili ka waapa i ka uwapo, o ko ke kapena lele aku la no ia a hele pololei aku. la no.ka hale »*ke Keikialii Kamalazamana e hiamoe mai ana. * j (Aole i pau.) - |