Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 36, 8 September 1916 — HOPUIA KA LUNALEKA KEOHOKALOLE. [ARTICLE]

HOPUIA KA LUNALEKA KEOHOKALOLE.

I kulike ai me ka lono kelekalapa o ka loaa ana mai i keia kulanaLauhale ina ka Poaono aku la i hala, ua hopuia mai nei o Morris K. Keohokalole ma Kapalakiko, ka lunaleka o Paia, Maui, mamuli p ka lawe aihue ana i na dala o ka haleleka,,i waihoia aku malalo o kana malama ana. Ma kela lono kelekalapa i pil; i ka hopuia ana o Morris Keohokalole no ka pau ana o na dala o ka'haleleka o Paia iaia, ua oleloia ae e na luuanana o ka- oihana. leka, ua ae okoa aku o *M*r. Keohokalole i ka pau ana o na dala he hookahi kaukani eono hanen iaia, no ka malama ana i kona ohana. Oiai nae, aole i hooiaio ia mai ka pololei o kela lono,kelekalapa i ka Lunanana J. Flavin, o ka oihana lt;ka o Honolulu nei, aka aole no kela He mea malihini iaia, aole oia e kala kshiko i upu ai, no ka hoea mai o ka manawa e paa ai o Keohokalole i ka hopuia. Ua loihi ke kakaliia ana aku o Mr. Keohokalole, no ka huli lioi mai i Hawaii nei, aka nae i ka hala ana o ka wa pono, ua oili ae la kekahi lono, aolp. oia e hoi mai« ana, a iloko o la manawa, aia na lunanana o ka oiliana leka ma Kaleponi ke juakaala loa la iaia. Ma ka olelo a ka Lunanana Flavin, o ka Poalua, o ka'pule aku nei i hala,_ ka manawa i upuia aku ai, e huli-hoi mai ana o Mr. Keohokalole maluna o ka mokuahi Manoa, a i kona hoea ole ana mai ,eia ka ua hopuia ma Kapalakiko. No kekahi mau mahina ekolu a eha ka noii ame ka huli pono ana o ka Lu nanana. Plavin i na kumu nooiialahala e ku-e ana ia Morris. Keohokalole, ma kona kulana he lunaleka no Maui, a e ke kumu wale no ka i pau pono ole ai kana huli np ka lohi loa o ka loaa ana mai o na,pane mai na Kepani mai 0 Maui, na lakou na dala i pau ta Keohokalole. Ka Moolelo o Kela Pilikia •Iloko o na la mua o ka mahiua aku nei o Augate i hala, ua hooanaiia mai la he palapala hoopii imua o ke Kanikela Kepani niaanei nei, mai na Kepani mai o Maui, e noi mai ana iaia, e . hui'pu aku me ka luuanana o Ra oiha» ua leka, a e liuli aku hoi i ke kumu 1 loaa ole aku ai o kekahi huina dala i hoounaia no lapana, ma na bila kikoo haleleka. He eono mau likiki, no na dala, i hookomoia iloko o ka haleleka, a i hoopukaia lioi na kikoo dala, i hoouna pu ia mai i ke Kanikela Kepani, me na hoakaka, adle i loaa iki aku keH mau dala, i ka poe i hoounaia aku ai ma lapana. I kulike ai me kela mau likiki, i hoowiaia mai ai, ua hoopukaia na kiJipo dala, lie mau mahina aku mamua, \\ o kekahi hoi, iloko o ka . mahina o Fnla- o ka makahiki 1910.% Ma ka ole-<. loi-i, o ka huina i pau ia Morris KeoUoiiaiole, 'ua hiki aku ia ma :;ani o ka "'hookahi kaukani me elima hanen dala. Ke Ano i Laweia ai o na Dala , kekahi wahi mai, i oili ae ai ka iohe no ke ano i epnia ai na dala a na Kepani e hookomoia aku ana iioko e. ka haleleka, no ka hoouna ana i ka la- : kou poe i manao ai ma lapana; o ia hoi, i k*a wa e hoea aku ai o kekahi Kepani me na dala he mau haneri imua o Keohokalole, e haawiia mai ana no iaia ka likiki me ke kikoo i hoopihaia me ka huina oiaio. Oiai nae he hoounaia mai ne he kope no ka huiua o na kikoo haleleka apau i ke keena ma Honolulu nei, no ka hana hou ana iho i kauoha oiaio, nolaila i ka hana ana i kope no ke kikoo kumu. nona ka huina ūala pololei, e hoololi ia ana ka o;aio. a kakauia aku la he huina okoa loa, a o ke koena iho o ke dala, e malamaia ana. I ka-hoea ana mai o kela mau kope r> na kikoo dala i Honolulu nei, ua hoopuka aku la ka haleleka o Honolulu nei i na kikoo, mai ka liookahi haneri a i ka elua haneri, a hoouna pololei aku la i lea oihana leka ,o lapana. I ka wa hoi e loaa aku ai o na kikoo dala i hoounala i na ohana o na Kepani o Maui, a liele ae la e kikoo i ka haleleka, o ka liuina phlolei ole ke hōikeia mai ana, i kulike ole me ku huina 'maloko o ka bila kikoo; nolaila ua hoikeia mai la keia pilikia i r,a mea nana ke kikoo dala i hoouna aku. E liele aku ana na Kepani i loaa na pilīkia o kela ano imua o Keohnkaioie,a hoakaka aku la i ke kumu i hoea l ]>ololei ole aku ai o ka huina oiaio i ka | haleleka ia wa na e olelo j niai ai o Keohokalole, aia kekahi pili-1 kia ma kekahi waKi, a o ka me:i pono, j wale no e liana ai, o ia ka ninau ana i j lapana, e 'hala okoa ana he elua mahi-j na, mamua o ka hoea ana mai o ka pane, a ina ua pololei i'o, elike' me ia i knkauia mai ai e ka ohana i noounaia aku ai ke īeikoo halbleka, alaila ia wa oia e olelo aku ai, e huli a&u ana oiK. i ka mea oiaio, ma ia ano wale iho la no ka oia i hoolalau aij ahiki i kona holo okoa ana aku nei no A«terika, ma ke ano oia kekalii o na elele i ka ahaelele wae moho Demokarata, i nolio ai Tsa Sana Lui. Ma ka hoike Jane Dewar, ka luna nui o ka hale ma'i Kauikeoiani o n:i. Kamalii, no na hana i hanaia' maloko o ia hala.no ka mahjna o Augate, he 117 ka nui o na keiki i hoihoiia aku ilaīla, a hookahi i make. I keia mana- ' ka he 34 ka nui o na kamalki e malaI iuaia mai la iualaila.