Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 36, 8 September 1916 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

PARIS, Sept. 3 —Me na pualikoa Ru- ! mania i aha'i i ka lanakila mahope o ke kaua ana m(? na pualikoa Auseturia 0 ku e mai ana no ka hoopakeLi ana i ka Ipuka Hao, e hoomalu ana i ka muliwai Danube, no elima la, ame kela kulana ooloku hoi ma Helene e o: mau mai la ka hahana o ka uluaoa o ka lahui i kela ame keia hora, o na mokuaina Balakana ke kikowaena o kahi i 01 loa aku ka hahana o ke kaua, me ia koikoi no o ke kaua e hooukaia mai la maloko o na wahi e hoopuni ana i ka lalani mauna Kapetiana, a ma na wahi e pili ana i na kahua Ku.ua maloko o Palani. Ua hoolahaia ae kekalii hoike malalo u na loina ma Vienna ma ka po i hala, maloko o ia hoike i hooiaio mni ai na Kenerala Auseturia i ka hoopioia ana 0 na pualikoa Auseturia e na ;;oa o ka .Moi o Kumania. Ua a'e mai la na pualikoa Uumania ma keia aoao o ka muliwai Cerna ma kahi kokoke i. ka ipuka hao, a*Tce hookokoke loa m'ii la i kela wahi ano nui o na kahua kaua apau ma ke kahua kaua loihi o Ka muliwai Danube. Ina no ka holopono hope loa o ka lakou ka'i ana mai ma ke panikii ana i ka Ipuka Hao, e pnnikuia mai ai ke kaahele ana a na Mana Waena, e hookaawaleia ana o Tureke ame Bulegaria mai ka liiki ana i na Mana Waena ke haawi mai i mau kokua ia mau aupuni, a e koi aku ana ia mau aupuni e lianaia kekahi kuikahi hoo* pau kaua kukaawale mawaena o laua ame na Aupuni Hui. Panlia ka Muliwal Danube O keia ka manao i hoakakaia ae e ka pee loea i ke kaua ame ka poe e kilo aku nei o ka oihana koa maanei, ma ka hoakaka ana ae i ko lakou manao ina no ka lanakila nei o ka Moi Ferdinand. Ua oleloia ina no aole ke emi t hope aku o na pualikoa Auseturia mai 1 Transylvania aku, elike # me ka lono ke-

lekalapa a ke kuliina kaua mai Bucharest mai, a mai Vienna mai, e olelo an.-, ke hoomau la ke emi hope an ame ko puahi nui o na pualikoa Auseturia, elike ana uo ka lilo i mea ano nui no ka hopena laula e ikeia ana, me ke kaua e hooukaia ana a loaa ka lanakila nia ka Ipuka Hao. Oia ke kaua haiiana mau loa a na pualikoa Eumania i koiia aku ai e kaua, a ua hoike mai lakou ia lakou iho i ko lakou like loa ma ka maka'U 010 me kekahi K o na pualikoa e ae o Europe. e kaua nei i nei manawa maluna o na kahua kaua. Aolie kanaiua ana no kc lakou kupono a maka\ikau no ke kaua, aka nae aia no kekalil mau ninau lehulehu ilōko o ka noonoo o kekahi poe lehulehu maanei e hiki ana paha me ka holopono i ko lakou mau pualikoa ke halawai a hoopio aku i ī.a pualikoa kahiko i komo mua i ke Kaua o na Mana Waenā, a aole paha. Ua pa« neia kera ninau ma o ka lanakila i loaa i na koa Eumania. Auhee na Eoa Auseturia Iliope Maloko o ka okana aina o Transylvania ua ka'i ae la na pualikoa i(umtinia nomua -«hiki i ko lakou hoauhee ana ae i na Hoa Auseturia mailoko aku 0 ke kul&nakauhale o Herman,ug;adt : nei manawa, a ma ia manawa hookahi ke hoomau ae la i ka hookau ana aku 1 ka weli i kekahi mau kuianakauhale e ae aku. Ua ulupa holookoaia ae e lakou na laina pale a na Ause:uiia ma kekahi mau wahi lehulehu, me ka hoauhee pu aku i na pualikoa o ka Emepera Franz Josef, a hoopuehu li'lii ae la ia lakou. Ua hoikeia mai ma' ka po i hala ma ka hoike. a ke kuhina kaua ma Berlin, ke koi pu ia ana aku o na koa Auseturia. e haalele iho i ke kulanakauhale o Sepsizent. Gyorgy, eia nae, ua alaila mai na Eumania e na Auseturla t kaua aku ai ma Orsova a ma Hercules i'uei-

K-o. ma ka aoēo Hunegari o ksi lalani JJauna Transj*lvama Alps. l'a hoomauia aku ka nana an:i a ke ao ma ka la i nehinei inaiuna o nela kulana uluaoa maloko o Hoieno. Ua aaki paa loa na inanao iioo;;ahu:i aupuni malaila, a o ka Moi Konasetine, ne ma'i nawaliwali loa kona. Me ia ma'i no nae ona ke mau la 110 kela manao hooko o ka moi e ku mau o Helene ma ke ano he aupuni kuikawa. Holppono ka Limanui Ana ila ka la i nehinei ua hoiopo.io ?o:s ka hana a na Aupuni llui ma ka lima nui ana. i kekahi mau moku a uh eneJii. O. ke aumokukaua a na Aupuni Hui e lioomakakiu ana ma na kai o Helene ua komo mai la lakou noioko o .0 awukumoku o i'ira«Ai.s, Atena>. Aole kuu pono iho na heleuma o na mokuuaua ua lele koke mai la ia munawa vfkahi poe lehulehu ihai na aōae mai i.a iuoKukaua a pii ae la o na oku Kelemania ame Auseturia, a laae la i ka mana o ia muu moku • vo o 'ko lakou mau lima. C) 'keia mau iOku ae la apau he mau nioku Kalepa lakou a ua komo mai lakou iloko o ke awa o Piraeus ma ke ano e imi mai \ ko lakou palekana malaila no kekahi* au inahiuu eono niiimua o ko lakou holo hou ana aku. Ua hopupio pu ia e ; luiua mailuna niai o na moku Palani aine Pelekane ka hale uweaolelo weaole ma ka halehana lako kaua He - '«ne. 1 kulike ai me kekahi lono ke'.ekala:i i loaa mai i ka Reuter mai Atenai ai ma ka po i hala, ua hoōiaio mai :• a\ipiini hui i ke aupuni o Helene o •la hana i hanaia maluna o na mokuelepa Kelemania ame Auseturin e na iiokukaua a na Aupuni Hui, aole ia he rana e ku-e ana ia Helene. ve Kanawai Koa Maloko o Atenai l'a kukalaia ae ke kanawai koa'maloko o Atenai, a me ia nui no o ka •eluiia nui o na pualikoa, ua fpki o]e ae i ke aupuni ke hoomalu i kekahi mau haunaele lehulehu i ala ae, a maoko o Macedonia/ o na «ana m.ohau . .aele e ku-e ana i ke aupuni ke konu» uhohonu loa aku nei na liana » ka neaiie'e hoOkahuli i ke nupun*. moi. 0 ke komite a Helene o ka aoao hooakele lahui malaila ua kukala ae la . aupuni kuikawa, a ke lioaT»oakoa mai . > i na koa no ke kokua ana aku i na Vupuni Hui no ke ku-e ana akt' i na ualikoa Bulegaria. Ua lawe ae iee komite lahui i ka mana o ka hoomalu ana kekahi heluna nui o n?i kult<nakau•'iale a ke lawelawe pu mai la i na haa o, ke aupuni koa ame kivila. He lono lauahea ke hoakaka ana aia ;n Moi Kona«etine o Hi-Tv*ne ma kahi .) ka aneane loa e haalele aku i ka nohio inoi, eia nae, aohe hoik». • ?.oopuT;a i ae e ke aupuni e hooia:o nii.i ai i ieia lono. He puupuu mahanahana loa ka na 'ukini o ka iliki ana ae maluna o ua Auseturia e kupale aku ana ma na ala o ka lalani mauna Kapetiana, a ua hoolahaia ae ma ka po i ha!a mn Petrograd, ka loaa ana o ka lan*kila 1 a Hukini malalo o ke Kenerala Bru»iloff, ma ke kaua i hooukaia maluna o ;a auwaha e paaia ana e na koa Au;eturia ma kahi i emi iho malalo o ke kanaha. mile ka ma ka hikina ae o Lembcrg, he hiohiona ltelp. e hoike mai ana i ka holopono o ke kaua ana i hooukaia mawaena o Leinberg ime Brody, ma ke alanui kaaahi Dub-no-Brody-Lemberg. 'kaika ke Kaua ana a n>* ,«.uscturla Ua halawai na Kukini me .na kaua pale ikaika loa mai na Auseturiu mai, •. eia nae, i hiki ai i«na Eukini ke hookaawale aku i na Atiseturia ua kiia aku na pu kuniahi nunui i hiki ai ia 'akou ke ka'i aku imua. Ua ho:ke pu mai lakou i ka lilo ana aku o na kiekiena ano nui maloko o ke Kapntiana mai na Auseturia akir. Ma ka lono mai Berlin mai o ke kaua na Rukini i hoouka aku ai maloko o na kaliua kaua ma ka hapa hema o Volhynian, ua paleia aku. 0 na pualikoa a ka Hooilina Kalaunu Leopolil ame ka ka Akiduke Charles, ua lilo mai ia lakou kekahi mau wahi ma ka akau aku o Thorow, kahi a lakou i lawep'o mai ai he 1500 mau paahao ,elike me ka hoike a ke kuhina kaua Kelemania. Ma ka hema mai o Estrees, ma ku hema mai o ka Muliwai S9mme, ua hoikeia mai ka lilo hou ana aku 1 na Kelemania o na auwaha i lilo mni ai i na Palani ma kekahi manawa i hala koke aku nei, a ma ka olelo hoi a na Pelekane ua hoauheeia akju e lakou na Kelemania mai kekahi wahi uuku aku o ka Ululaau Delville, a lakou e paa mau mai la i nei manawa. Lawe ke Kenerala Bulegaria i Kona OLa Ponoi LONDON, Sept. 3.—1 kulike ai me ka lono mai Amsterdam mai i ka Exe'nange Telegraf o ka po nei, ua lawe ponoi ae la ke Kenerala Jostoff, ke poo o na Kenerala Bulegaria, i kona ola ma ka la aku la i nehinei; o ke kumu no ka hoohakalia loa o ke aupuni Bu legaria i ke kiikala ana ae i ke kaua me Kumania. Aohe moolelo piha i loaa mai e pili ana i kela hana lawe ola. Haawipio i na Aupuni Hui LONDON, »Sept. 5. —Ua lioolahaia ae e ke keena kaua ma ka po i hala ka lilopio ana mai i ke Kenerata Smut»

ame na pualikoa o na Aupimi Hul maklo o ke alakai ana a ke Kenerala .Sn'iuts, ke kulanakauhale ano nui a na Kelemania ma Aferika Hikina, n o ka hojpe loa no hoi ia o na panalaau i noho manaia e Kelemania ma Aferika. l.a haawipio inai nn pualikoa oloko o ' ke kulanakauhale i na koa o na Aupu;p Hui. PARLS, Bept. ,1. —Ua hoomau Aku ni koa Palani aine Pelekane i ka l&kou kaua nui hou ma ka akau a ma ka hema o ka Muliwai Somme. a ua hoike nihi i ka paapio ana ia lakou o 5000 koa Kelemania iloko o na la elua i ha* la, lna ke kaua poipu ana a lakou maKna o kekalii nmu auw r aha iehulehu e paiiia ana e na Kelemania. Ua liloi?pio mai iloko o na Timn o na koa Palanl ke kulanakouhale o £oye court, hel elima mile ma ka mai o ;ka muliwai, lilo p« mai me liapa o Vermandovi}liers, oiar hoj|™|ftffl| ka akau aku o ka muliwai ua hoopuni- ' iu e na Palani na auwaha a na Kelemania i hoopuniia me na papu e kupale ana ia Oombles. e hoolMo ana :a kulanakauhale i wahi hiki ol». re nohoia e ni' kanaka. Ko ka'i ae la' na Rumanians !oa o ke nupuni Hunegari, & ma ka oleleia, ke hoolele ae la i na poka pa hu maiuna o na laina ma ka akau o ke hmakauhale o HermannBt.artt, ke kulanakauhale i' hoikeia mai ai ianei mai \"ienna mai ma ka po aku mamua, ua haaleleia e ua Auseturia; o «luaia pu kekiihi e haawi mai la i kana niau puy puu ma)iffnahana maluna o- na pualikoe Kel» i itiania-Au.seturia maloko o Oaliei? ma Volhvnia, nia ka hema mai, 0 Lutsk. 'ho Mnkawalu na Koa Aupunl Hui Mni kela a mni keia kahua kaua ©wi i:n moolelo hookahi ka i hoounaia ianei. I\C hoomāu mai la na koa o na aupuni hui i ka palukuluku ana me ka hoomuha ole, maluna o na laina a ko i'ikni maii enemi, a ua lilo aku ia lakon ma na anuu like ole na wahi i lilO mtra ai i na Kelemania. Aka nae o, ke kikowaena oiaio o kahi haliana loa o ke kaua ua loli hou a£ a maluna o na kahua kaua o ke Somme. 0 ke 4<aua i hoouka hou ia malaila ua hoomakaia ma ke kakahiaka Babati, muhope iho o na ki pu hoolele poka pa,hu weliweli ana mai na Palani a n)iti na Pelekane aku; O Comblee ka pulakaumaka ano nui a na pualikoa o na 'iupuni Hui e ake nui mai la & lilo, • knua mai 1a na Felekflne mai ka hi-hina-akau mai, ma kahi kokoke i Ouilieinont ame Uinchy, a o na koa Palani mai ka hikina-hema aku, mai na pftpu akn maloko o ka apana o Le Fore*t ? !ie wahi kulanakauliale uuku nona kekalii kulana ano nui, a he w«hi hm l honpuniia p na Kfelemania me na papn mai ka hoomaka ana mai o ke kaua huliamahi nui a na aupuni hui mai ki l« 1 imai o lulai. h Hoomalu Anā i na Alanui Kiaahi Aia o Le Forest ma ka hiklna-ī»femt» mai o Combles, a e hoomalu ana i kē alanui e holo ana i ka akau, e haawi ana hoi i puka e komo aku ai ma kekahi aoao o na pualikoa Kelemania e hoopakele ana i ke kulanakaiihale nui. He elua mau alanui, a he mau alanui ano nui no a elua, a ua lilo mdi kēia mau alanui iloko o na lima o na Palani, malalo o ka hoomalu ana a ke Kenenala Foe.h. Ma ka hema mai o Le, Fore.st ua hoopoleiia e na Palani ko lakou mau laina ma ka hoauhee aku i na Kelemania ihope, a ke mau Inai la ka lakou paa ana ia mau laina i nei mtihawa, me ia kaua mau ia aku no no m wa lehulehu e na Kelemania. H-; kulanakauhale o Combles elwa mile roa ka hikina aku o Albert, kahi i hoo«iaka ai o ke kaua nui a na aupuni hui ma ka la 1 o lulai. Hoopololeiia na Laina 01010 Ma ktt ano ulia laki ua lilo pio mai i:i huina 01010 hoouluhua Toa i na Palani, he 01010 i komo loa mai iloko o na laina auwaha a na Palani ma ia wahi. No kekahi mau pule ka paa aoa a r.a Palani i kekahi laina e holo ana mp ke komohana pololei ae o Soyeccurt, a mailaila aku holo. hikina ahiki i 'b'stres», a mailaila aku holo hemu i VermandovillierB. O keia kahi a D8 Pnlani i hooikaika loa ai ? :i!o mai i hoopololeiia aku ai ia wahi, a ua U!o ma.i la mahope o ka hoohana nui ia an* aku o na pukuniahi ma ia wa'ui. Aohe i holopono loa ke kaua ana *. nr> koa Pelekane ma o kekahi kaua ha hana loa i hooukaia ma ka auwina la Sr.bati, a ua lilo mai ia lakou :.e Jcula« nakauhale o Ginchy mai na Kc.Vmao!a mai. Ma ke koena o ke kulana.eouhale aia na Pelekane malaila kahi i hoomau ai i ka paa ana me ka Dana olfc i ka hoolēle mau ia mai o na poka pahu a na Kelemania maluna o lakeii. ■ TOKIO, Sept. s.—Ua hakaka hou na pualikoa Pake ame Kepan; mfc Chao Yang-po, i kulike me ka lono liioowini loa i hoea mai ianei i ka po noi. Ma ka moolelo o kela hakaka ana e o'ielo ana oiai na Kepani e hoomakaukau ana e uwao mawaena o na Pake ame oh Mongolian oia no ka wa i lele oiai ai nn Pake e kaua maluna o ka poe uv/ao. La lioouna awiwiia ae e na iuna aupuni Kepani na pualikoa no kahi o ka hakaka.