Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 36, 8 September 1916 — HE MOOLELO KAAO HOOPAHAOHAO no ke KEIKIALII KAMALAZAMANA O PERESIA ame ke KAMALIIWAHINE BADORA O KINA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HOOPAHAOHAO no ke KEIKIALII KAMALAZAMANA O PERESIA ame ke KAMALIIWAHINE BADORA O KINA

A' he i hiamoe ke Keikialii Kamalazaniana ma ka manawa ana .. k:i i,< ea ar.a ak.». < ke.na kaawa'e « .« ' .-i i-ana irea aloha «u: .ke. Kanialiiwahine Badora, ke kumu o kona hoohia-a loaia; e kuko ana no oia me ka li'a nui no kekahi alahele e hiki ai e loaa oia iaia, a hui pu iho hoi me ka noho mehameha ana, aiwa loa ka inoino o kona noonoo. Ma kela manawa ana o ke kii ana i ke apo o ka wahine kona hoahewa nui iaia iho, kela manawa poina ole.nana i hookaawale ia laua. Ua hoohala nui oia : kona manawa hiamoe lealea o ka p«i ka noonoo ino ana no kana. wahine, a me ia ano no oia e kukia ana a lohe ana oia i ke kikeke o kekahi mea ma ka puka. He lole moe po no kona ia manawa, a me ia ano no oia o ka hele ana mai e wehe i ka puka, a ia hemo iki ana ae no o ka puka, kukuku ana no ke kapena me na luina imua ona a me ke kamailio o!e aku i hookahi huaolelo. o ka-~hopu aku la no ia iaia a lawe mai la iaia me ka iimaikaika no kahi o ka waapa e lana ana, a hookauia aku la a lawe loaia aku noluna o ka moku, a hakalia no a kau ka waapa iluna o ka moku o ka hoohuli koke aku la no ia e holo no ka Mokupuni Ehone ka pahuhopu, Aohe wahi t leo pane iki o ke keiWialii ahiki i ke kau ana i ka moku. a ia hoohuli hou ia ana aku o ka mōku e holo no kahi o ka Mokupuni Ebone akahi no oja a ninau ae i ke kapena i ke kumu o keia laweia aku ona me ka puapuahulu loa i ka i ana aku: "Ea, heaha ko oukou kuleana o ke kja'i huluhulu ana mai nei ia'll elike me keia, me he mea la ka hoi he pio au na oukou/" "E ninau iho no oe ia oe iho no ke kumu," wahi a ke kapena. "Aole anei he mea aie oe i ka moi o ka Mokupuni Ebone?* "I ka moi o ka Mokupuni Ebone?" i hoopili aku ai kana ninau ana. "Ea. he mea hou loa kena ia'u a'll e pahaohao nei; aole au i ike iaia. aohe no aū i launa a kuka me ia no «ke kuai ana i kekahi/ waiwai, a oki loa aku hoi ka hehi ana o ko'u mau kapuai maluna o ia aupuni." ; "Ua oi aku kou maopopo ia mea mamua o ko'u," i pane mai ai ke kapena; *'e kamailio aku oe pono iho imua ona; eia nae, e noho malie oe maluhā .nei o ka nioku me ka hoomanawanui ahiki i ka pae ana ak»i i ka aina." Ua like no ka maikai o ka makani me ka malie maikai o>ka moana i nei manawa nie ko ka manawa mua o ka holo ana* o ka m«Tku no ka Mokupuni Ebone, nolaila aole i hala kekahi manawa loihi ua ku aku la ka ,moku i ka aina. Ua hele no hoi a uhi ka pouli pili aku la ka moku i ka uwapo, a ko ke kapena lele aku īa no ia iuka me ka lawe pu ana aku ia • Kamalazamana me .ia, me ka nana ole ae ia pouli, a haawi aku la i ke Keikialii Kamalazamana iloko o ka lima o ke kanaka o ke alii noka lawe ana aku iaia imua o ke aliL u.a hoi mua aku ke Kamaliiwahine Ba<Jora iloko o kona rumi moe.- eia nae. i kona lohe ana aku i ka elele ua hoea aku ka moku me ke kanaka pu nana na ipu keleawe oliwa o ke kiiia ana aia mawaho mai kahi i kali ai, o kona ala hou n)ai la no ia a hele mai la e kamailio me ia. la ike ana mai ana i na maka o k.ana mea aloha, ka mea nona na waimaka.he nui ana o ka hoohanini ana mai ka manawa mai o laua kaawale ana, Ua hoomaopopo koke mai la no oia iaia me ia aahu no o ke kane i na lole lepo o na kela moku. No ke keikialii hoi, oiai oia e naka wale ana no no ka ihaka'u m<e kona manao nei o .ka moi maoli no la ia e ku mai ana imua ona, a imua ona e pane aku ai oia i na ninau apau e uiia mai ana iaia no kona aie afta mai i maopopo ole ai,.aole wahi noonoo iki iloko ona 0 ua mea la e ku mai ana o ka ia ana i hoehaeha a i kaniuhu mau ai i kona noonoo no kā makahiki a oi, a o ka mea hoi ana i iini nui ai e hui hou. ' Ina i hooko ke kamaliiwahine i kona manao ia manawa, ina la paha ua holo mai oia e apo i ke keikialii a kuwo okoa ae e hoike a maka okoa ae ai i kana meahuna; aole nae pela,, ua loaa iaia ka naau h°onianawanui ia manaw.a; pona iho ,me.ka hooikaika nui oia 1 kaohi ai i kona mau waimaka ame ke aloha, .110 kona noonoo ana iho no kona pono a no ka pono o kana mea aloha. Ē penn.oia e hoonian :*ku i kona kulana moi no kekahi manawa 3<»ihi iki aku »iiamua o kona hoike ana ae iaia iho imua o ke akea. kauoha mai la ©ia i kekahi o kona mau koa kiai e mala-' nia maikai loa i ke kanaka malihiiii lawehala, a e hoolohe pono hoi i i kana mau mea apau e kamailio aku ai. a e hoihoi aku a ma kahi kupono malaila e hoonoho ai iaia ahiki i kekahi la ae. I «ka wa i.pau ai ke kauoha ana a ke Kamaliiwahine Badora i na mea apau e pili ana i ka malama ponoia o ke Keikialii Kamalazamana ma kahi paa, huli ae la oia e kamailio i ke kapena no ka haawi ana aku i ka mahalo iaia no kona hooko pono ana i lee kaunha, a kauoha pu ae la i ka puuku e uku ae i ke kapena, a kauoha | pu aku la i kekahi kapena koa e hele e wehe ae i na sila apau i hoopaaia ai maluna o na ukana apau a na kanaka kalepa i hoomaluia ai. o ke dala maoli i ukuia aku j ke kapena o ka moku he komo daimana kekahi i haawi makanaia aku iaia no kana hana, he makana hoi i hoopiha ia aku ai ke kapena me ka hauoli nui no, kona hoounaunaia ana. Ua olelo pu mai ke Kamaliiwahine Badora i ua kapena la e lawe pu oia i na aparta dala hooikahi kaukani i haawiia aku ai iaia no ke luimukuai o na ipu keleawe oliwa he kanalima nana, me ka haawi ole i kekahi hapaumi o ia mau dala i ke kanaka nana na ipu 1- eleawe oliwa, a nana e hooponopono ia mea mawaena ona ame ke kanaka nana na ipu kēleawe oliwa ana o ka lawe ana mai. la pau ana no o kana mau olelo me ke kapena. huli akn la ke kamaliiwahine e hoi noloko o ka rumi a ke Kamaliiwahine Haiata e moe mai ana, a i kona hoala ana aku iaia a ala mai Ia a noho iluna. alaila hoākaka aku la imua ona 110 ka lioea ana inai o ke Keikialii Kamalazamana oiaio. ame ka nui o kona bauoli no ko laua hui hou ana. a oia aku aria k.ana kane ma ia mua aku, me ke noi pu aku e lilo ka laua meahuna i mea nalo loa imua o ka lehulehu, a o laua wale no ke ike ia mea. O kau mau mea apau i nianao ai lie pono ia e hanaia aku mamua o kou hoike ana aku iā oe iho imua o ke Keikialii Kamalazamana owau hookahi wale no ke ike mua ia mea." - "E ke.Kamaliiwalline Haiatā, he kowa nui loa o ka mamao nnwaena o ke Keikialii Kamalazamana ame ke kanaka malāma ki-I*a-»ai. o ka hapai koke ana ae i ke-keikialii mai kona kulana ae i ikeia he kanāka mahiai haahaa loa a i ke kulana alii, e nele ole ana kora hālawai me na nae, e hilinai aku kaua i na hoopononono maikai ana mai a na mana lāni." Ua āpono mai la-k£ kamaliiwahine i kona manao me kona hoohiki pu mai e*huna loa āna oia me ka hoike ole aku i na makūa, a ' i ole.i kekahi paha o kana mau kauwa. Ūa haawi pu mai oia i kana mau kd<ua ana a pau i makemakeia e haawi mai, ke makemakeia aku kahi kokua mai iaia mai7 i inea e holppono loa ai ka laua hana. Ma kekahi la ae, kauoha mua aku la ke Kamaliiwahine o Kinai kekahi o na koa kiai e lawe i ke keikialii i-<ca haleau.au i ka wanaaol

| ne-ka hoomaemae ana iaia. me ka haawi pru ia aku o kekahi niau laahu kumukuai kiekie i kupono wale no na na kaukaualii e aahu [a'i ole na nā kiaaina paha. | Ma ia la pu no hoi i kahiko iho ai ke kamaliiwahine iaia iho i ; ka aahu piha o ka moi o k.a Mokupuni 9 Ebone, a ma ka manawa i i noho ai ka ahaolelo, laweia aku la ke Keikialii Kamalazamana ilo- | ko>o ia aha, aole ma ke ano he pio a he lawehala paha, aka, rna ke I ano he hoakuka no ia aha. Mahope o ka weheia ana o ka aha, hoolauna ia ae la ke Kelki- , alii K.arhalazamana imua o na hoa apau, ma ka inoa Kamala7.amaI na. aole ma ke ano he keikialii, a ua liio kona .hoolaunaia ana aku e ka moi i mea kahaha loa na na hoa apau o ka aha, ui aku a ui mai na hoa ma ka malu ana, "Mai heai mai nei oia?'/ a pela aku. Aohe mea mahalo ole i ke kanaka u'i o ke keikialii, mamuli o kona mau kahiko e aahu ana, ke kilakila a hiehie o kona kulana ua Joaa koke no i ka lehulehu e noho ana na manao koho hc alii kiekie oia, aka, aole a lakou mea i maopopo nona. Ma kona kulana ke nanaia mai ua hiki koke i na mea apau ke koho mai.he kanaka opio oia i hoonaauao kiekieia ma ke ano o kona paa rulā. No ke Kamaliiwahine Radora iho, ua haaheo loa oia ia inanawa i ka ike hou aku i kana kane iloko o kona kulana mua, aohe nae ona hoike a maka ae i ka nui o kona hauoli, iloko wale iho no ona kona manao makahehi kahi i nu ai, a ua hoomahuahua loa ia ae kona haaheo no kona hookiekieia ana ae a hookahi ka no'no pu ana iloko o ka ahaolelo. ko ke keikialii lawe āna ae i kona noho ma knhi i kupono i na alii o ka ahaolelo e noho ai, mamuli o ke kauoha ponoi a ka moi, alaila hoakaka mai la ka moi, ke Kamaliiwahine Badora hoi imua o na hoa o ka ahaolelo, i ka i ana mai: "E o'u mau Haku," wahi ana i na alii e ae o ka ahaolelo, 4i o Kamalazamana a'u i hoolauni aku nei imua o oukou i keia ia he kanaka oia i kupono loa no ke kiilana i haawiia aku iaia a e nohq pu hoi mawaena o oukou. ;"Ua lawa loa ia'u ka ike nona no kona naauao a kupono maoli no no'ke kulana i haawiia aku iaia i nei la; i loaa ia'u keia ike mamuli o ko'u kaahele ana ma kela a ma keia wahi a lohe nona. a nt) ia lohe ke hooiaio aku nei au imua o oukou e hoike ae ana oia nona iho.ma kana hana a e lilo ana ia i mea aponoia a makemakeia e oukou apaji ma nei mua aku. \ . ''Aole oia wale na ano maikai e pili ;ana nona, aka, o kona koa a wiwo ole, kana mau hana kokua a hoopakele i na hoakanaka, a he mau kaukani hou aku o kana mau hana maikai me na hoike oiaio. mamuli o ke kiekie o kona naauao." Ua hoopiha loa ia ko Kamalazamana naau i ke kahaha i ka wa ana o ka lohe ana aku i ka moi i ka hoakaka ana ae i kona inoa. he moi ana e hpohuoi ana ia manawa he like lea me ka wahine a 'lie oki loa aku .hoi kona hoohuoi iho o kana aliiwahine no paha oia. I ka wa e hoakaka ae ana ka moi imua o na hoa o ka aha i na mea e pili ana nona, ke i wale iho la 110 oia iloko ona: . "Ihea la kahi o nei moi i ike mua ai ia'u i loaa ai iaia ka maopopo i ko'u inoa: aole au i ike a i kamaaina mua iaia, oki loa aku hoi ko'u halawai kino ana me ia," a ua hoomahuahuaia mai no hoi kon& i kona wa i lohe aku ai i ka mahalo mai o ka moi nona atla i upu mua ole ai e loaa ana iaia kekahi hoomaikaj ia mai e.ka moi malihini loa iaia, elike me ia ana o ka lohe ana akvi. F.ia, nae, i lilo keiā mahalo ia ana mai la ona mai ka walia ponoi mai o ka ntoi, i mea nona e hoopihoihoiia ai; ua hookipa mai no oia ia mau mahalo me ka manao akahai. No keia mau hoomaikai i lqaa mai la iaia mai ka moi mai, hele aku la oia a mamua pono moi a kulou iho la ke alo ilalo me ke kukuli.ana, me ka hoohaahaa loa iaia iho, a ia aea aua ae iluna i aku la: "E ke alii, ke ike nei au i ka hiki pono ole ia'u ke au ae i mau huaolelo kupono e hoakaka aku ai i ko'u mahailo nui ia oe.e ka lani, nō ka hanohano nui au o ka hookau ana mai nei maluna o'u, a i oi loa aku o ka nui o kou lokomaikai. "Ē hoao ana au e hooikaika no'u iho ma na ano apau e hookupono ia'u iho elike me ka hiki ia'u, a elike hoi me ka makaukau i loaa ia'u. no ka hana au i hookau mai ai maluna iho o'u i keia la." I ka wa i haalele iho ai ke keikialii i ka rumi ahaolelo, alakai ' ia aku la oia e kekahi aliikoa noloko o kekahi hale nui i hoouaniia me na mea hoonani o na ano like ole. e hewa ai -np na„maka o kamaheie, he hale i kauohaia aku e ke Kamaiiiwahine Badora e hooi makaukau a e hoonaniia no kā hookipaia aku ona noloko olaila. | Malaila i loaa aku ai iaia na li?na ame na kauwa e kuku mai 1 ana ua makaukau no ka hookipa ana aku iaia, me kekahi halelio | ua hoopihaia me na lio maikai loa, me na la.ko«apau i hoomakau- | kauia no kekahi kaukaualii kiekie loa* i Hke me ka hanohano .i hooIkauia mai ai maluna ona e ka moi maloko o ka hale ahaolelo. . laia i komo aku ai iloko o kona nimimoe ua hoikeike mai la kona puuku i kekahi pahuhao i piha me na dala gula vyale ncf, no | kona mau hoolilo; ua hookahafria nui ia māi oia ma o io.a aku o ka palena hiki iaia ke hoomaopopo, no keia mau mea. eia nae, aole i ioaa iki kek.ahi ,manao hoohuoi iaia o keia mau mea nani apau, me na lako apau i hoomakaukauia, rnai kana aliiwahine ponoi mai ho ia, ka moi o ke Aiipuni ~Ebone e noho ia maoaw.a. .1 ka .hala.ana.o na ,la elua a.ekolu.paha ma ia hope mai, a i mea e hiki ai i ke Keikialii Kamalazamana ke hui aku a launa mau me ka moi, a pela hoi ka hookiekie ana ae iaia ma kekahi kulana kiekie o ke aupuni, ua hookohuia ma'i la oia i puuku no ke aupuni, oiai oia ke kulana i waiho hakahaka ia 'manawa. Ua ae koke aku la oia e lawe ia ōihana i kona manawa i noiia mai ai. a ua lawelawe oia i.a oihana me ka makaukau apau i loaa iaia, me kona hooikaika mau e lilo oia i mea -aloha ia mai e ka lehulehu, a e lilo hoi ka hoopono o kana lawelawe.ana i ka hana i mea e mahalo nui ia mai ai e ka lehulehu mai o a .0 o ke aupuni, a he oiaio, aole i loihi na la ma ia hope mai ua lilo koke oia i mea nui iwaena o ka lahui, mamuli o kona hoopono a piha oluolu me ka lokomaikai. Mai hooi loaia aku paha ka hauoli o ke Keikialii Kamalazamana ia manawa ina i hoi koke hou mai kana kamaliiwahine me ia. no%a mea, ia manawa ua ike iho oia i kona lilo ana he mea punahele i ka jnoi, ana i koho wale iho ai he mea malihini loa oia iaia. Uoko o r keia hanohano nui ona me kona lako i na mea.apau, aole no i nele kona uwe ma-lu ana i kekahi manawa no~kana mea aloha, oiai nae, e ike mau aku āna no oia iaia i kēla ame keia la, aohe nae wahi hoakaka iki i loaa mai iaia o ka moi e noho ana ma ka nohaalii ia manawa o kana .wahine ponoi no ia, ka mea ns:na i hookiek*ie ae la iaia ma ke kulana kiekie he puuku no ke aupuni, o kana \wale no e koho mau ana ia manawa ua halawai paha kana aliiwahine me kekahi ulia a ua poino paha oia, oi.ai laua ua hookaawaleia mamuli o kekahi ulia mauwale nana i hoolilo like ia laua i mau mea hoehaeha mau ia> i ka po ame ke ao. Mai loaa iki paha iaia kekahi ike o ka moi e noho ana ma ka nohoalii ia manawa o kana aliiwahine no ia, ina i hoomau ke kamaliiwahine i kona inoa hope, Kamalaazrnana, me kona .aahu mau la i ka aahu wahine, a aole 1 a hoi he aahu kane kgna e komo mau ai; no ia nele. nolaila ua pouliuli loa kona noonoo no kahi o kana wahine e noho ana ia manawa, me ka maopopo ole e ola ana no paha. a i ole ua make paha. Ma ka manawa i poniiā ai ke Kamaliiwahine Badora i moi no ke pani ana i ka hakahaka o ka Moi Amanosa. ua lawe ae oia i ka inoa o-ka moi maluna iho ia kumu ua ikeia oia ma keia manawa .0 ka Moi Amanosa Gpio wale no, a he kakaikahi loa na aialo i hoomanao i ka inoa Kamalazamana, ka inoa i haūwawa ae" ai nona ma kona manawa i hoea mua mai ai i-ka Mokupuni Ebone> O ke kumu o ka pouliuli mau o -ko ,ke Keikialii Kamalazamana noonoo ahiki i keia manawa, oia no ka loaa ole he manawa nui nona e launa ai me na kanaka i hoomanao Ja inoa, KamalazamanC e loaa ai la' paha kekahi hoaiai ana maj\iaia e pili ana i ka inoa ponoi a pololei loa o ka moi, aka nae, e loaa'aku ana ia ike iaia mahope. No ka hopohopo o ke kamaliiwahine o loaa ka ike i ke Keikialii Kamalazamana nona, a no kona makemake e ]ilo o Kamalazamana i mea aie iaia wale no no ka ikeia ae o ia inoa,-hooholo iho la u '•* * hoooau » kona mau kaniuhu ana apau. a pela hoi me ka poe e ae i loaa pu ia Haawina ana i maopopo ai. | Ma kaanea oiaio, i na manawa apau ana eiliuna ai a kukakuka

i pu me ka:Tputiku, oia ke keikiaiii, no na mea e pili ana i na liana o kc aupuni. aole i nele kona ike aku i ke kane i ke kani iho o !<c uhu a mamuli o ia kumu hooki pu wale iho la no kana kamailio-aoa mai ! iaia. j Ua loihi na la ana oka huna ana me ka hoike ole iaia iho imua i o ke kane, a ua hooholo nae oia e hoopau ia huna ana iaia iho. a e hoike okoa mai iaia imua o ke kane me ka hooUakalia hou ole aku. Mswaho.ae o keia. no kona ike aku i ka pipili loa o ke aloha ame ka makemake iwaena o na kaukaualii ame ka lahui maluna o |ke keikialii. he mau mea kupono loa ia e koi okoa mai ana iaia e [kau ia aku ke kalaunu o ka Mokupuni Ebone maluna o ke poo o ke keikialii me ke keakea ole ia. No ka ikaika loa o keia manao iloko o ke Kamaliiwahine Badora, hui aku la oia me ke Kamaliiwahine Haiata a kukakuka pu iho la 110 ka pono a pono ole paha o keia\iKmao, a i ko laua hooholo I like ana. alaila, hele ae la oia e hui me ke Keikialii Kamalazamana a kamailio aku la imua ona me ka ma-lu loa, ma ia la hookahi no. "E Kamalazamana, makemake.au e kamailio pu me oe*"' wahi | ana, "no kekahi "kumuhana i kupono e kukākukaia mawaena ou ! ame a'u. a'u hoi e makemake nei i kekahi njau oleloa'o maikai mai ia os mai. "Omi au e manao nei o kā po ka manawa maikai loa no kaua e kukakuka ai no ia mea, e oluolu oe e hele ae e ike ia'u i keia ahiahi; ojelo aku oe i au mau kauwa aole e kali nou. e moe &na.oe ma kekahi wahi okoa, ja na'u e hoomakaukau mai i moe nou e moe ai i keia po." . I ke kamaliiwahine i hoi aku ai, nalu iho la ke keikialii 110 ke kumuhana a ka moi o ka makemake ana mai iaia e.hele aku e kukakuka me ia, a o ka mea i oi aku ai kona hoopahaohaoia, no ka olelo anā aku o k'a moi iaia e hoomakaukauia- mai ana i moe nona e moe ai ma ia po. 1 Ma ia po iho ua hoea aku la ke leeikialii no ka halealii ma ka hora i manaoia a i kauohaia mai ai oia e ka moi e hoea aku ia«manawa. Ia hoea ana aku ana lawe k)a ia aku la oia aka rumi oloko loa o ka halealii, a oiai ua kamailio mua mai ke kamaliiwahine i ke koa kiai aohe makemakeia ona malaila ia manawa, oiai ke kiai e j ukali aku ana iaia. o kana hana wāle no o ke pani mai i na puka owaho loa a paa, lawe loa aku la ke kamaliiwahine i ke keikialii a loko o kekahi rumi i kaawale loa mai ka rumi moe mai o ke* Kamaliiwahine Haiata, o kona rumi mau no hoi ia e moe ai, a. hoonoho iho la i ke keikialii maluna o k«kahi noho. Ia laua i noho kokoolua iho ai iloko o kekahi rumi i hoolakoia me kekahi moe, a hpopaaia mai la no hoi ka puka me ke kiia mai maloko, lalau aku la 'ke kamaliiwāhine i kekahi wahi pahu uuku, kahi i waiho .ai i kahi nnea mana ana, a haawi niai la ia Kamalazamana e nana. no i loihi loa mai ka manawa i haawiia mai ai £ kekahi kanaka kilohoku ia'u o keia mea mana," i pane mai ai ke kamaliiwahine, "a oiai ua ike au ua kamaaina loa oe i keia ano hana akamai, mali.a paha e hiki ana no ia oe ke hoakaka mai ia'u i ka hana a nei mea." Ke lolelole la o I<amalazamana i ua wahi mea la ia manawa me ka noonoo pu no kana mea e hoakaka aku ai imua o ka moi ana e kuhihewa āna ia manawa, a no ka hiki pono ole ,iaia ke ike pono iho, hookokoke aku la ma kahi o ka ipukukui e ku mai ana. Aole i loihi 16,a 'kona nana ana iho, ike .koke iho la no oia o kahi mea mana hookahi no ia ana o ka uhaihele ana mai i ka manu, a i hookomoia ai no hoi eia iloko o ka ipu aila oli\va, alaila hooho ae la oia i kona hauoli no kona ike hou ana a i aku la:-' "Ua ninau mai nei oe. e ka moi, i ko'u manao no keia mea. a 'eia ka'u wehewehe no kona ano ame kana hana, o keia ke kumu o ko'u hoauwanaia ana a mai make-au mamuli o ka nui o ko'u ehaeha ame ke kaumaha. 110 ke kaawale aiia o kekahi kamaliiwahine u'i lu.a ole mai a'u aku. he kamaliiwahine i ike oleia kajua o ka u'i malalo iho oka lani, ao ka mea no hoi nana keia mea mana " ■ 0 ka mea i hanaia ame ka moolelo e pili ana i kela mea iie ku i ka walohia e hooniia aku ai no kou puuwai, £ka moi, ina no ko'u hoakaka piha aku ia oe ika nui o ehaeha i kau iho maluna ona mea aloha elua, a me ko laua hookaawaleia ana me ke kupanaha | loa, ina e ae mai ana oe"e ka moi, e hoolohe mai ia moolelo. ! "No kekahi manawa okoa aku oe e .hoakaka mai ai ia moolelo i ia'u, aole i nei manawa." i pane mai ai ke kamaliiwahine; ''aka ua I nui kuu ,hauoli," wa|ii hou a ke kamaliiwahine o ka pane ana.mai, "e hoike aku ia oe ua ike no au i kahi mea ē pili ana no kena mea | mana; alia, e kali iki oe maanei, e hoi koke mai ana no au iloko o | ka manawa pokole loa." Ia pau.ana no o kana kamailio ana mai i keia. o ke komo aku , la no ia ona iloko o kekahi rumi okoa aku, kahi ana o kona wehei wehe ana ae i.kona mau kahiko alii apau, a komo iho l.a i kona mau j aahu wahine, me ka hoopaa ana ae i kona apo ma kona puhaka, i kela apo no ana o ke komo ana ma kela la i kaawale ai laua. a i ka paa ana, hoi mai la iloko o ka rumi a ke kane e noho aku ana. la oili an<a. mai ana o ka ike .koke aku la no ia o Kamalazamana j o kana aliiwahine no ka; aole i kana mai a kona hauoli ia manawa. j O kona ku koke ae la-.np i.a iluna a holo aku la e puliki iaia'ine ke I kaawili ana, a he niau.mapuna waimaka ka i hookaheia maluna o ka papahele mai ko laua mau maka iho. He mau minuke ia oke aloha kupouli i awili pu ia me ka hauoli. 1 ka mao ana ae o ia mau minuke ikiiki loa, i aku la ke keikialii: ''O. aole i kana mai aka nui o kuu hauoli no ka hoike ana mai me ka hhohikilele loa o ka moi o ka Mokupuni Ehone iaia iho ia'u ma keia ano iho la." "Aole oe e ike hou ana i ka moi mai nei manawa aku," alaila apo hou mai la i ke kane, me na waimaka nflnui e hiolo aiia' ma kona mau "he moi au i ka minuke mamua iho la, aole nae ōe e ike hou ana iaia, owau nei kau e ike mau mai ana. Noho iho kaua ilalo i aku ai au ia oe i keia nane huna." Ia haule like ana iho a laua iluna o na noho, alaila, ho.akaka mai la ke kamaliiwahine i kona hooholo ana e hoololi iaia iho i kane, mahope o kona kali ana mai iaia aohe hoi āku, ma kahi a lakou i hoomoana ai; o kahi ana i hana ai me ka holopono loa oia no ke aupuni a laua e noho ana, malaila oia i koiia mai ai e mare aku me ke Kamalnwahine Haiata, a e ae pu aku hoi e lawe i ke a .ka Moi Abanosa i haawi mai ai iaia mahope iho. o ko laua mareia ana. Mahope mai o ia mareia ana o laua ua aelike laua me ke Kamaliiwahine Haiata e hunakele loa i ka meahuna e pili ana ia.ia t a mai ia la mai ka hookoia aaa o ia mea ahiki ia manawa a Wa e hui ana. O kana moolelo hope loa o ka hoakaka ana maf*oia no ka mea e pili ana i ka mea mana a ke kane e paa ana ia manawa i leaa ai iaia iloko o kekahi o na ipu keleawē aila oliwa me na' puupuu gula ana o ke kuai ana mai ke kapena mai o ka moku, a o ke kunnUioi o kona kauoha ana i ke kapena e kii hou aku iaia a lawe mai 'ilaila, mai ke kulanakauhale mai o ka poe hoomanakii. Ua hala he hora okoa ia laua o ke kamailio ana ma keia mau moolelo pahaohao. ā i ka wa i pau pono ai o k«'' hoa«*vakaia, ia wa i noi mai ai oia i ke kane e hoakaka aku i ka moolelo e pili ana īaia mai ka mua mai ahiki i ka hopena. ' ' Hlike me ka moolelo e p'aanaau la ia oe, e ka mea heluhelu mai ka hoomaka ana mai o ko ke keikialii haalele ana aku i ka Ihalelole a ke kamaliiwahine e hiamoe ana ahiki i ko laua hui hou ana pela no ka ke keikialii moolelo piha o ka hoakaka ana aku. "He keu aku no hoi oe a ka nui wale." i pane aku ai ke kane ma ke ano hoopaani; "ua ike ae no ka hoi oe ia'u heaha n ° hoi kou kumu oka hoike koke ole ana mai ia oe iho imiia o'u, i hoopau kokeia ae ai ko'u mau manao kaqmaha nou, waiho oe a uiu kaioio alaila oe hoike matr" - Alaila hoakaka mai lar le» wahine i na kumu ,elike me ia i hoakaha mua ia ae nei, pela ka laua nanea wale ana a komo loa aku iloko o na hora kuliu o ke aumoe. alaila u hoi aku la e hooluolu. Maroua o ka puka ana o ka la ua ala mua ae l.a laua; aole i komo h'-u ki i ka :iahi: aiu ona elike me ia i nj >u mamiia ai-u, aka, komo iho la oia i kona aahu wahine ponoi. a i knna mMaukau aku ta oia i kekahi o kona mau koa kiai e Me aku a imua o'ka Moi Amanosa, a e noi aku i kona oluolu e hele '-kino -mai i kona nimimoe. (Aole i. pau.) i ■ ■