Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 38, 22 September 1916 — HE MOOLELO NO POLENA RIKIKONA A I OLE Ke Komolima Mare Nona Kekahi Moolelo Kamahao [ARTICLE]

HE MOOLELO NO POLENA RIKIKONA A I OLE Ke Komolima Mare Nona Kekahi Moolelo Kamahao

Uoko o kela mau la e hookamaaina pono ana ua o Miss Kini me Waka, ke h«»ouna la kana kakauolelo i na leka ninau, i Enelani, e pili ana no Waka, a i ka loaa ana mai o- ka pane, o kela kekahi o na kanaka waiwai loa, ia wa i hooholo okoa iho ai ua kaikamahine nei. e h«•.-!«> «»ia ma na ano aj)au i wahi e lilo aku ai o Waka, he kane mare nana. Aole e kala kahiko i komohia ai na manao hoohihi iloko o Miss Kini. iiii \\ ai a Leikona. o ka mea apiki nae, aohe wahi mea a hooinane iki aku n Waka. ma kekahi alahele e hookokoke aku ai i na mea pili l« ai ko laua puuwai. okaua o Miss Kini nae e mai la. e hoopipili mau aku ana o Waka iaia, a he keu no hoi ka piha o ua kanaka npio nei me ka hauoli. a no ia mau ano i haawi pau ai ke kaikamahine Kaleponi i kana mau hooikaika ana e hei ka i'a iloko 0 kana upena. He lehulehu wale kana mau manawa i manao iho ai. e hoike okoa aku ana la o Waka i kona makemake e noi'aku iaia i wahine nana: pela no hoi ua o Miss Kini i hoala mau mai ai i na hookaau ulelo ana.'o ke ano hooipoipo, e hoolalau wale ana no nae o Waka, ma ke kamailio ana aku ma na kumuhana okoa loa; aole no nae ia he mea e hoopau ai o Miss Kini i kana mau upu ana aku maluna o kela kanaka opio .aka nae ma keia hoea kino ana aku o Waka, a hoike aku la e holo ana oia no Roma, akahi no a ahuwale mai la na mea apau imua o ua kaikamahine nei. no ke kumu o ko V\ aka ake nui ole iaia i wahine nana. Maopopo loa aku la i ua o Miss Kini. aia maluna o Polena Rikikona ka iini o kela kanaka opio, a o keia hoopilipili aku me ia, he hoohala wale ana no ia i kona mau la hoomaha, aole hoi he makemake i'<» iloko. e lilo i hoa kaunu mau no na wa apau. I ka houluulu ana mai o ua kaikamahine nei o Kaleponi i kona mau noonoo maikai apau, i hooholo iho ai oia e holo kino aku no Koma. e halawai he alo a he alo me kē kaikamahine nana i ume aku i ka manao hoohihi o Waka, a e ku aku hoi ma ke kahua paonioni. owai la o laua ka mea e lilo ai o kela kanaka opio i kane nana. Owai nae keia kaikamahine o Ineka-Kini? Maihea mai oia o ka oili ana ae. a pehea oia i noho mana ai maluna o kekahi waiwai nui? He mau ninau keia e pono ai i ka mea kakau ke hoopau ae i na pohihihi o ka poe heluhelu o keia moolelo, mamua o ka nee ana aku o ka moolelo imua. He umi-kumamalima makahiki i hala aku, mamua o ko kaua hookamaainaia ana me keia kaikamahine. he wahi kaikamahine oia 1 hoomaopopo ole ia, e hele ana me ka lole kupono ole ma na a-.anui. e hele olohelohe ana kona mau wawae, me ia hoomaopopo ole ia no nae, he keu oia a ke kaikamahine u'i. e paani ana me na alanui o kekahi wahi taona. o na kanaka eli lanahu, ma ka palena o Mekiko me na kamalii e ae i like aku ke ano me kona. O kona makuakane nona ka inoa o Ka'a Kii}i. he kanaka ilihune oia. a i nele hoi i ka hoonaauao maikai ia, e kaahele ana mai kekahi w r ahi eli lanahu a i kekahi, ma ia ano wale iho la no ia e liele ai ahiki i kona hoea ana mai no ka lua lanahu i noho ona ia e kona kaikaina o Uilama Kini. Ua kamaaina no kela mau kanaka mai ko laua wa kamalii mai, eia nae aole he noho like o ko laua ohana. oiai he ilihune ko Kala Kini mau makua. me ka hoonaauao ole i ka laua mau keiki, o ka lealea wale iho la no ka mea nui i ko laua noonoo. a o ka ohana hoi o Uilama Kini, he kuonoono ko lakou noho ana. he makee i ka naauao. me ka noho maemae ana, nolaila aia he like ole nui mawaena 0 kela mau kanaka opio. he holomua kekahi ma kana oihana, a he hooikaika hoi kekahi i wahi nona e pono ai. Mamuli o ka holomua loa o Uilama Kini, ua lilo ia i kumu e hoalaia mai ai ha manao lili a huwa iloko o kona hoahanau, nolaila ua hoomamao mau laua ia laua iho, me ka noho kokoke ole aku o kekahi me kekahi. Mai ko laua haalele ana aku i ka home o ko laua mau ohana, aole loa he manawa e ae a laua i halawai pu ai .o keia wa wale no, i ka manawa i hoea aku ai o Kala Kini, no ka lua lauahu i noho ona ia e Uilama Kini. akahi no kekahi a ike aku i kekahi. Ma kela manawa a laua e hele auwana ana. e imi i ko laua niau pomaikai. ua mare like no lau.a a elua i ka wahine; a ua hanau mai la na Uilama Kini. he kaikamahine, o Monika kona inoa. Ua mare uo hoi o Kala Kini i kanawahine. he hapa Pan'iolo, a ua hanau mai no na laua he kaikamahine, oia o Ineka. Aia iloko o ka makuahine o Ineka ka iini e hoonaauao i kana kaikamahine, nolaila ua houluulu liilii oia i kana mau dala, e loaa mai a"a ma ka holoi ame ka aiana ana i ka lole o na kanaka ma na wahi eli lanahu, aole nae i ko ia manao ona, no ka mea i ka wa he elima wale no makahiki o Ineka, ua make iho la kona makuahitio ; mamua t.ae o kona make ana, i kauoha paa ai oia i kana kane e hoihoi i ka laua kaikamahine no kekahi wahi kupono. a e loaa hoi he hoonaauao ana iaia, e lilo ai i kaikamahine maikai, aole hoi elike me ka poe naaupo. o na wahi eli lanahu i walii e loaa ai ka pono o ko lakou noho ana. Ua makemake mau no o Kala Kini e hooko i k amakemake ame ke kauoha a kana wahine, eia nae o kona nele a ilihune. aole e hiki iaia ke hoouna ia Ineka i ka naauao. a e ole kona hoea ana aku no ka lua lanahu a kona hoahanau, haawiia mai la iaia he hana, a hoouna aku la no hoi oia i kana kaikamahine e hele i ke kula, aka nae mamul 1 o ka hoohemahema wale o kekahi wahine ana i hoolimalima ai e malama i kona hale, i ka pono o kana kaikamahine, aole i lilo kela hele ana o Ineka i ke kula, i mea e oi ae ai kona kulana. aka ua like pu oia me he kaikamahine makua ole la ke nana aku. Ma kekahi la nae, ua hele mai la o Uilama Kini no ka iiale o kona hoahanau. akahi no o»a a ike ia Ineka. a hu mai la kona aloha no ka hoohemahema wale ia o kela kaikamahine, a o ia kana i ninau mai ai ia Kala Kini kona hoahanau: "He ehia na makahiki o kau kaikamahine e Kala?" wahi ana me ka nana pono loa an'a aku ma na maka o ke kaikamahine, me na manao hialaa' i ka u'i o kona helehelena. "O ka umi-kumamalua keia o kona mau makahiki e hele nei i |<eia wa," wahi a ka pane a Kala Kini. me ka hilahila no ka hoomaopopo ole ia o kana kaikamahine, i ka ua mea o ka nele o ko |aua noho ana. . "Alaila he mau makahiki oi wale nō ko kau i ko ka'u kaikamahine, o ia o Monika. He hele no nae paha oia i ke kula ea?" "Ae he hele no i ke kula i kekahi manawa. aka nae mamuli o ka hooniaopopo ole o kela wahine e noho mai la iloko." me ka awihi ana aku o ka nana ana a ua o Kala Kini iloko o ka halekuke, "ua ku a hilahila maoli au i ka hoouna mau ana i ka'u kaikamahine 1 ke kula i ke kupono ole o kon.a mau lole, nolaila ma na alanui ka hapanui o kona manawa e holoholo ai. a hoea wale mai la no oe." "He mea maikai ole maoli ka keia. a he hana pono ole loa. ka hookuukuu wale ana iaia elike me keia ke ano. me ka hookomo ole aku i ka naauao iloko o kona poo," alaila kulou iho la ke poo o Uilama Kini ilalo. no ka noonoo ana i kekahi mea e pono ai ke kaikamahine a kona hoahanau, alaila i aku la: "He kumu wahine ka'u i manao ai e hoolimalima no ke a'o ana ia Monika no keia mau makahiki ae. a e hoi mai ana oia a noho r>u me a'u, pehea la kou manao. ina e hoi māi o Ineka e noho ma ko'u wahi, a e a'o ia oia me ka'u kaikamahine e kela kumu?"

Noho mumule loa iho la o Kala Kini, oiai ua aloha aku oia i kana kaikamahine mamua o na mea e ae he nui ma keia ao, a o ke kaawale ana o kana kaikamahine mai iaia aku, he puupuu ikaika loa kela ana e hoomanawanui ai, ua nui no kona iini e loaa he hoonaauaoia i kana kaikamahine, a e hooko āku hoi i kana hoohiki i haawi aku ai i kana wahine, o ka pilikia wale no nae o kona noho nele, eia nae hoi ka wa no ka hoonaauaoia mai, aka he .mea nui no nae ke kaawale ana aku o kana kaikamahine i kahi e, a o ia kana o ka pane ana aku i kona hoahanau:

"He maikai no hoi paha kena manao ou, o ka pilikia wale no, aole a'u dala, e uku aku ai no ka hoonaauaoia ana o ka'u kaikamahine," wahi ana me ke kulou ana iho o kona poo ilalo.

"Aole au keneka e uku ai no ka hoonaauaoia ana o kau kaikamahine, no ka mea ua makemake no hoi au e loaa ke kokoolua o ka'u kaikamahine e noho pu ai," wahi a Uilama Kini me ka leo oluolu. 4, Mahope iho o ka make ana aku o ka makuahine o ka'u kaikamahine, ua mehameha inaoli oia, a aole he mea hauoli e ae i ko'u noonoo, o ka ike wale aku no, i ko laua noho like, he mea hoi ia e hoauheeia aku ai na hoomanao ana no kona makuahine.

"Aohe au noonoo ana no kona mau lole aahu, a mau hemahema e ae paha owau ka mea nana e malama iaia ma na ano apau. o na mea e loaa ana i ka'u kaikamahine, e loaa pu no ia iaia, a ua hiki ia oe ke hele ae e ike iaia i na manawa apau au e makemake ai."

"Ke haawi aku nei au i na mahalo ana he nui ia oe e Uilama, no keia manao, aka e haawi mai nae oe i mau 1a no'u e noonoo ai, & haawi aku i ka'u pane no keia kumuhana," me ka lalau ana .aku ia Ineka, a huki mai la imua o kona alo, a ke ike la oia i ka piha hoihoi loa o Ineka e hoi no kona home hou, oiai ua lohe pono mai oia i na mea apau e kamailioia ana e kona mau makuakane. 0 ka hopena o kela manao ma ia hope mai, o ia no ka hookuu ana o Kala Kini i kana kaikamahine e hoi e noho pu mē kona hoahanau, ma ka home nani o Uilama Kini. malalo o ke awawa, a lilo aku la he kaikamahine elua, na ka ona o ka lua lanahu, ka mea hoi nona kekahi lua lanahu e pii mau ana o ka waiwai i kela ame keia la. Ma kela noho ana aku o lneka maloko o kona home hou, ua hoaahuia mai la oia i\ie ka lole maikai, ua loaa pu mai la no hoi iaia na me.a i maa iwaena o na keiki a ka poe wai~wai. Ma ka aoao hc i o Monika, ke kaikamahine a Uilama Kini, ua apo mai oia i k ma hoahanau me na manao makee, e lilo i kokoolua nuna. a i hookalii ko laua hauoli ana ma na mea apau. i loaa i kona nKik'iakane, nia ia ano iho la, ua haaheo maoli ko Ineka manao, me ka hr<oli!o ana iaiz ?ho, he kaikamahine no kela home. 1 Ua wa hoi i hoea mai ai o ka wahine kumukula, a hoomaka ke ?'o ana ia laua nei, ua hooikaika loa o Ineka ma kana mau haawina, ,a o kona aapo iho no hoi, ua kaulike aku la oia me Monika, ma na haawina apau e a'oia mai ana ia laua. Mamuli paha hoi o kela hana maikai ma ka aoao o Uilama Kiui i kana kaikamahine, ua loli loa ko Kala *Kini ano, mai kela ano i maa iaia, hooikaika aku la oia i na hana apau, no ka pono o ka ona nona ka waiwai, a no ia ano ona, ua hookiekie ae la o Uilama Kini iaia. ahiki i kona lilo ana i luna hoohana no ka lua lanahu. Ua hilinai loa mai la o Uilama Kini maluna o kona hoahānau, a i kekahi man.awa. ua waiho okoa iho oia i ka lua lanahu malalo o ka malu o kona hoahanau, a holo aku oia no ka Hikina. I ka hala ana o na makahiki ehiku o keia noho pu ,ana o lakou. ua piha ia Ineka na makahiki he umi-kumamaiwa, a he umi-kuma-mahiku hoi makahiki o Monika. noono'o iho 1a o Uilama Kini. he mea maikai ka hoouna ana i kana mau kaikamahine ipaloko r. kekahi kula nohopaa. Ma kekahi huakai ana no Loki Auagala, hele makaikai aku la oia maloko o kekahi kula hanai o na kaikamahine, a mahope o ke kuhakuka pu ana tne ke kumupoo, hooholo iho la e hoihoi mai i kana mau kaikamahine a 'elua, no ka hoonaauaoia ma kela kula. Ua hana wale aku no o Uilama Kini mamuli o kona manao iho, me ka ui mua ole aku i kona ho.ahanau, no kona ike„no hoi. nana ponoi no e uku ana i na hoolilo o ka hoouaauao ana. i» keja mau kaikāmahine; ua lilo no nae keia i mea maikai i ka manap o Kala. i ka wa i lohe ai, no ka mea aia iloko ona, ka iini e lilo kaikamahine, i kaikamahine akamai ma na mea apau. aka na,e iloko o kela manawa hookahi, ke oili ae la kekahi manao maikai.ple iloko ona no kela naauao e loaa ana i kana kaikamahine. Ina no kona noho rn.au me kela kulana nele, pehea ana la ka maao o kana kaikamahine, ke hoi mai a noho pu me ia. ua maa aku la o Jneka, i ka noho ana me ka mea waiwai, o na nani apau, aia imua o kona alo e hiki ole ,ana i ua o Kala Kini, kē hoolake aku i kana kaikamahine ia mau mea nani, a ua lilo kela i mea e nalu nui ai iloko o kona noonoo. # Ma kekahi aoao hoi, iaia i noonoo ae āi i na hana maikai a kona hoahanau iaia, piai hoi oia iloko o ke ktiiana nele. oiliili mai la no kela manao lili, no kona haahaa. a kiekie hoi kona hoahanau. Mamuli o ka nu-ne mau o na noonoo o kela ano iloko ona, ua hoala hou ia mai la kela manao lili kahiko o na la kamalii a laua e huloholo nu ana. a hooholo iho la ua o Kala Kiui, e imi aku i wahi e poino ai kona hoahanau, a e kaili mai i ka waiwai ame na pomaikai, nona ame kana kaikamahme, ka mea- hoi a kana wahine i moeuh.ane mua ole ai, mamua o kona hoi ana aku iloko o ka opu o ka honua. 1 ka noho ana hoi o na kaikamahine opio maloko o ke kula hanai, ua lilo laua he mau kaikamahine akamai a makemake nui ia ma ko laua mau ano pakahi iho. Ua makemakeia o Monika no kona mau ano maikai he nui, ka oluolu, ke akahai, ame ka makaukau mau e haawi aku i na kokua ana i kona mau hoa kula ; a no Ineka hoi. ua makemake nui ia'oia no kona mau ano maka'u ole, me ke komo nui iloko o na hana hooikaika kino, me ka lu i kana mau elala, no ke kuai ana i na mea e hoohauoliia ai ka manao o kona mau hoa. Mawaho ke nanaia aku, me he mea la aole he wahi manao maikai ole iloko o Ineka no Monika, aka maloko o kona naau, ua piha | oia i ka lili, elike no me ke ano i loaa i kona makuakane, i ka ike aku i waiwai o ko Monika makuakane. e lilo aku ai kela i kaiKamahine waiwai mahope aku, a he ilihune hoi kona makuakane, e hoo-1 kuanui ai ka pono o ke ola ana aku. Iwaena nae o ka poe apau maloko o ke kula i noho aku ai o kela mau kaikamahine, ua manaoio loa lakou, he kaikuaana me ke kaiknina ko laua nei mau kulana, no ka mea aole he kamailio iki o Monika he hoahanau o Ineka nona, a i ka lakou nana m.ai no hoi, ua manaoio loa lakou, o lneka ke kaikamahine punahele, oiai he oi ae ka maikai o kona mau lole imua o ko Monika. He like no ka haawina dala e loaa aku ana i kela mau kaikamahine mai ia Uilama Kini aku, o ka like ole wale no. ma ke ano o ko laua hoohana ana, he kaikamahine hoohaahaa o Monika, nolaila e kuai ana no oia i na lole kupono, a he hookiekie hoj me ka haaheo ko Ineka ano, a e kuai ana oia ma na mea nani wale no, i kulike me kona ano haaheo. , . . ! • Aia hoi iwaena o ka poe e noho hana an.a no Uilama Khii, ma ke ano he kakauolelo nana, kekahi kanaka Mekiko opio, nona kekahi kupunakane o ke kulana hanohano a kiekie maloko o Sepania, aka mamuli o na ulia pakalaki o ka manawa, i nohoalii mai ai ka nele ame ka ilihune maluna o kela ohana, ahiki i ka hele okoa ana e huli i hana e pono ai ka noho ana. Mahope iho o ka hele ana mai kekahi wahi a i kekahi, i hoea I mai ai ka ohana o keia kanaka opio no ka lua lanahu a Uilama Kini, a i ka make ana aku o ka makuakane, akahi no a ike o Uiiama Kini i ka makuahine ame kana keiki iloko o ke kulana nele me ka make i ka pololi. nolaila ua hoihoi oia ia laua a malama malulo o kona mau hoolilo ponoi iho. I ka wa i ola ae ai ka makuahine, a hoi pono mai la ka ikaika iloko o kona kino. ua hooliloia oia i mea malama no ka home o Uilama Kini, a lilo mai la hoi kana keiki i kakauolelo pili kino naua, me ka lilo o Uilam.a kini. i mea mahaloia e kela kanaka. no ka oluolu i kona makuahine iame ia pu. O ka inoa o keia kanaka Mekiko opio oia o Augate Kastadi. a ma keia manawa .a ka mea kakau moolelo e hoolauna aku nei iaia 1 imua o ka lehulehu, he iwakalua-kumamakolu ona mau makahiki, ' a he mea noho paa hoi noloko <? ka home o Uilama Kini, 'io na makahiki ewalu. Aole no i nui loa ka hoonaauaoia ana o keia kanaka opio, koe wale no na mea a kona makuahine i a'o aku ai iaia, aka i ka wa nae i ae mai ai o Mr. Kini iaia e heluhelu i na buke ōloko o kona keena

buke, ua hooikaika oia ma ka heluhelu nui ana i kekahi mau buke, ahiki i ka loaa ana o ka naauao kupono iaia. He eiwa makahiki o Alonika i kona manawa i hoi aku ai a noho hana malalo o Uilama Kini, a ua lilo no hoi o Monika i mea nui iaia, me ka hoohihi pu i kela kaikamahine, a i ka wa a Monika i haalele iho ai i ka home o kona makuakane, a hoi aku la i ke kula ma Loki Anagala, akahi no oia a ike iho i ka nui maoli o kona aloha no kela kaikamahine a kona haku. 0 ka nana ae hoi. he mea hana wale akn no oia malalo o kekahi, a no ka hoike ana aku no hoi i kona kupaa mahope o kona haku, aole loa oia i kamailio iki aku imua o Uilama Kini no kona aloha i kana kaikamahine. a ua noho pouliuli loa no hoi o Monika, no ke aloha o keia kanaka Mekiko. 1 ka noho ana aku hoi o Ineka e launa mau ana no kela mau kaikamahine me Augate a e paani ana no hoi i ka hapanui o kona manawa me Ineka, 'a ke hookolohe aku o Augate iaia, e pikanana mai ana o Ineka, aole no hoi he hoomau aku o ua o Augatc i ke kolohe ana. Oiai ke au o ka manawa e nee ana imua, ke pii mau la no ka holomua o ka lua lanahu a Uilama Kini, a ke mau la no hoi ka noho luna ana o Kala Kini, eia nae ke hoolala mau 1a oia i wahi e poino ai koiia haku, a ka.a mai kela waiwai malalo o kona malu. I kela ame keia manawa e hohola mau ana o Kala Kini i kana upena o ka poinō, me ka holopono ole nae, ahiki i kekahi la, akahi no a hoea mai i ka hookoia ana o ka iini a kona puuwai, i ka wa a Uilama Kini i komo okoa aku ai iloko o k.a pahale i hoomakaukauia nona, o kona ike hope ana ia i ka nialamalama o ka la. MOKUNA XV. He ekolu mak,ahiki kela o ko Ineka ma noho ana maloko o kc kula, a ma kekahi kakahiaka, ua lawe aku la o Augate ia Uilama Kini no fca hale hoolulu kaaahi ,no ka mea e holo ana kona haku no kekahi wahi, a ia laua nei i kokoke aku ai i ka hale hoolulu, i liuli ae ai o Uilama Kini, a olelo aku la i leana kakauolelo: "Aole au e hoi koke mai ana a hala ka aina awakea i keia la. ak.a ke mai au ma ke kaa o ka auwina la, e hele pololei loa aku ana au no ka lua lanahu, nolail.a e hele ae oe e kii ia'u elike me kau hana i na la apau." He hana maa n.a Augate ka lawe mau ana i kona haku mai ka hale aku a i ka lua lanahu, a ma na wahi no hoi apau e kauohaia mai ana iaia;a ma na manawa wale no a laua e holo pu ai maluna o ke kaa, e'haawi aku ai o Uilama Kini i kana mau a'o ana ia Augate i na mea apau e hana ai, no kona hopohōpo ina ma ka hale laua e kamailio ai. e loheia mai ana e kekahi poe.

Iloko o keia mau mea apau a Uilama Kini e kamailio ma; l.a i kana kakauolelo, he ae wale no ka Augate, me ka hooia pu ana ,aku e hooko ana oia i na kauoha apau. Hoea aku ko lau.n nei kaa i ka hale hoolulu, he elima minuke i koe, alaila haalele mai ua kall nei no kekahi taona okoa aku. kahi a Uilama Kini e holo aku nei, a i hakalia no a lele o Uilama Kini mailuna aku o ke kaa. o ka hoohuli ae la no ia o Augate i kona mau lio, no ka huli hoi an.a aku i ka hale, a lawelawe aku i kana mau hana. I ka hoea ana i kana nianawa mau e kii ai i kona haku hana, holo hou mai la o Augate no ka lua lanahu, me ka hoopaa ana aku i na lio ma kekahi pou ana e hoopaa mau ai, mamua aku o ke keena 0 ka mea malama buke, ala.Ua. komo aku la iloko e ninau ai no kona haku. 0 ka pane i haawiia mai ia Au£ate e ke kakauolelo nui-.o ke ,keena, aole oia i ike ia Mr. Kini, oiai he mau manawa lehulehu kana 1 haalele iho ai i ke keena ma kela auwina la, aka o kona manawa hope loa nae i ike ai i kona haku, he hookahi hora paha mai kela manawa mai. No kela maopopo ole o kahi e loaa ai o kona haku iaia, hemo aku la o Augate nowaho o ka lanai o kel.a keena, me ka holoholo ana iho 110, eia nae aole he maikai iki o kona noonoo, oiai ke hala loa nei ka manaw.a i maa i kona haku i ka liuli hoi ana i kona home. Ke ahiahi loa aku *a i kela manawa, a ke paapu ae la hoi ka lewa i na ao eleele, e hoike mai ana no ka hoea mai o kekahi kuaua, nolaila ua piha loa o Augate me ka pihoihoi no kela oili koke ole mai o kona haku. Unuhi ae la oia i kana uwaki, o ka hapaha ia i hala o ka hora eono, ia manawa i ike koke aku ai i ka oili ana mai o na kanaka hana mailalo mai o ka lua lan.ahu, a o Kala Kini mamua loa kahi i hoi mai ai. "Ua ike no anei oe ia Mr. Uilama Kini?" i ninau aku ai < Augate ia Kala Kini. "Ae, he hapaha hora wale ae nei no i hala, i ike ai au iaia maloko o k.a lua lanahu, me ka haawi ana mai nei ike kauoha, hoomaka na kanaka i ka hana ana ma ka aoao hema o ka lua lanahu," wahi a Kal.a Kini, me ka mahamaha. u lhea hou aku kana wahi i hele ai, mahope o ka haalele ana aku i ka lua lanahu?" i niele aku ai no o Augate, me ka hakilo pono ana ma na maka o Kala Kini, no ka mea aia ka hoohuoi iloko <j kela kan.aka opio, no kekahi mea, ma o ka haikea o ka helehelena o Kala Kini. Mai kinohi mai o ko Aūgate ike ana ia Kala Kini, mai ia manawa mai no kona hilinai ole i kela kanaka, aka ua hamau loa nae oia, aole i hoike aku i kona manao imua o kona haku. "Aole e hiki ia'u ke hoike aku i kahi o ka haku o kaua i hele ai, o ka'u o ka ike hope ana aku iaia, e kamailio pu ana me> Toma Jekina," wahi.a Kala Kini, ine ka hoomau ana mai i ka hele ana no kahi e ku ana o kona hale. 1 ka ike ana aku o Augate ia Toma ma kekahi aoao nxat o ke alanui, hele aku la e hui pu me ia, a o ka Toma o ke kamaiiio ana niai, he wahi wa uuku loa ko Uilama Kini o ke ku ana aku a kamailio i kekahi mau huaolelo uuku me ia, e pili ana no kana keiki ma'i, alaila huli aku la hele 110 ka aoao hema o ka lua kahi ana i kauoha mai ai i na kanaka, malaila e hana ai ma kekahi la mai. Hoi hou aku la o Augate.no ke keena, a noho iho la mawaho 0 ka lanai, no na minuke he umi-kumamalima, me ka maikai ole mai la o kona noonoo, no ka hoea koke ole mai o kona haku, a ua hele maoli ōia a piha me ka nauki, oiai ke ano pouliuli mai la i kela manawa. Ua hēle ke alanui a mehameha i kela manaWa, oiai ua huli hoi aku' na kanaka apau no ko lakou mau wahi iho, no ko lakou aiua ahiahi, a o ka piha loa o ua o Augate me ka nauki, ku ino ae la oia iluna, nie ka hooho ana ae i keia mau olelo: ' "Ua oleloia mai nei ia'u., ua hala aku kuu haku, ma ka aoao liema o ka lua," wahi ana me ka lele mai la o kona oili, malia paha ua halawai o Uilama Kini me kekah ulia poino. "O, e Sana Malie, e hoopakele mai i kuu haku!" 1 Mamuli o ko Augate kamaaina i ka lua lanahu, ua ike oia, he elua alahele e hoea aku ai i ka aoao hema o ka lua, he hookahi alahele i' haaleleia, mamuli o ka ikeia ana i ka palekana ole, a hc alahele hou kekahi o ka hanaia ana. Ina ua hala i'o aku o Uilama Kini no ka nana ana i kahi a na kanaka e hana aku ai ma kekahi la ae, a ua huli hoi mai oia ma kela alahele kahiko o ka haaleleia ana, no ka palekana ole o ka hele ana malaila, o ka ua o Augate e manao la, no ka loihi loa o kona haku, malia ua loaa paha i kekahi poino. Ua poeleele i kela manawa, aka nae ua kamaaina loa o Augate i ka hele ana oloko o ka lua lanahu, o kona lele aku la no ia, mailuna aku o ka lanai o ka hale. a kamoe pololei aku la kona alahele no kahi o ka lua lanahu no ka huli pono ana i ke kumu hoi ole mai o ,kona haku. Ma ka waha o ka lua. kahi e iho aku ai ilalo. i nana ae ai o ' Augate ma o a maanei ahiki i ka loaa ana he ipukukui lamalama ' iaia, ho-a ae la a iho loa aku la ilalo, me ka huli ana ae o kana hele ana ma kona aoao hema. Ma kahi o ka iwakalua, a kanakolu paha kapuai o kela hele ana aku a ua o Aug.ate, ua hoea aku la oia i kahi e maiia ana he elua mau wahi i eliia, o kekahi o kela mau alahele ua popopo na pou i kukuluia .a he mau pou hou hoi ko kekahi alahele. 1 laia no nae e ku malie ana ma kela wahi, a e nana ana hoi, o ka ike aku i kekahi mea, ia wa lohe koli'uli'u aku la oia i kekahi mea, me he leo la iloko o ka ehaeha, ia wa i hoomaka koke aku ai oia e hele maloko o kela lua kahiko i haaleleia, me ka nana ole ae, ina paha c hanee mai ana ka lepo a paa oia. (Aole i oan.)