Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 44, 3 November 1916 — HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hookamani-He Moolelo No Na Kaikamahine Elua. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO BETERIKA ROLANA A I OLE Ka Epa Iloko o Ke Koloka o Ka Hoo-kamani-He Moolelo No Na Kaikamahine Elua.

He niea kau la i kona hooko ana i ke karaima pepehikanaka ma ka po aku i hala. a hoikeike mai kona. helehelena ame kona ano i kekahi hoj>ohopo a maka'u, aole nae peia, iaia e noho la e ai pu rne ka Lede Poliko maluna o ke pakaūkau, he keu aku kona piha hauc»H. pehea hoi e nele ole ai ka olioli, i ka ike ana iho, aole he hookahi mea ma le'a hōnua' liei i 'hiki ke hokai mai i kona hauoli, e kakali mai la no kona lilo aku i wahine mare na Sa Laionela Kalakona i kekahi la. I kela ame keia manawa nae a ua o Liliana e noke la i ka hookaau olelo me ka Lede Poljko T ke hoolono n\a"u la oia, o ka, lohe, aku i ke kamailio mai o.na kauwa. a i ole i ka holo mai paha o kekahi mea a komo iloko o ka rumi aina, me ka hoike ma.i, no ka loaa ana 0 ke kino make o kekahi kanaka, aole 110 nae he hopohopo iho o uā epa nei, ua maopopo mua iaia kana mea e hana mai ai ma kona aoao. I ka pau ana o ka paina kakahiaka, hoi aku la ka Lede Poliko me Narea olewale noloko o ke keena hooluana e nanea ai, a elike no me ka Poliko hana mau, lalau aku la oi.a i kana poki humuhumu, a hana iho la i kana lihilihi, a no Liliana hoi, ke hoio-ke wale la no oia i o a ia nei. a i kekahi manawa e noho iki iho ana oia maluna o ka piano e hookaui ai, alāila kii aku la e nana i kekahi buke, a he ehia la mihuke e nana iho ai, o ka waiho aku la ne ia, me ka hele ana aku e kiei iwaho o ka puka aniani. 0 ka hele ia a pau ka aina awakea, aole no he walii mea i lohe iki iā no ka loaa ana o ke kino make o kekalii kanaka, ke olu lā ka nianao o Liliana, a ina ka hora ekahi, ua hele aku la laua i ka holo-. kaa, me ke kaalo ana iho o ke kaa, ma kahi e kupono'ana i kahi i pepehiia ai o Kakepa, a no ka hora me ka.hapa kela hele holoholo ana a laua. hoea hou aku la i ka hale. Hoi pololei aku Ia o Liliana nehoko o kona rumi, meka hooma'ima'i ana, ma ka olelo ana ae, ua y nalulu kona poo, a e .noho mau mai ana kana kauwa ma kona aoao, no ka lpmilomi ana .mai i kpna poo. me ka hooia ana aku nae, aol.e no i iiui ioa ka nalulu o kōna poo, e pau ae ana no ia i -ka wa pono, e liiki ai iaia ke komo hou. no ka iho ana mai keena aina, ma ka wa e makaukau ai ka aina ahiahi. ' Ma kela s po no a ua o Liliana o ka hoi ana aku. mahope o ka Kooko ana i ke karaima pepehikanaka, i.hoihoi mua ai.oia i na.lako hoonani o Miss Biiiehama. ma ko lakou mau. wahi mua. pela hoi kona hookomo ana i ke ope o na bita..dala rpaloko o kana pakaukau, a ki aku la a paa. Ma kela ahiahi, hao mai la ua. o Liliana iaia a paihi, me ke kii ana āku he mau kula pepeiao elaimana, a hookoi;io ae la ma na pepeiao, pela hoi ke kau ana mai i.kekahi l.e.i daimana ma kona a-i. me ka naka haalulu ana ae, nae o koha kino, no kona liopohopo. o kela lei ana ae ana i ka lei daimana. he hoailona ia no ka hookomoia mai o ke kaula a ke kanaka li, ma kona kania-i. 1 kona makaukau ana. iho mai la ua o Liliana uo ke keeua aina, a e kakali mai ana no ka Lecfe Poliko o kona lioea aku. a o ia ka ua, wahine nei o kā pane koke ana mai me ka leo mahamaha: "He nuhou ka'u nau e Narea. malia o hiki paha ia oe ke koho pololei mai, e hoao ana oe e koho?" No ka manao loa o ke kololie, ua loaa p.aha ke kino make. o K.akepa. ua hoike okoa'mai.la kona ano i ka pilia me ko pihoihoi, eia. nae ke uumi hoomanawānui l.a i*> oia i kona pihoihoi. a mai la me ka leo kuoo: "Aole au he mea maa i ke koho wale ana," me ka lioao ana iho e minoaka. 4 'He mea ano nui anei kekahi au i lohe mai nei ?" / "A.no e mai nei hoi kou leo e Nare.a, ua looliia paha.oe.i ke.auu. 1 ka hele o kou leo a ha? Oiai hoi, aole, e hiki ia oe ke.koho wale mai i ka'u nuhou, he mea maikai no.paha na'u.e hoike okoa.aku ia oe. ā eia no ia: Ua kelekalapa mai nei o Sa Laionela ia'u e hoea mai anā oia i keia ahiahi. o ka meahou iho la ia la e kuu kaikaniahine. he keu no ka hoi kou oki loa i ke koho ana i kekahi mea ano Akahi no a maha ka noonoo o Liliana, eia ka he okoa la kela Tiuhou. aole hoi o ka mea ana i nopnpo nui ai, o ia no ka loaa an.a u ke kino make o Kakepa Voe, a o ia kana o ka pane ana mai: "I keia ahiahi i'o ahei e hoea mai ai o Laionelar 4 'Ua hoouna aku nei au i ke kaa, i ka hale hoolulu npna e hoi mai ai nolaila. e lioea i'o mai aua oia ī keia po, elike me kana kelekalapa i hoouna mai nei ia'u i keia la. Heaha auanei. ua kupono kou ke.mo ana mai nei i kena lole ou. eia ka lie malihini ka kaua o keia 1K». a e ulolohi iki āna ko kaua aina ahiahi, ua kauoha aku nei au.i ke kuke. e hoopanee i ka hoomakaukau ana m.ai ī ke pakaukau he hapalua hora. maho'pē o mau, ī hookahi hoi ko kakou ai like/ana me ka malihini.',' • • Awihi āku la ka nana ana a Liliana i kona helehelena, maloko o ke aniani. a no ka ike ana mai a ka I.ede Poliko i kela nana ana aku a Liliana i ke aniani. i hoomaoe mai ai oia ī ke kamailio ana. , " A.ohe a'u hoohalahala ana nou e Narea. o ka ane .a kpu hoa e, kohu ai i keia ahialii, i kou hele maoli no a u'i. Ke ole au e koho hewa ua maopopo ia'u keia kumu hoi awiwi niai nei o Sa „,e ka minoaka ana iho o ka Lele Poliko "E kakal, ak„ nae kaua a hoea mai oia, ia wa e ikeia ae ai ka pololei o ka u koho atu ame E kakali ana 110 ua mau wahine nei, owe ana na huila o ke kaa, inawaho o ka puka-pa. a iloko o na sekona helu wale. no, ko'iio a . 0 Sa Laionela Kalakona. a elike 110 hoi me ke ano mau o ka l.edc l'oliko. o ka piha mahamaha i kana keiki. ua apo mai la. oia la ia : Laioiīela me na manao makee o ka hauoh, oiai hoi o haawi mai ai i kona lima ,10 ke alolia ana me ka mmoaka hooha 1 ma kona mau papalina. . . , . . . , Oiai ke kokoke mai la ka manawa 110 ka ama ahiahi, hot aku la o I.a!bnēTa noloko o kona rumi. e wehewehe ai 1 kona paalole kaahele. holoholoi 110 hoi i kona lepo. alaila iho mai la n.o, ka hui pu •,na aku me ha leile no ka ai like ana 1 ko lakou ama ahialu. Maiiope o ka aina ahiahi. hoi nui aku la noloko o ke keena hookipa. malaila i hookani mai ai o Liliana he mau ;;'^ luna o k'a piano. a i kekahi manawa no.hoi, c kon,° ' lke n a : ana '' 1 ': ka hookaau olelo ana me kona mau hoa. a 1 ka pau ™ a °^ a inu ti. ma ka liapalua o ka honi umi, hoi pololei aku la ua o Liliana n * lo «He° k«™naoli ka keia o ka mea kupaianaha. o ka loaa ole, ana ole kino make o Kakepa,^i ; kamailio wa e ae a, noolJ,ana| 1 iia iho i kona koino ana aku maloko o kona runu. Ma keka , ano lee hauoli U>a no^■ h"fi e liala ae keia kg) a nnonop aku. «e h gojf,?J. wa l,i. i kekahi manawa; nT pa enana ma na wahi apau I '•n'ealii ia ke ano nui o keia huakai hikiwawe. mai nei a Sa Lajr'*v' nāi kepa Voe ma^;» a | a .^" |a^anaka OP io. no kona noi mai ia'u e, akuTwahfe nant no\Tmea ua hakilo loa aku nei au ma kona mq aku J wanme na. ona Mal|a paha tia i kā hh.ana Palani..» ko lakou malu, a ua ikeia hoi ka'u mau leka kuihaUaia, aole nae o u

iiiānaoio, ua ikeia ka'u meahuna. Heaha nae kona manao nui o ka hoi awiwi ana mai nei?" Oiai o Liliana e kamailio la iaia iho, no ke ano o ka huaka'i hikiwawe a *Sa Laionela i hoi aku aj, aia ua kanaka opio nei me, ka Lede Poliko ke u noho kokoolua' la maloko o ke keeriā hookipa, a c huai aku ana imua o ka madame i ka maiiao nui o kana hiiakai 0 kela.po. ... . Uwai mai la o Sa Laionela i kona.noho a kokoke ma ka aoao o koiia makuahine* lalap. mai >la i kekahi iima; a pane mai la: "K'kuu Lede hiki ana 110 aiiei ia 6eke koho mai. i ke kumu nui o kuu hoi koke ana,mai nei i keiai iāhiahi?" "He mea paakiki loa paha na'u ke koho pololei ana aku. aka "aole anei ia'no Nanea keia kumu awiwi mai nei ou i ka' ho'i?" i' Hoakaka okoa aku ai ka Ledc Poliko, i ka niea nui hookahi iloko o konapuuwai. . , "O, e Laionela, ua ike anei oe, mahope iho o kou kaawale an^ 1 kahi e, i ka u'i, ka maemae ame.ke kupono maoli no o Narea? 'ī hoi niai nēi anei oe e hoohauoli mai i ko'u nianao, ma ka aē ana mai e hooko i na mea apau a'u i hoolala ai e a'u keiki?" , • , Pupuku ae la na ku'emaka o Sa Laionela, oiai he okoa la kana mea i inanao .ai e hoike mai imua o konā mak-iiahine» okoa loa hoi ka\a Letīe Poliko mea e kaniailio aku nei. aka ua pa\ie mai lā īio nae oia i ka i ana mai: , 4< Auliea oe e Mama Poliko; ke hoomanao nei no oe, ua" mare aku oe i kau kane, no ke aloha mai,. pehea la oe i hoomau mai ai i, ke kaukolo ana. e lavye.mai au ia Narea i wahine na'u, me koHi ik* iho no, aole o'u wahi aloha iki iaia." "Heaha 110 hoi krou meā e aloha, ole nei iaia, a e lilo ko olua mareia aku i mea ē ae ai ko oliiā aloha kekahi no j kekahi?" / _ | . " "No ka mea, aole maua i aloha. ia maua iho, heJian?L ;paakiki. ka hookoia ana o ka mare, me kela ku kaokoa lōa o ko hiauā noonoo, no maua iho." _ . i "Nokeaha no hoi kou kumu ole nei e ; Sa Laionela ; -ia. | Narea? Heaha no la hoi ka mea i liahoa ai na kanaka>.ma ka lakou mea e paakiki ai?" me ka nui.'ana iho o k'ā hanu o ka Lede Poliko, a hoike okoa mai la i kona ano pihoihoi. "Aole anei he r u i a he., huapala maoli no ...... - - . | Ke noho hamau la o Sa Laionela, aol.e ūo koha nele i ka mea e I kamailio māi ai, aka no kona ike tua.i i kā.pihoihoi o kona makual 'hine, a o ia ka ka Lede Poliko i hodmau. hou .aku ai i .ke kamailio l ana: . . * "Ke makemake nei au ia oe e Laionela, e pane, mat no kau .mea | i manao ai no Narea, aole anei he oiaio kā U ttiaU mea apāu i kama- ! ilio aku nei ia oe nona?" .. .. "He u'i i'o 110 o Narea, aole a'u hoohalahala ana nona,' wahi ā Sa Laionela. . - ..... ■ . "Aole anei oia kekahi o na kaikamahine. h.U|ipala, a i piha ,1 auo maikai ,e haaheo.ai ke kane e aha iaia i wahine nana. Ke makemake loa nei au e lōhe maoli i kou nianao e Laionela, ina. 110 kou makemake iaia nāii, aole paha?" . . . .. . / "No kou noke loa .in,ai ho'i i ke koi .hoomano, e haawi āku au 1 I ka'u pane, a e l'ilo ana pah'a ia pane i, mea e hoehaehaia koii ' manao, pela wale no āu e hooko aku nei,. ā o ia . k,eia,: , Ua ha|cilo au. i ko Narea mau ano apau, a ua loaa iā'u ka ike anie ka hoomaopopo āna, ua kaokōa loa ko Narea mau ano, mai kau mau me.a i manao ai. nona." ' - • . | 4< E l.aionela, healia ka manao o kena tnau olelo au: .1; hoike l'niai ia'u, i na kee o. Narea au i ike ai?" wahi a ka Ledc Ppliko, me ka hoike okoa ana mai i kojia ano huhu i kaiia keiki. ' . , 1 "He liani. ia, ke hookikma mai ia'ii e hoike okoa ae i ko u ! manao, nolaila e |ohe no.oe i ka ā u i nopiioo ai nona. Ma ; ko'u manaoio maoli, he u'i kona i. mamūli o ke akamai, aole hoi mai kona hanauia ana mai.'e la'u ♦ nana aku ai iaia, he u'i no, aka āole nae kela u'i,.e kiipono.ai e npho; ma ke poo o ka'u pakaukau aina, a e 'lilo ai pa'hā i ; kokoolua no'u iloleo o keia ola ana. 'Aole anei-oe i ik.e aku e *uu •makuahine, i ke ku mau'o kona h'elehelena me ka loli ple? na papaHna p, ria kaikamahine u'i au e ike aku ai, he puapuā'i mai ka ula i kekahi maiiawa ke mi.noaka mar, a nalohia aku t k'ek'ahi mānawa, n%a iia papa-; lina o Narea, he o .ia mau kona .ano i na wa apāiu; ā o kekani no hoi, aole ona nana pono mai ke kamailio ia aku, o ke ana iho la anei ia | o na kaikaniahine e haaheo ai kekaliiikane? . . ( | "Ua hakilo au i kona mau anoi a ua 'ike āu, aole oia i kiipono e lilo mai i wahine na'u: a iloko ka hoi o ka hele o kana dala a. nui» me he mea la, he kaikaniahine oia r hoonaauāp oie iā; o īia lole; nani, o ka hoonuanua iaia ilio me na mea nāni, a o ka haahep. o kana mau mea makahelii loa ia." Aole i nolio pouliūli ka. Lede. Ppliko me ike i nā ano o Narea. aka he waliine oia i hakilo poiio. me liiki ole iaia:ke t hoole mai i ka oiaio o na mea apau a Laionela i aku ai imiia ona, a ūa lilo hoi ia i mea. hoehaeha aku i kona nāau, me ke kahamahai ana mai i na olelo a Laionela: "Ē. Laionela. ke kamailio mai nei oe i kekahi ohana i pih loa,] mai ia'u, oia no keiki a ko'u kaikaina, ka mea a'u i lawe mai ai,; me he kaikamahine ponoi loa la na'u, a, o ko'u, pilikoko hopkahi.l wale iho no hoi ma keiā 'ao. Aole e hjiki ia'u ke hopmanawahui; ma j ka hooiphe anā i kau mau olelo hoahewa wale, maluna on.a; a ina aole Lloaa iaia ka hoonaauao maikāi ia, efike pahā nie kāu i make r j make ai, alaila, aole nona ia he\va, ua hiki 'hou ole laia ke hoofmā«j aku ma ka imi ana i.ka naauao, mamuli p*ka nawaliwali.p koiia kino. Aiihea nae oe e Sa. Laionela, inā āple i'o i loāa ia Narea na an,o j maikai, elike me ia au. i kamailio mai nei, āka, he puuwai kona i piha me ke alphā, a t makaukau hoi e hanā māi i na liiea apau, e hoohauoliia aku ai koii nianao. O ka iini o kuu puuwai, o ia no ka ike aiui; aku iaia iie wahine mare nau.e Sa Laionela!" ; ... "Np ia makemake ou e kuu hiākUAhine, ke hoole loa aku nei au.' "Alaila ke hooie loa mai nei aiiei oe, i kā hooko ana mai i ko'u ; mau, makemake apau?" "O kā iioole iho la no paha ia, .aole o'u hooko āku kau e hookikina mai nei, no ka mea. aole e hiki ia.'u r ke hanavWāle āku i ka mea. a kuu lunaikehāla i ike ai. i ka.pono ole! Ua f māop6po ia'u/ koii hoolala ana ame kou makemake maoli no hoi, e hooili mai i kou mau waiwai apau maluna o maua a elua, ina piaua e. ae aua e mare,.nia ia wahi la, ke hoole aku nei au i ka lawe ana mai i kauwahi ii'hi o.kou mau waiw.ai, a ina e hoea mai, i kou mā.u la liope e, ola āi ma ka honua nei, o ka'u wale āku nei ia- oe e kuu inā-' kuahuie. e haawi. holookoa aku i kou wāiwai nō Nare4. ; . . "Heaha ia mea he waiwai ia'u. o kā'u nonoi wale no ia oe e kuU niakuahine. o kela aloha ou no'u, elike me ia mai kipohi māi, o ka u hōokahi wale no ia e iini nei, e.lilo mau oe i tnakuahuie no'u, nā' ka ; inea ua iiala aku.ko'u ma kela ao, a o oe ke p.a,iiihakā-, haka ma kona makalua, "O kelā haawina pookela i.loko 'ou, o ia ka oluolu, ke ālpha ame ka pulama o ka makuahine oiaio, e kiai .ana no. kana.keiki. ir»ai;kaupale mai oe ia'u. mamuli o keia ku-e ana āku o'u i kou. makemāke/'; alaila hoopiH -ae la ua o Sa Laionela *i ka lima o ka Lede Poliko ana e paa la. ma koua mau 4ehelehe.. v 4< Ma ka ja a'u i haalele iho ai i kou ftome o ka (a hope ia r o ka piha ana hoi o ka mahina hookahi a kāuā i āelike āi, no ko'u kakāli me ke'koho āna ina paha ua kupono o Narea i wahine na'u. "Ta'u i haalele iho ai i ka liale nei, ma kā'u huakāj ho LādāYiā, ua hala .loa' aku au no Duhama, a ua haīawāi pū me - Aole he wahi mea a pane iki mai .o k a Lede Poliko, ke nohp kukule l.a oia, a o ia ka Sa Laionelā, i hoomau hou. aku ai i ke kamāi'Ho ana : , • \ , "Ma kela ik£ ana a'u ia Beterika, ua lioike okoa aku la au jaia, i ka nui o ko'u aloha, a ma ka ninau ana aku no hoi i kona manao, 'ua hoike mai la kela ua liaulehia ivo oia i ke alolia iā'u'. aka nāe aōle loa o'a e ae'e lilo ifi.ai i wāhine na'u. ahiki i kou haawi ana niai i kou ae. Ē kuu makualiine, aole anei hoi e āe mai oe, fe lāwe niai āu ia Beterika i wāhine na'u?" • . *' , "Peheā la.'e hiki ai ia'u ke āe aku i kau hoi e wahi a ka Lede Poliko me'ka ha'uhā'ii okoa āna iho e uwe. "O, peheg.ana 1a ka pono o kuu Nārea e Laionela! Aole ho hoi e hiki ia oe la, kē hoololi ae i kou manao a māre aku ia Narea?" " liia no o kiiu makuahine ponoi loa ma ko,u wahi i keia mana-' wa, aole no ia he niēa nō'u 6 hoololi ae'ai'i ka mea a kūu i

K'oho ai, ua paa ia ahikij ka.lua kupāpau. Ua aloha aku au ia Beterika me kuu naāu apaii; a ua like pu oia, me he la alohi.la e hoomalamālānia ana i ka hoiiua holookoa o kuu hauoli. Ke olelo mai nei oe e kuu makuaHine, e hoopau au i ko'u noonoo ana 110 Beterika, o ka pane ma ko'u aōao! aole. aole loa! E ninau okoa aku ana au i kou manao no Beterika, aole ahei i oi ae kona u'i, i oi ae kona mau ano kilakila inaua o Narea?" ' . , 4< Ke hookuku ae i kela mau kaikamahine a elua, ua pa kaukani ia ae ko Beterika mau ano lehulehu imua o ko Narea." "Aole āliei, ua oi kela aku ko Beterika mau ano maikai imua o Narea?" , • . "Ke ae aku nei au i lv,ena ninau. au." "Aole anei i,oi aku kona maemae, ka noliea o kona helehelena ame kona huapala maoli no?" Noho mali,e iho la ka Lede Poliko no kekahi mau sekona. alaila pane ae la:, "Me nohea no o Narea, he maemae.no, aka elike me k<i nani o ka pua,;ka mae, wale i ka la, ame ka pau wale o ke ala, pela ihei la ko Narea. ano, a no Beterika v he nani mau loa, a iie nani mae ple hoi ma kekahiolelp ana ae. O keia mau mea apau au e Laioiiela ,e kaniailio mai ne.i no,Beteri.ka, he mau mea oiaio wale no ia.". v, , kāhi o kona hoonaauaoia, kana mau hana ike, aole anei ua. pi'āe nō o Beterika imua o Narea? Ma ka paa rula, ma ke ano oka launa ua heluia o Beterika, ma ka papa o ka poe hanohano a \yaiwaii i lihi ole mai o Narea iaia ma kela mahele ano nui ae la i pili i na. wahine." : , "Re haāwi. aku nei au i kp'u apono no ka oiaio o keia mau mea apau au.e kamailio mai nei, aka pehea la oe e Laionela e hoohaahaa ioa hc:j ia Narea ?" V "Aple ko'u he maoli iaia. aka he kaupaona wate 110 kp'u i ko laua mau ano, a ua ( lokahi ko'u manao me kou, ūa pa kaukani ia ae ko Ee.ienka mau ano iniua o.ko Narea. U.a makeniake au e. hoike aku ia oe, o keia :kaikamahine opio, e holopee nei mai kōna inau enemi mai, ua kupono )oa ia oe ke hookipa mai iaia iloko o koin puuwai, 110 ka niea ua hoikeike mai oia iaia iho imua ou, au no i ike. ai i koiia makai mapli. "Ua apono mai nei oe i'ka.oi pakela loa aku o Beterika imua 0 Narea, a pehea la e kuu makuahine, e hookipa mai ana anei oe iaia ilpko o kou ohana, ma ke ano he kaikamahine hunona nau?" "Ma keia mea au e Lionela e koi mai nei ia'u, ua hoehaelia loa niai oe i kuu noonoo ) Ua._hoike.aku au i ko'u manao imua o Narea, pehea ana (a L'a mana'o o kela kaikamahine, in.a no ka lohe aku, aole e hookoia ana ka mea a maua.i kukakuka mua ai, malia paha e lilo ana ia. i kumu hoopilikja loa 'aku' i kona manao, e ku a ma'i maoli ai, nolaila e 11001100 pono maj Oe e ; Laionela i keia mea nui. ' "Ua kuliihewa loa kena manao ou e kuu makuahine. Aole lie mea nui e ae iloko o kona noonoo, o kona lilo wale 110 i wahine waiwāi, me ka nui o kona mau.m.ea nani, e haaheo ai. Aole o Narea i āloha i kekahi mea. aka iaia walē iho no, a o kana mau liana piha niaāl^a,'e paliele ana.i kou noonoo, a hui pu ilio me kou puni wale, pela wale no oe. i kuhihewa aku ai, he aloha kekahi o Narea ia oe, j "o kā inea.oiaio loa nāē a'u e kamailio aku nei ia oe, ua nele loa oia i ia īiieā maikai he āloha." . ! Ma kela s walii, i nui iho ai ka hanu o ka Lede Poliko; aole e"| hijci iaiā ke kāmaiHo mai, i kā nui o ke.aloha o Narea ia Laionela, j :> elike. me ka uā kaikāmahiiie nei i hoike okoa mai ai iaia, o lilo aua- | nei'kona kamailio ana mai'i kumu e noke loa aku ai o Laionela i ke kamailio, i na olelo, e hoinoino ana i kana kaikamahine. Aole no e hiki iaia ke kamailio mai i tca looīiia ana o Narea i ka ma'i akepau, a e uwalo ma'i hoi ia I.aionela, e hoopakele ae iaia mai ka make ae, 'ma kā mare aha aku iaia. Aole 110 he hoahewa walē ana mai a ka. Lede Poliko ia Sa Laioilela, no ka maliu ole ana aku elike me.kana i hoolala ai, he wahine oia e pāakikl oīē aiia ma.kona manao p.onoi iho, me ke kaUpaona ole ! 1 na aoāo a elua, no 'ka niea ila maopopo mua no iaia, ina ua aloha i'o ' āku o Sa Lāionela.ia. Beterika, a pela hoi ine kela kaikamahine i ha- j ulehi?. ai i ke aloha no 'kanā keiki, he hookahi wale .no mea ppno, e i hana aku ai, o ia no'ka. hookpia o ka mape mawaena o kela inau .opio. He hookahi mea a ua wahine nei i mihi iho ai me ka walania maoli.o kona naau. o ia no kona hoakaka mua aila ikaua papahana o kā lioplalā inua aha ia Narea; no ka.mea,wahi ana iaia iho, ina e alakoia akū ana o Nareā i ka make,. mamuli o ka mare ole ana mai ja Sā LaioneJa, alaila aole l+e mea e : aku e ili ai na ahewaia, oia wale 110. 1 • , O kekahi kumu o ka mihi loa ana o ka Lede Poliko, no' kela huai ana i kana meahuna iniua o. Narea, ua aloha maoli no oia-ia Beterilca, me kona mā]ialo kiekie loa. i kela kaikamahine, a ma kona ike maoli iho no, o Beterika kana mēa i oi ae o ke aloha nianiua o Narea. ' ; . "Ua hanā hewa loa au e Laionela," i pane mai ai ka Lede Poiiko; "a ke kaumaha īoa nei aii, me ka minamina no hoi, no.kou halawai mua āua me Beterika. Oka meā nana i hookaumaha loa mai i Jcuu % noonoo, o .iā no kou lawe ole āna ia Narea i vvahine nau, a e āloha aku oe iaia» ēlike me koū ali)ha ana ia. 3e,terika. "I kulike ai hiē ka'u meā mua ; i hoike kahiko aku ai ia oe, e holo āku aiia kuu mau waiwai apāu a.ka meap olua e kupaa ana me ka luli ole niahopē o ko'u mau raanao, ; a oiai hoi, ke hoole mai hei oe i ka mare āiia ia Nareā, nolāila e holo aku ana kuu mau waiwai apau maluna ona." ' "Alaila kē haawi mai neLanei pe i kou apono. e lawe manau ia Beterika i w*hine na'u; a e mau mai aua kou nana ana ia maua he mau keiki nau?" wahi a Sa Laionela me ka hoihoi o kona< helehelena, ; ' Vi ; "He nui ko Beterika mau waiwai, a eia hoi kou waiwai malalo 0 k,a moraki e gaa uei i keia mana\ya, e p.akikp loa ai kou hoolilo ana 1 kau liiau loaa iloko o na makahiki he umi, iiia aia ka makee iloko ou, e kaawale aku .ka aie mai ia oe aku, ke.-.hopmaopppo mai la anei oe e Laionela i keia mea? Heaha an# la ka na.kanaka e kapa mai ai ia oe,Sio keiā ake loa ou e raare aku ia Be.terika ? Ua. noonoo anei oe no kou kapaia mai i kou ake i ka waiwai o Beterika. a o ke kumu.nui ia o kou makemake ana.e la.w.e mai iāia i vvahine>nau Pii ae la ka ula.ma na papalina o Sa l.aionela, no kela mau olelo a kona makuahine iaia, a o ia kana o ka pane ana aku me ka hopohopo ole; - . "Aole loa.au i makemake e lavye mai ia Betenka ī wahine na u, mamuli o kona waiwai ; a ina no he kaikamahine ilihune oia, aole ho ia he mea no'u e hookae ai iaia; a ina e kamailio mai.aha ,na kanaka ia'u'i ke waiwai, a o kje kumu ia o. kuu/nakemake ana e iā'Beterika, aole, o'ū nana i kā lakou walaau, no ka mea ua ike no oe e .kuu makuahine. aia ka maemae r :ka oiaio anie kapluplu .iloko. 0 kela kaikamahine, e hāaheo ai kekahi kanaka ke. lilo mai ;l oia i waliiue ,nana. |io ia,-niau ano he nui ilpko o Beterika, pela wale no āti i.kolio ai iaia i kokoolua no'u, āoie ma lqekahi .anp t e, ae.", : "Alailā ua paa loa no anei kou manao „e ~m,a.re, aku Beterikar Aole anei he mea liiki ia'u ke hana aku ma kekahi ano, i wahi e hoololiia ae, ai kou manao e Laionela?" ! "Aole loa he meaAnanā e lioploli ae i .kp'u manao. p.aa,. o. ka'u .wale no e ake aku .nei e lohe, o ia kpu ae ana niai e .hoplilo ia inaua 1 hookahi, ka m,ea nana e hoppiha mai ia māua me ka hauoli," wahi a S.a Laionela nia kela ano ona.i maaj,ka Le4e.Poliko., elike nie ke 'keiki e noi hopmano aku ana imua o kona makua i kana mea i makemake loa ai ; e ; '.. .. • ■ ~, "E kuu makuahine y aole anei e hiki ia oe ke. hopniānap iho i ka nui o.na a na.enemi o Beterika, ka mea nahā e hoolilp; nei iaia hē/kaikamahine pee.ana. ma.n<i wajii apau. e ana ka pa|ekana iaia? O ka hookuu hookahi. ariā aku ia r.Beterikā, e paip noha iho me kona piau enemi. ke nei au. no kona paa hou.malalo o ka malu o kona Āau enemi. a.eīiia.ka hoi mēā feū i ke āloha, o ka oi,aku,o ka lakou mau hana hoopiHkia. ahopppino ona; a o ka niēa wale no nana e.hoopakele ae iaia māi kaumahā mai o'kon^.mau.kahu hanai. o ia.wale no kona mare anā i ke kane, a no keia kiiuiu āno nui, i ake ai au e kaa mai oia ūialālo o kā'ū māu Hoopakele ana e paiekana āi oia inai ha enemi .ipāi.' X kuu.ma:kuahtnc t .e anei oe i ka iini-a.kuu puuwai, no leo'u lawje ; niai iā Beterika, i kaikamahine hunona nau ?".:'. 'māu sekona,, aole e. hiki i ka Lede Poliko ke pane koke mai. aia māu no no ka pono o Narea, kana kaikamahine ole wale, a iaia nae i pane mai ai, haawi mai la i kona ae, me keia mau olelo: . - , , - - ' l ' (Aole i pau). • *• ; .