Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 45, 10 November 1916 — AHA'I KA REPUBALIKA I KA LANAKILA MA KE KOHO BALOKA KULOKO Hookau Hou ia Ka Hanohano o Ke Kulana Elele ia Kuhio Me Ka Noho Mana o Na Repubalika Iloko o Ka Ahaolelo Kuloko [ARTICLE]

AHA'I KA REPUBALIKA I KA LANAKILA MA KE KOHO BALOKA KULOKO

Hookau Hou ia Ka Hanohano o Ke Kulana Elele ia Kuhio Me Ka Noho Mana o Na Repubalika Iloko o Ka Ahaolelo Kuloko

O ka hnpena o ke koho haloka i malamaia ma ka Poalua aku la i hala, ma Hauaii nei, o ia no ka aha'i ana o ka aoao Kepubalika i ka lanakila, ma ke koho hou ia ana o J. K. Kalanianaole i elele i Wakinekona, pela hoi ka noho mana ana o na Repubalika iloko o ka hale o na lunamakaainana ame ka aha senate, o ka ahaolelo kuloko. O ka paio mawaena o Kuhio ame Likana n« ke kulana elele lahui, ma ka Mokupuni o Oahu nei, o kekahi ia o na paio hahana loa, ke hele la a hahani o Likana mahope o Kuhio, he kanawale no Ualoka ko Kuhio oi mamua o Likana, aka nae, o nt oi nui i loaa. ia Kuhio ma na mokupuni e ae mawalio o Oahu nei, ka mea uana i haawi aku iaia i ka huina oi o rlua kaukani a oi baloka mamua o Likana. Aole he hopohopo iki o na hoaloha o Kohio. no ,kpn* i *eia kau koho maluna o koha hoa paonioni, o ka mea wale no nana i hookahaha aku i ko lakou manao, 6 ia no ka hahani loa o Likana ma R , eid"lhōkupuni. Mahope. ibo o ke komo liilii ana mai 0 uk hbike uo kaahopena o ke kolio baioka no ke kulāha' ēlele mai na mahele like ole mai, ma ka po ana iho, aia no na manaolana iloko o Likana no kona lanakila, aka nae i ka hoea ana i ka ltora umi ma kela po, i ka manawa i ikeia ai ka pii mahuahua mau o ko Kuhio oi, mamua ona, ua hoopau okoa oia 1 kona manaolana, me ka lilo ole o koua haule ana, i mea nana e kaumaha fii. aka he hookahi kona komo like ana ine na Demokarata, a hoike i ko lakou niau manao ohohia no ke kuiana o ke k"ho Peresidena ma Amerika Huipuia. N'o ka aha senate he ellma mau sena« tua Hepubalika i pau ole ko lakou kau, a he elua hoi mau Demokarata; ma keia koho baloka iho. nei nae, ua loaK hou i ka aoao Repubalika he ehiku senatoa, a he hookahi Demokarata. O ua senatoa hou i kohoia o ka aoao Repubalika i keia kau, ,oia o J. H. Co« ney. no Kauai; Robert Hind ame G. P. Kam&uolia, no Hawaii; H. A. Baldwin ame G. P. Cooke, no Maui; Robert W. f?hingle ame S. P. Correa no Oahu nei, a o M C. Paeheeo, ke senatoa Demokarata hookahi i kohoia ma Oahu nei. O ua senatoa i pau ole ko lakou kau, 0 keia iho ko lakou mau inoa: S. L. Desha, Repubalika, ame R. H. Mākēkau, Demokarata, no Hawaii; W. T. Robinson. he Repubalika no Maui; A. L. Castle, C. F. Chillingworth ame E. W. he poe Repubalika no Oahu tnei; ame M. A. Mikaele, he Demokara♦a no Kauai. Ma ka Mokupuni o Oahu nei, o ka 1 aio hahana loa no ke kulana senatoa, mawaena no ia o Jack Lucas ame M. C. i'aeheeo, ua aha 'i nae o M. C. Paeheeo ī ka lanakila, ke moho senatoa Demokarata hookahi i kohoia ma ueia kau. O ka De>mokarata. no Kauka Raymond o Maui, ua poho wale i», mamuli o ka hiki ole iaia e loaa *ela heluna baloka kiekie loa i kohoia nona ma ke kau koho wae moho aku nei i hala. a e hoouna mai ana o Maui, he elua mau senatoa Repubalika i keia kau. Ma ke ano nui ke olelo ae, o ke koho haloka i malamaia ma ka Mokupuni o Oahu nei, ma ka Poalua aku la i ha- !», o kekahi ia o na koho baloka maluhia, me ka nui ole o na hana hoopihoihoi noonoo, a mau hooikaika ana paha ma ka aoao o na moho ame ko lakou mau luna hooikaika, aka ua lawelaweia ke koho baloka nfe ka eleu ame ka hoaia ole ia mai o kekahi mau hana e ulu mai ai he haunaele. Ke Koho no na Lmuunakaalnana o ke koho baloka, no na moho lunaraa ka Mokupuni o Oahu nei, ua hookahahaia aku na Repubalika ma ka Apana Elima, i ka aha'i ana o ke Demokarata i ka lanakila, no ka

mea he elima mau Demokarata i kohoia • ka halfe o na lunamakaainana, a oili hookahi aku o Eddie Fernandez, ne Kepuhahka, aohe no he wa, a pau holookoa na Demokarata i ka puka. Ma kā Apana Eha hoi, ua aha'i holookoa na moho Repubalika no ka hale 0 iia lunamakaainana i ka lanakila, mo kf mamao loa o ko lakou mau baloka mai na moho Denwkarata aku, e liopobopo ole ai ko lakou haule. O ua lunamakaainana i kohoia o ka npaiia eha, he poe Hepuhalika wale no, a o ieeia iho ko lakou mau Jnoa: Lonin Āndrew3,- Clarence H. Cooke, James K. Jari;ett, Chas. N. Marques, T. H. PetGerrit P. Wildet. ,Ma ka apana elima hoi, o na moho Demokarata'i kohoia, oia o William E. AlO.e*», D.. Mi Kupihea, Robert Ahuna, Kalana me. William F. Mosshian: • 0 'Eddie K. Fernandez ka Repu--1 alikii hookahi i kohoia. JM Kobo Balcka ma Maui O ka paooioni no k& kulana senato» ma ka Mokupuni o Maui, mawaena o Kauka .Raymond o ka aoao Demokarata ,'ame na moho elua a ka aoao Repubaiika, oia o Harry Baldwin ame Frank Oooke, kekahi o na paio i manaoia e hahana ana ia me ka oili o Kaulia Raymond i aenatoa, o ka mea nae i ikeia, mnhope iho o ka heluia ana o na baloka, aole oia i komo aku iloko o ka ka mea hoi nana i hookahaha nku i ka manao o na kakoo o Kauka mondElike me ke kai hoee e holapu ana i na mea apau e loaa aku ana iaia, pela iho la ka aoao Repubalika i onou mai ai i kona mau moho apau imua mai ka Hioho elele lahui ahiki aku i ka lunamakaainana, Me ka heluna baloka o 1808 o Kuhio, i ka 695 o Likana, i ukali aku ai na moho seaatoa, Harry Baldwin ame Geo. Cooke, no ke kulana senatoa, elike me ko lakou :i baloka pakahi penei: Baldwin Īo9£, Cooke 1459, Raymond ĪO.-.Ī. . Xo na nioho lunamakaainana hoi, aole i komo mai na Demokarata iloko o ka helu, ua liele okoa na moho Repubalika apau, ua like pu me papakolu iho ka ikaika o na moho lunamakaainana Repubalika i na moho Demokarata. 0 na moho lunamakaainana Repubalika, i kohoia, o Levi Joseph, M. G. Pasehoal, A. F. Tavares, Ed. Waiaholo, J. Brown ame John J. Walsh. Ke ,Baloka ma K&uai Elike me ko Kauai ano mau ma mi koho baloka aku nei i hala, ka nolm mana o ka aoao Repubalika, maluna o na Demokarata, pela iho la no ma keia kau koho, me ka puka ana o na moho Repubalika apau, mai ke poo ahiki i ka hi'u. O na baloka i loaa ia Kuhio he a he 452 hoi baloka o Likana. O ke paonioni hahana wale no i ikeia mawaena o James K. Kula ame lokepa I, he walii puka uuku loa ko Kula imua o lokepa. No na moho senatoa hoi, ua haule o Chandler ia Coney, he kanahakumamakahi baloka ko Coney oi mamua o Chandler. O ka moho lunamakaainana o Kauai 1 kolioia, oia o C. H. Wilcox, James K. Lota, J. de C. Jervis, ame J. K. Kula. Ka Moku o Kea*6 Me hookahi wale no Demokarata i kohoia, no ka hale o na lunamakaainana, ua pulumi hoioo:<oa ka aoao Repubalika mai Hawaii Hikina ahiki i Hawāii Komohana, a o ka Mea Hanohano J. P. Hale hookahi ka i pahemo aku mai na moho Repubalika apau. Oiai he mau moho holo ku-e mai i na moho Repubalika. no 'ie kulana senatoa, ua kohoia o Robert Hind ame G. P. Kamauoha me ka lokahi. Ma Hawaii Hikina hoi, no na moho lunam&kaainana, o Joe Leal hookahi o na moho Demokarata ka i oili pulelo

aku, a komo iloko o ka lielu, a liaule aku hookahi moho lunamakaalnana HeI>ubalika; a no llawaii Komohana hoi, ua liului pau ae na moho Repubalika malaila, me ka lihi kokoke ole mai o na moho Demokarata. O na moho lunamakaainana o Hawaii Ilikina i kohoia, oia o Bernard Kelekolio, Norman K. Lyman, ame Evan da Silva na Bepubalika, a o Joe Leal ke Demokarat.a. No Hawaii Komphana hoi, o keia iho ka poe i kohoia: H. L. Holstein, E. K. Kaaua, O. K. Kawaha ame Henry L. Kawewehi. O ka liuina baloka - i kohoia no na moho elele laliui, e ikeia no ia penei: Xo Kuhio he 1678, Likana 1069. Ina e huiia na baloka i kohoia no n& moho elele lahui, me ke koe o ka Mokupuni o Niihau, ua loaa ia Kuhio he .7895 baloka a ia Likana hoi he 5874, ua like y>u me 2021 baloka ka oi o Kuhio mamua o I.ikana.