Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 50, 15 December 1916 — HALEHANA AME MAKEKE O NA MEAAI HAWAII. [ARTICLE]

HALEHANA AME MAKEKE O NA MEAAI HAWAII.

Ma ka la 11 0 Novemaba i loaa mai ai ka palapala lioohui mc ke aupuni no ka Hui Ana Meaai Hawaii i kaupalenaia, e apono ana i kona lawelawe oihana maloko 0 keia Teritore, a e ikeia ana ma ka inoa namu Tke Hawaiian Standard Food Co., Ltd. Eia ua inukaukau na puke oihana apau, pela īue na pepa pa 'ihakahaka jo na mahele kiileana, a eia ke kakauinoaia nei, a e pau ana a e makaukau ana i keia pule, a e hoouuaia ana i koua mau lala apuni keia Teritore. O ka hana a keia hui mawalio ae o ka hana e la'welawe m'auia nei, ua laula loa ae kona, inau, haawina hana hou i loaa ole i kekaki mau hui e ae i hooliuiia no ka lawelawe oihana ana, malalo 0 na Kanawai pili i na hui o keia ano, maloko 0 keia Teritore. Ma ka palapala noi no ka hookumu ana i keia hui iloko 0 keia Teritore, ua komo ,a ua loaa ka mana piha i keia hui 0 na Hawaii e lawelawe i keia mau haawina hana elike me keia malalo nei: Kumu ame Kahuahana 1. Oihana mahi 0 na meaulu ame na launahele kupono apau a lilo i meaai. 2. Oihana hanai holoholona ame liana ana a lilo aku kona mau materia apau kupono i na meaai. 1 3. Oihana lawai'a, e lawialawe ana, a e hooulu ana i na i"'& o ke kai ame wai paha ,a e hoolilo ana i kona mau materia apau i meaai. HoaUaka —Hoohui keia' mau materia nmileai apau a loaa na itamu like ole e kohu ai kela olelo a na malihini olelo ,e ame namu e kipa mai nei! ma Hawaii nei: "The luau! luau! luau! I like to see the t luau!" "I.uau is tlie queen of all the world's best and moāt enjoyable of classic and entertainments." 4. Ku?H itiai a kuai aleu i na ano waiwai apau (na aina e) pili no i na meaai. (Oia ka pālaoa, meaono, kana-{ ke, palena, waiukia ame na kamano, na ! mea inu). " | ~b Kuai mai a kuai aku i na lako l.ao, pohaku, lako pa, a lako e ae e kohu ai ka lawelawe ana i mau kokua no na hoomakaukau mea'ai. (Oia ka oma, kapuahi, na .uinihapa ame pohaku imu, na pohakp e kukulu aku ai i na oma ame na im\i ano hou (hoemi huliwale) e makemakeia ana no na home, a pela me na mea paahana apau e pale aleu ai i na maka-wai lehulehu a Kulanihakoi, mai ke komo ana aku e holokake iloko 0 na imu puaa 0 ke au mamua loa, a i hookoia i ria makahiki hou apau mamua aku nei, a elike paha me keia a na ao hakumakuma o ka lewa lani e paila mai nei; ua ike lakou la, aia he mau imu puaa lehulehu no ka makahiki hou, nolaila ua loaa he liana na, keia hui e hoo- j lawa aku ai i na ano hou ma keia mua aleu, 110 ka.pono ame ka pomaikai o na hana imu hou ō nei nnia aku. Na lako pa, oia na bola poi pa no ka i'a, a pela aku, lehulehu na ano i like aku kona liana ana ia me ke ano 0 ka puniu. Na lako liao, 0 ia na mikini wili poi (ano hou), na wili niu, pa wili taro, na wj]i kanana poi, na wili kaupaona, na. mikini liumu eke poi, na mikini okioki, na maliu hoomo'a, He mau hoomaikeike wale no keia i na haawina hana i haawiia mai malalo 0 ka palapala hookumu, oihana (charter) 0 ka hui, a i mea e pono ai na hoonee ana e loaa aku ai keia mau haawina ano nui, pela i makemake nui ia ai, a ikaikrf loa ko.'u iini e pupukahi ia kakou ka. lahui Ha.waii ponoi e hapai like i keia liana i keia wa, aole v/o na pomaikai hikiwawe.i ka la kinohi apau ae, aole pela, 0 ka pomaikai like o kela ame keia, a 0 ka mau a lioomau loa i ka hana ,e mimi ana i na manao hukiliuki a makemake alunu walCj e pale ana i na liana pOholalo wale i-kekahi, no kona pono pilikino wale ilio no, e peku aku ana a kaawale i na ohumuhumii a lilili wale; e huli a e puliki a paa loa i kela manao oikelakela loa i lianauia iloko 0 kakou ka lahui Hawaii ponoi, oia hoi ka "hpopono Kristiano," pela e holopono. ai na ha.na nui. O kela 'ame keia kenikeni a kakou e lieolei wale ana i makani, ua neleia i kona ulu ana a lioohua mai, aole liopena maikai e loaa mai. ,0 na kenikeni apau i kiloiia no keia hui 0 na kanaka Hawaii, he mau anoaiio ia e kukulu aku ana i home, e 'hooulu aku ai i ai ,i i'a, i laau lapaau, i kauka, i kahua paa nana e hooulu hou 1 ka lahui Hawaii maluna ponoi o na lepo lianau-kanaka o Hawaii imi loa, nona ma kuhinia kaulana, a nona na. hpomakaleho ana i na maka keleawe o, Kahiki; a no ka wa hana kakou, aole e kali, aole e hoopau-manawa wale i na sole makani wale, aole e hoolohe wale i na olelo hoonuinui wale a kekahi i nele kona. puniu ine na koonaauao loa i hiki .e heluia ma ka papa konane, a i : fle kona la.welawe loihi ana ma kekahi eihann i kamaaina nona iho ,a no ka let':iiohu pi)ha i nele kona kuokoa nona iho, home non'a ponoi, a me na mea no apau ē hiki ai ke ike aku i ke kau mai .0 ke a'ia'i ma ka aoao 0 ua mea \valaau nei. Ina ua nele keia mau mea nani maluna ona, alaila e kapae loa i na olelo palau wale, aole kaliun. Pela ka lehulehu e nana aku ai i na kanaka kupono e lilo aku i alakai no ka lahui Hawaii e

nana kakou a e kilo kakou i kona kupono maluna o kana hana amo kona mau aoao apau .elike me na hoakaka ipaluna ae. E ku kela ame keia kanaka Ilawaii maluna 0 ke'kahua wikani nona iho am.> kona ohana ka mua, a ike aku i kona ohana ka mua, a ike aku i kona inau hoaloha, 0 ia ka liope o kona manao kuokoa he hoike ana ia i kona hilinui nona iho ame kona oliana ame kona m:ui hoaloha pilipaa. E hiki aku ana kakou i kahi e loaa ai ke kuokoa i kela ame keia oiwi ponoi, e paik ana ko kakou hoopili wale ana malalo o na malihini; aole na ha'i e liapai aku ana ia kakoii ma ke anuu a kulana hou, a aole na ha'i e hoohuli aku ana i ke alo o ka aina iluna, aka, na kakou pftnoi no e hoonee aku ana, na na kenikeni liilii a kakou e hoomakaulii aku ana e kokua aku i kela ame keia Hawaii e hopu ana i ka oe, i ka upena, aine na hana apau i alanaia ma ka palapala hookumu oihana o ka hui o na meaai Hawaii no ka pono a ola mau 0 ka lahui Hawaii. O ka oihana mokeke, o ia kalii a oia 110 ka halepapaa, hale hoahu 110 ke kuai ana aku i na waiwai apau i lnueia inai, mai na wahi like ole mai, a oia no hoi kahi e maopopo ai ke ana a palena kupono 0 kela ame keia kumukuai e kauia ana maluna 0 kela ame keia waiwai ina ke ana kaupaona palia, a i ole ma ke kohokoho wale ]ialia, ma ke ana poho lima palia 0 ia lioi ke ana galani maia,io e na rula 0 ka oihana kalepa o !;•• aupuni makua ame na aupuni poo a ]>uni ao nei, a malalo hoi 0 na keena oihana pili aupuni i aponoia e na aupuni nui o" ke ao nei. E haliai ana ke ana kiekie maluna o kela ame keia kumukuai 110 na waiuai like ole, a pela.no lioi e ukali aku ai ku, kakou mau meaai knmu, o Ilawaii lahui, ka inoa pakahi 0 kela aine keia ano meaai, kona kuinukuai kupono. a pela e hoonohOnoho like ia ai ke ;ina kieleie kupono e hiki ai e loaa ka waiwai'io 0 na waiwai Hawaii maoli; e loaa ka pomaikai like mawaena o ka mea inahiai a hanai holoholona'me ka mea makeai (consumer), o ia iho la 110 kekahi nuihele nui loa a'u i iini loa ai e loaa ko kakou kahua a puuhonua nana e kokua ia kakou ma ka oihana kalepu o keia mua aku. Aok- 110 hoi o paa kekahi makeke, ina aole e kakoo ka poe maliiai, kela ame keia poe hooulu meāai ua.ke kalepa ana; a aole 110 lioi e pono ka poe mniii, ke ole e loaa kālū nana e lioomaopopo mai ke kumukuai 0 ko lakou mau waiu niu, knnake niu, hiiupia, koe]epalau, < te. Hoeueu—He liana pono i ka lehulehu ke mai i na waiwai i na wa apau, mai keiā manawa aku, i loaa na pomaikai, e hoao. Ke loaa nei he lehnlehu o na dala i na kanaka mahi o na ipokupupi i kela ame keia pule, a nolaila, e ala e na hoaJahui, aole mauaua i^leoe! DAYID M. KUPIHEA, l'eresidena a Lunanui Hui 0 na Meaai Ilawaii. 1