Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 1, 5 January 1917 — HE MOOLELO KAAO NO ALEDINA, KE KEIKI LOPA AME KA IPUKUKUI KUPUA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO ALEDINA, KE KEIKI LOPA AME KA IPUKUKUI KUPUA

"Ua niamao loa ia mau mea mai ka liiki ana iaia ke liooko aku. a malao au ina no kon.a-h»he aku i keia mau mea aole e nele ana kona kaumaha: heaha la auanei. iaia aku.paha ia; ua hana aku la au i ka mea hiki ia'u ke hana no kona pono elike me kana kauoha, a nana ia e huli aku i kahi e loaa ai na mea a ke alii i kauoha mai nei; a ke ike e nei-no au aole e loaa alia ia mau mea." laia i komo aku ai iloko o kahi pupupu hale o laua nie keia manao no e luluini ana iloko ona .a ia ike ana aku i ke keiki, i aku La: "E kuu keiki, ke a'o aku nei au ia oe i nei manawa, e hoopau loa oe i kau noonoo ana aku i ke kamaliiwahine i wahine nau. "He oiaio, ua hookipaia aku nei au me ka oluolu loa e ka moi, ama ka ? u nana aku nei i kona manao he walii makeuiake no aia iloko ona nou. ei nae. i kona ui/ana ae i ke kuhina nui, a mahope o ko laua kukakuk?i ana mai. a ke ole au e koho hewa, me he mea la na ke kuhina nui i a'o mai iaia e hoololi i kona manao v no ka mea, mahope iho ua okoa loa kana mea o ke kamaili'o hou ana mai ia'u. "Mahope o ko'u kiiia ana mai a laweia aku imua o ka moi, ua ninau mai oia i ko'ū manao o ka liiki ana ak'u. a hoike aku la no hoi au o na malama ekolu ana i olelo mai āi e kali no kana pane no kau noi ua pau. a i hoea aku au imua on.a no ka hoomaopopo hou ana aku n-o kana pane, elike me kana i hoohiki mai ai imua o'u. "Aohe oia i pane koke mai .ahiki i ka pau ana o ka laua kama ilio (iilii ana mai, a'u i lohe ole aku ai i kekahi mea, me ke kuhina nui." "Alaila. hoakaka aku la oia i na olelo pololei ap.au a ka moi o ka olelo ana mai iaia. ame ke ano o na makana ame ke ano o na kauwa na lakou e lawe aku i na mākana, ko lakou aaliu ame ko lakou nui, a ma ia kimiu wale no e hiki ai e aeia mai ke kamaliiwahine e mare me ia. "Kp kali mai la oia i nei manawa 110 kau pane. oia hoi, no ka hiki a hiki ole paha ia oe ke hooko aku i kana mau mea i hoakaka mai nei; pehea ana 1a ka loihi o ka manawa a kaua e kali ai mamua 0 ka liiki ana e loaa ia mau mea?" "O. e kuu makuahine aloh.a, mai hookaumaha oe i kou noonoo; aole paha iā o ke kauoha e pili ai ka hanu i ka huli aku. ~ Ua poina loa no anei oe i ka mea nana k.aua i kokua i na la i aui aku la? "O. e kuu makuahine aloha. ua hupo maoli ka moi i ka'u nana aku; ua J<uhihewa loa oia o kona hoomaka'uka'u ana mai ia'u me kela mau makamae kiekie loa ana i niauao ai aole e loaa ana ia'u, he kuinu ia e hoopāuia ai ko'u noonoo ana aku i ke kaikamaliine ana. Aole loa! "Ua manao kuhihewa oia o kona kau ana mai i kumukiai kiekie loa no ke kaikamahine ana he mea ia no'u e hopo iho ai. a i ko'u vva e hiki ole ai e hoolako aku ia mau mea, o ko'u nele ana ia .i ka wahine, nolaila; oiai au e noonoo āna 110 ka'u me.a e-hana aku ai no kc;la koi 'a ka. nioi, e oluolu oe e hele aku e hoomakaukau mai i mau wahi meaai na kaua no ko 'aina ahiahi, a e haalele mai ia'u owau hoekahi no ke noho ae iloko nei o ko'u rumi." 'la hala 'ana aku o ka makuahine e kuai i mau meāai ilo ko laua aipa'afiiahi. kii aku ia ( \lerlin:i i kaiui ipukukui kupua. a mahope o koi:a. ana .iho ka aoao ku ana 110 ke kupua imua ona a ninau <i-«'i l«"t i 'kona makemake. elike me leana ninau mau i na manawa mHinUa aku. me ka i ana mai ua makaukau oia e hooko mai i na "hiea e kauohaia aku ana iaia. "Ua ae ka moi," wahi a Aleilina i olelo aku ai. '"e haawi mai i ke kamaliiwiihine na'u ma ka mare. eia nae, he mau koi kan.a i hoike mai ai ia'u, oia hoi, ē haawi aku ka au i kanaka mau pa. gula nunui 1 piha i na puupuu gula ame na momi. he hana hoohoka keia ia'u. "Ua i pu ip.ai oia na na kauwa paele he kanaha e lawe aku na pa h'e kanaha me ko lakou ukāli pu ia e kanaha mau kauwa* ili keokeo i kahikoia me na aahu keokeo. Kia ka'u kauoha ia oe: E hele oe a lawe mai i kanaha mau pa • gula nui i.pilia me na puupuii gUla ame na pohaku momi. elike me lea hikiwawe e loaa ana ia oe. i liiki ai ia'u ke hoouna aku ia m,au mea me na kauwa mamua ae o ka noho ana o kā ahaolelo a ka moi ma ke kakahiaka nui o ka la apopo." '.' Ka inoa he olelo kau," a o k.a nalowale aku la no ia oke kupua iloko o ka imo ana. a ka maka. Iloko o kekahi mauawa pokole loa mahope iho hoi hou mai ana ke kupua me na kauwa paele a keokeo he kanawalu, a maluna o ke poo o kela aine keia kauwa paele e kau ana he pa gula nui i hel.e a piha me na pohaku momi makamae maemae loa like ole, ke d.aimana. ka< rube. ka emerala, ka onika,; ke sepaire; ua like loa ko lakou anapa anie ko lakou nui, a elike me ka hulali o na hoku liilii i * iloko. o kekalli po pouli la'ila'i, pela ko lakou a; ua like loa ko lakou me na pohaku momi i makakna muāia aki; ai i && frroi. Ua uhiia iho oluna o kelā ame keia pa nui me kekahi lole wai kala me na pua giila. Ua pilia pu kahi hale oua o Aleelina ma i n.a kauwa pāele 'ame ili keokeo, a oiai be palanaiki wale no kahi hale, a pela no hoi me kahi kaawale o kā pa mannia, a pela me maftbpe, ua kuku wale 110 na kauwa iluna. X T inau mai la ke kupua in.a paha ua lawa kpna makemake a he leauoha hou palia kana e haawi akif ana iaia a aole paha; a i kona vva i hoikeia aku āi aohe ana hana i koe. o kona nalowale koke iho la no ia mai ka ike aku a ko Aleelina māu maka. Ua hoi māi ka makuahine o Aleelina i keia manawa mai ka makeke mai. a i kona komo ana mai a ike i keia poe lehulehu aole i kana niai a kona puiwa. 1 ke kUu ana iho o kana mau mea o ka.hele ana e kuai, a e makaukau ana e wehe ae i kcjna uhimaka, papa e aku la o Aledina i ka i ana aku: * - "P! kuu makuahine aloha. aohe nui o ka manawa i ko£ e hoohala wale ia *i. E pono oe e hele hou i k.a halealii a iloko pololei hoi o ka hale ahaolelo mamiia o ka pau ana mai o ka ahaolelo. a ia oe .e hele aku ai. e lawe pu aku'oe i keia poe me na makana pu a hāavvi āku i ka moi, elike me kana i koi mai ai. i,ike mai ai oia aole au he ua hokahokai loa. anlie no hoi he lopa. elike me kana i nianao ai. aJa wa kaua e naua aku ai ina oia e hooko i'o mai ana i katia hoohiki ā aole paha." Aohe i kuu iho ka nae o ka makuahiue, aka hoi. 110 ke kauoha o kona hahai oirwale aku la 110 ia mahope o ke keiki ahiki i ke alanui. a ia wa i kauolia 'ae ai o Aledina i na kauwa apau e ukali aku kekahi mahope o kekahi. a o kona makuahine ka mea nana e alakai aku ia lakou ahiki i ka halealii. . Xa Aledina i hoonohonoho. i kaliuaka'i; he kauwa keokeo mamua. a o ke. kauwa paele aku mahope me ke pa grula nui e kau ana iluna o ke poo, pela kana hoonohonoho ana aiiiki i ke kauwa hope loa. ī kā hala ana aku o ka huaka'i. pani aku la o Aledina i ka puka mahope o lakou. alaila. hoi ae la aloko o kona rumi moe a kakali iho la o ka hoi mai o ka makūahine me ka pane a ka moi. I ka huaka'i e kamoe pololei .ana ka hele ana no ka halealii, a i ka ike ana n*ii o na kanaka i keia huaka'i kupanaha, lie mea hou Ina »a i.a lakou: ua oiha mai 1a na aoao o na alanui i ka.poe maka'ika'i inai na wahi like ole mai o ke kulaoakauhale, e ui aku ana a e h» mai aiia ia lakou iho, mai hea m.ai la i& poe naele kauwa.a paele ili keokeo o ka hele ana mai, a heaha la ka lakou mea e kau ana m:«lii"a o ko lakou maū poo, a e hele ana la lakou ihea ia manawa o ka Ja ? Oiāi na aahu.o n.a .kaiiwa apau īia han'aia me na ano mae loa. a e anapa.ana hoi na' pihi .crula ma'kā loJe o na kauwa ! jll keokeo. a 6 n'a pihi'kala maluna o na lole o na kauwa pa&Ve ; ūa manaoia la'kou na kekahi o na ona miliona o ka aina a he māu'date kiekie loa ka i hocfliloia no ia mau aahu o lakou.

| >io ka nani loa o na aahu, ka like o ke kiekie. ka maikai o ka . lakou ka'i ana, ka like o ke kowa o ka lak'ou hele ana, ka hiehie j hoi o ka lakou hele ana. ua pihaku'i kela aine keia aoao o ke alaj nui i ka poe m.akaikai, mai na wahi like ole mai o ke kulanakauhale, j a no kekahi manawa loihi ka hoomau ana-o ko lakou mau Aiaka i ka nana ia lakoū. elike iiije ko lakou ikeia aku ahiki i apa. [ He manawa 'lōi.lii--ta ; i.iiak i ka huaka'i a na kauwa maluna o f W: | alanui mamuli o ka paa loa o ke alanui i na kanaka. nu ka mea. ua | | hele a pili a hookeke, no ka akahi no a ike i nei mea hou loa ia lakou. I A oiai he lehulehu na alanui a. lakou e hele aku ai mamua o ka i hoea ana aku i ka halealii, ua nui kahi o ke kulanakauhale i e keia huaka'i a na kauwa, a no ia kumu ua lehulehu wale na ma-! kaaihana oloko o ke kulanakauhale i ikemaka ia lakou. I I ka wa.o ke kauwa mua o kanawalu ka nui i hoea aku-ai i ka pukapa owaho loa o ka halealii, ua holo mai la ka poe hookipa me ka awiwi i ka \va a lakou i ike mai ai i keia huaka'i hoopahaohao e hookokoke aku ana, no ka wehe ana mai i ka pukapa. me ko lakou . manao he huaka'i ia'na'kekahi alii'aimoku, mamuli o ko lakou ike--1 mai i ka nani o na aahu o na kauwa. | E hele mai atja ka poe hookipa e honi i ka lepa o ka aahu o'nei poe kauwa, a papa e ia-aku nae lakou ē ke kauwa mua loa, mamuli • o ke a'o a ke kupua iaia aole e ae aku i kekahi mea e hoopa mai i ' ka lepa o kona aahu, a me ka leo kuoo pane aku la ke kauwa : "E hoea mai ana ko makou liaku i ka wa kupono a iaia oukou e kulou aku ai a hoopa aku paha i kona aahu* a i ole i kona kino, aole ia makou, no ka mea, he poe kauwa wale no makou nana." | Ua hoomau aku la no-ka huaka'i i ka hele ana imna ahiki i ka hoea ana aku i ka pa oloko loa e kokoke ,aku ana i ka halealii; aia l.mamua mai o ka halealii he lanai.nui i hanaia no kē alii e noho āi a nana mai iwaho, a mamua pono aku-o ia wahi i hele aku ai na- , kauwa a ku laina. j O na afiikoa kiekie kiai o ka moi ua kahikoia l'akou me na aahu jnani, e hiolo ana n.a pilali mai ko lakou mau poo a-hala i na wawae, eia nae, aole i oi aku ko lakou hiehie a nani ke nana aku mainua o ! na kau.wa a A!edina, ka poe na l.alsou i lawe aku i ka makāna a ! Aleelina. ' I Ma ka.olelo pokole ana ae, ao!e i oi aku ka.nani o ka halealii o ka moi ame ka poe apau. e noho-ana maloko mamua o keia poe kauwa;.ua kahikoia na kaukaualii. na luna aupuni»ame-ka poe kiekie t apau o ke aupuni me ko lakou n'iau«aahu n.ani, aole nae- e hiki i kekahi poe o lakou ke hoohalikeia me keia poe e ikeia mai ana ia manawa.' I ka.wa i ikei.a mai ai ka huaka'i a na kauwa- ē ka'i pololei aku ana no ka halealii ua hoike e ia aku la ia mea i ke alii, a ia vva i kauoha mai ai ke alii e hookipaia aku lak.ou iloko o ka pa o ka.hale'alii a e laweia aku a mamua ona. f Nolaila, i na kauwa.no -a ku mamua ona ua weheia ma'i la'ka puka.o ka rumi o ke alii e noho mai ana a hamama. a o ko lakou komo pakahi aku la no ia iloko, o na kauwa paele ma kekahi aoao a' o na kauwa ili keokeo ma kekahi.aoao. - I T ko lakou pau loa ana aku i ke komo iloko a kii poai ae la a ,'puni ka nohoalii o kā moi, waiho pakahi iho la na kauwa paele i ke pa i piha i na pohaku momi a lakou o ka lawe ana aku iluna o ka' moena weleweka. Ia wa i kukuli like iho ai lafcoiv .apau me kulou iana-o ko lakou mau poo ilalo a hiki i ka i ka paps(ljeJe.:, O nia«ikauvva ili keokeo pu kekahi i kukuli iho ia:pianawa hook-ahi no ka hoomaikai ana aku i ka moi. M , n': I Fa pau ana ku nui hou ae la iluna a ia manawa i wehe ae .ai na kauwa paele i na uhi o na pa a lakou e waiho.iho ajia mamuā pono 0 lakou. alaila ku malie iho la me na lima e paa .ana mamua o ka- ! umauma me "ke kulou o na maka ilalo r me he. mea la e kali aku ana< no kek.ahi kauoha. , i i lloko o ka manawa ia na kauwa i wehē a'eiai.i na uhi o na pa, ia wa i hele aku ai ka makuahiue o Alediua a nlamua pono mai o ka nioi a kukuli iho la, a ia ku ana ae i aku la i ka moi: I. kā Moi, o keia makana a kuu keiki lioouna mai la nau-aole . ī nele oia i ka ike ua oi loa aku ka waiwaiio .mamua o ke leumukuai au ī manao ai no ko kaikamahin& alii, ke Kamaliiwahine;;Badoraboudoa. ~ 'Aole no hoi oia i hooneleia i ka nianao e lilo ana kana'imakana' ī me.a nau e apono ai. a e hoao nu oe eJilo ia makāna i mea apono a hauoli pu ia e ke kamaliiwahine. .. . n ui kona maluna ou e hookoia aku ana kana mea i nni nui ai, no ka-mea. w.ahi ana i olelo mai ai ia'u, ua hooko pono mai oia i na mea apau au; e ke alii, i kauoha aku ai iaia, a eia ua mau me,a la apau imuā o kou alo." Ua hiki ole i ka nioi ia manawa ke haawi aku i kana hooloho ana i na olelo a ka makuahine o Aleelina; iio kona plha hauoli loa i ka īke ana iho i ke ahu aku o na pohaku momi iinua ona. īa ike an.a iho no a ka moi i na.j)a nui gula he kanaha i p'iha me na pohaku monn o na ano lrke ole e anapa ae ana, a pela hoi'nie ka nani 6 na aahu o na kauwa, ko lakou paa rula a hiehie pu o ke kul.ma ua.hlo koke kona noonoo maluna o lakou a lohe ole āku oia i na olelo a ka waliine. - Ma kahi o koiia haawi aku i p.ane kupono 110 na olelo a ka makuah,,,6 O Aleelma, hul, aku la oia e kamailio i ke kuhina nui-no ka ole la ! a la m-inawa ke ike i kalii 'i lo.aa nui mai ai o na momi e nnui ana imua o laua .a manawa. a o ke kuliina nui pu kekahi i hoike mai i kona kah.aha nui no ia mau pohaku momi. 'l'-a. e.-ke kiilnna nui. ke ike ae la 110 oe i na 'makana i laweia ma pehea ana kou manao no ke kanaka „.a„ a nei mau makana. lie h l * ?" 1 •ke ole.ai, a pela pu me oe? Aole anei ou nianao ua kupono ke kamalnw.ahme e 1 ilo aku i wahine nana?" Aia iloko o fee kuliina nui ka lili ia manawa nc» ka lilo o ke kanaka naiia nei makana , lumonakane n*ka moi, aole hoi o kana keiki, a he ike wale la aku no kona hoihoi ole i ka hoomareia-al;u o ke kamaliiwah'ne me ke kauaka ana i ike ole ai. me ka'nina ole i ke a ' " ,a * a ' i » ae " ,lka «»'»« ; V? mamao loa mai a'u aku ka manao ana ilio o ke kanaka ma o kon'l, I ',? il n ?'. m . akana oia ka " « l'oohanohano aku■ ai ma o kou haawi ana .aku laia i kana mea i noi mai ai. ,' -ii-n " ,ea K la ',° l ! a ku P°"° ka makana i laweia mai elike me kau ? P ° n ° a " d ° U e hoomareia aku ai o kc | w , n ,v r "? hea . kona ik f ia ai,a he kanaka kiekie. l,e kaukaualii ,a he kanaka hanohano no ke aupum' e waiwai ai ke aupuni iaia'a e kupono ai hoi ka hoomare ana aku i ke kaikamahine.alii me ia?" ( : Mn , , na kaukaualii- apau e akoakoa ana, a pela me na luiia āupuni, "L k f" a ,ke ,nal la ~ akou i k» «an'ao' o-ke kuliina nui, aole e haaw L ,i amalmVal "" e 1 ke kanaka nana makana o kā hoouna <iUcl lllell. niai t n^,W like ? k 'i "?• mo ' '? a "' d ° " 1e ko lako "' Aohe oia ■' la «'C " ' " a ' Wel<) a kc , u . a a kaupaona iho iloko ona. Aolie oia i oaha o \leHin° '"i 01 ' 31 " he kanaka kulana kiekie a maikai I P 7 u , e k l" >ono , al e '' 10 .' uln °nakaue nana a aole paha.'? Ua lilo kela ike wale an'a. ihō no ana i kela mau mea wai--1 makemake f"l' !,ooko .P ono ana mai i kana mau mea apau ™ kl K? i i , , h , o ? l ® ko,a "? ai 9 na mea apau i n o jia aku .ai S«Vke "ii « mea ' ' nai ana e h00li0 : ' Hūli ilio la oia e naiia'i ka makuahine n Aledina a i iho'la- '"O ' lL W 1 ma 1 aha ';. aku ' k ° keiki ke kali akn.neiau « l-! ml.'! nn l ' ,,an ' a "? ka hook) l >a m . ai iaia a e apo pu mai iaia, a al-n' o » i i "V' V e oaa a iaia ua n, akankau-au e haawi ■he "" •" 1,01 ' , ka hanohano maluna ona ma ke ano hauolī nui" ' mUa ° ke a '° ° ke "«"«aKiwahine, me kuu W ,mk^ e m!,"L ak i U la ,"° 't ° ka n,akuahil,e O Aledina ihop'e ahiki • i,- ' ™ e k " hauol .'- a h °i Pololei aku.la no ka hale. Me na ka'i""™ mama wale oia o ka hoi ana aku a liooa ana i ka hale. min rn,tf • T 'u i• • ka " ma , l,a - no ka m ca .e ike aku a'na kona 7 ' k , a h ? r J k Jekieja ae o kana keiki ma ke kulana ana i moe- . uhane mua ole ai. . V Ia hala ana aku a ka vyahine hookuu.aku la ka moi i na hoa apau o ka ahaolelo, a laia i iho mai ai ilalo-mai ka ilohoālii mai. kauoha aku Ia oia 1 na kauwa mahu apau a ke kamaliiwahine e hele

mai imua ona, a e liapai aku i na pa guta nunui i piha ine na polialai itiomi, a e hoihoi aku i ka hale o ko lakou liakuwahine. kahi ana i he!e aku ai, i hiki ai iaia me ke kaikamahine ke nana 'iho ia lakou i ko laua \va kaawale. Aole.i poinaia na kauwa he kanawalu. ua hoihoiia aku lakou ' iloko loa o ka halealii, a i ka hala ana o kekahi manawa mahope iho, I ,a oiai. ka. hioi e kamailio aku ana no ka maemae o na kauwa i ke Wikam'aiiine, kaiipha aku la oi.a i kekahi-o na k'auwa mahu a ke kamaliiwahine e kii aku i ua mau kauwa la a e lawe aku ia lakou mamuā o ka halealii o ke kaikamahine. i hiki ai i ke kaikamahine ke ike aku ia lakou nona iho maloko aku o ka hakahaka o ka peapea. I J\la keia manawa a ke alii ame ke kaikamahine e u nana 1 ana i' na poliiaku momi ua hoea aku la ka makuahine o Aledina i ka hale, : a mamuli o ka hoihoi o kon.a helehelena ia hoea ana aku i ike mua ! mai ai o Aledina he nuhou maikai loa kana e hoihoi ia aku ana j a hoike iaia, alaila, lana loa ae la kona manao ia manawa e ko ana koiia makemake. "Auhea oe e kuu keiki," wahi.a ka makuahine."e hoolana.i kou ; manao ; ua loa.a ia oe na kuniu apau e hauoli ai. "Ua hanaia ka hana- me ka holopono a e hookoia ana kou makemake. he hookoia ana i like ole loa me ka'u i manao ai manma, a.i kamailio mua aku ai hoi au ia oe he mea makehewa wale 110 nau ka hooikaika aua e lilo mai ke kaikamahine alii ia#oe. "T ole ai e hooloihi hou ia aku kou manao pilihua ea, e hoike aku ana au ia o'e ua apono mai nei ka moi, a pela me n,a hoa apau o ka aha a kc alii; ma kana mea i hoopuka ae ,ai imua o ka alia a imua pu hoi o'u, uā kupono lo'a oe e law.e mai i ke Kamaliiwahme Badoraboudoa i.wahihe nau, a ke kali mai la oia o kou hoea aku, a 0 ko olua mareia no ia. "Nolaila, he manawa k~eia nou. e hoomakaukau ai nou iho 110 k.a hele ana aku iinua o ka moi a imua o ke kaikamahine alii. ko wahine e mare aku ai, i hiki ai ia oe ke hooikaika e hookaulike aku ia oe me ka manao kiekie an'a i hookahua ai 11011. "No ko'u ikemaka ana i ka holopono o na mea kamahao apan au i hana ai, aohe kanalua iki iloko o'u 110 ka hiki ia oe ke h'ana i na mea apau eli£e me'kau e makemake .ai. "E lia'i hou aku ana au ia oe no ka lua o ka manawa ke kali inai la ka moi nou me ka uluh'ua loa, nolaila mai hoopau manawa wale oe, aka, e hele koke aku elike me ka mama e hiki ana i kou mau wawae ke l.awe aku ia oe. "W ahi ana i olelo mai nei ia'u, ina 110 kou hoea aku imua ona e apo mai ana oia ia oe, a ia wa e hook.au niai ai i ka hanohano nui maluna 011 ma o kona lawe ana aku ia oe i hunonakane nana." Ua piha hauoli loa o Aledina i ka lohe ana aku i na olelo a ka makuahine, a 110 ka lilo loa o kona 11001100 110 ka mea a ka makuahine i kamailio mai ai iaia, a 110 kona makemake loa e ike koke aku 1 na maka o kana mea i aloha ai. aohe oia i pane aku i hookahi huaolelo i ka makuahine, o kona ku ae la.no ia a hoi aku la iloko o kona rumi. Oiai oia maloko o kona rumi, lalairaku la oia i kana ipukukui, kona hoaloha, a o ka mea lioi nana i hooko mai i kona mau makemake apau ma na-manawa apau ana i makemake ai e noi aku 110 kekahi mea, a ia anai ana ae 110 ana tVia ka aoao ku ana ke kupua I imua ona.me ka makaukau e hoolohe mai i kana mau mea apau e | kauoha. alAi ai. "E ke kupua," wahi a leAdina i olelo aku ai, "i kahea aku la au ia oe e lawe koke aku ia'u i kahi oka hale auau, aika wa e pau ai o ka'u auau ana, makemake au ia oe e ku makaukau me kekahi mau aahu nani loa i loaa ōle i 11 a alii o keia ao." Makalia 110 a pau ka Aledina kamailio ana, a waiho 110 hoi ka ipukukui ma kahi ana e kau mau ai, o ka laweia aku la 110 ia ona e na lima ike oleia ae o ke kupua no kahi auau, leahi hookahi 110 a ke kamaliiwahine i hele ai e auau, a ua, o Aledinā no hoi i ike mua ai a i makehehi loa ai me ke aloha pu i ka u'i o ke kaikamahine alii, 11 e hale nani ia i hoopuniia oloko me ka pohaku mahala, kahi , ,ona i.laweia aku ai, a me kona ike ole ae i na lim.a o ke kupua o ka ' pau ana nae o kona mau lole j,ka weheweheia kana mea i ike. alaila, I laweia aku la oia aloko o kekahi tabu mah.ala nui me ka wai mehana la malaila oia i holoi a i anaanaiia ai me ka waiala. Mahope o kona komo ana aku iloko o na wahi mehana loa ekolu, a i ka heino ana aku ma kela aoao ua loli loa ae la kona ili. kpna ano ame kona helehelena; o kela ili papaawela a aula mamua aku ua nalohia aku ia, a. he ili aiai kona ia manawa elike me ka hau, o kona helehelena ua like me.ka oliia pala, a o kona«kino ua oi ae ka mama me ka oi aku.o ka eleu. i O kona hoi hou aku la 110 ia noloko o ka rumi komolole, a iaia ji konio aku ai iloko, ma kahi o kona mau aahu mua ike aku la oia i i na lole ana i makemake ai i ke kupua e lawe mai nona e waiho I mai ana. Me kana kokua iaia.iho ame ke kokua mai no hoi o na lima ike j oleia ae o ke*kupua, ua paa ae la kona lole i ke komoia, a iaia i nana iho ai iaia iho ia manawa he kanaka e loa oia mai kela Aledina mai 0 ka hapalua hora mamua iho. ! . Hakalia 110 a paa kona aahu oka hapaiia ae la 110 ia ona ahe i'ike ana kana i kona noho iloko o kahi hale o laua. la \va i ku mai ai ke kupua mamua ona a ninau mai la ina paha he kauoha hou kana e haawi aku ana: "Ae, he kauoha ka'u," i pane aku ai o Aledina. "Makemake, au ia oe e lawe mai i lip nani loa i oi ae ka nani inamua o na lio apau o ka moi. me na lako 110 apau. ka noho. ka pale. ke kaulaw.aha, a pela aku, a o ka waiwaiio o ia mau mea apau, e oi aku mamua o ka miliona dala. "Ke kauoha pu aku nei au ia oe e lawe mai ia manawa hookahi 1 iwakalua mau kauwa, elikg ka nani o ko lakou helehelena, aine ka aaliu me-ko na kauwa na lakou i lawe aku i ka makana imua o ka moi, 110 ka ukali pu ana ia'u, ma kela a ma keia aoao a mahope mai o'u. a i iwakalua kauwa hou 110 ke ka'i ana ma ka. palua mamua aku o'u a iwaena au. ! "E lawe pu mai oe i eonō mau kauwa wahine 110 ka malama ana i l:uu inakuahine a elike me ka lol.e a ke kamaliiwahine e komo mai la i nei nianawa, pela ka lole o kuu maKuahine. a e haiiaia ka lole 0 kela ame keia kauwa elike me ka lole o ka moiwahine. "Makemake pu au i umi kaukani apana kala gula a e hookaawaleia iloko o umi mau eke gulā kaawale. O keia ka hope o ka'u kauoha ia-.'oe 110 keia manawa. O hele, e hooko koke mai i nei mau mea apau iloko o ka manawa pokole?" I hakalia wale no i ka pau o ka Aledina kauoh£o ka nalowale aku la no ia o ke kupua, a ua hala paha he minuke ma ia/hope iho hoi hou mai ana me kekahi lio n'ani me na lako apau me na kauwa he -kanaha. he umi o lakou e paa ana me na ekedala he- umi, a maloko o kela āme keia eke pakahi he umi kaukani dala gula; me na kauwa wahine pu eono. a e paa ana kela ame keia o na kauwa wa(hine he lole nani i hana maiauia no ka makuahine o Aledina. ua wa-hiia a pa.a i kekahi lole me ka lopi kala; he like ole ka lol.e a kela ame kehi kauwa e paa ana, a haawiia mai la keia mau mea apau ia'Aledina. • He-eha wale 110 rn.au eke dala. o na eke he umi i laweia mai ai ka. Aledina o ka lawe ana ae a haawi aku la i ka niakuahine no kekalii hana i makemakeia' mahope aku. O na eke dala eae eono ua :waiho aku' no eia 1 na kauwa eono i koe, oia mau dala. wahi ana i •olelo ai ia lakou, i mau d.ala ia na lakou e lu aku ai imua o na ka,naka,,e ku mai ana ma na kapa< alanui i ko lakou \va e ka'i aku ai no ka halealii o ka moi. " Ua kauoha pu aku.oia ia lakou o lakou ke hele mamua iho ona, ekolu ma kekahi a6ao, a i ekolu ma kekahi aoao. a oiai lakou e ka'i ana maluna o na alanui o ke kulanakauhale, a i ka wa e ike aku ai 1 "a kanaka e kuku mai ana ma kela a ma keia aoao. oia ko-lakou wa e lalau iho ai i na da!a gula iloko o na eke a lu aku imua o ka lehulehu. T ka pau ana o kana kauoha alaila 'iaawi aku 1a oia i na kauwa wahine eono i ka makuahine, me ka olelo pu aku he mau kauwa lakon nana. a .oi.a ko lakou hakuwahine ma ia mua aku. a o na lole a lakou e naa aiia iloko o ko lakou mau lima nona ia mau' lole apau: e! komo r»i. . .... j 1 T 1- a.pau ana. o ka Aiedioa hoomakaukau. ana- elike me >kana ; i-. make»uake. ai. huli aku la oia e kamailio i ke kimua e kahea hou aku nna ':a in ; a- i kekahi manawa mahppe aku no kekahi hana houiana i ai, a o ka nalowale 'aku 1a no ia o ke kupua. (Aole i pau.)