Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 3, 19 January 1917 — HE MOOLELO NO POLENA RIKIKONA A I OLE Ke Komolima Mare Nona Kekahi Moolelo Kamahao [ARTICLE]

HE MOOLELO NO POLENA RIKIKONA A I OLE Ke Komolima Mare Nona Kekahi Moolelo Kamahao

L'a lil.• kela halawai pu ana ae o na hoaloha kahiko, i mea hoo-lian-iii aku i ke kanaka opio, eia nae aole no i hoauheeia aku kekahi nanai:ia kaurrtaha e hekau mau ana ina kona helehelena, a i ka wa i ike mai ai Mr. Karola i kela ano maluna o Mr. lvivea, ua ninau k. >kc mai la oia : "Ma ka'u nana aku, aole he maikai o kou ola kino. heaha ka j.i!:kin nui i in oe?" wahi a Mr. Kivea, mahope iho o ko.laua h«ī ak.ha ana. 'Heaha mai auanei, ua halawai au me kekahi pilikia nui, he pilikia hoi e hiki ole ai ia'u ke hoopoina mai ko'u noonoo aku." • Alaila heaha keia pilikia nui i loaa ia oe, e hoike mai, malia o hiki ia'u ke kokua aku ia oe." wahi a Mr. Kivea, me kona manao ana īho. he oi aku ka pono e lohe mua oia i ka moolelo o ka pilikia i loaa i ke kanaka opio. mamua hoi o kona hoike okoa ana mai i ka Kia ana o Kimo iaia ame kana mau kaikamahine. "Ke h<lomanao nei no paha oe e Mr. Kivea i ko'u hoike ana aku e pil: ana no kekahi keiki uuku-a'u o ka hoopakele ana mai ka make mai a ka pololi, iloko aku nei o ke kau wela i hala?" • Ae. ke hoomanao nei no au, heaha hoi ka pilikia o kela keiki?" < \ ua keiki la ka mea a'u i aloha aku ai, me he keiki ponoi la na'u. aule oia me a'u i keia manawa, aka ua make, me ka loaa ole .# k«*na kino," wahi a Mr. Karola me ka haalulu o kona ieo. *l"a make i'o anei oia?" i hoohuahualau aku ai o Mr. Kivea ma ka ana, no ke ake no keia e lohe i ka mooielo piha. 'Ae. ua make oia, mam,uli o ke piholo ana iloko o ke kai he mau pu'.e kakaikahi wale ae nei no i hala." i hoomaka aku ai o Mr. Knr. la e hoakaka i ke ano o ka nalowale ana o kana keiki hanai mai :a;:i iku. Ar.le i loaa aku kona kino ia'u, aka o ko'u manaoio maoli no :i2< ia. ua ]>iholo oia iloko o ke kai.a make, no ka mea o kona papale, :mie kana ie. ka i loaa aku ia'u mawaena o kekahi mau pohaku, ma kana wahi i hele ai e huli pupu. I hoike aku au ia oe e kuu hoaloha, aa oi aku -n * aloha i kela keiki uuku. mamua o ka mea hiki ia'u he h«.'"ke aku ia oe ma na huaolelo," me ka hele o na waimaka a haale : k.i lihiiilii. Xr. kela ike aku hoi o Mr. Kivea i ka hele o kona hoaloha a i*iha me ke kaumaha. ua hiki hou ole iho iaia ke huna i ka mea a i aVu Ia: "l'a h.iki ia'u ke kamailio aku i ktkahi nioolelo oi ae o ka oiaio j imu.i . . kau. pehea ua makaukau anei oe e Mr. Karola. e hoolohe i ;r».-ii i kekahi nulīou hauoli?" wahi ana me ka leo oluolu. j Xo kela ninau. ua ku okoa ae la o Mr. Karola iluna, nājca ae ' 'a l'.(.i kona kino me ka haalulu, a i mai la: "Heaha ka manao o kau ] ir.au "lelo e Mr. Kivea, e hoike koke mai ia'u anō?" j "K noho iho ilalo, a e hoopau i kou mau ano pihoihoi; no ka niea ua keiki nei.au e kanikau nei. a i minamina nui ai, aia oia j ma kahi c kau o!e aku ai na hoopilikia ana maluna ona, a 110 keia i meahou h»x»kahi wale no. i hoea mlai nei au no ka hoike ana aku ia oe." "Kia n». anei o Kimo ke oia nei? Aole anei, ua kuhihewa oe e Mr. Kivea ?'* "Flike me a'u e ike aku la ia oe. pela no ka oiaio loa o keia mau mea a'u e kamaiiio aku nei, aole he pilikia miluna o Kimo i keia manawa. Ma k-e ano ulia wale no, i loaa aku ai o Kimo Karola i kuu hanai ia Polenā, he pio a he paahao maloko o Wokini Towcla, kahi a makou o ka hele makaikai ana aku, iloko o na pule t-kt>lu i kaahope aku la. "O keia moolelo au e kamailio mai nei, ua aneane e hiki ole ia'u ke manaoio. He paahao anei kuu keiki maloko o Wokini Towela?" me ka ha'uha'u ana iho o ua o Karola e uwe, i ka hele mai la o kona aloha a nui no kana keiki hanai. "Ua hoikeia mai ia'u, aole he e noho ana ma kela hale,-a ua paniia kona mau ipuka. no ka no ka' mea ua make ka ona nona kela home nani." "L'aa pani i'o ia no na puka o kela hale no kekahi manawa, aka mamuli o ka huli hoi ana mai nei o ka ona, pela i wehe hamama hou ia ai. a ua nui na malihini e hoohala mai nei ma kela wahi. O i kā r-na nona kela home. he mea oia i kamaaina ia makou,- a i ka j makaikai oia ahiki i ko makou halawai pu ana ma Roina, he ēha mahina ae nei kela i hala. a kono mai la ia makou e lilo i mau malihini nana. a haawi aku la no hoi au i ko'u ae, no ke ake no hoi, e hoohala he mau pule malailal "Ma kela manawa a'u i ae aku ai i kana kono, aole au i manao, I he mea ia e loaa ai he mau mihi ana mahope mai, aka i keia wa, akahi no au a ike i ko'u pupuahulu loa ma ka ae ana aku i kana kono, koe wale no keia. ua lilo ko makou noho ana malaila. i mea e hoopakeleia ae ai o Kimo kau keiki." alaila, hoomaka aku la ua o Mr. Kivea e haha'i ī ka moolelo a Kimo i kamailio mai ai ia lakou, no kela pahele ia ana ona e kekahi kanaka mamuli o kana mau olelo hoopunipuni ahiki i kona lilo ana he pio. oiai hoi o Mr. Karola e hoolohe aku ana īHe ka hoihoi pono ana aku i kona noonoo. i kela manawa a laua e hoohala ana i ka la hope loa ma na kahaone. " Aole e hiki ia'u ke hoomaopopo aku i ke ano o kena moolelo au e haha'i mni nei!" i pane aku ai o Mr. Karola me kona piha loa me ke kahaha. "He mea anei o Sa Page i kamaaina mua ia oe? Ma Koma anei ko oukou wahi o ka halawai ana he mau mahina eha i ha 1 * ae nei? Oia anei ka mea nana i hoopaa ia Kimo maloko o Wokini Towela?' "Fa. heaha keia mea au e kamailio mai nei e Mr. Karola? Owai keia mea o Sa Page. akahi no au a lohe i kena inoa?" walii 110 hoi a Mr. Kivea me kona kahaha. "Ileaha auanei. o ka ona ia nona o Wokini Towela." "Ke lioomanao nei au, ua niake kahiko o Sa Kuliana Page, he ekolu makahiki i hala ae nei. a koe iho kana wahine. aka nae he mau m'ahina wale no kona o ke ola ana. ua ukali aku la oia mahope o ka neheu o kana kane. Tna ua maopopo ia oe kela mau mea, alaila oehea la oe i lohe no ko laua make ana, a oiai aole a laua keiki ponoi e ola ana. ua holo aku waiwai apau ma-, luna n ke kaikunane hoahanau o ka Lede Page, he kanaka opio ma ka o Waka K. Leikona." "O Waka Leikona anei ka mea i holo aku ai o ka inoa Barona, ame !:a waiwai o Sa Kuliana me ke ku okoa ana- ae o Mr. Karola iluna, a nana aku la ia Mr. Kivea me ka hulili o na maka, ka haikea hoi okonā mau papalina. •*Ua'Vamaaina anei oe i keia kanaka opio nona ka inoa a'u i hoike 3ku la?" 'Tna o kena kanaka āu 1 kamailio mai la. ka i kapa iaia iho o Waka K. Leikona. i noho hana mua ai maloko o ke kulanakauhale n Xn loka. ma ke ano he mai au e haaw? aku i ka'u mau mea i ike ai nona/oia ko'u enemi ino loa. oia kekahi 0 na Vqnaka lapuwale. i oiha i ke kolohe ame ka powa." •"Fa. ke loa ia mai nei ko'u noonoo 110 keia mea," w3hi n Mr. Kivea. me ka luliluli ana ae o kona noo. "Ua kulike 103 ko'u mānao me kou e Mr. Karolā. o kela kekahi o na kanaka ino k»a. a o ka powa kona hoa e kohu ai ke olelo ae, aole nae au i moemua ūa kamaaina oe iaia. •'P hoike aku nae 'au i ke ano o ka holo ana aku o kela waiwai malun-» o keia kanaka." i hoomau liou mai ai no o Mr, Kivea i kē kamailin ana. "Oiai o W r aka e noho liana .ana ma Nu Toka. ma ke ano he kakauolēlo. a kupakako hoi maloko o kekahi hale ike iho la oia i kekahi hoolaha maloko o ka nupepa. he hoolaha hoi 1 hookomoia aku e kekāhi o na hui loio o Ladana, e ninau ana no ka pilikoko o ka Lede Page. o kona vva no ia i haalele aku ai ia Nu

loka, a. hele mai la e koi i kona kuleana i na waiwai o ka Lede Page, me kona paa pu ana mai i na hooiaio apau, e pili ana i kona mookuauhau; a mahope iho o ka nana ana o na loio i na palapala apau i pili iaia, ua ikeia ua pololei, o ka wa no ia i hoikeia ae ai ma ke akea, oia ka hooilina oiaio o na waiwai apau o ka ohana Page. a mai kela manawa niai i hookauia aku ai ka inoa barona maluna ona. "1 kela manawa no i holo aku ai kela waiwai maluna o Waka, ua hoi koke aku oia 110 Wokini Towela," a hoohana aku la i na kanaka he nui, ma ka hooponopono hou ana i kela hale, a ina ka hoomaemae ana no hoi kekahi i ka aina, a i hoike aku au ia oe e kuu hoaloha. o kela kekahi waiwai e haaheo ai ka naau o ka mea nona ia mau pomaikai." llalo wale no ke poo o Mr. Karola iaia e hoolohe aku ana i kela mau olelo a Mr. Kivea. a ia aea ana ae nae o kona poo iluna, ninau mai la: ' "Alaila, ua kamaaina mua no ka paha oe ia W'aka Leikona, i kela manawa ana e noho ana ma Nu loka ea?" "Ae, ua kamaaina au iaia no na makahiki elua a ekolu paha, ua poina hoi au i ka manawa pololei. E hoolohe mai oe, o ka makuakane o kela kanaka opio he kanaka kalepa hulu hipa oia nualoko 0 Aukekulia, a he hoahui oia me Apelakona Rikikona, kekahi kanaka..a'u ,i. la^law.we- mau aku ai i kana mau oihana, ka makuakane hoi o Alis« Polena e noho nei malalo o ko'u nialu.. "He mau hoaloha kela mau kanaka. mai ko laua mau la kamalii mai ahiki \vale i ke kanaka makua ana. Ua mare laua a elua i ka laua mau \vahine, a ua loaa no hoi na keiki, he keikikane ka kekahi, a he kaikamahine hoi ka kekahi, a i mea e mau ai kela noho aloha an.a m&waena o ko laua mau ohana, ua hooholo like iho la ua mau kanaka nei, e mare ka laua mau keiki, ke hoea mai i ko laua inanawa kupono 110 ka mare ana. "I ka manawn nae he umi-kumamalima makahiki o Polena, ua make iho la kona makuakane, a waihoia mai la oia malalo o ka'u malama ana; a oiai ua lohe no au i na mea e pili ana no ka mare i hoopaaia mawaena o na makua no ka !aua mau keiki, aole nae o'u noonoo nui no ia mea, ahiki i ka hoea ana ae o Waka Leikona maloko o Nu loka, he elua a ekolu ae nei paha makahiki i hala. "Ua hoea i'o ae la oia 110 \ T u lok'a, me ka hele ana ae e huli ahiki i kuu loaa ,ana, a hoike mai la no ka make ana o kona makuakane iloko o ka ilihune, a noi mai la ia'u, e huli aku i kekahi hana e poqo ai oia. <\ T o ka maikai o kona maii ano ke nana aku ia wa. a no kona pilikia no hoi kekahi, ua hookipa mai la au iaia, me ka hoihoi ana maloko o ko'u home ponoi e noho ai, no kekahi mau la, me ko'u hooikaika pu ana e loaa he hana kupono nana. ''L'a mihi nae au mahope mai no ko'u hookipa ana mai iaia inaloko o ko'u home, no ka mea i kona manawa i ike ai i kuu kaikamahine hanai, ua hoomaka koke oia e pahele i ka noonoo o Polena, a ua. haulehia maoli no i ke aloha me ia." "Pela i'o ka!" wahi a Mr. Karola me ka hikilele. "Ua haulehia i J o anei oia i ke aloha ine kau kaikamahine hanai?" "Ae, a o ka'u kaikamahine pu no kekahi i paa kona manao maluna o kela kanaka, no ka mea i ka wa a Waka Leikona i koi mai ai e mare*laua, ua nana aku o Miss Polena i na olelo hoopaa a ko laua makuakane, ma ke ano he mea pono ia laua na keiki e hooko. Mamiili nae o ko'u ike pono ana i na ano oiaio o Waka mahope mai, i ku-e loa aku ai au no ko laua mareia. no ka mea aole oia kc kanaka 1 knpono i kane na ka'u kaikamahine. "Me ia mau ku-e ana no nae ma ko'u iioao. aole no ia he mea e hoolohe inai ai o Polena ia'u, ke hoea ae no o Waka, e hoopipili mau aku ana no oia me kela kanaka, a i wahi e hooko ole ia ai kela mare, hoolala iho la au i kekahi huaka'i makaikai no Europa, me'kuu manao, he mea ia 110 ka'u kaikamahine e hoopoiiVa ai ia AVatfai a kōho aku kona inanao i kekahi kanaka opio okoa aku, ana e lialawai ai ma kekāln wahi. ' "'Ua holopono ole nae kela huaka'i a'u i hoolala ai, rio ka mea rrtla ka po a ao ae, haalele aku mkkōu ia Nu loka, ua looliia iho la 0 Polena i kekahi ma'i ikaika, nolaila ua hoopaneeia ka m J akou huaka'i no Europa he mau pule. I kela pohala ana rnai nae'p Peilena mai kona ma'i inai, u,a loli ano e loa mai loa'kona mau ano, no ka mea ma kāni o ke!a hoopipili mau ia Waka, ua ala maLĪa ka hoowahawaha anie ka makemake o!e iloko ona no Waka, aku oia i kela kanaka, ine he mea la, he mea ana i karrtaaina riiua ōle ai. "He inea hauoli na'u ka ole.'o ana ae, ua hoōmamaiā mai kuu uoonoo. mamuli o ka pau loa ana o ka manao o ka'u kaikamahine, C hooko aku i ka hoohiki a kona makuakane i Ihana ai. Oiai nae mae hele Hiiakaikai ana mai kekahi wahi a i kekahi, ūa hoopiha loa ia mai au me ke kahaha, i kona wa i hoea ae ai no Roma, a hoike ae la no ka holo ana aku o kekahi waiwai nui maluua oiia, nt<e ka 'loaa ana hoi he inoa hoohanohano iaia. ' "Ua loli ano e. ae no hoi kona mau ano apau, aole kela' mau ano 'a'u i hoowaha\vaha ai iaia. Ua malama oia i kona kulana, a he paa eula maoli no oia ma na ano apau; a iaia i hoike mai ai ia'u, aia mau tno kona aloha ne Polena, me ke koi okoa ana mai ia'u, e lilo ait i mea hooikaika aku, i wahi e lilo i'o aku ai o Polena i wahine nana. manao iho la no au, he mea maikai ka mare ana o ka'u kaikamahine me kekahi barona Pelekane, a e loaa hoi iaia he kulana hanohano iwaena o ka poe kiekie. 4 "He.mea nae na'u e mihi nei me ka walania Toa, ko'u punihei wale ana aku no malalo o na hana pulapu akamai loa a kela kanaka, no ka mea ua ahuwale ia makou kuna mau ano hookamani; a he ; mea hoi na u i hilahila loa ai, ko'u piini wale ana aku no malalo o na hana maalea a Waka ia'u," alaila nui iho la ka hanu o ua o Mr. Kivea. "Ua maopopo no nae palia ia oe ka inoa o kela lnii loio, nana i hookomo i ka hoolaha maloko o na nupepa no na hooilina o Sa Kuliapa Page ame ka Lede Page ea?" i ninau aku ai o Mr. Karola, me kona hoike ole aku i kona manao, 110 ka inoolelo a Mr. Kivea i hoike mai ai iaia. Mamua nae o ka hiki ana ia Mr. Kivea ke pane wa i kikeke mai ai kekahi mea mawaho o ka puka, o ke ku ae la no ia o Karola iluna, a hele aku la e nana, a ua ma'u ia kakali ana aku a Mr. Kivea o ka huli hoi hou mai o Karola, aole ne he oili koke mai 0 u'a kanaka opio nei, a ke nauki loa la oia i ka lohi loā, oiai ua makemake oia e pau pono ka laun kukakuka ana, i hiki ai iaia ke huli hoi aku no Wokini Towela ma ke kaaahi o kela auwina la. Uā aneane e piha lea hora hookahi o kela kakali ana a Mr. Kivea ia wa i oili aku ai o Karola, a ua hookahahaia aku hoi ko Mr. Kivea manao i ka ike ana mai i ka loli ano e o ka helehelena o kona hoaloh.a, ma kahi o kela haka-nu, o ka hoihoi ame ka ulumiahiehie kana | mea e hoomaopopo mai ana. | "Aole hoi oe i hoike mai nei i ka inoa o ka hui loio nana i hookom<o i ka hoolaha maloko o ka nupepa 110 na hooilina o Sa Pāge 1 ame kana wahine?" wahi 'a Mr. Karola o ka pane ana aku iaia i j.noho iho ai ilalo. 1 ka .h.Uil l9V^ t Q;\\ elinakona me Ilaileki, nona ke keena ma ka nana kela hoolaha, ke ole hoi au e kuhihewa," i panai aku ai o Mr. Kivea. "E oluolu ana anei oe e hele pu me a'u no ke keena o kela hui loio i keia manawa?" "Heaha keia hana nui au i makemake ai e hele aku imua o kela mau loio?" "Ua makemake au e hoike aku imiia o laua. o kela kanaka o W aka Leikona, ka ona hoi p Wokini i keia manawa, oia kekahi o na kanaka ino loa, a he komohewa, me ke apuhi i ko ha'i pono." i pane aku ai o Mr. Karola me ka leo kuoo. "Ileaha keia mea au e Mr. Karola e kamailio mai nei ia'u? Aole palia i maonopo ia oe kau mea e olelo mai nei?" me ka hoppii ana ae o Mr . Kivea i kona mau poohiwi iluna. "Ma na ano apau, aole loa he mea nana e, hoole ae i ka pololei o ko Mr. Leikana kulana, aka oia maoli no ka ona nona kela waiwai. Ua hooiaio mai o AVaka i iia niea apau e pili ana i kona l.anauia ana. ka bapetizoia aua, Ina leka mawaena n kona mau makua. mamua o ko laua mareia ana, nolaila aole he pohihihi iki i koe, no ka pili o Waka i ka Lede Pagē. "Me kela mau hooiaiō no apau au e kamailio mai nei ia'u. na l ahua hoi i holo aku ai na waiwai o Sa Page maluna o Waka Leikona. ua hiki loa iā'u ke hooiaio akit imua o ke ao hōlookoa, he ka.«■"•kā komohewa oia, a he mea apuhi o ke ano haahaa loa, a hilahila .ole. "Mawaho ae o na hooiaio i loaa ia'u, no kanā mau liāna epa apau, eia pu me a'u na hooiāio, no ke keikikane ponoi :avSa -Kuliana'

Page anie kana wahine. Ke ola tiei kela keiki i keia inanawa, 110laila aole he mea e ae i kuleana i na waiwai a Waka Leikona e hookohukohu nei, o kela keiki wale no, e lilo ai na koi a Waka i kela waiwai i mea ole." "Ma kuu ola ana, ua aneane e hiki ole ia'u ke hoolohe aku i kena moolelo au, e konoia mai ai ko'u noonoo. e kapa aku ia oe, ua hehena," me ka nana ana mai a Mr. Kivea maluna o kona hoaloha opio me ka pohihihi maoli o kona noonoo. "Ke ike aku nei au i kou hoopihaia aku me ke kahaha loa e kuu hoaloha, aka e hoolohe iki mai nae oe i ka'u mau hoakaka ana, e hooiaio mai ana hoi i ka pololei o na huaolelo ap'au a'u i kamailio aku-nei no ke komohewa o Waka Leikona i ko ha'i waiwai," me ke kamailioia ana aku nae o kela mau olelo e Mr. Karola me ka leo malie. "'O ke keiki opio au o ka hele ana mai nei a hoike ia'u i keia la, aia malalo o ka malu o kau mau kaikamahine, a o ka mea a'u i hoopakele mai ai mai ka make inai a ka pololei ma na alanui, a nona ka inoa o Kimo Karola, aole oia he keiki e ae, aka oia ponoi no ke keiki hope loa a Sa Kuliana Page ame ka Lede Page, ka hooilina o Wokini Tovvela." Me he iptea la i hou ia ae o Mr. Kivea malalo o kona noho, ku ino mai la oia iluna, hulili ae la hoi kona mau maka, i kau a mea o ka hele a piha me na ilo kana mau mea i lohe mai ai mai ia Karola aku, a no kekahi maū sekona, aole e hiki iaia ke pane mai he hookahi h,uaolelo, aka nae ia hoi pono ana mai o kona noonoo, pane mai la: "Ua hehena maoli ia oe e Mr. Karola! Aole i maopopo iki ia oe ke ano o kau mau mea e leamailio mai nei ia'u." "Ua hiki ia oe ke kapa mai i na inoa like ole maluna o'u e Mr. Kivea, aole nae ia he mea e hoololiia ae ai ka oiaio. Malia ina au e hoakaka ae ana i ke kumu nui o ka hoopaahaoia ana o kuu keiki hanai maloko o Wokini Towela, e hiki ana ia oe ke ike aku i ka olino ana mai o ka malamalama iloko o kou noonoo, a hoihoi hou aku i kau mau olelo i kapa mai nei ia'u i ka pupule. "E homanao oe e kuu hoaloha, o ka hoopunipuni ana o Waka i kela keiki opio, malalo o kana mau hana maalea aKiki i ke komo ana maloko o kona hale, a hahao aku la maloko o kekahi rumi pouli, me ka hoopaapio ana iaia no na pule ekolu, aole loa ia malalo o kekahi kumu e ae, aka pela wale 110 e malaelae ai kana koi 110 ka waiwai i loaa aku iaia ma ke ano hewa loa." "Ae, he mea oiaio kena au e kamailio mai nei ia'u, a ua noonoo nui no au, no ke kumu o ko Kimo hoopaaia ana ma Wokini Towela; aka mai hoomau mai oe i ko'u pouliuli ana no keia mea, aka e hoike mai i ke ano o ka loaa ana ia oe o ka moolelo i pili ia Kinlo Karola!" "Ae, ua hiki ia'u ke hoakaka aku i na mea apau e pili ana no kuu keiki. aole nae i maopopo mua ia'u, o ke keiki ponoi oia a Sa I Kuliana Page ame ka Leele Page, ahiki i m. minuke i hala iho la. "Ua ike ae nei oe i na wahine o ka hoea ana mai nei, aka nlahope au e hoakaka aku ai i ka laua hana," me ke kauoha a!\a aku i kona hoaloha e noho iho ilalo. "Ke hoomanao nei no oe i ka moolelo o ka loaa ana aku o kela keiki uuku ia'u iloko o ke kulana make, maloko o ka halekuai e pihaia ana e na kanaka he nui, a pela ka hoi hou ana mai o ke ola iloko ona. "I ka wa i loaa ai ka ikaika maikai i kona kino, ua hoomaka aku la au e huli i kona ohana ma ka ninau ana ma kela ame keia wahi, a rrta ia hooikaika ana i ka huli, i loaa mai ai ka ike ia'u, iloko o kona manawa he elua makahiki, ua hoopakeleia oia me ka wahine malama keiki mailoko mai o kekahi hale pauahi, mamuli o ke koa ame ka maka'u ole o kekahi kanaka kinaiahi, a ke ola mai nei no kela kanaka i keia manawa. "Xo ka wahine malama keiki, ua pa pono kona poo i kekahi uinihapa, a no na m'akahiki loihi, mahope iho o kona ola ana mai kona mau poino mai. aole e hiki iaia ke hoomanao iki i kekahi mea, aole he maopopo iki iaia o kona inoa iho. I ka manawa i pau ai ko laua pilikia, ua hoihoiia aku laua maloko o kekahi hale o ka poe ilihune, oiaj aole he inaopop iki o ko laua ohana, a i ka wa hoi i loaa ai ka hooniaopope ia Kimo, a mamuli o ka hanaino o ka poe oloko 0 kela hale o ka poe ilihune, ua holo mahuka mai la oia a huikau pu aku la iiie na keiki o na alanui, a me kela puulu oia ahiki i kona loaa wale ana aku ia'u iloko o ke kulana make. "Ua koi ikaika aku au i na kauka o ka haleina'i e lapaaii i ka wahine malama keiki, ma ka hoihoi hou ana mai i ka noonoo maikai iloko ona, ua hoole loa mai nae 113 kauka, nolaila pau ae la ko'u manaolana no ka hiki ia'u ke hana aku i kekahi mea nona e pono ai. "Ua ma'u no ka noho ana o kela wahine maloko o ka halema'i, 'e hoounaunaia ana oia, ma ka holoi ana, ame na hana no apau i hiki iaia, o ka rhea apiki nae, ua mahuka aku la oia mai ka halema'i mai, m'e ka maopopo ole o kona wahi i noho ai, aka he mau pule kakaiikahi wale ae nei 110 nae i hala, ia'u e hele ana ma ke alanui, ua hala:"Wāi hou iho la au me ia ma ke aho ulia ma ke alanui, akahi no au a /;ike hou iaia. | "He oia mau no ke olalau o kona noonoo, aka nae waiho aku la au iaia malalo o ka lapaau ana mai a kekahi kauka, he mlea oiaio, ua hoihoi hou ia mai la ka noonoo maikai iloko ona. O ua wahine iinalama keiki nei kela i'hele mai nei e ike ia'u, a ua paa pu mai nei oia i kekahi wahine e aku. he mea i noho ma Wokini Towela ma ke ano he wahine malam'a hale, i ka wa e ola ana o Sa Page. 1 "Ma I.adana nei kela wahine malama hale, i ko'u wa e kaahele aua ma ka hana a ko'u hui, a ma ke ano ulia, ua ike koke aku oia i ka wahine malama keiki ma ke alanui, o ke koi koke aku la no ia e hoi me ia e noho ai, a i hoea mai nei laua i keia la, no ka hoike ana mai, o kuu Kiino Karola. oia o Aka Vikena Page, ke keiki hookahi wale no e ola līei a Sa Kuliana ame ka Lede Page, a o ka hooilina oiaio hoi o na waiwai apau o kona makuakane." MOKUNA XXXIV. "Ua aneane oe e Mr. Karola e kaili okoa ae i ka hanu ynai ia'u aku, ma keia moolelo au e kamailio mai nei," i kahamaha mai ai o Mr. TCivea. "O keia ka moolelo kupaianaha hookahi a'u i lohe ai. He nui no na moolelo kupaianaha, aole nae i like mai ko lakou mau ano me ko keia. Eia ka o kela keiki, e noho mai la ma ke ano pee. maloko o Wokini Towela, kona home ponoi, mai kona enemi mai, oia ka haku a ōna hoi o kekahi waiwai nui hewawhewa!" | Ke oni wale la 110 o'Mr. Karola maluna o kona'noho, me ka i ana aku: "Ina eia o Kimo me a'u i keia manawa, aole o'u hopohopo ana i koe nona." "E hilinai mai oe maluna o'u e-kuu hoaloha, e hoopauia no auanei kqu manao hopohopo nona. Ua waiho aku au iaia malalo oka malu o ka'u wahine. me na kāikamahine a maua. aole loa he mea nana e koi aku ia lakou e haawipio mai i kela keiki, a o kekahi no hoi, ua hoohamamaia aku e a'u ka puka mahope o ke keena helu;lielu uke, a pela me ka puka aniani, no ka pulapu ana ia Waka Leikōna, a me he mea la, i keia.manawa a kaua e kamailio nei, aia ua kanaka la, ke noke la 'i apau no kana pio." "Heaha auanei, aole a'u'hana e ae, o ka hoomanawanui wale -no, aia oe a liuli hoi aku no Wokini Towela. e hele pu aku ana au, 110 ke kii ana i kuu keiki a'u i aloha nui ai." "O kena maoli no ka'u mea i makemake ai ia oe," alaila hilinai aku la o Mr. Kivea ihope o leona noho, me ka pane hou ana mai: "E hoomau aku i ka haha'i ana mai i ke koena aku o kau mloolelp ano e, ua makemake au e lohe hou e pili ana 110 kela mau wahine;'" "Aole no he nui ona mea i koe, oka pau 110 ia. Ma kela ma.nawa o ka loaa ana aku o ka wahine malama keiki ma ke alanui i ka Whine malama hale. e ; a o Mele kona inoa. akn o Tane; ia laua i hālawai ae ai, o kekahi kela o na minuke i hoopihaia ai ko laua mau uhane me na haawina ano e, o ka hopena nae 1 ikeia, o ia 110 ka hoi ponō ana mai o ka noonoo maikai iloko o Jane, a o ka pau pono ana hoi o ka han'a a Kauka Pilina maluna ona. "Ua hoi like aku la kela mau wahine a elua no kahi o ka wahine malama hale elike me ia a'u i kamailio mua aku nei, a malaila i hoj> maka aku ai o Tahe e haha'i i kona moolelo, ahiki i kela manawa o kona hoopakeleia ana e ke kanaka kinaiāhi. Ua maopopo iaia na apau, ahiki i kela hōea ana iluna o ka honua, a māhope aku .'0 kela manawa, aole he hiki iaia ke hoomaopopo. "No elua a ekolu mānawā a kela mau wāhine o ka hele ana mai e huti ia'il. aole nae o'u loaa ma ka hale nei, o ko'u hoi a'n'a niai nei no iā ma keia kakahiaka. Ua noke kahiko au ika niele ia Jane e 1 , • (Aole i paii) ; ', ' .' 1