Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 4, 26 January 1917 — KUAIIA HE HAPUUPUU NO KA HANERI DALA. [ARTICLE]

KUAIIA HE HAPUUPUU NO KA HANERI DALA.

Ma ka pule aku nei i hala a ma ka Poakahi nei no hoi i ikeia ai ka hoea ana mai o kekahi mau i'a nunui i ka makeke ae nei, aka o ka i'a nui nae o ke kuaiia ana a lilo no ka hookahi haneri dala, ma ka Poakahi nei no ia, he hapuupuu, nona ke kaumaha i hiki aku ma kahi o ka 750 paona. Ua paa kela hapuupuu i ka makau a Mino Tatani, mawaho ae o Makua, Waianae, a mahope iho o ka hooikaika ana e kaa ka lanakila ma kona aoao, i make ai kela i'a iaia, iloko o ka hora hookahi, a i kolo okoa ia mai ma kona wahi waapa lawai'a ke kumu i hoea ai i Honolulu nei. E nanea ana no ka kela Kepani i ka lawai'a ulua, me kona ike ole i ka apo ia ana o kana makau e kekahi i'a, aka iaia i hooma-lo mai ai, ike iho la oia i ke ko'iko'i, me kona manao kuhihewa ua mau, i kau a mea o ka paa, alaila hoomaka mai la oia e huki me ka ikaika, i wa oia i hoomaopopo aku ai i ka umeume o kekahi mea, a hoomanao ae la oia ua paa i ka i'a. No ka hora hookahi kela noke ana i ka huki, akahi no a lana mai ka hapuupuu iluna, a me kekahi o pepehi i'a i hoomakaukau mua ia iluna o ka waapa, i pepehi aku ai oia i kela i'a ahiki i ka make ana. Oiai ua oi aku ka nui o kela hapuupuu i kona wahi waapa, ua kolo okoa mai la oia i ka i'a ma ka aoao, hiki i ke komo ana i Honolulu nei, a i ka hookauia ana iluna o ke kaa, he hookahi no kela i'a, ua kaumaha maoli. Ma ke kaupaona ia ana, ua hiki aku ma kahi o ka ehiku haneri me kanalima paona ke kaumaha, a i ke kudalaia ana ma ka makeke ae nei, ua-kohoia e na Pake ame na Kepani kuai i'a, ahiki i ka lilo ana no ka haneri dala. Ma ke kuai liiliiia ana aku nae o ua i'a nei, ma ka hapalua o ka paona, iloko o ka manawa pokole, ua pau loa i ka lilo, a ua pomaikai hoi na Pake na lakou i kuai mai i ua i'a la, ma o ka loaa ana o na dala he ekolu haneri me ka-naono-kumamalima. Ma ka pule aku nei i hala, he a'u nui o hookahi kaukani me elima haneri paona ka i paa i ka makau i kekahi Kepani mawaho ae no o Makua, a he hookahi hora me ka 'hapa kona noke ana i ka paio me kela i'a ahiki i ka make ana, a i ka wa i kudalaia ai ma ka makeke, ua lilo aku la no ke kumukuai o kanawalu-kumamalima dala.

He elua makahiki ae nei i hala i ike mua ia ai kekahi hapuupuu nui o ka paa ana mai i ka makau a kekahi Kepani lawai'a mawaho ae nei o Daimana Hila, he elima haneri paona nae ke kaumaha o ia i'a, a ua emi iho ia i keia hapuupuu o ka paa ana ma ka Poakahi nei. O ka i'a nui hookahi nae i paa ma na kai o Hawaii nei, a i laweia ae ma ka makeke, he hihimanu, ua aneane aku e piha ka elua kaukani paona kona kaumaha, a ua lilo no i ke kuaiia.